Mahesh

SCERT AP 8th Class Biology Study Material Pdf 9th Lesson జంతువుల నుండి ఆహారోత్పత్తి Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 8th Class Biology 9th Lesson Questions and Answers జంతువుల నుండి ఆహారోత్పత్తి

8th Class Biology 9th Lesson జంతువుల నుండి ఆహారోత్పత్తి Textbook Questions and Answers

ప్రశ్న 1.
ఒక తేనెపట్టులో వివిధ రకాల తేనెటీగలు ఉంటాయి ? అవి ఏవి ? అవి ఒకదానికంటే మరొకటి ఎలా భిన్నంగా ఉంటాయి ?
జవాబు:
ఒక తేనెపట్టులో 3 రకాల తేనెటీగలు ఉంటాయి. అవి ఒకదాని కంటే మరొకటి ఎలా భిన్నంగా ఉంటాయి. అంటే
కూలీ ఈగలు : కొన్ని తేనెటీగలు వేల సంఖ్యలో ఉంటాయి. ఇవి కూలీ ఈగలు. తేనెపట్టు పెట్టి, తేనెటీగల పిల్లలను పోషించి, తేనెను సేకరించును. రాణి ఈగ : తేనెటీగల సమూహంలో ఒక్క రాణి ఈగ ఉంటుంది. ఇది ప్రతిరోజు 800-1200 గుడ్లను పెడుతుంది.
డ్రోన్ ఈగలు : ఇవి కొన్ని వందల సంఖ్యలో ఉంటాయి. వీటిని మగ ఈగలు అంటారు. ఇవి సోమరులు.

ప్రశ్న 2.
మీ గ్రామంలో అధిక పాలనిచ్చే గేదెల లక్షణాలను రాయండి.
జవాబు:
మా గ్రామంలో అధిక పాలనిచ్చే గేదెల లక్షణాలు :

1. చక్కని శరీర నిర్మాణం కలిగి ఉంటాయి.
2. శరీర బరువు ఎక్కువగా ఉంటుంది.
3. అధికంగా ప్రత్యుత్పత్తి సామర్థ్యం కలిగి ఉంటాయి.
4. మంచి ఆరోగ్యం కలిగి ఉంటాయి.
5. శారీరక రోగాలు కలిగి ఉండవు.
6. గేదెల చూపు చక్కగా ఉంటుంది.
7. గేదెలు చక్కని పొదుగు నిర్మాణం ఉండి మరియు పాలు తీయుటకు తేలికగా ఉండును.
8. ఆహారం (మేత) ఎక్కువగా తీసుకొనును.
9. సన్నని మెడ కలిగి ఉంటాయి.

ప్రశ్న 3.
గ్రామీణ ప్రాంతాలలో గుడ్లను పొదిగే విధానాన్ని వివరించండి.
జవాబు:
గ్రామాలలో గుడ్లను పొదిగించడం ఆసక్తికరమైన పని. గ్రామాలలో కోళ్ళకు పొదిగే కాలం రాగానే ఒక పెద్ద గంపలో గడ్డి పరచి దానిమీద గుడ్లు ఉంచితే కోళ్ళు గుడ్లపై కూర్చొని గుడ్లను పొదుగుతాయి.

ప్రశ్న 4.
పశువుల పెంపకంలో అనుబంధ ఉత్పత్తులు, పరిశ్రమల గురించి రాయండి.
జవాబు:
పశువుల పెంపకంలో అనుబంధ ఉత్పత్తులు :
మాంసం, పేడ, తోళ్ళు, ఎముకలు, చర్మం, వాటి కొమ్ములు.
పరిశ్రమలు :

1. డైరీ పరిశ్రమ : దీనిలో పాలు, పాల ఉత్పత్తులు చేస్తారు.
2. కబేల (పశువధశాల) : ఎద్దు మాంసం ఇక్కడ తయారుచేస్తారు.
3. తోళ్ళ పరిశ్రమ : ఇక్కడ తోళ్లను శుభ్రపరిచి పర్సులు, బెల్ట్ లు, చెప్పులు తయారుచేస్తారు.
4. ఎరువుల పరిశ్రమ : పేడను ఉపయోగించి బయోగ్యాస్ తయారుచేస్తారు.
5. బయోగ్యాస్ పరిశ్రమ : పశువుల ఎముకలను ఎరువుల కర్మాగారాలలో వాడతారు.
6. వస్తువులు తయారుచేసే పరిశ్రమ : పశువుల చర్మం, కొమ్ములను ఉపయోగించి వివిధ రకాల ఆట మరియు అలంకార వస్తువులు తయారుచేస్తారు.

ప్రశ్న 5.
మీ గ్రామంలో ఎక్కడైనా కోళ్ళ ఫారం ఉందా ? గ్రుడ్లను ఎలా మార్కెట్ కి ఎగుమతి చేస్తారు ? ప్యాకింగ్ కు ఏ రకమైన పదార్థాలను వాడతారు ?
జవాబు:
మా గ్రామంలో కోళ్ళ ఫారం ఉంది. గ్రుడ్లు, మార్కెట్ కి ఎగుమతి చేయుటకు 30 గ్రుడ్లు పట్టే ట్రేలో ఉంచుతారు. ఇలాంటి 10 ట్రేలను ఒక అట్టపెట్టిలో పెట్టి దూరంను బట్టి లారీ కాని, ఆటో కాని లేదా రిక్షాలో కాని పెడతారు. ఈ ట్రేలో గ్రుడ్లు ఆకారంలో గుంటలు ఉంటాయి. ప్యాకింగ్ కు కాగితం, వేస్ట్ ప్లాస్టిక్, అట్టలు (మొక్కజొన్న ఆకుల నుండి తయారు చేస్తారు) వంటివి వాడతారు.

ప్రశ్న 6.
నదీముఖ ద్వారాలు అనగానేమి ? అవి సముద్రపు మరియు నీటి చేపలు నివసించటానికి ఎలా అనువుగా ఉంటాయి ?
జవాబు:
నదీముఖ ద్వారాలు అనగా నదులు సముద్రంలో కలిసే చోటు. నదీముఖ ద్వారాలలో సముద్రపు మరియు మంచినీటి చేపలు నివసించటానికి ఎలా అనువుగా ఉంటుంది అంటే ఈ ప్రాంతాలలో నివసించే చేపలు లవణీయత వ్యత్యాసాన్ని తట్టుకొనే శక్తిని కలిగి ఉంటాయి.

ప్రశ్న 7.
అక్టోబర్, నవంబర్ మాసాలలో చికెన్ మరియు గుడ్ల రేట్లు తగ్గుతాయి ? ఎందుకు ? కారణాలను చర్చించి రాయండి.
జవాబు:
1. ఈ నెలలందు తయారు అయిన గుడ్లు పొదగటానికి ఉపయోగించరు. కారణం ఉష్ణోగ్రత 38.39°C ఉండదు.
2. వాతావరణంలో ఉష్ణోగ్రత తక్కువ కాబట్టి గ్రుడ్లు చెడిపోవు.
3. అంతేకాక అక్టోబర్ లో సాధారణంగా దసరా మరియు దీపావళి పండుగలు వచ్చును. నవంబర్ కార్తీకమాసం ప్రభావం వలన ఎక్కువమంది మాంసాహారాన్ని తినరు. పై కారణాల వలన అక్టోబర్, నవంబర్ మాసాలలో చికెన్ మరియు గుడ్ల రేట్లు తగ్గుతాయి.

ప్రశ్న 8.
ఈ క్రింది పదాలను గురించి రాయండి.
శ్వేత విప్లవం, నీలి విప్లవం, ఎపిస్ టింక్చర్, హాల్ స్టీన్.
జవాబు:
శ్వేత విప్లవం : పాల ఉత్పత్తిని పెంచటం. పాల నుండి లభించే ఇతర పదార్థాల నాణ్యతని, పరిమాణాన్ని పెంచి, సాధ్యమైనంత తక్కువ ధరలో అందరికీ అందించటానికి జరిగిన ప్రయత్నమే శ్వేత విప్లవం అంటారు.
నీలి విప్లవం : చేపల పెంపకం. దిగుబడి పెంచటానికి, నాణ్యత అధికం చేయుటకు జరిగిన ప్రయత్నమే నీలి విప్లవం అంటారు. ఎపిస్ టింక్చర్ : తేనెటీగల విషంతో తయారుచేయబడిన హోమియో మందుని ఎపిస్ టింక్చర్ అంటారు.
హాల్ స్టీన్ : ప్రతిరోజు 25 లీటర్ల పాలు ఇచ్చే డెన్మార్క్ దేశానికి చెందిన ఆవు జాతి పేరు.

ప్రశ్న 9.
చేపలను నిలవ చేయడంలో పాటించే పద్ధతులను వివరించండి.
జవాబు:
చేపలు నిలువ చేయడంలో పాటించే పద్ధతులు

1. ఎండలో ఎండబెట్టడం
2. పాక్షికంగా ఎండబెట్టడం
3. పొగ బెట్టడం
4. ఉప్పులో ఊరబెట్టడం

ప్రశ్న 10.
పాలశీతలీకరణ కేంద్రాన్ని పరిశీలించినప్పుడు నీవు ఏ రకమైన అనుమానాలు నివృత్తి చేసుకుంటావు ? వాటి జాబితా తయారుచేయండి.
జవాబు:
పాలశీతలీకరణ కేంద్రాన్ని పరిశీలించినప్పుడు నేను ఈ అనుమానాలు నివృత్తి చేసుకొనుటకు తయారుచేసిన జాబితా.
అవి:

1. పాలశీతలీకరణ కేంద్రాలలో ఉన్న పాలు ఎందుకు తొందరగా పాడు అవ్వవు?
2. పాశ్చరైజేషన్ ఎలా చేస్తారు ?
3. పాల కేంద్రాలలో పాల శుద్ధితో పాటు ఇతర పదార్థాలు ఏవైనా తయారుచేస్తారా ?
4. శీతాకాలంలో అధికంగా వచ్చిన పాలను ఏమి చేస్తారు ?
5. పాలపొడి ఎలా చేస్తారు?
6. పాలను, పాల పొడిని ఎందుకు సూక్ష్మజీవ రహిత ప్లాస్టిక్ కవరులలోను, డబ్బాలలో నిల్వచేస్తారు ?

ప్రశ్న 11.
కోళ్ళ/ఈము/చేపల/పశువుల/తేనెటీగల పెంపకంలో ఏదో ఒకదానిని సందర్శించి, అక్కడి రైతులనడిగి యాజమాన్య పద్ధతులపై ఒక నివేదిక తయారుచేయండి.
జవాబు:
నేను మాకు దగ్గరలో ఉన్న కోళ్ళ పరిశ్రమను సందర్శించాను. కోళ్ళ పెంపక విధానంలో యాజమాన్యం తగు జాగ్రత్తలు తీసుకోవటం గమనించాను.

1. నేల క్రింది భాగంలో తడి, తేమను నివారించటానికి, నేలను పొట్టుతో కప్పారు.
2. నేల సహజత్వాన్ని కాపాడటానికి సున్నం చల్లుతున్నారు. ఇది వ్యర్థాల వలన ఏర్పడే ఆమ్లత్వాన్ని నివారించటానికి తోడ్పడుతుంది.
3. నీరు, ఆహారం వృధా కాకుండా తొట్టెలను ఎత్తులో అమర్చారు.
4. రాత్రివేళలో సరైన ఉష్ణోగ్రతను నెలకొల్పటానికి విద్యుత్ దీపాలను ఉంచారు.
5. కోడిపిల్లలు పొడుచుకోకుండా, డీబికింగ్ (ముక్కు కత్తిరించటం) చేస్తున్నారు.
6. రోజు ఆహారాన్ని నిర్ణీత మోతాదులో నిర్ణీత వేళకు అందిస్తున్నారు.
7. వేడిని నివారించటానికి, కోళ్ళ షెడ్ ను కొబ్బరి మట్టలతో కప్పారు. పరిసరాలలో చెట్ల పెంపకానికి ప్రాధాన్యత ఇచ్చారు.
8. కోడి వయస్సును బట్టి ఆహార మోతాదు మార్చి అందిస్తున్నారు. మూడు నెలల వయస్సు నుండి కోళ్ళ పెరుగుదల అధికంగా ఉంటుంది కావున పౌష్ఠిక ఆహారం అందిస్తున్నారు.

ప్రశ్న 12.
వార్తాపత్రికల నుండి పాల ఉత్పత్తికి, పాలలో కలుషితాలకు సంబంధించిన వార్తను సేకరించి నివేదికను తయారుచేసి గోడపత్రికపై ప్రదర్శించండి.
జవాబు:
పాల ఉత్పత్తికి తీసుకోవలసిన చర్యలు :

1. రైతులు ముందుగా మంచి పాలు ఇచ్చే పశువులను ఎంచుకోవాలి.
2. పచ్చిమేత 20 కేజీల వరకు రోజూ పెట్టాలి.
3. ఆ పశువులు పాలిచ్చే దానిని బట్టి దాణా పెట్టాలి. సుమారుగా ప్రతి పది లీటర్ల పాలకు నాలుగు కిలోల మిశ్రమ దాణా పెట్టాలి.
4. పశువులు నివసించే ప్రదేశాన్ని శుభ్రంగా ఉంచాలి.
5. కాలం బట్టి వచ్చే వ్యాధులు నివారించుటకు టీకాలు ఇప్పించాలి.

పాలలో కలుషితాలకు సంబంధించిన నివేదిక :

1. పాలలో ఈ క్రింది పేర్కొన్న కలుషితాలు కలుపుతున్నారు.
2. సోడియం బై కార్బొనేట్, గంజిపిండి, సబ్బునీళ్ళు, యూరియా, హైడ్రోజన్ పెరాక్సైడ్, మెలనిన్.
3. కొన్ని ప్రాంతాలలో కలుషితమైన ఆహారము పశువులకు పెట్టుట వలన పాలు కలుషితం అవుతున్నాయి.
   ఉదా : మెలనిన్ ఉన్న పాలు త్రాగుట వలన పిల్లలు చనిపోవుదురు. కొందరిలో మూత్రపిండాలు చెడిపోవును.

ప్రశ్న 13.
సముద్రపు కలుపుమొక్కలకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని మీ పాఠశాల గ్రంథాలయం నుంచి సేకరించండి. ఉదాహరణలతో వివరించండి.
జవాబు:

1. సముద్రపు కలుపు మొక్కలు గోధుమవర్ణ శైవలాలకు చెందినవి.
2. సముద్రంలో ఇవి అతిపెద్ద పరిమాణంలో తుట్టలు తుట్టలుగా, సమూహంగా పెరుగుతాయి.
3. వీటిని కెర్బ్స్ అంటారు. వీటివలనే అనేక ఉపయోగాలు ఉన్నాయి.
   • పశువుల మేతగా ఉపయోగపడును (సముద్రపు కలుపుమొక్క)
   • బయోగ్యాస్ ఉత్పత్తికి ఉపయోగపడును (సముద్రపు కలుపు మొక్క)
   • పైకో కొల్లాయిడ్ ఉపయోగపడును (సముద్రపు కలుపు మొక్క అగార్ – అగార్)
     పొగ పెట్టించి ఈగలను ప్రక్కకు మళ్ళించి తేనెపట్టును జాగ్రత్తగా కత్తిరించి తేనె తీస్తారు.

ప్రశ్న 14.
సాధారణంగా ఏ కాలంలో తేనెపట్టునుండి తేనెను సేకరిస్తారు. తేనెను సేకరించడానికి తియ్యడానికి అనుసరించే విధానాన్ని రాయండి.
జవాబు:
సాధారణంగా మా గ్రామంలో తేనెపట్టును పువ్వులు బాగా పూసే కాలమైన అక్టోబరు / నవంబరు మరియు ఫిబ్రవరి / జూన్ సీజన్లో చూస్తాము. తేనెపట్టు నుంచి తేనెను తీయడానికి అనుసరించే విధానము :
పొగ పెట్టించి ఈగలను ప్రక్కకు మళ్ళించి తేనెపట్టును జాగ్రత్తగా కత్తిరించి తేనె తీస్తారు.

ప్రశ్న 15.
ఎండిన తేనెపట్టును పరిశీలించండి. అది ఎలా నిర్మితమైనదో పరిశీలించి, బొమ్మను గీయండి.
జవాబు:

ఎండిన తేనెపట్టును పరిశీలించితిని. అది అనేక చిన్న చిన్న గదులతో విభజింపబడి ఉండును. తేనెపట్టు మైనపు పధార్థం వలన చిన్నచిన్న గదులు ఏర్పడుటకు సహాయపడును. ఈ మైనం కూలీ ఈగలు స్రవించి తయారుచేస్తాయి.

ప్రశ్న 16.
పశువులు మన ఆహారం కొరకే కాదు. వాటి విసర్జితాలు (వ్యర్థ పదార్థాలు) కూడా మనకు ఉపయోగపడతాయి. ఈ వినూత్న విషయాన్ని ఎలా అభినందిస్తారు ?
జవాబు:
పశువులు మన ఆహారం కొరకే కాదు. వాటి విసర్జితాలు పేడ మనకు బాగా ఉపయోగపడును. దీనిని ఎరువుగా పొలంలో వేయవచ్చు. పూర్వపు రోజులలో పిడకల కోసం పేడను ఉపయోగించేవారు. ఇప్పుడు ఆ పేడను కుళ్ళబెట్టి బయోగ్యాస్ తయారుచేస్తున్నారు. దానితో ఇంధన కొరత కొంత వరకు అధిగమించవచ్చు మరియు కాలుష్యం కొంతవరకు తగ్గుతుంది. అంతేకాక విద్యుత్ శక్తి కూడా ఉత్పత్తి చేయవచ్చు.

ఆహారంతో పాటు కాలుష్యాన్ని, ఇంధన కొరతలను తగ్గించిన పశువులను చూస్తే నాకు చాలా ఆనందంగా, కొంత ఆశ్చర్యంగాను ఉంది. అందుకే కొంతమంది వాటికి ప్రేమతో పేర్లు కూడా పెట్టి పిలుస్తారు.

ప్రశ్న 17.
రాజు పశుపోషణకు, వ్యవసాయానికి సంబంధం ఉంది అని తెలిపాడు. నీవు అతడిని ఎలా సమర్థిస్తావు?
జవాబు:

1. పశుపోషణకు, వ్యవసాయానికి చాలా దగ్గర సంబంధం ఉంది.
2. ఈ రెండూ పరస్పరం ఆధారనీయమైనవే గాక, ఒకే నాణేనికి బొమ్మా బొరుసూ వంటివి.
3. వ్యవసాయ ఉత్పత్తులైన గడ్డి, ధాన్యం వంటి పదార్థాలు పశుపోషణలో ఆహారంగా ఉపయోగపడతాయి.
4. జంతువుల వ్యర్థాలైన పేడ, మూత్రం వ్యవసాయ రంగంలో ఎరువులుగా వాడతారు.
5. ఎద్దులు, దున్నల వంటి జంతువుల ఆధారంగా చాలా వ్యవసాయపనులు జరుగుతుంటాయి.
6. దుక్కిదున్నటం, చదునుచేయటం, రవాణా వంటి వ్యవసాయ పనులకు నేడు ఇంకా జంతువులను ఉపయోగిస్తున్నారు.
7. తేనెటీగల పరిశ్రమ ప్రధానంగా వ్యవసాయ రంగంపై ఆధారపడి ఉంటుంది. మొక్కలు బాగా పుష్పించినపుడే తేనెటీగలు తేనెను బాగా ఉత్పత్తి చేయగలవు.
8. తేనెటీగలు మొక్కలలో ఫలదీకరణ రేటును పెంచి పంట దిగుబడిని పెంచుతాయి. కావున వ్యవసాయానికి, పశుపోషణకు చాలా దగ్గర సంబంధం ఉంది.

ప్రశ్న 18.
వ్యవసాయం, పశుపోషణ నాణానికి ఇరువైపులా ఉన్న అంశాలు. దీనిని నీవు ఎలా సమర్థిస్తావు ?
జవాబు:
వ్యవసాయం, పశుపోషణ నాణానికి ఇరువైపులా ఉన్న అంశాలు. ఎందుకంటే వ్యవసాయంలోని పచ్చగడ్డి, ఎండిన పశు గ్రాసం, ధాన్యం ఇంకా ఇతర ఉత్పత్తులు పశువుల దాణాగా ఉపయోగిస్తారు. అదే విధంగా పశువులను ముఖ్యంగా ఎద్దులను నేల దున్నుటకు, నూర్పిడిలోను, పశువుల పేడను ఎరువుగాను, పండిన పంటను కూడా ఇంటికి చేర్చుటకు ఎద్దులను ఉపయోగిస్తారు. ఈ రెండింటిలో ఏ ఒకటి లేకపోయిన రెండోది లేదు. కాబట్టి వ్యవసాయం, పశుపోషణ నాణానికి ఇరువైపులా ఉన్న అంశాలు.

ప్రశ్న 19.
పంట పొలాలను చేపకుంటలుగా మార్చటం వలన పర్యావరణం చెడిపోతుంది. ఆహారపు కొరతను ఎదుర్కోవాల్సి వస్తుంది? ఈ సమస్యపై చర్చలో పాల్గొనటానికి మీ అభిప్రాయాలను తెల్పండి.
జవాబు:
పంట పొలాలను చేపకుంటలుగా మార్చటం వలన పర్యావరణం చెడిపోతుంది మరియు ఆహారపు కొరతను ఎదుర్కొంటాము. అందుకు నా అభిప్రాయాలు ఈ విధంగా ఉన్నాయి.
1. పొలంలో వరి మొక్కలు ఉంటే కిరణజన్య సంయోగక్రియ జరిగి వాతావరణంలోనికి ఆక్సిజన్ విడుదల అవుతుంది. కాని చేపకుంట వలన ఆ విధంగా జరగదు.
2. చేపలు కూడా నీటిలోకి CO₂ విడుదల చేస్తాయి. దాని వలన వాతావరణంలో కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ పెరుగును.
3. చేప కుంటలో ఎక్కువగా చేపల కోసం వేసిన ఆహారం వలన, వాటి రక్షణకు ఉపయోగించే రసాయనాల వలన నీటి కాలుష్యం, భూకాలుష్యం వచ్చును.
4. చేపల కుంటలుగా మార్చుట వలన ముఖ్యంగా వరి పంట దెబ్బతిని ఆహారపు కొరత వచ్చును.

8th Class Biology 9th Lesson జంతువుల నుండి ఆహారోత్పత్తి InText Questions and Answers

కృత్యములు

1. పశువుల పెంపకం :

(a) తరగతిలో ఐదుగురు విద్యార్థుల చొప్పున కొన్ని జట్లుగా ఏర్పడండి. రైతులు పశువులను ఎందుకు పెంచుతారో, కారణాలు చర్చించి రాయండి. మీరు పరిశీలించిన అంశాలను నోటు పుస్తకంలో రాయండి.
జవాబు:
రైతులు పశువులను పెంచుటకు కారణాలు :
1. వారికి పశువులను పెంచుట వలన కొంత ఆదాయం వచ్చును.
2. వారికి వ్యవసాయంలో సహాయపడును. (దున్నుటకు, నూర్పిడులకు)
3. వ్యవసాయంలో లభించిన పశుగ్రాసం తిరిగి పశువుల మేతగా వాడుటకు.

(b) మీ గ్రామంలో పశువులను ఎక్కడికి తోలుకుపోతారు. పశువులను పెంచే వ్యక్తితో మాట్లాడి పశువుల పెంపకానికి సంబంధించిన సమాచారాన్ని సేకరించండి. ఈ క్రింది ప్రశ్నల సహాయంతో

(ఎ) ఇక్కడ ఏ ఏ రకాల పశువులను పెంచుతారు ?
జవాబు:
ఆవులు, గేదెలు, మేకలు, గొర్రెలు మొదలైన పశువులు పెంచుతారు.

(బి) పశుగ్రాసం ఉన్న ప్రాంతాలు. ఎక్కడ ఉన్నాయి ?
జవాబు:
ఊరికి చివర ఉన్న పొలాలు, పచ్చిక బయళ్ళ దగ్గర ఉన్న ప్రాంతాలలో ఉన్నాయి.

(సి) నీరు ఉన్న ప్రాంతం ఎక్కడ ఉన్నది ?
జవాబు:
పొలాలకు దగ్గరగా.

(డి) ఆవు, గేదెలు, మేక, గొర్రెల పెంపకంలో ఏమైనా తేడాలున్నాయా ?
జవాబు:
ఆవు, గేదెలు, ఎండిన గడ్డితో పాటు పచ్చిగడ్డి తింటాయి. మేకలు చెట్ల ఆకులను, పచ్చిగడ్డిని ఆహారంగా తీసుకొంటాయి. గొర్రెలు పచ్చిగడ్డిని, నూకలను ఆహారంగా తీసుకుంటాయి.

(ఇ) పశువులను పెంచేవారు సాధారణంగా ఎదుర్కొనే సమస్యలేవి ?
జవాబు:
అనావృష్టి పరిస్థితులలో పశుగ్రాసం కొరత పశువులు పెంచేవారు సాధారణంగా ఎదుర్కొనే సమస్య.

(c) పశువైద్యుని దగ్గరకు వెళ్ళి పశువులకు వచ్చే సాధారణ వ్యాధుల సమాచారాన్ని తెలుసుకుని ఒక నివేదిక తయారుచేయండి.
జవాబు:

పాఠ్యాంశములోని ప్రశ్నలు

ప్రశ్న 1.
ఆదిమానవుడు కొన్ని జంతువులను మాత్రమే ఎందుకు మచ్చిక చేసుకున్నాడు ? (పేజి.నెం. 141)
జవాబు:
ఆదిమానవుడు కొన్ని జంతువులు (ఉదా : కుక్క, పిల్లి, పశువులు, పక్షులు, కోళ్ళు, చిలుక మొదలైన) వాటివలన తనకు కలుగు ఉపయోగాలు గ్రహించి వాటిని మచ్చిక చేసుకున్నాడు. అందువలన ఆదిమానవుడు కొన్ని జంతువులనే మచ్చిక చేసుకున్నాడు.

ప్రశ్న 2.
ఏనుగు, పులి, సింహం వంటి జంతువులను గ్రద్ధ, గుడ్లగూబ వంటి పక్షులను ఎందుకు మచ్చిక చేసుకోలేకపోయాడు ? (పేజి.నెం.141)
జవాబు:
ఏనుగు, పులి, సింహం వంటి జంతువులను గ్ర, గుడ్లగూబ వంటి పక్షులను ఆదిమానవుడు ఎందుకు మచ్చిక చేసుకోలేకపోయాడు అంటే ఏనుగు, పులి, సింహం క్రూరజంతువులు మరియు ఆ పక్షుల వలన లాభాల కన్నా నష్టాలు ఎక్కువ ఉన్నాయి.

ప్రశ్న 3.
జంతువులను మచ్చిక చేసుకోవడానికి ఆనాటి మానవుడు ఏ ఏ విధానాలను పాటించి ఉంటాడో జట్లలో చర్చించి రాయండి. (పేజి.నెం. 142)
జవాబు:

1. జంతువులు మచ్చికకు అలవాటు పడతాయి.
2. మచ్చిక చేసుకొనుటకు పట్టుకాలం
3. మచ్చిక వలన ఆ జంతువుకు అయ్యే ఖర్చు
4. మచ్చిక చేసుకున్నాక అతనికి వచ్చే లాభం మొదలైన అంశాలను ఆనాటి మానవుడు జంతువులను మచ్చిక చేసుకొనేటపుడు పాటించిన పద్దతులు.

ప్రశ్న 4.
వ్యవసాయం చేసే వాళ్ళందరూ పశువులను పెంచుతారా ? (పేజి.నెం. 142)
జవాబు:
ఇంచుమించు వ్యవసాయం చేసే వాళ్ళందరూ పశువులను పెంచుతారు.

ప్రశ్న 5.
వ్యవసాయానికి, పశుపోషణకు ఏమైనా సంబంధం ఉందా ? (పేజి.నెం. 142)
జవాబు:
వ్యవసాయానికి, పశుపోషణకు చాలా దగ్గర సంబంధం ఉంది.

ప్రశ్న 6.
ఎద్దులను, దున్నపోతులను ఉపయోగించి ఏమేమి వ్యవసాయ పనులు చేస్తారో రాయండి. (పేజి.నెం. 143)
జవాబు:
1. ఎద్దులను ఉపయోగించి పొలం, దుక్కి దున్నుతారు. పంట నూర్పిడి సమయంలో కూడా ఎద్దులను ఉపయోగిస్తారు.
2. దున్నపోతులను ప్రాచీన పద్ధతులలో నీటి పారుదలకు, పంట నూర్పిడి యందు ఉపయోగిస్తారు.

ప్రశ్న 7.
మీ ప్రాంతంలో పశువైద్యశాల ఎక్కడ ఉంది ? (పేజి.నెం. 143)
జవాబు:
మా ప్రాంతంలో పంచాయతీ రాజ్ ఆఫీసుకు దగ్గరగా ఉంది.
గమనిక : ఎవరి ప్రాంతంలో ఎక్కడ ఉంటే అక్కడే పేరు వ్రాసుకోవాలి.

ప్రశ్న 8.
అక్కడ (పశు వైద్యశాలలో) ఎవరు పనిచేస్తున్నారు ? ఏ పని చేస్తారు ? (పేజి.నెం. 143)
జవాబు:
అక్కడ (పశు వైద్యశాలలో) పశువైద్యులు పనిచేస్తారు. పశువుల వైద్యం, ఆరోగ్యం గురించి చూస్తారు.

ప్రశ్న 9.
మనకు పాల ఉత్పత్తి ఎక్కువగా ఎక్కడి నుండి వస్తుంది ? (పేజి.నెం. 144)

జవాబు:
మనకు పాల ఉత్పత్తి ఎక్కువగా గ్రామాల నుండి వస్తుంది.

ప్రశ్న 10.
ఒంటె పాలను ఏ ప్రాంతంవారు ఉపయోగిస్తారు ? (పేజి.నెం. 144)
జవాబు:
ఎడారి ప్రాంతంవారు ఒంటె పాలను ఉపయోగిస్తారు.

ప్రశ్న 11.
గాడిద పాలను ఉపయోగించటం చూశారా ? (పేజి.నెం. 144)
జవాబు:
గాడిద పాలను ఉపయోగించటం చూడలేదు.
గమనిక : ఈ మధ్య గాడిద పాలు తాగితే ఆరోగ్యంగా ఉంటాము అని పుకార్లు బాగా వచ్చినాయి. పుకార్లు అని ఎందుకు అన్నాము అంటే శాస్త్రవేత్తలు ఎవరూ అవి మంచివి అని చెప్పలేదు కాబట్టి.

ప్రశ్న 12.
మీ గ్రామంలో రైతులు ఏ రకమైన పశుగ్రాసాన్ని వాడతారు ? (పేజి.నెం. 144)
జవాబు:
మా గ్రామంలో రైతులు వరిగడ్డి, జొన్న, సజ్జ, మొక్కజొన్న, ఉలవలు మొదలైనవి పశుగ్రాసంగా వాడతారు.

ప్రశ్న 13.
పంటకోత కోసిన తరువాత పశుగ్రాసాన్ని ఎలా భద్రపరుస్తారు ? (పేజి.నెం. 144)
జవాబు:
పంటకోత కోసిన తరువాత దానిని రెండు లేక మూడు రోజులు ఎండలో ఆరబెట్టి ధాన్యాన్ని నూర్పిడి చేసి వచ్చిన గడ్డి కట్టలు క్రింద కట్టి ఇంటికి తీసుకువచ్చి గడ్డివాముగా వేసి భద్రపరుస్తారు.

ప్రశ్న 14.
క్రింది గ్రాఫ్ ను పరిశీలించండి. ఇది వివిధ దేశాలలో పాల ఉత్పత్తిని సూచిస్తుంది. మనదేశంలో పాల ఉత్పత్తిని పరిశీలించండి. మిగతా దేశాలతో పోల్చినప్పుడు పాల ఉత్పత్తిలో మనము ఎందుకు వెనుకబడి ఉన్నామో జట్లలో చర్చించండి. (పేజి.నెం. 144)
జవాబు:

1. పాల ఉత్పత్తిలో ఇజ్రాయిల్ అగ్రస్థానంలో ఉంది.
2. మన ఇండియా అన్నింటికన్నా దిగువస్థానంలో ఉంది.
కారణాలు :

1. మనదేశంలో పాడిపరిశ్రమ ఇంకా గ్రామీణ కుటీర పరిశ్రమగానే ఉంది.
2. పాడి పరిశ్రమను ఒక వ్యాపారాత్మకంగా లాభసాటిగా భావించటం లేదు.
3. కేవలం వ్యవసాయంలో అంతర్భాగంగానే, పాడిపరిశ్రమ నడుస్తుంది.
4. దేశీయ గేదెలనే ఎక్కువ ప్రాంతాలలో మేపుతున్నారు.
5. పశువుల పెంపకంలో మెలకువలకు, పోషణ విధానంపై సరైన అవగాహన లేదు.
6. వ్యాధుల విషయంలో రైతులకు పరిజ్ఞానం లేదు.

ప్రశ్న 15.
మీ గ్రామంలో పాల సేకరణ కేంద్రం ఉందా ? (పేజి.నెం. 145)
జవాబు:
మా గ్రామంలో పాల సేకరణ కేంద్రం ఉంది.

ప్రశ్న 16.
పాలను సేకరించి ఎలా ఎగుమతి చేస్తారు ? (పేజి.నెం. 145)
జవాబు:
పాలను పాలు సేకరించు కేంద్రం నుంచి 40 లీటర్ల క్యాన్ నింపి వాటిని పాల శీతలీకరణ కేంద్రంనకు ఎగుమతి చేస్తారు.

ప్రశ్న 17.
పాలధరను ఎలా నిర్ణయిస్తారు ? (పేజి.నెం. 145)
జవాబు:
పాలధరను పాల శీతలీకరణ కేంద్రం యొక్క చైర్మన్, బోర్డ్ ఆఫ్ డైరెక్టర్లు పాలలో గల వెన్న శాతాన్ని బట్టి పాల ధరను నిర్ణయిస్తారు.

ప్రశ్న 18.
మీ ప్రాంతంలో పాల శీతలీకరణ కేంద్రం ఎక్కడ ఉంది ? (పేజి.నెం.145)
జవాబు:
మా ప్రాంతంలో పాల శీతలీకరణ కేంద్రం విజయవాడలో ఉంది :
గమనిక : మీ ప్రాంతంలో ఇంకా దగ్గరలో ఏది, ఉంటే అది వ్రాయాలి.

ప్రశ్న 19.
పాల ఉత్పత్తి ఏ నెలలో అధికంగా ఉంటుందో చెప్పగలరా ? (పేజి.నెం. 145)
జవాబు:
పాల ఉత్పత్తి నవంబరు నెలలో అధికంగా ఉంటుంది.

ప్రశ్న 20.
ఏ నెలల్లో పాల ఉత్పత్తి ఎందుకు అధికంగా ఉంటుందో కారణాలను మీ తరగతిలో చర్చించండి. (పేజి.నెం. 145)
జవాబు:
అక్టోబరు, నవంబరు, డిసెంబరు నెలల్లో పాల ఉత్పత్తి అధికంగా ఉంటుంది. ఈ నెలల్లో పాల ఉత్పత్తి అధికంగా ఉండుటకు కారణాలు :
1. గేదెలు జులై నుంచి సెప్టెంబరు మధ్య ఎక్కువగా ఈనుతాయి. ఈనిన మొదటి మూడు నెలల్లో పాలు ఎక్కువ ఇస్తాయి.
2. పచ్చిమేత ఎక్కువగా అందుబాటులో ఉండును.
3. వాతావరణం కూడా పశువుల పెరుగుదలకు, ఈనుటకు, మేతను ఎక్కువగా తీసుకొనుటకు చాలా అనుకూలంగా ఉండును.

ప్రశ్న 21.
పౌల్టీలలో పెంచే కోళ్ళు, గ్రామాలలో పెంచే దేశీయ కోళ్ళు ఒకే రకంగా ఉంటాయా ? (పేజి.నెం. 148)
జవాబు:
పౌల్టీలలో పెంచే కోళ్ళు, గ్రామాలలో పెంచే దేశీయ కోళ్ళు ఒకే రకంగా ఉండవు.

ప్రశ్న 22.
జన్యుపరంగా మార్పు చెందిన ఆహారం వాడటం మంచిదా ? కాదా ? ఆలోచించండి. (పేజి.నెం. 148)
జవాబు:
జన్యుపరంగా మార్పు చెందిన ఆహారం వాడటం మంచిది కాదు.

ప్రశ్న 23.
చికెన్-65 అంటే ఏమిటో తెలుసా ? అలా ఎందుకు అంటారు ? (పేజి.నెం. 148)
జవాబు:
చికెన్ – 65 అంటే అదో వంటకం పేరు. అలా ఎందుకు అంటారు అంటే దీనిని 1965వ సంవత్సరంలో చెన్నైలోని బుహారి హోటల్ లో మొదటగా తయారుచేస్తారు.

ప్రశ్న 24.
కోడిగుడ్లు పొదగటానికి పట్టేకాలం ఎంతో మీకు తెలుసా ? (పేజి. నెం. 149)
జవాబు:
కోడిగుడ్లు పొదగటానికి పట్టేకాలం 21 రోజులు అని నాకు తెలుసు.

ప్రశ్న 25.
మీ గ్రామాలలో గుడ్లను పొదిగే విధానంపై నివేదిక తయారుచేయండి. బొమ్మలు కూడా గీయండి. (పేజి.నెం. 149)
జవాబు:
మా గ్రామాలలో పొదిగే కాలం రాగానే గంపలో గడ్డిపరచి దానిమీద గుడ్లు ఉంచితే కోళ్ళు గుడ్లపై కూర్చొని గుడ్లన పొదుగుతాయి. . విద్యార్థి స్వయంకృత్యం

ప్రశ్న 26.
పరాగ సంపర్కానికి తేనెటీగలు ఎలా తోడ్పడతాయి ? (పేజి.నెం. 150)
జవాబు:
తేనెటీగలు మకరందం కోసం ఒక పువ్వుపై వాలుతాయి. అప్పుడు దాని శరీరానికి పరాగరేణువులు అంటుకొని ఉంటాయి. అది తర్వాత వేరే పుష్పంపై మకరందం కోసం వెళితే ఆ పరాగరేణువులు ఆ పుష్పంలోని కీలాగ్రంపై చేరును.
ఈ విధంగా తేనెటీగలు పరాగసంపర్కానికి సహాయపడును.

ప్రశ్న 27.
మీ పరిసరాలలో తేనెపట్టును ఎక్కడ గమనించారు ? (పేజి.నెం. 152)
జవాబు:
మా పరిసరాల్లో పెద్ద పెద్ద చెట్లకు మరియు పెద్ద పెద్ద భవనాలకు తేనెపట్టు ఉండటం గమనించాం.

ప్రశ్న 28.
తేనెపట్టును ఏ కాలంలో ఎక్కువగా చూడవచ్చు ? (పేజి.నెం. 152)
జవాబు:
తేనెపట్టు ఏ కాలంలో అయితే ఎక్కువగా మొక్కలకు పూలు పూస్తాయో ఆ కాలంలో చూస్తాము. అది వర్షాకాలం, ఎండకాలానికి ముందు (శిశిర ఋతువు) పూలు బాగా పూస్తాయి.

ప్రశ్న 29.
తేనెపట్టు నుంచి తేనె సేకరించడం జాగ్రత్తగా చేసే పని. తేనెపట్టు నుంచి తేనె ఎలా సేకరిస్తారో, సేకరించేటప్పుడు ఎటువంటి జాగ్రత్తలు తీసుకుంటారో రాయండి. (పేజి.నెం. 152)
జవాబు:
తేనెపట్టు ఉన్న చోట పొగ పెట్టించి ఈగలను ప్రక్కకు మళ్లించి తేనె తీయడం “జరుగును. ఈగలు ప్రక్కకు వెళ్ళిన ఆ తరువాత తేనెపట్టును జాగ్రత్తగా కత్తిరించి తేనెను తీస్తారు. తేనె తీసే మనిషి గోనె సంచి ఒంటినిండా కప్పుకుంటారు.

ప్రశ్న 30.
కృత్రిమ మరియు సహజ తేనెపట్టుల మధ్య గల వ్యత్యాసాలను గురించి చర్చించండి. (పేజి.నెం. 152)
జవాబు:

ప్రశ్న 31.
తేనెటీగల మైనం యొక్క ఉపయోగాలు వ్రాయండి. (పేజి.నెం. 152)
జవాబు:
తేనెటీగల మైనంతో అలంకరణ సామగ్రి, గోళ్ళ రంగు, కొవ్వొత్తులు, చెప్పుల పాలిష్ మొదలైనవి తయారుచేస్తారు.

ప్రశ్న 32.
మీ చుట్టుపక్కల దొరికే వివిధ రకాల చేపల జాబితాను తయారుచేయండి. స్థానిక పేర్లను మాత్రమే రాయండి. (పేజి.నెం. 153)
జవాబు:
మా చుట్టుపక్కల దొరికే వివిధ రకాల చేపల స్థానిక పేర్లు :

1. బొచ్చె
2. రాహు, ఎర్రగండు
3. రాగండి
4. ఎర్రమోసు
5. పెద్ద బొచ్చె
6. వాలుగ
7. మట్ట గిడస
8. పులస
9. సొర

ప్రశ్న 33.
మీకు కొలనులో చేపలను ఎలా పట్టాలో తెలుసా ? (పేజి.నెం. 153)
జవాబు:
తెలుసు, మేము కొలనులో చేపలను పట్టుటకు ఫిషింగ్ నెట్స్, ఫిషింగ్ రాడ్స్ ఉపయోగిస్తాము.

ప్రశ్న 34.
అధిక మొత్తంలో చేపలను పట్టడానికి ఏం చేస్తారు ? (పేజి.నెం. 153)
జవాబు:
అధిక మొత్తంలో చేపలు పట్టడానికి ఈ క్రింది విధంగా చేస్తాము.
1. అధిక మొత్తంలో చేపలు పట్టుకొనుటకు నైలాన్ వలలు ఉపయోగిస్తారు. .
2. పెద్ద వలలను, మోటార్ పడవలను ఉపయోగిస్తారు.

ప్రశ్న 35.
మర పడవలు ఉపయోగించి చేపలు పట్టడాన్ని నిరంతరంగా కొనసాగిస్తే ఏం జరుగుతుంది ? (పేజి.నెం. 153)
జవాబు:
మర పడవలు ఉపయోగించి చేపలు పట్టడాన్ని నిరంతరం కొనసాగిస్తే

1. సహజ వనరుల దుర్వినియోగం జరుగును.
2. కొన్ని చేపల జాతులు అంతరించును.
3. చేపలను ఆహారంగా తినే ఇతర జీవులకు హాని కలుగును.
4. ఆహారపు గొలుసు, ఆవరణ వ్యవస్థ అస్తవ్యస్థం అగును.

ప్రశ్న 36.
ఆలుచిప్పలు వలన కలిగే ఉపయోగాలను మీ ఉపాధ్యాయుడిని అడిగి తెలుసుకోండి. (పేజి.నెం.153)
జవాబు:

1. ఆలుచిప్పలు విటమిన్ – డి, కాల్షియం, విటమిన్ – బి, ప్రొటీన్లు, మంచి కొలెస్ట్రాల్, ఇనుమును కలిగి ఉంటాయి.
2. నీటిని వడకట్టి శుభ్రపరుస్తాయి.
3. ఆలుచిప్పలు తినుటవలన లైంగిక సామర్థ్యం పెరుగును.
4. కొన్ని ఆలుచిప్పలు ముత్యాల తయారీలో ఉపయోగపడును.

ప్రశ్న 37.
మన సముద్ర జలాలలో “టూనా” అనే ముఖ్యమైన చేప లభిస్తుంది. టూనా చేపకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని సేకరించి గోడ పత్రికలో ప్రదర్శించండి. (పేజి.నెం. 153).
జవాబు:
టూనా చేప 1 నుంచి 10 అడుగుల వరకు పెరుగును. 600 కేజీల బరువు ఉండును. 70 కి.మీ. వేగంతో ఈదును. 26°C ఉష్ణోగ్రత వద్ద నివసించును. దీనిలో ముఖ్యంగా 3 ఓమెగో కొవ్వు ఆమ్లాలు ఉంటాయి. కార్బోహైడ్రేట్స్ అసలు ఉండవు. క్రొవ్వులు కూడా తక్కువగా (8 గ్రాములు) ఉండును. ప్రొటీన్స్ ఎక్కువగా ఉండును.
ఈ “టూనా” చేపల ఉపయోగాలు :

1. గుండెపోటు రాకుండా చేయును.
2. పిల్లలలోను ఆస్మా తగ్గించును.
3. మానసిక ఒత్తిడులను తగ్గించును.
4. కీళ్ళ నొప్పులను తగ్గించును.
5. పక్షవాతం నుంచి వ్యక్తి తొందరగా కోలుకొనుటకు సహాయపడును.

ప్రశ్న 38.
నీలి విప్లవం అనగానేమి ? దాని ప్రభావాన్ని తరగతి గదిలో ఉపాధ్యాయునితో చర్చించండి. (పేజి.నెం. 154)
జవాబు:
చేపల పెంపకం, దిగుబడి పెంచటానికి, నాణ్యత అధికం చేయుటకు జరిగిన ప్రయత్నమే నీలి విప్లవం అంటారు.
నీలి విప్లవం ప్రభావం :

1. పెరుగుతున్న జనాభా అవసరానికి సరిపోవును.
2. ఎగుమతులకు సరిపోయినన్ని చేపలు లభించును.
3. సముద్రాలలో ఆవరణ వ్యవస్థ అంతగా పాడవదు.
4. వ్యవసాయదారులకు రెండవ పంటగా ఉపయోగపడును.

ప్రశ్న 39.
మీ ప్రాంతంలో చేపలను నిల్వచేసే పద్ధతుల జాబితా రాయండి. (పేజి.నెం. 155)
జవాబు:
మా ప్రాంతంలో చేపలను క్రింది పద్ధతుల్లో నిల్వ చేస్తారు.

1. ఎండలో ఎండబెట్టడం
2. పాక్షికంగా ఎండబెట్టడం
3. ఉప్పులో ఊరబెట్టడం
4. పొగబెట్టడం

SCERT AP 8th Class Biology Study Material Pdf 10th Lesson పీల్చలేము – తాగలేము Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 8th Class Biology 10th Lesson Questions and Answers పీల్చలేము – తాగలేము

8th Class Biology 10th Lesson పీల్చలేము – తాగలేము Textbook Questions and Answers

అభ్యసనాన్ని మెరుగుపరచుకుందాం

ప్రశ్న 1.
గాలి కాలుష్యం నీటి కాలుష్యానికి ఏ విధంగా దారితీస్తుంది ?
జవాబు:
గాలికాలుష్యం నీటి కాలుష్యానికి ఈ క్రింది విధంగా దారితీయును.
1. గాలిలో సల్ఫర్ డై ఆక్సైడ్, నైట్రోజన్ డై ఆక్సెడ్ నీటి ఆవిరిలో కరిగి ఆమ్లాలుగా మారి వర్షం పడినపుడు నీటిలో ఆమ్లం 2. గుణం తెచ్చును.
2. గాలిలో ఉన్న CO₂ గ్లోబల్ వార్మింగ్ వలన నీటి ఉష్ణోగ్రత పెరిగి నీటిలో ఆక్సిజన్ శాతం తగ్గి నీటి కాలుష్యం జరుగును.

ప్రశ్న 2.
“పారదర్శకంగా మరియు స్వచ్ఛంగా కనిపించే నీరు త్రాగుటకు అన్నివిధాలా సరిపోతుంది” దానిపై మీ అభిప్రాయంను తెలియచేయండి.
జవాబు:

1. పారదర్శకంగా మరియు స్వచ్చంగా కనిపించే నీరు త్రాగుటకు అన్నివిధాలా సరిపోదు.
2. కారణం దానిలో కంటికి కనిపించని సూక్ష్మజీవులు అయిన వైరస్లు, బాక్టీరియాలు, ప్రోటోజోవాలు ఉండవచ్చు.
3. అంతేకాక నీటి కలుషితాలు కూడా ఉండవచ్చు.

ప్రశ్న 3.
తాజ్ మహల్ వంటి చారిత్రక కట్టడం గాలి కాలుష్య ప్రభావానికి లోనవుతుంది. దానిని రక్షించటానికి నీవు ఇచ్చే సలహాలు ఏమిటి ?
జవాబు:
తాజ్ మహల్ వంటి చారిత్రక కట్టడం గాలి కాలుష్యం నుండి రక్షించడానికి నేను ఇచ్చే సలహాలు :

1. మోటారు సైకిలు, కార్లు బదులు ఆ ప్రాంతంలో సైకిళ్ళు, గుర్రపు బండ్లు వాడాలి.
2. వాహనాలలో కాలుష్యం తక్కువ వెదజల్లే CNG, LPG ల వంటి ఇంధనాలు వాడాలి.
3. సౌరశక్తిని విద్యుత్ శక్తిగా మార్చి దానితో నడిచే వాహనాలను ప్రోత్సహించాలి.
4. తాజ్ మహల్ పరిసరాలలో సీసం లేని పెట్రోల్ ఉపయోగించే వాహనాలనే వాడాలి.
5. కాలుష్యాన్ని కలిగించే పరిశ్రమలను ఆగ్రా నగరానికి దూరంగా తరలించాలి
6. ఆగ్రా నగర చుట్టుప్రక్కల చెట్లు బాగా పెంచాలి.

ప్రశ్న 4.
గాలి కాలుష్యం, నీటి కాలుష్యం నియంత్రించుటకు తీసుకోదగిన చర్యలు ఏవి ?
జవాబు:

1. గాలి కాలుష్యాన్ని తగ్గించడానికి ఫ్యాక్టరీల మీద పొడవైన చిమ్నీలు ఏర్పాటుచేయాలి.
2. ఇంటిలో గాని, పరిశ్రమలోగాని ఇంధనాలను పూర్తిగా మండించే పరికరాలను ఉపయోగించాలి.
3. ఎలక్ట్రోస్టాటిక్ ప్రెసిపిటేటర్స్ (Electrostatic precipitaters) పరిశ్రమల చిమ్నీలలో ఏర్పాటుచేయాలి.
4. వాహనాల నుండి వెలువడే వాయు కాలుష్యాన్ని తగ్గించడానికి సి.ఎన్.జి (Compressed Natural Gas) ని వాడాలి.
5. ఇంటిలో వంటకు ఎల్.పి.జి (Liquid Petroleum Gas) ఉపయోగించాలి.
6. వాహనాలలో వాడే ఇంధనాలు నాణ్యత కలిగి ఉండాలి.
7. పునరుద్దరింపదగిన శక్తి వనరులైన సౌరశక్తి, పవన శక్తి, అలల శక్తి, జలవిద్యుత్ ను ఉపయోగించాలి.
8. కాలుష్య నియంత్రణ నియమాల ప్రకారం అన్ని వాహనాలు తప్పకుండా క్రమపద్ధతిలో నిర్వహించాలి.
9. సీసం లేని పెట్రోల్‌ను ఉపయోగించాలి.
10. మీ చుట్టూ ఉన్న ఖాళీ ప్రదేశాలలో వీలైనన్ని ఎక్కువ చెట్లను పెంచాలి.

నీటి కాలుష్యం నియంత్రించుటకు తీసుకోదగిన చర్యలు :

1. పరిశ్రమల నుండి విడుదల అయ్యే వ్యర్థ పదార్థములను రసాయనికంగా శుద్ధి చేయడం లేదా హానికరమైన దార్థములను లేకుండా చేసి నదులలోనికి, సరస్సులలోనికి విడుదల చేయడం.
2. మురుగునీరు ప్రత్యక్షంగా నదులలోనికి విడుదల చేయకూడదు. ముందుగా శుద్ధి చేసే ప్లాంట్ లో శుద్ధిచేసి వాటిలో ఉండే ఆర్గానిక్ పదార్థాలను తీసివేయాలి.
3. ఎరువులను, పురుగులను చంపే మందులను ఎక్కువ ఉపయోగించడం తగ్గించాలి.
4. సింథటిక్ డిటర్జెంట్ల వినియోగం తగ్గించాలి. నీటిలో, నేలలో కలిసిపోయే డిటర్జెంట్లు ఉపయోగించాలి.
5. చనిపోయిన మానవుల శవాలను మరియు జంతు కళేబరాలను నదులలోనికి విసిరివేయరాదు.
6. వ్యర్థ పదార్థాలను, జంతువుల విసర్జితాలను బయోగ్యాస్ ప్లాంట్ లో ఇంధనం కోసం ఉపయోగించిన తర్వాత ఎరువుగా వాడుకోవాలి.
7. నదులు, చెరువులు, కుంటలు, సరస్సులలోని నీరు తప్పకుండా శుభ్రం చేయాలి. ఈ విధానాన్ని పరిశ్రమల యాజమాన్యాలు మరియు ప్రభుత్వం వారు తప్పకుండా చేపట్టాలి. ఉదాహరణకు భారత ప్రభుత్వం వారిచే నిర్వహించబడిన గంగానది ప్రక్షాళన పథకం.
8. నదుల తీరం వెంబడి చెట్లు, పొదలు తప్పకుండా పెంచాలి.
9. నీరు కాలుష్యం కాకుండా జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం నీటి కాలుష్యం వల్ల కలిగే నష్టాల పట్ల అవగాహన కార్యక్రమాలు తప్పకుండా చేపట్టాలి. ముఖ్యంగా ప్లాస్టిక్, వ్యర్థాలు, కాగితాలు, వ్యర్థ ఆహారపదార్థాలు, మురిగిపోయిన ఆహారపదార్థాలు, . కూరగాయలు మొదలైన వాటిని వీధిలోకి విసిరివేయకుండా చూడాలి.
10. కాలుష్యాన్ని తగ్గించుటకు 4R (Recycle, Reuse, Recover, Reduce) నియమాలను అమలుపరచి వనరులను పునరుద్ధరించాలి.
11. తరిగిపోయే ఇంధనాలను ఉపయోగించడం చాలావరకు తగ్గించాలి. ప్రత్యామ్నాయ శక్తి వనరులను వాతావరణానికి హానికరం కాకుండా ఉపయోగించాలి.
12. ప్రాథమిక ఉద్దేశంతో పదార్థాలను ఉపయోగించినపుడు వాటిలో కొన్నింటిని రెండవసారి కూడా ఉపయోగించాలి (తిరిగివాడుకోవడం).
13. ఉదా : తెల్ల కాగితానికి ఒకవైపు ప్రింట్ తీసుకోవడం, ఒకే వైపు రాయడం కాకుండా రెండవవైపును కూడా ఉపయోగించినట్లయితే ఎక్కువ కాగితాలు వృథాకాకుండా చూడవచ్చు. ఈ విధంగా చేసినట్లయితే కాగితం కోసం ఎక్కువ చెట్లు నరకడం తగ్గిపోతుంది.
14. వీలైనన్ని ఎక్కువ పదార్థాలు తిరిగి వినియోగించుకోవడానికి వీలుగా నష్టం జరగనంత వరకు చేస్తూనే ఉండాలి.

ప్రశ్న 5.
నీటిలో పోషకాల స్థాయి పెరగటం వలన నీటి జీవుల మనుగడపై ఏవిధంగా ప్రభావం చూపుతుంది ?
జవాబు:
నీటిలో పోషకాల స్థాయి పెరగడం వలన శైవలాలు, కలుపు మొక్కలు మరియు బాక్టీరియాలు విస్తరించును. నీరు చివరకు ఆకుపచ్చగా, మురికిగా వాసనపట్టిన పెట్టుగా తయారవుతుంది. నీటిలో కుళ్లుతున్న మొక్కలు ఆక్సిజనన్ను ఉపయోగించు కొంటాయి. నీటి జీవులకు సరిపడు ఆక్సిజన్ అందక చివరకు అవి మరణించును. జీవవైవిధ్యం తగ్గును.

ప్రశ్న 6.
రోడ్డుకు ఇరువైపులా ఉన్న మొక్కలు సక్రమంగా పెరగవు. కారణాలు కనుగొని, మీ వాదనను వివరించండి.
జవాబు:

1. ఎక్కువ వాహనాలు రోడ్డుపై తిరుగుతాయి. వాహనాల నుండి విడుదలగు కాలుష్య పదార్థాలు మొక్కల పెరుగుదల తగ్గిస్తాయి.
2. జనం ఎక్కువగా ఉండటం వలన పచ్చిగా ఉన్నప్పుడే చెట్లను తుంపుతారు.
3. మొక్కల ఆకులపై కాలుష్య పదార్థాలు చేరి కిరణజన్య సంయోగక్రియ జరుగుటకు ఆటంకము ఏర్పడును మరియు బాష్పోత్సేకపు రేటు తగ్గును.
4. హైడ్రోకార్బనులు ఆకులు రాలుటకు సహాయపడును మరియు మొక్కల అనేక భాగాల రంగును కోల్పోయేలా చేయును.
5. రాత్రిపూట రోడ్లపై ఉన్న ప్రదేశాలలో కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ ఎక్కువగా ఉండును. మొక్కలకు రాత్రి సమయంలో సరిపడు ఆక్సిజన్ కూడా అందక పెరుగుదల తక్కువగా ఉండును.
6. వాటికి నీటి సదుపాయం కూడా సరిగా ఉండకపోవడం వల్ల పెరుగుదల సక్రమంగా ఉండదు.

ప్రశ్న 7.
రసాయనిక పరిశ్రమలో నీవు జనరల్ మేనేజర్ గా ఉంటే నీవు గాలి మరియు నీరు కాలుష్యం కాకుండా తీసుకొను చర్యలు మరియు ముందు జాగ్రత్తలు ఏమి ?
జవాబు:
గాలి మరియు నీరు కాలుష్యం కాకుండా తీసుకొను చర్యలు:

1. గాలిలో తేలియాడే రేణువులను తొలగించుట స్థిర విద్యుత్ అవక్షేపాలను ఉపయోగించటం చేస్తాను.
2. లెడ్ లేని పెట్రోల్ ను వాహనాలకు ఉపయోగిస్తాను.
3. చెట్లను బాగా పెంచుతాను.
4. మురుగు నీరు నదులలోకి, చెరువులలోకి కలవకుండా చూస్తాను.
5. ఒకవేళ కలిసే పరిస్థితి వస్తే దానిలోని హానికారక పదార్థాలు తొలగిస్తాను.
6. పరిశ్రమ నుంచి వచ్చే వేడినీటిని కూలింగ్ టవర్స్ లో చల్లబరచి విడుదల చేస్తాను.

గాలి మరియు నీరు కలుషితం కాకుండా ముందు జాగ్రత్తలు :

1. విద్యుత్ దుర్వినియోగం లేకుండా ఉంచుతాను. దీని వలన విద్యుత్ ఆదా అగును. అందువలన థర్మల్, అణు విద్యుత్ తయారీ వలన వచ్చే కాలుష్యం తగ్గించవచ్చును.
2. అందరూ పబ్లిక్ ట్రాన్స్పర్ట్ ఉపయోగించేలా చేస్తాను. దీని వలన చాలా కార్లు మరియు బైకులు ఇతర వాహనాల వినియోగం తగ్గి వాయు కాలుష్యం తగ్గును.
3. పరిశ్రమలో ఉన్న అంతా సామగ్రి చక్కని నిర్వహణలో ఉంచుతాను. దీని వలన అన్ని యంత్రాలు చక్కగా పనిచేయును. అందువలన కాలుష్య పదార్థాలు గాలిలోకి, నీటిలోకి విడుదల అవ్వవు.

ప్రశ్న 8.
కింది అంశంపై చర్చించండి. కార్బన్ డయాక్సెడ్ కాలుష్యకారకమా ? కాదా ?
జవాబు:
కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ వాతావరణంలో 0.03% ఉంటే కాలుష్య కారకము కాదు. కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ వాతావరణంలో 0.03% కంటే ఎక్కువ ఉంటే కాలుష్య కారకం అంటారు. కారణం కారకం చేరిక వలన వాతావరణంలో సజీవ, నిర్జీవ అంశాలలో వచ్చే మార్పులను కాలుష్యం అంటారు. కాలుష్యం కలుగజేయు కారకాలను కలుషితాలు అంటారు. CO₂ వాతావరణంలో 0.03% కంటే ఎక్కువ ఉంటే భూమి ఉష్ణోగ్రత పెరుగును.

అప్పుడు గ్లోబల్ వార్మింగ్ వచ్చును. CO₂ వలన మానవులకు అలసట, చికాకు కలుగును. గ్లోబల్ వార్మింగ్ వలన ధృవ ప్రాంతాలలో మంచు కరిగి భూమిపై పల్లపు ప్రాంతాలను ముంచును. వాతావరణంలో ఏ వాయువు కాని, పదార్థము కాని ఉండవలసిన దానికంటే ఎక్కువ ఉంటే అది కాలుష్య కారకమే.

ప్రశ్న 9.
గాలి, నీరు కాలుష్యంపై క్విజ్ ప్రోగ్రామ్ ను నిర్వహించటానికి ఆలోచన రేకెత్తించే 5 ప్రశ్నలు తయారుచేయండి.
జవాబు:

1. హీమోగ్లోబిన్ ఆక్సిజన్ కంటే దేనిని తొందరగా అంటిపెట్టుకొనును ?
2. C.N.G అనగా నేమి?
3. యూట్రాఫికేషన్ అనేది ఏ కాలుష్యంలో వింటాము ?
4. ఆమ్ల వర్షమునకు కారణమైన వాయువులు ఏవి ?
5. భారత పురావస్తుశాఖ ‘నో డ్రైవ్ జోన్”గా ఎక్కడ ప్రకటించినది ?
   గమనిక : ఇంకా చాలా ప్రశ్నలు టీచర్స్ పిల్లల చేత తయారు చేయించవచ్చును.

ప్రశ్న 10.
నీకు దగ్గరలో ఉన్న కాలుష్య నియంత్రణ కేంద్రాన్ని సందర్శించి, వాహనాల కాలుష్యం నిర్ధారించే విధానాన్ని పరిశీలించండి. దిగువ చూపబడిన అంశాలను నమోదు చేయండి. నిర్ణీత సమయములో పరిశీలించిన సరాసరి వాహనాల సంఖ్య, ప్రతి వాహనం తనిఖీ చేయడానికి పట్టు సమయం, ఏయే కాలుష్య కారకాలు తనిఖీ చేశారు ? పరీక్ష పద్ధతి ఏ విధంగా ఉన్నది ?, వివిధ కాలుష్య కారకాలు విడుదల అయ్యే వాటిలో అనుమతించబడిన వాటి పరిధి ఎంత ? విడుదల అయ్యే వాయువుల పరిధి దాటితే తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలు ఏవి ?
జవాబు:

1. నిర్ణీత సమయంలో. పరిశీలించిన సరాసరి వాహనాల సంఖ్య – 5 లేదా 6 – గంటకు.
2. ప్రతి వాహనం తనిఖీ చేయటానికి పట్టిన సమయం – 10 నిమిషాలు
3. ఏయే కాలుష్య కారకాలు తనిఖీ చేశారు – కార్బన్ మోనాక్సైడ్ (CO), హైడ్రోకార్బన్స్ (HC) & CO₂
4. పరీక్ష పద్ధతి – Computer Analysis
5. వివిధ కాలుష్య కారకాలు విడుదల అయ్యే వాటిలో అనుమతించబడిన వాటి పరిధి – కార్బన్ మోనాక్సైడ్ 2000 సంవత్సరం ముందు వాహనం అయితే 4.5%, 2000 సంవత్సరం తర్వాత అయితే 3.5% ఉండాలి.

హైడ్రోకార్బన్లు 2000 సంవత్సరం ముందు వాహనం అయితే 9,000, 2000 సంవత్సరం దాటిన తర్వాత అయితే 4,500 వరకు ఉండవచ్చు. విడుదల అయ్యే వాయువుల పరిధి దాటితే తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలు :
1. ఇంజన్ సరిగా పనిచేసే విధంగా చూడాలి. దీని వలన ఇంధనం పూర్తిగా మండి CO₂ విడుదల అవుతుంది.
2. వాయువులు విడుదల చేసే గొట్టంలో ఎటువంటి అడ్డంకులు లేకుండా చూసుకోవాలి.

ప్రశ్న 11.
మీ గ్రామానికి దగ్గరలో ఉన్న చెరువు / సరస్సు /నది దగ్గరకి మీ టీచరుతో కలసి వెళ్ళండి. కింది అంశాలు పరిశీలించి చర్చించండి. చెరువు / సరస్సు / నది గతచరిత్ర, నది / చెరువు / సరస్సు. కాకుండా వేరే నీటి వనరులు ఉన్నాయా ! సాంస్కృతిక అంశాలు, కాలుష్యానికి కారణాలు, కాలుష్యం జరగటానికి మూలం, నది దగ్గరలో మరియు దూరంగా నివసిస్తున్న వారిపై కాలుష్య ప్రభావం ఎంత వరకు ఉన్నది ?
జవాబు:
1. మా గ్రామానికి దగ్గరగా ఉన్నది కృష్ణానది. ఈ నది అంతా నల్లరేగడి నేలలో ప్రవహించుట వలన కృష్ణానది అని పేరు వచ్చినది (కృష్ణా – నలుపు).
2. వేరే నీటి వనరులు ఉన్నాయి. బావులు, కాలువలు.
3. సాంస్కృతిక అంశాలు : ఈ నదిలో స్నానం చేయుట వలన పుణ్యం వస్తుందని భావిస్తారు. 12 సంవత్సరాలకు ఒకసారి పుష్కరాలు మరియు ప్రతి సంవత్సరం దసరా ఉత్సవాలలో కృష్ణానదిలో కనకదుర్గ అమ్మవారి తెప్పోత్సవం జరుగును.

కాలుష్యానికి కారణాలు : కృష్ణానదిలో పరిశ్రమల కాలుష్యాలు కలవడం, పట్టణ జనాభా వలన కొన్ని కలుషితాలు కృష్ణా నదిలోనికి విడుదలవడం, బట్టలు ఉతకడం, మలమూత్రాల విసర్జన, దహన సంస్కారాలు చేయుట, నదిలో పుణ్య స్నానాలు ఆచరించడం, థర్మల్ పవర్ స్టేషన్లోని కలుషితాలు చేరడం.

కాలుష్యం జరగటానికి మూలం : నది దగ్గరలో పరిశ్రమలు ఉంటే అక్కడి వారిపై కాలుష్య ప్రభావం ఎక్కువగాను, నది ప్రవహించుట వలన దూరంగా నివసిస్తున్న వారిపై కాలుష్య ప్రభావం తక్కువగాను ఉండును.
గమనిక : వారి గ్రామంలో / దగ్గరలో ఉన్న దానిపై పై అంశాలు పరిశీలించి చర్చించండి.

ప్రశ్న 12.
గాలి కాలుష్యం అనగానేమి ? గాలి కాలుష్యానికి కారణాలు దానివల్ల తలెత్తే సమస్యలను, చార్ట్ ను తయారుచేయండి.
జవాబు:
మానవ చర్యల వలన గాని, ప్రకృతిలో జరిగే మార్పుల వలన గాని వాతావరణ సమతుల్యతలో మార్పు సంభవిస్తే దానిని గాలి కాలుష్యం (Air pollution) అంటారు . గాలి కాలుష్యానికి కారణాలు మరియు ప్రభావములతో కూడిన ఫ్లోచార్ట్:

ప్రశ్న 13.
సుధీర్ ట్రాఫిక్ కానిస్టేబుల్. ఇతను ఆరోగ్యవంతంగా ఉండటానికి నీవు ఏమి సూచనలు ఇస్తావు ? ఇతని విధి నిర్వహణలో ఆరోగ్య రక్షణకు నీవు ఇచ్చే సలహాలు ఏమిటి ?
జవాబు:
ఇతను ఆరోగ్యవంతంగా ఉండడానికి నేను ఇచ్చే సూచనలు :
1. ఇంటికి వెళ్ళిన తర్వాత వెంటనే దుమ్ము, ధూళి ఉన్న బట్టలు మార్చుకోవాలి.
2. ఎండలో ఎక్కువసేపు ఉంటాడు కాబట్టి ఎక్కువ నీరు తీసుకోవాలి.
3. ఎక్కువ సేపు నుంచొని ఉండాలి కాబట్టి శక్తిని ఇచ్చే పదార్థాలు తీసుకోవాలి.

ఇతని విధి నిర్వహణలో ఆరోగ్య రక్షణకు నేను ఇచ్చే సలహాలు :
1. దుమ్ము, ధూళి, కాలుష్య పదార్థాలు శరీరంలోనికి ప్రవేశించకుండా మ్కాలు వేసుకోవాలి.
2. తలకు ఉష్ణవాహక పదార్థాలతో తయారుచేయబడిన హెల్మెట్ వాడాలి.
3. ఎండ, వాన నుంచి రక్షణకు అతనికి ఇచ్చిన కాబిలో ఉండాలి.

ప్రశ్న 14.
“బైకులు, కార్లు వద్దు సైకిలే ముద్దు” ఈ నినాదాన్ని శ్రీవాణి తయారుచేసినది. మీరు కూడా కాలుష్యం నియంత్రణపై కొన్ని నినాదాలు తయారుచేయండి.
జవాబు:
బైకులు, కార్లు వద్దు సైకిలే ముద్దు ఈ నినాదాన్ని శ్రీవాణి తయారుచేసింది. నేను కూడా కాలుష్య నియంత్రణపై కొన్ని నినాదాలు తయారుచేశాను. అవి

1. చెట్లు పెంచు-కాలుష్యాన్ని తగ్గించు.
2. కాలుష్యాన్ని తగ్గించు-మంచి ఫలితాన్ని పొందు.
3. మనిషి స్వార్థమే-కాలుష్యానికి మూలం.
4. గాలి కాలుష్యం తగ్గించు-ప్రకృతిని కాపాడు.
5. చెట్లు పెంచు-కాలుష్యాన్ని పారద్రోలు.
6. ఫ్రిజ్ లు తగ్గించు-కుండలు పెంచు.
7. కాలుష్యాన్ని తగ్గించు-జీవితకాలం పెంచు.
8. కాలుష్య నివారణకు-అందరూ కృషి చేయాలి.

ప్రశ్న 15.
రేష్మ నేల కాలుష్యంపై వక్తృత్వ పోటీలో పాల్గొనదలచింది. ఆమె కోసం ఒక వ్యాసం రూపొందించండి.
జవాబు:
నేల మనతోపాటు వందలాది జీవులకు జీవనాధారం. కానీ మానవుని విచక్షణా రహిత చర్యల వలన నేల కాలుష్యకోరలలో చిక్కుకొనిపోయింది. నేల తన సహజ స్వభావాన్ని కోల్పోవుట వలన నేలలోని సూక్ష్మజీవుల నుండి, నేలపైన నివసించే వేలాది జీవుల వరకు ఈ ప్రభావాన్ని ఎదుర్కొంటున్నాయి. రసాయనిక ఎరువులు, క్రిమిసంహారాలు, గుల్మనాశకాలు, పరిశ్రమవ్యర్థాలు, భూమిని పాడుచేస్తున్నాయి. ప్లాస్టిక్ వస్తువులు, పాలిథీన్ కవర్లు భూమాత గర్భంలో జీర్ణంకాని పదార్థాలుగా మిగులుతున్నాయి.

పరిస్థితి ఇలాగే కొనసాగితే, నేల తన సహజగుణాన్ని కోల్పోయి నిర్జీవ ఆవాసంగా మారుతుంది. ఇది మనం కూర్చున్న కొమ్మను నరుక్కొన్న రీతి అవుతుంది. ఇప్పటికైనా ఆలస్యం చేయకుండా నేలకాలుష్యం గురించి తీవ్రంగా ఆలోచిద్దాం. కార్యాచరణ ప్రణాళికను రూపొందించి అమలు చేద్దాం. ప్లాస్టిక్స్, పాలిథిన్ కవర్లను నిషేధిద్దాం. మన భూమాతను రక్షించుకుందాం.

ప్రశ్న 16.
కవిత తన మిత్రుడు కౌశిక్ తో “ప్లాస్టర్ ఆఫ్ పారితో తయారుచేసిన వినాయకుని కన్నా మట్టితో చేసిన వినాయకుని పూజించటం వల్ల కాలుష్యాన్ని తగ్గించవచ్చు” అని చెప్పింది. నీవు ఆమెను ఎలా ప్రశంసిస్తావు ?
జవాబు:
మట్టితో చేసిన వినాయకుడు నీటిలో వెంటనే కలిసిపోవును. అందువలన నీటి కాలుష్యం జరగదు. దీని వలన పర్యావరణానికి హాని జరగదు. ప్లాస్టర్ ఆఫ్ పారితో తయారుచేసిన వినాయకుని వలన అనేక నష్టాలు ఉన్నాయి. అవి నీటిలో కరగవు. అంతేకాక వాటిలో ఆస్ బెస్టాస్, ఆంటిమొని, పాదరసం, లెడ్ వంటి హానికరమైన రసాయనాలు ఉంటాయి. దీని వలన ఆ నీరు మరియు ఆ నీటిలో నివసించు జీవులకు హాని కలిగి కొన్నిసార్లు చాలా జీవులు చనిపోవును.

మట్టి వినాయకుని వలన పై నష్టాలు జరుగవు. కాబట్టి కవిత తన మిత్రుడు కౌశిక్ తో “ప్లాస్టర్ ఆఫ్ పారితో తయారుచేసిన వినాయకుని కన్నా మట్టితో చేసిన వినాయకుని పూజించటం వల్ల కాలుష్యాన్ని తగ్గించవచ్చు” అని చెప్పింది.

పై విషయాలు తెలుసుకొని తన మిత్రుడితో చెప్పినందుకు నేను చాలా సంతోషంగా ఫీల్ అవుతాను. అంతేకాకుండా టీచర్ కి చెప్పి స్కూల్లో పిల్లలు అందరికి మట్టి వినాయకుని వలన కలిగే లాభాలు కవిత చేత వివరించి మరియు అసెంబ్లీలో హెడ్ మాష్టారుకి చెప్పి స్కూలు పిల్లల చేత చప్పట్లు కొట్టిస్తాను. 8వ తరగతిలోనే పర్యావరణ పరిరక్షణ గురించి అవగాహన కలిగి ఉండుట మాత్రమేకాక దాన్ని నిజజీవిత పరిస్థితులకు అన్వయించినందుకు కవితను నేను మెచ్చుకుంటాను.

ప్రశ్న 17.
మీ గ్రామంలోని లేదా దగ్గరలో ఉన్న చెరువు ఏవిధంగా కాలుష్యానికి గురి అవుతుందో తెలుసుకొని, కాలుష్యానికి గురి కాకుండా నీవేమి చేస్తావు?
జవాబు:

1. పశువులను చెరువులో కడుగుట వలన
2. చెరువులలో మనుషులు స్నానాలు చేయుట వలన , చెరువులో బట్టలు ఉతుకుట వలన
3. చెరువులో మలమూత్రాలు విసర్జించుట వలన
4. చెరువులోనికి ఇంట్లో నుంచి వచ్చిన చెత్తా చెదారములను వేయుట వలన
5. వ్యవసాయదారులు మొక్కలకు ఉపయోగించిన ఎరువులు మరియు శిలీంధ్రనాశకాలను, డబ్బాలను చెరువులలో కడుగుట వలన, చెరువు గట్టుపై నివసించువారు అంట్లు చెరువులో కడుగుట వలన
6. చెరువు దగ్గరగా పాలిథిన్ కవర్లు, ప్లాస్టిక్ గ్లాస్టు పారవేయుట వలన
7. చెరువులలో ఇష్టానుసారంగా నీటి మొక్కలు (గుర్రపు డెక్క) పెరుగుట వలన.
   పై కారణాల వలన మా ఊరిలో చెరువు కాలుష్యం అగును.

8th Class Biology 10th Lesson పీల్చలేము – తాగలేము InText Questions and Answers

కృత్యములు

1. ప్రకృతి వైపరీత్యాలు – కాలుష్యం :
మీరు పాఠశాల గ్రంథాలయానికి వెళ్ళి ఈ దశాబ్దంలో ఇప్పటి వరకు ప్రపంచంలో జరిగిన ఈ కింది ప్రకృతి వైపరీత్యాల సమాచారాన్ని జాబితా రాయండి.
జవాబు:

2. నూనె కాగిత ప్రయోగం:
5 × 5 సెం.మీ. కొలతలు గలిగిన చతురస్రాకారపు తెల్లకాగితాలను మూడింటిని తీసుకొని నూనెలో ముంచండి. వీటిని మూడు వేర్వేరు ప్రాంతాలలో వ్రేలాడదీయండి. ఒకదానిని మీ ఇంటి దగ్గర, రెండవదానిని పాఠశాలలో, మూడవదానిని ఉద్యానవనం దగ్గర కాని వాహనాలు నిలిపే స్థలంలో గాని వ్రేలాడదీయండి. వాటిని 30 ని||లు వరకు ఉంచి పరిశీలించండి.

ఎ) నూనెలో ముంచిన తెల్ల కాగితాల మీద మీరు ఏమి గమనించారు ?
జవాబు:
నూనెలో ముంచిన తెల్ల కాగితాల మీద మేము దుమ్ము, ధూళి గమనించాము.

బి) ఈ మూడు ప్రాంతాలలో ఉంచిన కాగితాలపై ఏమైనా మార్పులు ఉన్నాయా ?
జవాబు:
ఈ మూడు ప్రాంతాలలో ఉంచిన కాగితాలపై మార్పులు ఉన్నాయి.

సి) వీటికి జవాబులు తెలుసుకోవడానికి ప్రయత్నించండి. వాటి కారణాలు తెలుసుకోండి.
జవాబు:
1. మా ఇంటి దగ్గర ఉంచిన కాగితంపై దుమ్ము, ధూళి కొంచెం తక్కువగా ఉన్నాయి.
2. పాఠశాలలో ఉంచిన కాగితంపై దుమ్ము, ధూళి కొంచెం ఎక్కువగా ఏర్పడినది. కారణం మా పాఠశాల జనం రద్దీ ఉన్నచోట ఉంటుంది.
3. మూడవదానిని నేను వాహనాలు నిలిపిన స్థలంలో ఉంచాను. కాబట్టి కాగితంపై చాలా ఎక్కువ దుమ్ము, ధూళితో పాటు కొంచెము మసి కూడా గమనించాను. కారణం వాహనాల నుండి పొగ ఎక్కువ వస్తుంది కాబట్టి.

3. విద్యుత్ ఉత్పాదక కేంద్రాల సమాచారము :
విద్యుత్ ఉత్పాదక కేంద్రాల సమాచారం : మీరు పాఠశాల గ్రంథాలయాన్ని సందర్శించి వివిధ రకాల విద్యుత్ ఉత్పత్తి కేంద్రాల సమాచారంతో పట్టికను తయారుచేయండి. ఇంతే కాకుండా మన దేశంలో అనేక తక్కువ స్థాయి విద్యుదుత్పత్తి కేంద్రాలు కూడా కాలుష్య కారకాలను గాలిలోనికి విడుదల చేసి కాలుష్యాన్ని పెంచుతున్నాయి. వాటిపై చర్చించండి.
జవాబు:
విద్యుత్ ఉత్పత్తి కేంద్రాలు ముఖ్యంగా 3 రకాలుగా ఉంటాయి.
1. జలవిద్యుచ్ఛక్తి కేంద్రాలు
2. థర్మల్ విద్యుచ్ఛక్తి కేంద్రాలు
3. అణువిద్యుచ్ఛక్తి కేంద్రాలు.
జలవిద్యుత్ శక్తి కేంద్రాలు :

థర్మల్ విద్యుచ్ఛక్తి కేంద్రాలు :

అణు విద్యుత్ శక్తి కేంద్రాలు :

తక్కువ స్థాయి విద్యుదుత్పత్తి కేంద్రాల నుంచి (ముఖ్యంగా థర్మల్ విద్యుత్ కేంద్రాలు) బూడిద, ధూళి, సల్ఫర్ డై ఆక్సైడ్, కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ వంటి పదార్థాలు, ఇతర వ్యర్థ పదార్థాల ద్వారా గాలి, నీరు, నేల కాలుష్యం అవుతున్నాయి.

4. క్షేత్రపర్యటన :
క్షేత్రపర్యటన : దగ్గరలో ఉన్న పరిశ్రమను (ఇటుకల తయారీ, బియ్యం మిల్లు, ఆయిల్ మిల్లు, ఆహారపదార్థాలను తయారుచేసేవి మొదలగునవి) సందర్శించి దిగువ పేర్కొన్న అంశాలను పరిశీలించండి.

అ) ఇవి గాలి, నీటిని ఏ విధముగా కలుషితం చేస్తున్నాయి ?
జవాబు:
గాలిలోకి బియ్యపు ఊక విడుదల అవుతుంది. ఊక గాలిలో కలిసి కాలుష్యం చేస్తుంది. ఉప్పుడు బియ్యం తయారుచేయుట, నీటిని ఎక్కువగా ఉపయోగించుట వలన కర్బనిక పదార్థాలు నీటిలోకి చేరి నీటిని పాడు (కాలుష్యం) చేస్తాయి.

ఆ) ఫ్యాక్టరీల చుట్టూ పచ్చదనం ఉందా ? ఉంటే వాటి పేర్లను రాయండి.
జవాబు:
ఫ్యాక్టరీల చుట్టూ పచ్చదనం ఉంది. వాటి పేర్లు : అశోక చెట్లు, తురాయి పూలచెట్లు.

ఇ) కాలుష్యం నివారించడానికి ఏ విధమైన జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి ?
జవాబు:

1. ఊక నిల్వ చేయు గది నిర్మించాలి. దీని వలన ఊక పరిసరాలలోనికి రాదు.
2. మిల్లు యొక్క వెంట్లు పైకి ఉండాలి.
3. మిల్లు యొక్క గదులకు రంధ్రాలు లేకుండా చూసుకోవాలి.
4. ఉప్పుడు బియ్యం నుంచి వచ్చే నీటి కాలుష్యం నివారించుట, అవాయుగత బాక్టీరియాను ఉపయోగించి బయోగ్యాస్ తయారుచేయాలి.
5. సరైన పరికరాలు ఉపయోగించి దుమ్ము, ధూళి నివారించాలి.
   గమనిక : ఎవరి దగ్గరలో ఉన్న పరిశ్రమ గురించి వాళ్లు వ్రాయాలి.

5. ప్రయోగశాల కృత్యం :
స్థానిక నీటి నమూనాలలో కాలుష్య కారకాలను పరిశీలించు ఒక ప్రయోగశాల కృత్యం చేయండి.
జవాబు:
ఉద్దేశం : స్థానికంగా నీటి నమూనాలలో కాలుష్య కారకాలను పరిశీలించుట
కావలసిన పరికరాలు : గాజు బీకర్లు, కుళాయి, బావి, సరస్సు, నది నుండి సేకరించిన నీటి నమూనాలు, నీలం, ఎరుపు లిట్మస్ పేపర్, సబ్బు.
పద్ధతి : వేరు వేరు గాజు బీకరులలో కుళాయి, నది, బావి, సరస్సుల నుండి నీటి నమూనాలను సేకరించాలి. వాటి మధ్య వాసన, రంగు, ఉదజని సూచిక pH మరియు కఠినత్వమును పోల్చాలి.

pH కనుగొనుట : లిట్మస్ పేపరుతో నీటి నమూనాలలో ఉదజని సూచిక pH ను కనుగొనవచ్చును. నీలం రంగు లిట్మస్ పేపరు నీటి నమూనాలో ముంచినప్పుడు ఆ పేపరు ఎరుపుగా మారితే ఆ నీటికి ఆమ్లత్వం కలిగి ఉన్నట్లు ! ఎరుపు లిట్మస్ పేపరు నీలం రంగుగా మారితే ఆ నీటికి క్షారత్వం ఉందని భావించాలి.
కఠినత్వం కనుగొనుట : నీటి కఠినత్వమును సబ్బును ఉపయోగించి కనుగొనవచ్చును. ఆ నీరు ఎక్కువ నురగ వస్తే మంచినీరు, తక్కువ నురగ వస్తే ఆ నీటికి కఠినత్వం ఉందని తెలుసుకోవచ్చును.
పరిశీలనలు : మీ పరిశీలనలు దిగువ పట్టికలో నమోదు చేయండి.

ప్రయోగం నిర్వహించేటపుడు తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలు :

1. లిట్మస్ పేపరు రంగు మారడాన్ని జాగ్రత్తగా గమనించాలి.
2. ప్రతిసారి చేతులను శుభ్రం చేసుకోవాలి.
3. ఏ నీటి నమూనాను రుచి చూడడానికి ప్రయత్నించవద్దు.
4. ఇంకేమైనా జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలని అనుకుంటున్నారా ? మీ నోట్స్ లో రాయండి. .

6. మీ దగ్గరలో ఉన్న చెరువు లేదా నదిని సందర్శించి, అక్కడ చేరుతున్న కాలుష్య పదార్థాలను మరియు దాని వలన కలిగే పరిణామాలను పరిశీలించి ఒక ప్రాజెక్ట్ తయారుచేయండి. దాని ఆత్మకథను రాయండి. పాఠశాల ‘థియేటర్ డే’ లో ప్రదర్శించండి.
జవాబు:
పిల్లలూ బాగున్నారా ? నన్ను గుర్తుపట్టలేదా ? అవునులే నేను ఇప్పుడు పూర్తిగా అనారోగ్యంతో బాధపడుతూ ముసలిదానినై పోయాను. నాలో గతం నాటి ఉత్సాహం లేదు. ఆనందం లేదు. బాధాకరమైన విషయం ఏమిటంటే ఎన్నో విధాలుగా మీకు ఉపయోగపడిన నన్ను మీరే అనారోగ్యం పాలుచేశారు. నేను మీకు జీవనాధారమైన నీరు ఇచ్చాను. తాగటానికి మంచినీరు ఇచ్చాను. పంటపొలాలకు నీరు అందించాను. మీ గ్రామ అవసరాలన్నింటినీ తీర్చాను.

కానీ మీరు మాత్రం, నాలోనికి రకరకాల వ్యర్థాలను వదిలి, నన్ను కలుషితం చేసి పాడుచేశారు. ఇప్పుడు నేను ఎవరికీ పనికిరాని వ్యర్థంగా, మురికి కూపంగా మీకు కనిపిస్తున్నాను. నన్ను ఇంత ఇబ్బంది పెట్టి మీరు సుఖంగా ఉన్నది ఏది ? మీరు నాకన్నా ఎక్కువగా ఇబ్బందిపడుతున్నారు. తాగునీటికి – మైళ్ళదూరం వెళుతున్నారు. పంటలకు నీరు లేక ఎండబెట్టుకొంటున్నారు. మేత లేక పశువులను అమ్ముకొంటున్నారు. ఈ పరిస్థితి ఎందుకు వచ్చిందో ఒకసారి నా గట్టు వద్దకు వచ్చి ఆలోచించండి. కారణం మీకే తెలుస్తుంది. చేసిన తప్పును సరిదిద్దుకోండి. మీ కష్టాలకు మీరే కారణం అని తెలుసుకోండి. సరేనా, ఇంతకూ నన్ను గుర్తుపట్టారా, నేను మీ గ్రామ చెరువును !

7. మీరు కింద ఇచ్చిన కాలుష్య నియంత్రణ సర్టిఫికేట్ నమూనాను చూడండి. సర్టిఫికేట్ ను పరిశీలించి దిగువ ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు తెలుసుకునేందుకు ప్రయత్నించండి. (పేజీ.నెం.158)

ఎ) కాలుష్య నియంత్రణ సర్టిఫికెట్ ఏ డిపార్ట్ మెంట్ పారు జారీచేస్తారు ?
జవాబు:
ట్రాన్స్ పోర్ట్ డిపార్టుమెంట్ ఆంధ్రప్రదేశ్ వారు కాలుష్య నియంత్రణ సర్టిఫికేట్ జారీ చేస్తారు.

బి) ఈ సర్టిఫికెట్ కాలపరిమితి ఎంత ?
జవాబు:
ఈ సర్టిఫికెట్ కాలపరిమితి ఆరు నెలలు.

సి) ఏ రకమైన వాహనానికి ఈ సర్టిఫికెట్ జారీచేస్తారు ?
జవాబు:
అన్ని డీజిల్, పెట్రోల్ తో నడిచే వాహనాలకు ఈ సర్టిఫికెట్ జారీ చేస్తారు.

డి) కాలుష్య తనిఖీ కేంద్రాలలో ఏయే వాయువులు పరీక్షిస్తారు ?
జవాబు:
కాలుష్య తనిఖీ కేంద్రాలలో హైడ్రోకార్బన్స్, కార్బన్ మోనాక్సైడ్ వాయువులు పరీక్షిస్తారు.

ఇ) కార్బన్ మోనాక్సైడ్, హైడ్రోకార్బన్స్ అనుమతించబడ్డ పరిమితి కంటే రీడింగ్ ఎక్కువగా ఉంటే ఏమి జరుగుతుంది ?
జవాబు:
కార్బన్ మోనాక్సైడ్ మరియు హైడ్రోకార్బన్స్ అనుమతించబడ్డ పరిమితి కంటే రీడింగ్ ఎక్కువ ఉంటే ఆ వాహనానికి అపరాధ రుసుము విధిస్తారు.

ఎఫ్) పై విషయాలపై తరగతి గదిలో చర్చించండి. కాలుష్య నియంత్రణ సర్టిఫికేట్ ఎందుకు ? ఆలోచించండి. చెప్పండి.
జవాబు:
కాలుష్య నియంత్రణ సర్టిఫికేట్ ఎందుకు అంటే వాహనాల నుంచి పరిమితికి మించి కాలుష్య పదార్థాలు వాతావరణంలోకి విడుదల కాకుండా ఉండుటకు.

8. కింద ఇచ్చిన వార్తను చదవండి. మీరు అవగాహన చేసుకొన్న దానిని బట్టి వాటి దిగువ ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు చెప్పండి. (పేజీ.నెం. 167)

ఎ) వార్తాపత్రిక క్లిప్పింగ్ చదివిన తరువాత మీకు అర్థమైన విషయం ఏమిటి ? (పేజీ.నెం. 168)
జవాబు:
కొన్ని పరిశ్రమల వలన భూగర్భజలం విషతుల్యంగా మారుతోంది.

బి) వార్తాపత్రికలో ఏ విషయం గురించి చర్చించారు ?
జవాబు:
రసాయన పరిశ్రమల కాలుష్యంతో భూగర్భజలం విషతుల్యంగా మారి తాగుటకు, వ్యవసాయానికి ఏ విధంగా పనికిరాదో, ఆ కాలుష్య నియంత్రణకు తీసుకొన్న చర్య గురించి చర్చించినారు.

సి) దానికి కారణం ఏమిటి ? దాని ప్రభావం ఏమిటి ?
జవాబు:
దానికి కారణం రసాయనిక పరిశ్రమలు. దాని ప్రభావం మునుషుల పైనేగాక జీవరాశులు అన్నింటిపైనా ఉంది.

డి) సమస్య ఏ విధంగా ఉత్పన్నమైనది ?
జవాబు:
ఇష్టానుసారంగా రసాయనిక పరిశ్రమలు స్థాపించుటకు అనుమతి ఇవ్వడం, వాటి కాలుష్యాలను శుద్ధి చేయకుండా నేల, గాలి, నీటిలోకి విడుదల చేయడం వలన ఈ సమస్య ఉత్పన్నమైనది.

ఇ) మీ ప్రాంతంలో ఈ రకమైన సమస్యను ఎప్పుడైనా ఎదుర్కొన్నారా ? దీనికి వెనుక ఉన్న కారణాలు చెప్పగలరా ?
జవాబు:
ఎదుర్కొనలేదు.
గమనిక : ఎవరికి వారు తమ ప్రాంతంలోని కాలుష్యాలకు గల కారణాలను తెలుసుకొని రాయాలి.

ఆలోచించండి – చర్చించండి

1. టైర్లను, ఎండిపోయిన ఆకులను కాలిస్తే దాని వలన వచ్చే పొగ, బూడిద మొదలైనవన్నీ ఎక్కడికి పోతాయి ? ఏమవుతాయి? (పేజీ.నెం. 160)
జవాబు:
టైర్లను, ఎండిపోయిన ఆకులను కాలిస్తే దాని వలన వచ్చే పొగ, బూడిద మొదలైనవన్నీ వాతావరణం (గాలిలోకి) లో చేరి కాలుష్యం కలుగజేయును.

2. మనం రద్దీగా ఉన్న రోడ్డు పైన సాయంత్రం వేళ పోతున్నప్పుడు చుట్టూ పొగ దట్టంగా ఉంటుంది. మనం రుమాలుతో ముక్కు మూసుకున్నప్పటికీ దగ్గు, చికాకు కలుగుతుంది. ఈ లక్షణాలు ఎందుకు కలుగుతాయో ఆలోచించండి – చర్చించండి. (పేజీ.నెం. 166)
జవాబు:
మనం రద్దీగా ఉన్న రోడ్డు పైన సాయంత్రం వేళ పోతున్నప్పుడు చుట్టూ పొగ దట్టంగా ఉంటుంది. మనం రుమాలుతో ముక్కు మూసుకున్నప్పటికీ దగ్గు, చికాకు కలుగును. కారణం ఆ పొగలో ఉన్న అతి చిన్న కణాలు రుమాలు ద్వారా ముక్కు లోపలికి వెళ్ళి అక్కడ మనకు. ఎలర్జీ కలుగజేయును. దీనినే మనం డస్ట్ ఎలర్జీ అంటాము.

3. ఈ రకమైన లక్షణాలు ఎక్కువకాలం కొనసాగితే ఏమి జరుగుతుంది ? (పేజీ.నెం. 166)
జవాబు:
ఈ రకమైన లక్షణాలు ఎక్కువకాలం కొనసాగితే శ్వాసవ్యవస్థలో ముఖ్యంగా ఊపిరితిత్తులు పాడవుతాయి. ఆస్తమా వంటి వ్యాధులు వస్తాయి.

4. నీటిలో ఉదజని సూచిక pH మరియు కఠినత్వముల మధ్య ఏదైనా సంబంధాన్ని గుర్తించారా ? (పేజీ.నెం. 169)
జవాబు:
నీటిలో ఉదజని సూచిక pH మరియు కఠినత్వముల మధ్య సంబంధాన్ని గుర్తించాను. క్షారత్వం పెరిగేకొలదీ నీటి కఠినత్వం పెరుగును.

5. ఏ నీటి నమూనా రంగు లేకుండా ఉంది ? (పేజీ.నెం. 169)
జవాబు:
కుళాయి నీరు రంగు లేకుండా ఉంది.

6. త్రాగడానికి ఏ నీరు పనికి వస్తుంది ? ఎందుకు ? (పేజీ.నెం. 169)
జవాబు:
తాగడానికి కుళాయి నీరు పనికి వస్తుంది. కారణం కుళాయిలో ఉన్న నీటిని వివిధ దశలలో శుభ్రపరచి పంపిస్తారు. స్వచ్ఛమైన నీటికి రంగు, వాసన ఉండదు.

7. కొన్ని నీటి నమూనాల్లో రంగు, వాసనలో మార్పు రావడానికి గల కారణాలు ఏమిటి ? (పేజీ.నెం. 169)
జవాబు:
కొన్ని నీటి నమూనాల్లో రంగు, వాసనలో మార్పు రావడానికి కారణాలు :
1. నీటిలో ఉన్న బాక్టీరియాలు, శైవలాలు ఇతర సూక్ష్మజీవులు చేరుట వలన
2. నీటిలో కలుషితాలు చేరినప్పుడు కూడా నీటికి రంగు, వాసనలో మార్పు వచ్చును.

8. నీటి నమూనాలో కంటికి కనిపించే కాలుష్య కారకాలు ఏమైనా ఉన్నాయా ? (పేజీ.నెం. 169)
జవాబు:
నీటి నమూనాలో కంటికి కనిపించే కాలుష్య కారకాలు ఏమీ లేవు.

పాఠ్యాంశములోని ప్రశ్నలు

1. హానికరమైన జీవులు లేదా పదార్థాలు మన శరీరంలో ప్రవేశిస్తే ఏమి జరుగుతుంది ? వాటి ఫలితాలు ఏ విధంగా ఉంటాయి ? (పేజీ.నెం. 159)
జవాబు:
హానికరమైన జీవులు లేదా పదార్థాలు మన శరీరంలో ప్రవేశిస్తే మనకు అనారోగ్యం కలుగును.
వాటి ఫలితాలు :
1. చాలామంది ప్రజలు శ్వాసకోశ సంబంధ వ్యాధులతో బాధపడతారు.
2. ఊపిరితిత్తుల క్యాన్సర్, ఆస్తమా రోగుల సంఖ్య రోజు రోజుకూ పెరుగును.
3. హానికరమైన జీవుల వలన రోగాలు (సూక్ష్మజీవ సంబంధ) వచ్చును.

2. గాలిలోని వివిధ వాయువుల జాబితాను తయారుచేయండి. (పేజీ. నెం. 159)
జవాబు:
గాలిలో నైట్రోజన్, ఆక్సిజన్, కార్బన్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్గాన్, నీటి ఆవిరి మరియు ఇతర జడవాయువులు ఉంటాయి.

3. కాలుష్య కారకాలు ఎన్ని రకాలు ? అవి ఏవి ? (పేజీ.నెం. 151)
జవాబు:
కాలుష్య కారకాలు ముఖ్యంగా రెండు రకాలు అవి :
1. ప్రాథమిక కాలుష్య కారకాలు
2. ద్వితీయ కాలుష్య కారకాలు

4. సహజ కారణాల వల్ల ఏర్పడే కాలుష్యం వివరింపుము. (పేజీ.నెం.151)
జవాబు:
సహజ కారణాల వల్ల ఏర్పడే కాలుష్యం :
1. అడవుల దహనం వల్ల కర్బన పదార్థాలు (బూడిద) గాలిలో కలిసి కాలుష్య కారకంగా మారుతున్నాయి.

2. అగ్ని పర్వతములు బద్దలై CO₂, SO₂ వంటి చాలా రకాలైన విషవాయువులు మరియు బూడిద వాతావరణంలో కలిసి కాలుష్యానికి దారితీస్తోంది.
3. కుళ్ళిన వ్యర్థ పదార్థాల నుండి అమ్మోనియా వాయువు విడుదల అయి గాలి కాలుష్యానికి కారణమవుతున్నది.
4. నీటిలో కుళ్ళిన వ్యర్థ పదార్థాల నుండి మీథేన్ వాయువు విడుదలై కాలుష్య కారకంగా మారుతున్నది.
5. మొక్కల పుష్పాల నుండి విడుదల అయ్యే పుప్పొడి రేణువులు కూడా గాలి కాలుష్య కారకాలుగా మారుతున్నాయి.

5. మానవ చర్యల వల్ల ఏర్పడే కాలుష్యం గురించి వివరింపుము. (పేజీ.నెం. 162)
జవాబు:
1. ఇంధనాలు : వీటిని మండించడం ద్వారా కార్బన్‌ మోనాక్సైడ్ (CO), SO₂ పొగ, ధూళి మరియు బూడిద వెలువడును.
2. వాహనాలు : మోటారు వాహనాల నుంచి విడుదలయ్యే పొగలో SO₂, NO₂, CO పూర్తిగా మండని హైడ్రోకార్బన్లు మరియు సీసం సంయోగ పదార్థాలు, మసి ఉంటాయి.
3. పరిశ్రమల నుంచి ముఖ్యంగా గ్రానైట్, సున్నపురాయి, సిమెంట్ పరిశ్రమల నుండి విడుదలయ్యే పొగలో నైట్రస్ ఆక్సెడ్, SO₂ క్లోరిన్ బూడిద మరియు దుమ్ము ఉంటాయి.
4. అణుశక్తి విద్యుత్ కేంద్రాలు కాలుష్యానికి కారణం.
5. ఎరువులు – పురుగుల మందులు గాలి, నీరు, నేల కాలుష్యానికి కారణం.
6. అడవుల నరికివేత కూడా కాలుష్యానికి ప్రధాన కారణం.
7. క్లోరోఫ్లోరో కార్బనులు, గనుల నుంచి విడుదలైన పదార్థాలు కాలుష్యానికి కారణం.

6. గ్రామాల్లో, పట్టణాల్లో సాధారణంగా మండించే ఇంధనాల జాబితా రాయండి. (పేజీ.నెం. 162)
జవాబు:
గ్రామాల్లో సాధారణంగా మండించే ఇంధనాలు : కట్టెలు, కిరోసిన్, బయోగ్యాస్, పొట్టు, కంది కంప మొదలైనవి.
పట్టణాల్లో సాధారణంగా మండించే ఇంధనాలు : గ్యాస్, కిరోసిన్.

7. సి.ఎఫ్.సి ల గురించి వ్రాయండి. (పేజీ.నెం. 163)
జవాబు:
రిఫ్రిజిరేటర్స్, ఎ.సి.లు, విమానాల నుండి వెలువడే వ్యర్థ రసాయనాలను సి.ఎఫ్.సి (క్లోరోఫ్లోరో కార్బన్) లు అంటారు. ఇవి గాలిలోకి విడుదలై వాతావరణంలో ఓజోన్ పొరను దెబ్బతీయును. దీని వలన ఓజోన్ పొరలో అక్కడక్కడ రంధ్రాలు ఏర్పడును. దీని వలన అతి ప్రమాదకరమైన అతి నీలలోహిత కిరణాలు భూమి మీద పడును. ఈ విధంగా జరుగుట వలన భూమి పైన జీవకోటికి ప్రమాదం జరుగును.

8. అతినీలలోహిత కిరణాలు మనపై పడటం వల్ల కలిగే నష్టాలు ఏమిటి? (పేజీ.నెం. 163)
జవాబు:
అతినీలలోహిత కిరణాలు శక్తివంతమైనవి. ఇవి మన శరీరంపై పడటం వలన
1. చర్మ కణాలు దెబ్బతింటాయి.
2. చర్మ క్యాన్సర్ వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.
3. జన్యు ఉత్పరివర్తనాలను కలిగిస్తాయి.

9. వాయు కాలుష్యం వల్ల జరిగే దుష్ఫలితాలు రాయండి. (పేజీ.నెం. 166) (లేదా) ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ నూతన నివేదిక ఆధారంగా ఏడాదికి 4.3 మిలియన్ల మంది గృహం లోపల వాయు కాలుష్యం వలన, 3.7 మిలియన్ల మంది వాయు కాలుష్యం వలన ప్రపంచవ్యాప్తంగా చనిపోతున్నారు. ఇది ఇలాగే కొనసాగితే జరిగే పర్యవసానాలను నాలిగింటిని రాయండి.
జవాబు:
వాయు కాలుష్యం వల్ల జరిగే దుష్ఫలితాలు :
1. వాయుకాలుష్యం వల్ల శ్వాస పీల్చుకోవడంలో ఇబ్బందులు, గొంతు నొప్పి, ఛాతి నొప్పి, ముక్కు దిబ్బడ, ఆస్తమా, బ్రాంకైటిస్, ఊపిరితిత్తుల క్యాన్సర్ వంటి వ్యాధులు కలుగును.
2. వాయు కాలుష్యం వలన హృదయ సంబంధ వ్యాధులు, అధిక రక్త పీడనం లాంటి వ్యాధులకు గురి అగును.
3. దుమ్ము మరియు పొగ ఆకుల మీద పేరుకున్నప్పుడు మొక్కల్లో కిరణజన్య సంయోగక్రియ, బాష్పోత్సేకం మొదలైన జీవక్రియలు ప్రభావితం అగును.
4. హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్ పీల్చడం వలన మానవులకు విపరీతమైన తలనొప్పి వచ్చును.
5. విషపూరితమైన కార్బన్ మోనాక్సైడ్ మన రక్తంలోని హీమోగ్లోబిన్ తో కలవడం వలన స్థిరమైన కార్బాక్సీ హీమోగ్లోబిన్ ఏర్పడి ఆక్సిజన్ శరీర భాగాలకు అందక చనిపోయే ప్రమాదం ఉంది.

10. నీటి కాలుష్యానికి దారితీసే కారణాల జాబితా రాయండి. మీ ప్రాంతంలో జరిగే నీటి కాలుష్యం పోల్చి చూడండి. (పేజీ.నెం. 170)
జవాబు:

1. పరిశ్రమల వలన జల కాలుష్యం జరుగును.
2. పరిశ్రమల వలన జలాలలో ఉష్ణ కాలుష్యం.
3. కబేళా, కోళ్ళ, డెయిరీఫారమ్ ల వలన జల కాలుష్యం జరుగును.
4. ఎరువులు, క్రిమి సంహారక రసాయనాల వలన జల కాలుష్యం జరుగును.
5. ముడి చమురు వల్ల సముద్ర జల కాలుష్యం జరుగును.
6. మానవుని అపరిశుభ్ర అలవాట్ల వల్ల జల కాలుష్యం జరుగును.
   మా ప్రాంతంలో కూడా ఇంచుమించు ఇదే రకంగా జరుగును.

11. మూసీ నది కాలుష్య నియంత్రణకు తీసుకున్న జాగ్రత్తలు ఏమిటి ? (పేజీ. నెం. 170)
జవాబు:

1. ఘనరూప వ్యర్థాల నియంత్రణ.
2. మురికినీరు శుద్ధిచేయు ప్లాంట్ ను నెలకొల్పడం.
3. తక్కువ ఖర్చుతో మురుగునీటి వ్యవస్థ కల్పించడం.
4. నదీ తీరాన్ని అభివృద్ధి పరచడం.
5. ప్రజలలో అవగాహన కలిగించుటకు కృషిచేయడం.

12. మీ టీచర్ ను అడిగి వాయుసహిత (ఏరోబిక్) బాక్టీరియాల గురించిన సమాచారాన్ని ఉదాహరణలతో రాయండి. (పేజీ.నెం. 171)
జవాబు:
ఆక్సిజన్ కలిగిన వాతావరణంలో నివసించు బాక్టీరియాలు. ఇవి నీటిలో కరిగి ఉన్న ఆక్సిజన్‌ను ఎక్కువ మోతాదులో వినియోగించుకొంటాయి. అందువలన మిగతా జీవులకు ఆక్సిజన్ అందక మరణిస్తాయి. ఏరోబిక్ బాక్టీరియాలకు
ఉదాహరణ :
1. స్టెఫైలో కోకస్ జాతి
2. స్ట్రెప్టో కోకస్
3. ఎంటరో బాక్టీరియాకాక్
4. మైక్రో బాక్టీరియమ్ ట్యూబర్కోలస్
5. బాసిల్లస్
6. సూడోమోనాస్

13. ఓడ ప్రమాదాల వలన సముద్రం నీటిపై ఏర్పడే నూనెతెట్టు ఏ రకమైన ప్రమాదాన్ని ‘జీవులకు కలుగజేస్తుందో మీకు , తెలుసా ? (పేజీ.నెం. 172)
జవాబు:
ఓడ ప్రమాదాల వలన సముద్రం నీటిపై ఏర్పడిన నూనె తెట్టు వలన నీటి లోపలకు ఆక్సిజన్ వెళ్ళదు. దీని వలన జలచర జీవుల మనుగడ కష్టమై నీటిలో ఉన్న ఆవరణ వ్యవస్థ దెబ్బతినును.

14. వాతావరణంలో కాలుష్య కారకాలు – వాటి మూలాలు తెలుపు ఒక పట్టిక తయారు చేయండి. (పేజీ.నెం. 164)
జవాబు:

15. మీ ఉపాధ్యాయుడిని అడిగి ద్వితీయ కాలుష్య కారకాలు అని వేటిని, ఎందుకు అంటారో తెలుసుకోండి. (పేజీ.నెం. 164)
జవాబు:
ప్రాథమిక కాలుష్య కారకాలు వాతావరణంలోనికి ప్రవేశించి వాతావరణంలోని మూలకాలతో చర్య జరపడం వల్ల ఏర్పడిన పదార్థాలను ద్వితీయ కాలుష్య కారకాలు అంటారు.

SCERT AP 8th Class Biology Study Material Pdf 11th Lesson మనకు అనారోగ్యం ఎందుకు కలుగుతుంది? Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 8th Class Biology 11th Lesson Questions and Answers మనకు అనారోగ్యం ఎందుకు కలుగుతుంది?

8th Class Biology 11th Lesson మనకు అనారోగ్యం ఎందుకు కలుగుతుంది? Textbook Questions and Answers

అభ్యసనాన్ని మెరుగుపరచుకుందాం

ప్రశ్న 1.
మీరు గత సంవత్సరం ఎన్నిసార్లు అస్వస్థతకు లోనైనారు ? మీరు ఏ ఏ వ్యాధులతో బాధపడ్డారు ?
(ఎ) పై వ్యాధులను నివారించడానికి మీరు రోజువారీగా ఏదైనా అలవాటును మార్చుకోగలరా ఆలోచించి రాయండి.
(బి) పై వ్యాధులు రాకుండా నివారించడానికి మీ పరిసరాలలో ఎటువంటి మార్పు తీసుకొని రావాలనుకుంటున్నారు ?
జవాబు:
నేను గత సంవత్సరం చాలాసార్లు అస్వస్థతకు లోనై విరేచనాలు, టైఫాయిడ్ జ్వరంతో బాధపడ్డాను.
(ఎ) ఆ వ్యాధులను నివారించడానికి నేను రోజూ ఒక గుడ్డు, ఆకుకూరలు తినుటకు అలవాటుపడ్డాను. అంతేకాక కాచి చల్లార్చిన నీటిని తాగుతున్నాను.
(బి) ఆ వ్యాధులు రాకుండా నివారించడానికి మా పరిసరాలలో ఈ కింది మార్పులు తీసుకురావాలని అనుకుంటున్నాను.
అవి :

1. పరిసరాలు శుభ్రంగా ఉంచుట.
2. ఆహార పదార్థాలపై ఎల్లప్పుడూ మూతలు ఉంచుట.
3. వ్యర్థ పదార్థాలను చెత్తబుట్టలో వేయుట.
4. రక్షిత మంచినీటి సౌకర్యం ఏర్పాటుచేయుట.

ప్రశ్న 2.
డాక్టర్/నర్స్ / ఆరోగ్య కార్యకర్తలు అస్వస్థతతో ఉన్న రోగులతో ఎక్కువగా గడుపుతుంటారు. అయినా వారు అస్వస్థతకు ” గురికారు ఎందుకు ? ఆలోచించి రాయండి.
జవాబు:
డాక్టర్ / నర్స్ / ఆరోగ్య కార్యకర్తలు అస్వస్థతతో ఉన్న రోగులతో ఎక్కువగా గడుపుతుంటారు. అయినా అస్వస్థతకు గురికారు. ఎందుకంటే వారు ఆరోగ్య నియమాలు చక్కగా పాటిస్తారు. దీనివలన వ్యాధి నిరోధక శక్తి ఎక్కువగా ఉంటుంది.

డాక్టర్ / నర్స్ / ఆరోగ్య కార్యకర్తలకు వ్యాధులు ఎలా వ్యాపిస్తాయో తెలుసు కాబట్టి వారు కచ్చితంగా పరిశుభ్రత నియమాలు పాటిస్తారు. అంతేకాక అంటువ్యాధులకు చికిత్స చేసేటప్పుడు సరైన ఆరోగ్య రక్షణ సూత్రాలు పాటిస్తారు. పోషక ఆహారం ఎక్కువగా తీసుకుంటారు.

ప్రశ్న 3.
సాంక్రమిక (అంటువ్యాధులు), అసాంక్రమిక వ్యాధులకు మధ్య గల భేదాలను రాయండి.
జవాబు:

సాంక్రమిక వ్యాధులు	అసాంక్రమిక వ్యాధులు
1. సూక్ష్మజీవుల వలన వచ్చే వ్యాధులను సాంక్రమిక వ్యాధులు అంటారు.	1. శరీర అంతర్భాగాలలో మార్పు వలన వచ్చే వ్యాధులను అసాంక్రమిక వ్యాధులు అంటారు.
2. ఈ వ్యాధులు గుర్తించటం తేలిక.	2. ఈ వ్యాధులు గుర్తించటం అంత తేలిక కాదు
3. శరీరంలో ఉన్న రోగనిరోధక శక్తి పై ఈ వ్యాధులు ఆధారపడును.	3. తీసుకొనే ఆహారం, ఒత్తిడి మొదలైన అంశాలు ప్రభావంపై ఆధారపడును.
4. మలేరియా, టైఫాయిడ్, గవదబిళ్ళలు మొదలైన వ్యాధులు.	4. అధిక రక్తపీడనం, స్థూలకాయత్వం, గుండెపోటు మొదలైన వ్యాధులు.

ప్రశ్న 4.
స్వల్పకాలిక వ్యాధులు ఎందుకు దీర్ఘకాలిక వ్యాధులుగా మారతాయి ?
జవాబు:
స్వల్పకాలిక వ్యాధులకు తరచు గురి అవుతూ ఉన్నప్పుడు, స్వల్పకాలిక వ్యాధులను సరిగా గుర్తించలేనప్పుడు, స్వల్పకాలిక వ్యాధులను నిర్లక్ష్యం చేసినపుడు, స్వల్పకాలికంగా ఉన్నప్పుడు సరిగా చికిత్స చేయకపోయినప్పుడు దీర్ఘకాలిక వ్యాధులుగా మారతాయి. ఉదా : ఊపిరితిత్తులకు సంబంధించిన వ్యాధులు.

ప్రశ్న 5.
ఒక బాలుడికి నెలక్రితం మశూచి వచ్చింది. ఇప్పుడు తగ్గింది. అతను మశూచి వచ్చిన పిల్లలతో కలసి ఉంటున్నాడు. అతనికి మశూచి మరలా వస్తుందా ! రాదా ! ఎందుకు ?
జవాబు:
ఒక బాలుడికి నెలక్రితం మశూచి వచ్చింది. ఇప్పుడు తగ్గింది. అతను మశూచి వచ్చిన పిల్లలతో ‘కలిసి ఉన్నా అతనికి మశూచి మరలా రాదు. ఎందుకు అంటే మన శరీరంలో ఉన్న వ్యాధి నిరోధక శక్తి వ్యాధి జనక జీవితో మొదటగా ప్రవేశించినప్పుడు ప్రత్యేకంగా పోరాడే శక్తిని కలిగి ఉంటుంది.

అది మొదటిగా వ్యాధి జనక క్రిములను గుర్తిస్తుంది. వాటిపై ప్రతిస్పందించి, జీవితాంతం వాటిని ప్రత్యేకంగా గుర్తు పెట్టుకుంటుంది. రెండవసారి అదే వ్యాధి జనక జీవి లేదా దానికి సంబంధించిన మరొక వ్యాధి జనక జీవి శరీరంలో ప్రవేశించినప్పుడు మన శరీరంలోని వ్యాధి నిరోధక శక్తి చాలా బలంగా పోరాడి మొదటిసారి కంటే తొందరగా వ్యాధి జనక జీవులను శరీరం నుంచి తొలగిస్తుంది.

ప్రశ్న 6.
వ్యాధికి సంబంధించి సత్వర కారకాలు, దోహదపడే కారకాలు అంటే ఏమిటో వివరించండి.
జవాబు:
ఏదైనా వ్యాధిని ఒక సూక్ష్మజీవి కలుగచేయును. అది ఆ వ్యాధి కలుగజేయుటకు కారణం కాబట్టి దానిని సత్వర కారకం అంటారు. ఆ సూక్ష్మజీవి ఆ వ్యక్తి శరీరంలో వ్యాధి పెంచుటకు కొన్ని కారకాలు అనగా అతనికి ఉన్న ఇతర శారీరక సమస్యలు కారణం అవుతాయి. వీటిని వ్యాధి దోహద కారకాలు అంటారు.

ఉదా : ఒక వ్యక్తికి శరీరంలో వ్యాధి జనక జీవుల వలన అతనికి పుండ్లు వచ్చినాయి. కానీ అతనికి చక్కెర వ్యాధి ఉంది. అప్పుడు పుండ్లు ఇంకా ఎక్కువగా పెరుగుతాయి. పుండ్లు రావడానికి కారణమైన వ్యాధి జనకజీవులు సత్వర కారకాలు అయితే, చక్కెర వ్యాధి పుండ్లు పెరుగుటకు దోహద కారకాలు.

ప్రశ్న 7.
ఆరోగ్య కార్యకర్తను అడిగి వ్యాధి వ్యాప్తి గురించి తెలుసుకొనుటకు ప్రశ్నావళిని తయారుచేయండి.
జవాబు:
1. వ్యాధి వ్యాప్తి ఎన్ని రకాలుగా జరుగును ?

2. గజ్జి అనేది ప్రత్యక్ష తాకిడి వలన వ్యాపించును. అవును / కాదు
3. కలరా వ్యాధిని ఈగలు వ్యాప్తి చేస్తాయి. అవును / కాదు
4. గాలి ద్వారా కొన్ని వ్యాధులు వ్యాప్తి చెందును. అవును / కాదు
5. నీటి ద్వారా కొన్ని వ్యాధులు వ్యాప్తి చెందును. అవును / కాదు
6. వ్యా ధి వ్యాప్తి తెలుసుకొంటే నివారణ తేలిక. అవును / కాదు.

ప్రశ్న 8.
లీష్మేనియా, ట్రిపానోజోమా బొమ్మలు గీసి, భాగాలు గుర్తించండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 9.
రాము మశూచి వ్యాధితో బాధపడుతున్నాడు. ఇతరులకు వ్యాధి సోకకుండా ఉండటానికి రాముకు నీవిచ్చే సలహాలు ఏమిటి ?
జవాబు:
రాము మశూచి వ్యాధితో బాధపడుతున్నాడు. ఇతరులకు ఆ వ్యాధి సోకకుండా ఉండటానికి రాముకు నేను ఇచ్చే సలహాలు :
1. ఇతరులకు రామును ఆరు అడుగుల కంటే ఎక్కువ దూరంగా ఉంచుతాను. కారణం ఆరు అడుగుల లోపు ముఖాముఖిగా ఉంటే ఈ వ్యాధి వ్యాపించును.
2. శరీరం నుంచి విడుదల అయ్యే ద్రవాలు ఇతరులపై పడకుండా జాగ్రత్తగా ఉండమని సలహా ఇస్తాను.
3. అతను ఉపయోగించిన వస్తువులను, బట్టలను, మంచాన్ని ఇతరులతో కలవకుండా జాగ్రత్తగా ఉంచాలి.
4. మొదటి వారం రోజులు ఎక్కువగా వ్యాపించును కాబట్టి. అతనిని చాలా దూరంగా ఉంచాలి.
గమనిక : భారతదేశంలో ఉన్న రాము మశూచి వ్యాధితో బాధపడడు. కాబట్టి అతనికి నేను ఇచ్చే సలహాలు ఏమి ఉండవు. కారణం ప్రపంచం నుంచి ఈ వ్యాధి ఎప్పుడో సంపూర్ణంగా నిర్మూలించారు.

ప్రశ్న 10.
వ్యాధులను నిరోధించడంలో టీకాల పాత్రను ఎలా ప్రశంసిస్తావు ?
జవాబు:
వ్యాధులను నిరోధించడంలో టీకాల పాత్ర చాలా ఉంది. టీకాల వలన భారతదేశం నుండి మశూచి వ్యాధి పూర్తిగా నిర్మూలించాము. అదే విధంగా పిల్లలలో మరో భయంకరమైన వ్యాధి అయిన పోలియో వ్యాధి పూర్తిగా నిర్మూలించుటకు చర్యలు జరుగుతున్నాయి.

టీకాల వలన మాతా-శిశు రక్షణ జరుగుతున్నది. ఇటువంటి టీకాలను కనిపెట్టిన శాస్త్రవేత్త, జీవశాస్త్రం సాధించిన అభివృద్ధిని చూసి నేను చాలా సంతోషపడుతున్నాను. దీని గురించి ‘టీకాల డే’ అని ఒక రోజు నేను సెలబ్రేట్ చేసి జీవశాస్త్రమునకు కృతజ్ఞత తెలుపుకొంటాను.

ప్రశ్న 11.
మీ ప్రాంతంలో సాధారణంగా ఉండే వ్యాధులను తెలుసుకోవడానికి సర్వే నిర్వహించండి. ఈ వ్యాధులు ప్రబలడానికి గల కారణాలను తెలుసుకుని మీ గ్రామపంచాయతీ / మున్సిపాలిటి వారికి వ్యాధులను నివారించటానికి మీరు ఏ సూచనలు చేస్తారు?
జవాబు:
మా ప్రాంతంలో సాధారణంగా ఉండే వ్యాధులను తెలుసుకోవడానికి సర్వే నిర్వహించాను. సర్వేలో ఎక్కువ వచ్చే వ్యాధులు డయేరియా, మలేరియా, డెంగ్యూ.

ఈ వ్యాధులు నివారించటానికి మా మున్సిపాలిటీకి ఇచ్చే సూచనలు :

1. రక్షిత మంచినీటి సరఫరా చేయాలి.
2. ఆరోగ్య కార్యకర్తల ద్వారా వ్యాధులు వచ్చే కాలం గురించి ముందుగా వివరించాలి.
3. ఆ వ్యాధులు రావడానికి గల కారణాలు వివరించాలి.
4. కాచి చల్లార్చిన నీటిని త్రాగమని మీడియా ద్వారా ప్రజలకు తెలియచేయాలి.
5. కలుషిత ఆహార పదార్థాలు తినవద్దని ప్రజలకు చెప్పాలి.
6. చెత్తాచెదారాలను రోడ్డుపై వేయకుండా జాగ్రత్తగా వారు తీసుకువెళ్ళే బండిలో వేయాలని, దాని వలన కలుగు లాభాలు ముందుగా ప్రజలకు తెలియచేయాలి.
7. దోమలు పెరగకుండా ఉండుటకు తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలు చెప్పాలి.
8. దోమకాటు నుండి కాపాడుకొనుటకు దోమతెరలను ఉపయోగించమని తెలియచేయాలి.
9. వ్యాధి వచ్చిన వెంటనే చికిత్స చేయుటకు వీలుగా ఆసుపత్రిలో సిబ్బంది మరియు మందులు ఏర్పాటుచేయాలి.
10. పరిసరాలు శుభ్రంగా ఉంచాలి.
    గమనిక : గ్రామపంచాయతి అయితే ఆ పేరు రాయాలి.

8th Class Biology 11th Lesson మనకు అనారోగ్యం ఎందుకు కలుగుతుంది? InText Questions and Answers

కృత్యములు

1. పరిశుభ్రమైన త్రాగే మంచినీటి సరఫరా కొరకు మీ ప్రాంతంలో (గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలో కాని / పురపాలక సంఘాలు, కార్పొరేషన్ కాని) కల్పించబడిన సౌకర్యాలను తెలుసుకోండి.
జవాబు:
పరిశుభ్రమైన. తాగే మంచినీటి సరఫరా కొరకు మా ప్రాంతంలో గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలో వాటర్ ట్యాంక్ ఏర్పాటు చేసి వాటిని శుద్ధి చేసి రక్షిత మంచినీటిని పంపుల ద్వారా అన్ని ఇళ్లకు పంపులైన్ కనెక్షన్ల ద్వారా పంపిస్తారు. ఇంకా పంపు కనెక్షన్లు తీసుకోని వారి కొరకు గ్రామ పంచాయతి వీధి పంపులు ఏర్పాటుచేసింది.

2. మీ ప్రాంతంలోని ప్రజలందరికీ ఈ సౌకర్యాలు అందుబాటులో ఉన్నాయా ? ఎందుకు లేవో చర్చించండి.
జవాబు:
మా ప్రాంతంలోని ప్రజలందరికి ఈ సౌకర్యాలు అందుబాటులో లేవు. కారణాలు :
1. ప్రజలకు రక్షిత మంచినీటి పై సరైన అవగాహన లేకపోవటం.
2. కొత్తగా ఏర్పడిన ఇళ్లకు ప్రభుత్వం వారు వెంటనే పంపులైన్ కనెక్షన్ ఇవ్వకపోవటం. ప్రజలు ఇంకా నదులు, చెరువులపై మంచినీటి కోసం ఆధారపడి ఉండటం వలన.

3. (a) మీ పరిసరాలలో ఏర్పడే ఘనరూప వ్యర్థ పదార్థాలను మీ గ్రామపంచాయతి / మున్సిపాలిటీవారు ఎలా నిర్వహిస్తారో, తెలుసుకోండి.
జవాబు:
మా గ్రామ పంచాయతివారు మా పరిసరాలలో ఏర్పడిన వ్యర్థ పదార్థాలను సేకరించుటకు కొంతమంది ఉద్యోగులను ఏర్పాటుచేసుకున్నారు. వారు ప్రతిరోజూ బండిలో ఘనరూప వ్యర్థ పదార్థాలను ఇంటికి వచ్చి తీసుకువెళ్తారు. రోడ్లపై చెత్త – కుండీలను ఏర్పాటుచేశారు.

(b) వారు తీసుకొనే చర్యలు సరిపోతాయా ?
జవాబు:
వారు తీసుకొనే చర్యలు సరిపోవు.

(c) వాటిని మెరుగుపరచటానికి మీరిచ్చే సూచనలేవి ?
జవాబు:
1. వాటిని మెరుగుపరచటానికి ప్రతిరోజూ ఇళ్లకు రెండుసార్లు వచ్చి చెత్తను తీసుకువెళ్లే ఏర్పాటుచేయాలి.
2. ప్రతిరోజూ చెత్త కుండీలలోని చెత్త తీసివేయాలి.
3. ఘనరూపంలో ఉన్న పొడి, తడి చెత్తను వేరు వేరుగా సేకరించే ఏర్పాటుచేయాలి.

(d) ఒక వారంలో ఏర్పడే ఘనరూప చెత్తను తగ్గించడానికి మీ కుటుంబ సభ్యులు ఎటువంటి కింది చర్యలు తీసుకుంటారు?
జవాబు:
ఒక వారంలో ఏర్పడే ఘనరూప చెత్తను తగ్గించడానికి మా కుటుంబ సభ్యులు ఈ కింది చర్యలు తీసుకుంటారు.

1. పాలిథీన్ కవర్ల వాడకం తగ్గిస్తారు.
2. కూరగాయలు, వాటి తొక్కులు, మినప పొట్టు మొ||నవి దగ్గరలో ఉన్న పశువులకు వేస్తారు.
3. ఆహార పదార్థాలు ఎక్కువ వృథా చేయరు.
4. పునర్వినియోగించే పదార్థాలను ప్రోత్సహిస్తారు.

4. ఐదుమంది చొప్పున జట్లుగా ఏర్పడండి. మీకు తెలిసిన వ్యాధుల జాబితా రాయండి. ఏ వ్యాధి లక్షణాలు ఎలా ఉంటాయో జట్లలో చర్చించి రాయండి.
జవాబు:

5. మీ చుట్టుప్రక్కల ఉన్న కొన్ని కుటుంబాలను సర్వే చేసి ఈ కింది విషయాలను కనుక్కోండి.

(a) గత మూడు నెలల్లో ఎంతమంది స్వల్పకాలిక వ్యాధులకు లోనయ్యారు ?
జవాబు:
6 నుంచి 10 మంది.

(b) అదే కాలంలో ఎంతమంది దీర్ఘకాలిక వ్యాధికి గురయ్యారు ?
జవాబు:
ఒకరిద్దరు.

(c) మొత్తంగా ఎంతమంది ఈ వ్యాధులకు గురైనారు ?
జవాబు:
7 నుంచి 12 మంది వరకు

(d) aవ ప్రశ్న మరియు 6వ ప్రశ్న యొక్క జవాబులు ఒకేలా ఉన్నాయా ?
జవాబు:
లేవు.

(e) bవ ప్రశ్న మరియు Cవ ప్రశ్న యొక్క జవాబులు ఏ విధంగా వేరుగా ఉన్నాయి ?
జవాబు:
b ప్రశ్నకు జవాబు దీర్ఘకాలిక వ్యాధికి గురి అయిన వారి సంఖ్యను తెలియచేయును. c ప్రశ్నకు జవాబు స్వల్ప మరియు దీర్ఘకాలిక వ్యాధులకు గురైన వారి సంఖ్యను తెలియచేయును.

(f) జవాబులు వేరు వేరుగా ఎందుకున్నాయి ? ఈ విధమైన వ్యాధులు సాధారణ మానవునిపై ఎటువంటి ప్రభావం చూపుతాయి?
జవాబు:
కారణం ఇవ ప్రశ్న స్వల్పకాలిక వ్యాధులు, bవ ప్రశ్న దీర్ఘకాలిక వ్యాధులు. స్వల్పకాలిక వ్యాధుల వలన ఆరోగ్యం పూర్తిగా దెబ్బతినదు. తిరిగి కోలుకోవచ్చు. దీర్ఘకాలిక వ్యాధుల వలన ఆరోగ్యం పూర్తిగా దెబ్బతినే అవకాశం ఉంది.

6.

(a) మీ తరగతిలో ఎంతమంది జలుబు / దగ్గు / జ్వరంతో బాధపడుతున్నారో తెలుసుకోండి.
జవాబు:
20 నుంచి 30 మంది

(b) ఎన్ని రోజుల నుంచి బాధపడుతున్నారు.?
జవాబు:
3 నుంచి 4 రోజులు

(c) యాంటీబయోటిక్స్ ఎంతమంది తీసుకుంటున్నారు ? (మీ తల్లిదండ్రులను అడిగి తెలుసుకోండి.)
జవాబు:
ఒక 20 మంది.

(d) యాంటీబయోటిక్స్ తీసుకొన్న తరువాత కూడా ఎన్ని రోజులు అస్వస్థులుగా ఉన్నారు ?
జవాబు:
2 నుంచి 3 రోజులు.

(e) యాంటీబయోటిక్స్ తీసుకోని వారు ఎన్ని రోజులు జలుబుతో బాధపడ్డారు ?
జవాబు:
4 నుంచి 7 రోజులు.

(f) రెండు గ్రూక్స్ మధ్య తేడా ఏమిటి ?
జవాబు:
రెండు గ్రూప్ ల మధ్య తేడా లేదు.

(g) తేడా ఉంటే ఎందుకు ? లేకపోతే ఎందుకో చెప్పండి.
జవాబు:
జలుబు అనేది వైరసకు సంబంధించిన వ్యాధి. వైరస్ వ్యాధులకు యాంటీబయోటిక్స్ వేసుకున్నప్పటికీ అవి వ్యాధి. తీవ్రతను కాని, వ్యాధి వ్యవధిని కాని తగ్గించవు.

7. మీ పరిసరాలలో ఆర్థికంగా బాగా ఉన్న పది కుటుంబాలు మరియు ఆర్థికంగా వెనుకబడిన పది కుటుంబాలపై సర్వే నిర్వహించండి.
జవాబు:
ప్రతి కుటుంబంలో 5 సంవత్సరాలలోపు వయస్సు గల పిల్లలు ఉండేలా చూడండి. ఈ పిల్లల ఎత్తును కొలవండి. వయస్సుకు తగిన ఎత్తును సూచించే గ్రాఫ్ గీయండి.

(a) రెండు గ్రూపులలో ఏమైనా తేడా ఉందా ? ఉంటే ఎందుకుంది ?
జవాబు:
రెండు గ్రూపులలో తేడా ఉంది. ఆర్థికంగా వెనుకబడిన కుటుంబాలలో పిల్లలు వయస్సుకు తగిన ఎత్తు లేరు. కారణం వారికి పోషకాహార లోపం, వ్యాధులు ఎక్కువగా రావటం, పరిశుభ్రత లోపం మొదలైనవి.

(b) తేడాలు ఏమీ లేవా ? దీనిని బట్టి ఆర్థికంగా బాగా ఉన్నవాళ్లకి, బీదవాళ్లకి ఆరోగ్యంలో వ్యత్యాసం లేదనుకుంటున్నారా?
జవాబు:
ఆర్థికంగా బాగా ఉన్నవాళ్ళకి, బీదవాళ్లకి ఆరోగ్యంలో వ్యత్యాసం పోషకాహార లోపం వలన ఉంటుంది.

8. పిచ్చి కుక్క లేదా ఇతర వ్యాధిగ్రస్థ జంతువులు కాటేసినప్పుడు ‘ర్యాబిస్’ వైరస్ వ్యాప్తి చెందుతుంది. జంతువులకు, మానవులకు యాంటి ర్యాబిస్ వ్యాక్సిన్ మందు అందుబాటులో ఉంది. మీ పరిసరాలలో ‘ర్యాబిస్’ వ్యాధిని నివారించడానికి గ్రామ పంచాయతి / మున్సిపాలిటీ వారు తీసుకున్న చర్యలు మరియు కార్యాచరణ ప్రణాళిక ఏమిటో తెలుసుకోవడానికి ప్రయత్నించండి. ఈ చర్యలు సరిపోతాయా ? సరిపోకపోతే మెరుగుపరచే చర్యలకు మీరిచ్చే సూచనలేమిటి ?
జవాబు:
మా పరిసరాలలో ర్యాబిస్ వ్యాధిని నివారించడానికి మున్సిపాలిటీవారు తీసుకున్న చర్యలు మరియు కార్యాచరణ ప్రణాళిక.

1. ఏ కుక్క కరిచినా ర్యాబిస్ వ్యాధి టీకాను వెంటనే తీసుకోమని ప్రచారం చేయుట.
2. ర్యాబిస్ వ్యాధి వ్యాక్సిన్ అన్ని ప్రభుత్వ ఆసుపత్రుల్లో ఉంచుట.
3. వీధి కుక్కల జనాభాను తగ్గించుట.
4. కుక్కలకు ముందుగా ఇంజక్షన్లు చేయుట. పైన చెప్పిన చర్యలు సరిపోవు.

మెరుగుపరుచుటకు సూచనలు :

1. కుక్కలకు కుటుంబ నియంత్రణ ఆపరేషన్లు చేయుట.
2. వీధి కుక్కలు అన్నింటికీ టీకాలు వేయించుట.
3. పిచ్చి వచ్చిన కుక్కలను వెంటనే ప్రత్యేకమైన ప్రదేశాలలో ఉంచి మిగతా వాటికి వ్యాధి రాకుండా చూచుట.
4. వ్యాధి వచ్చిన కుక్కలను దూరంగా ఉంచి చికిత్స చేయుట.
5. వ్యాధితో చనిపోయిన కుక్కలను జాగ్రత్తగా ఎవరూ వెళ్లని ప్రదేశాలలో పాతి పెట్టుట.

పాఠ్యాంశములోని ప్రశ్నలు

1. మీ గ్రామపంచాయితీ కార్యాలయాన్ని సందర్శించి అక్కడ గోడల మీద రాసిన ఆరోగ్య సూత్రాలు తెలపండి. (పేజీ.నెం. 177)
జవాబు:

1. కాచి చల్లార్చిన నీటిని త్రాగండి.
2. ఆహార పదార్థాలపై ఈగలు వాలకుండా గిన్నెలపైన మూతలు పెట్టండి.
3. దోమకాటు నుండి కాపాడుకోవడానికి దోమతెరలను ఉపయోగించండి.
4. పరిసరాలను పరిశుభ్రంగా ఉంచండి.
5. చుట్టు ప్రక్కల నీరు నిల్వ ఉండకుండా చూడండి.
6. వండే ముందు కూరగాయలను శుభ్రంగా కడగండి.
7. ఆరుబయట మలవిసర్జన చేయకండి. టాయిలెట్లు ఉపయోగించండి.
8. వేడిగా ఉన్న ఆహారం మాత్రమే తినండి.
9. భోజనం మరియు టాయిలెట్‌కు ముందు, తర్వాత చేతులు శుభ్రంగా కడుక్కోండి.

2. ఆరోగ్య అలవాట్లు, జాగ్రత్తల సూచనల వలన మనకేమి తెలుస్తుంది ? (పేజీ.నెం. 177)
జవాబు:
ఆరోగ్య అలవాట్లు, జాగ్రత్తల సూచనల వలన మనం ఆరోగ్య నియమాలు, జాగ్రత్తలు పాటించాలని తెలుస్తుంది.

3. ఈ సూచనలు పాటించని వాళ్లకు ఏమవుతుంది ? (పేజీ.నెం. 177)
జవాబు:
అనారోగ్యం కలుగును.

4. మనకు దోమలు ఏ కాలంలో ఎక్కువగా కనబడతాయి ? మనపై అవి ఎటువంటి ప్రభావాన్ని చూపుతాయి ? (పేజీ.నెం. 177)
జవాబు:
మనకు దోమలు ఎక్కువగా వర్షాకాలం, శీతాకాలంలో కనబడును. అవి మనపై చాలా రకాల వ్యాధులు కలుగచేయును.
ఉదా : మలేరియా, చికున్ గున్యా, డెంగ్యూ, ఫైలేరియా.

5. కాచి చల్లార్చిన నీరు త్రాగడం వలన, ఈగలు ఆహార పదార్థాల మీద వాలకుండా చూడటం, దోమకాటు బారిన పడకుండా నివారించగలిగితే మనము ఆరోగ్యంగా ఉంటాం. అసలు ఆరోగ్యం అంటే ఏమిటి ? మనమెందుకు అనారోగ్యం పాలవుతాం? (పేజీ.నెం. 177)
జవాబు:
శారీరకంగా, మానసికంగా, సామాజికంగా బాగా పనిచేయడమే ఆరోగ్యం అంటారు. మనమెందుకు అనారోగ్యం పాలవుతామంటే పరిసరాలు శుభ్రంగా ఉంచుకోకపోవటం వలన, వ్యక్తిగత శుభ్రత పాటించకపోవటం వలన, ఆరోగ్య నియమాలు పాటించకపోవటం వలన, వ్యాధి నిరోధక శక్తి తగ్గటం వలన, ఒత్తిడి, మానసిక ఆందోళనల వలన.

6. మంచి ఆరోగ్యానికి కావల్సిన పరిస్థితులు, వ్యాధి రహితంగా ఉండటానికి కావల్సిన పరిస్థితులు ఒకే రకంగా సమాధానాలు . ఉంటాయా ? వేరు వేరుగా ఉంటాయా ? ఎందుకు ? (పేజీ.నెం. 179)
జవాబు:
మంచి ఆరోగ్యానికి కావల్సిన పరిస్థితులు, వ్యాధి రహితంగా ఉండటానికి కావల్సిన పరిస్థితులు వేరు వేరుగా ఉంటాయి. కారణం ఆరోగ్యం, వ్యాధి రహితం వేరు వేరు కాబట్టి.

ఆరోగ్యం గురించి మాట్లాడేటప్పుడు సమాజం గురించి, ప్రజల గురించి కూడా మాట్లాడతాం. వ్యాధి గురించి మాట్లాడేటప్పుడు వ్యక్తిగతంగా బాధపడే వ్యక్తులను గురించి మాత్రమే మాట్లాడతాం.

7. వ్యాధి రహితంగా ఉండటానికి కావల్సిన రెండు పరిస్థితులను వివరించండి. (పేజీ.నెం. 179)
జవాబు:
వ్యాధి రహితంగా ఉండటానికి కావల్సిన రెండు పరిస్థితులు :
1. పరిసరాలు శుభ్రంగా ఉంచుకోవటం : దీని వలన ఎటువంటి వ్యాధి జనక జీవులు పరిసరాలలో పెరగవు. అందువలన అందరూ వ్యాధి రహితంగా ఉంటారు.
2. వ్యాధిని సరిగా గుర్తించుట : వ్యాధిని సరిగా గుర్తించుట వలన సరైన చికిత్స చేసి వ్యాధి రహితంగా చేయవచ్చు మరియు టీకాలు వేసి వ్యాధిని నివారించవచ్చు.

8. అస్వస్థతకు గురైన వ్యక్తి నుండి అన్ని రకాల వ్యాధులు వ్యాప్తి చెందుతాయా ? ఇలా వ్యాప్తి చెందని వ్యాధులేమైనా ఉన్నాయా ? అవి ఏమిటి ? (పేజీ.నెం. 181)
జవాబు:
అస్వస్థతకు గురైన వ్యక్తి నుండి అన్ని రకాలుగా వ్యాధులు వ్యాప్తి చెందవు. అస్వస్థతకు గురైన వ్యక్తి నుండి వ్యాప్తి చెందని వ్యాధులు ఉన్నాయి. అవి అసాంక్రమిక వ్యాధులు.
ఉదా : బి.పి., డయాబెటిస్, గుండెపోటు.

9. అస్వస్థతకు గురైన వ్యక్తిని తాకకున్నా కూడా వ్యాప్తి చెందే వ్యాధులు ఏవి ? (పేజీ.నెం. 181)
జవాబు:
అస్వస్థతకు గురైన వ్యక్తిని తాకకున్నా కూడా వ్యాప్తి చెందే వ్యాధులు : కలరా, టైఫాయిడ్, ధనుర్వాతం, క్షయ, మలేరియా.

10. సాంక్రమిక జీవుల నుండి వ్యాప్తి చెందని వ్యాధులు ఏవి ? (పేజీ.నెం. 181)
జవాబు:
సాంక్రమిక జీవుల నుండి వ్యాప్తి చెందని వ్యాధులు అసాంక్రమిక వ్యాధులు.

11. నీకు అస్వస్థతగా అనిపించి డాక్టర్ దగ్గరకు వెళ్ళాలనుకునే ఏవైనా-3 కారణాలు తెలపండి. నీవు తెలిపిన మూడు కారణాలలో ఏదో ఒక లక్షణం మాత్రమే నీలో కన్పిస్తే నీవు డాక్టరు వద్దకు వెళ్లాలనుకుంటావా ? ఎందుకు ? (పేజీ.నెం. 182)
జవాబు:
నాకు అస్వస్థతగా అనిపించి డాక్టరు దగ్గరకు వెళ్ళాలనుకునే 3 కారణాలు : (1) జలుబు (2) దగ్గు (3) జ్వరం వీటిలో ఏ ఒక్క కారణం కనిపించినా డాక్టరు వద్దకు వెళ్తాను. ఎందుకంటే – మందుల్ని మన ఇష్టం వచ్చినట్లు వేసుకుంటే స్వల్పకాలిక వ్యాధులు దీర్ఘకాలిక వ్యాధులుగా మారతాయి.

12. ఈ క్రింది వానిలో ఏ సందర్భం నీ ఆరోగ్యంపై దీర్ఘకాల ప్రభావం చూపే అవకాశముంది ?
1. కామెర్ల వ్యాధి సోకిన సందర్భంగా
2. నీ తలలో పేలు ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు
3. నీ ముఖంపై మచ్చలు ఏర్పడినపుడు (పేజీ.నెం.184)
జవాబు:
కామెర్ల వ్యాధి సోకిన సందర్భంగా ఆరోగ్యంపై దీర్ఘకాల ప్రభావం చూపే అవకాశముంది. ఈ వ్యాధిలో కాలేయం దెబ్బతినుట వలన జీర్ణశక్తి మందగించి, రోగి నీరసపడతాడు. కాలేయ, జీర్ణ వ్యవస్థలు పునరుద్ధరించబడటానికి సమయం పడుతుంది. ఒక్కొక్క మార్పు ఇది ప్రాణాంతకంగా కూడ పరిణమించవచ్చు.

13. వ్యాధి ఎలా వ్యాప్తి చెందును ? (పేజీ.నెం. 184)
జవాబు:
వ్యాధి జనక జీవులు వ్యాధిగ్రస్తుడైన వ్యక్తి నుండి ఇతర వ్యక్తులకు వివిధ మార్గాల ద్వారా వ్యాప్తి చెందును. అవి :

1. ప్రత్యక్ష తాకిడి
2. గాలి ద్వారా
3. నీరు, ఆహారం ద్వారా
4. జంతువుల ద్వారా

14. వాహకాలు అనగానేమి ? (పేజీ.నెం. 184)
జవాబు:
వ్యాధి జనక జీవులు ఉన్నప్పటికి వ్యాధికి గురికాని జీవులను వాహకాలు అంటారు. వ్యాధులను ఒకరి నుండి మరొకరి
వ్యాప్తి చేయు జీవులు.

15. వ్యాధులను నివారించే విధానాల గురించి వ్రాయుము. (పేజీ.నెం. 184)
జవాబు:
వ్యాధులను నివారించే విధానాలు రెండు.
1. సర్వసాధారణమైనది
2. ప్రతి వ్యాధికి ప్రత్యేకమైనది.
సాధారణ నివారణ సూత్రాన్ని పాటించి వ్యాధి వ్యాప్తిని నిరోధించడం సర్వసాధారణమైన అంశం.

దానికి ఈ కింది నియమాలు పాటించాలి.

1. గాలి వలన వ్యాప్తి చెందే వ్యాధి జనకాల వ్యాప్తిని నిరోధించడానికి ఎక్కువ జనాభా లేని ప్రదేశాలలో గాలి, వెలుతురు ధారాళంగా వచ్చే ప్రదేశాలలో నివసించే ఏర్పాటు చేయటం.
2. నీటి ద్వారా వ్యాధులను నివారించుటకు రక్షిత మంచినీటి సౌకర్యం ఏర్పాటు.
3. పరిశుభ్రమైన వాతావరణం కల్పించినట్లయితే వ్యాధి వాహకాల నుండి విముక్తి.
4. వ్యాధి నిరోధక శక్తిని బాగా పెంచుకొనుట. ప్రత్యేకమైన నివారణ పద్ధతిలో వ్యాధి జనక జీవులతో పోరాడే వ్యాధి నిరోధక లక్షణాన్ని కలిగి ఉండటమే.

16. మనం అస్వస్టులుగా ఉన్నప్పుడు పోషక విలువలు కలిగిన ఆహార పదార్థాలు ఎందుకు తీసుకుంటారు ? (పేజీ.నెం. 189)
జవాబు:
వ్యాధి నిరోధక శక్తి పెరుగుటకు.

17. వివిధ పద్ధతుల ద్వారా వ్యాధి వ్యాప్తి ఎలా జరుగుతుంది ? (పేజీ.నెం. 189)
జవాబు:
వ్యాధి జనక జీవులు వ్యాధిగ్రస్తుడైన వ్యక్తి నుండి ఇతర వ్యక్తులకు వివిధ మార్గాల ద్వారా వ్యాప్తి చెందును. అవి :

1. ప్రత్యక్ష తాకిడి
2. గాలి ద్వారా
3. నీరు, ఆహారం ద్వారా
4. జంతువుల ద్వారా

18. సాంక్రమిక వ్యాధులు ప్రబలకుండా మీ పాఠశాలలో ఎటువంటి జాగ్రత్తలు తీసుకుంటారు ? (పేజీ.నెం. 189)
జవాబు:

1. వ్యాధులు వచ్చిన పిల్లలను ఇంటివద్ద ఉండిపో అని చెబుతారు.
2. తరగతి గదిలోకి గాలి, వెలుతురు వచ్చే ఏర్పాటు చేస్తారు.
3. ఆరోగ్య నియమాల గురించి వివరిస్తారు.
4. టీకాలు వేయించుకోమని చెబుతారు.
5. పాఠశాల ఆవరణాన్ని పరిశుభ్రంగా ఉంచటం.
6. బోరింగ్ వద్ద నీరు నిల్వకుండా చూడటం.
7. పరిసరాలలో మొక్కలు పెంచటం.
8. ఆహార వ్యర్థాలను కంపోస్ట్ పిట్ కు చేర్చటం.
9. కాగితాలు, కాయల వ్యర్థాలను కుళ్లబెట్టి మట్టిలో కలపడం ద్వారా పాఠశాలలో వ్యాధులు ప్రబలకుండా జాగ్రత్త పడతాం.

19. అసంక్రామ్యత అంటే ఏమిటి ? (పేజీ.నెం. 189)
జవాబు:
ఒక వ్యక్తి ఒక వ్యాధికి పలుసార్లు గురి అయినప్పుడు ఆ వ్యాధిని ఎదురుకొనే శక్తి అతనికి వస్తుంది. దీనిని అసంక్రామ్యత అంటారు.

20. మీ ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలలో వ్యాధి నిరోధకత కార్యక్రమాలేవి ? మీ ప్రాంతంలో తరుచు ఎదురయ్యే ఆరోగ్య సమస్యలేవి ? (పేజీ.నెం. 189)
జవాబు:
మా థమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలలో వ్యాధి నిరోధకతకు ఈ కింది కార్యక్రమాలు ఉన్నాయి.

1. పోషకాహారం యొక్క ఆవశ్యకతను తెలియచేయుట
2. చిన్న చిన్న వ్యాధులకు చికిత్స
3. రక్షిత మంచినీటి ఆవశ్యకత
4. పరిసరాల శుభ్రత గురించి తెలియచేయుట
5. వ్యాధి రాకుండా తల్లి పిల్లలకు టీకాలు వేయుట.
6. ఏ కాలంలో ఏ వ్యాధులు వస్తాయో వాటిని ఎలా ఎదుర్కోవాలో ప్రజలకు తెలియచేయుట.
   మా ప్రాంతంలో తరుచూ ఎదురయ్యే ఆరోగ్య సమస్యలు డయేరియా, మలేరియా, డెంగ్యూ మొదలైనవి.

21. ఈ పాఠం మీద వ్యాఖ్యానం రాయడానికి పై ప్రశ్నల గురించి మీ తరగతిలో చర్చించండి. మీ నోటు పుస్తకంలో వ్యాసంగా రాయండి. (పేజీ.నెం. 189)
జవాబు:
ఒక వ్యక్తి శారీరకంగాను, మానసికంగా, సామాజికంగా బాగా ఉంటే దానిని ఆరోగ్యం అంటారు. వ్యాధి జనక జీవులు శరీరంలోనికి ప్రవేశించటం వలన శరీర జీవక్రియలు సరిగా జరగవు. దీనిని వ్యాధి అంటాము. ఆరోగ్యంగా ఉండటానికి, వ్యాధి రహిత స్థితికి మధ్య చాలా వ్యత్యాసం ఉంది. వ్యాధిని కలుగచేయు కారకాలను వ్యాధి కారకాలు అంటారు. అవి సజీవ కారకాలు, నిర్జీవ కారకాలు.

వ్యాధులు రెండు రకాలుగా ఉంటాయి. అవి తీసుకొనే సమయాన్ని బట్టి (1) స్వల్పకాలిక వ్యాధులు (2) దీర్ఘకాలిక వ్యాధులు. స్వల్పకాలిక వ్యాధులను నిర్లక్ష్యం చేస్తే అవి దీర్ఘకాలిక వ్యాధులుగా మారే అవకాశం ఉంది. , వ్యాధి కలిగే విధానాన్ని బట్టి వ్యాధులు రెండు రకాలు. సాంక్రమిక వ్యాధులు, అసాంక్రమిక వ్యాధులు.

ముఖ్యంగా మానవునిలో వైరస్లు, బ్యాక్టీరియాలు, శిలీంధ్రాలు, ప్రోటోజోవాలు, కొన్ని క్రిమికీటకాలు వ్యాధి జనకాలుగా, వాహకాలుగా గుర్తించారు. వ్యాధి ఒకరి నుండి మరొకరికి వ్యాప్తి చెందుటను వ్యాధి వ్యాప్తి అంటారు. వ్యాధి వ్యాప్తి .

1. గాలి ద్వారా
2. నీరు, ఆహారం ద్వారా
3. ప్రత్యక్ష తాకిడి ద్వారా
4. జంతువుల ద్వారా జరుగును.

వ్యాధులను నయం చేసే సూత్రాలు అమలు చేయాలి. అవసరమైన యాంటీబయోటిక్స్, ఇతర మందులు వాడాలి. వ్యాధి వచ్చిన తరువాత మందులు వాడటం కంటే నివారించుట మంచిది. వ్యాధి నివారణకు ఈ కింది నియమాలు పాటించాలి.

1. ఇంట్లోకి, పాఠశాలలోకి గాలి, వెలుతురు ఉండే విధంగా చేయుట.
2. రక్షిత మంచి నీటిని తాగుట.
3. పరిసరాలు పరిశుభ్రంగా ఉంచుకొనుట
4. పోషకాహారం తీసుకొనుట
5. వ్యక్తిగత పరిశుభ్రత కలిగి ఉండటం
6. సాంక్రమిక వ్యాధులు వచ్చిన పిల్లలను ఇంటి దగ్గర ఉంచుట
7. పిల్లలకు టీకాలు ఇప్పించుట.
8. వ్యాధి నిరోధక శక్తి అవసరం గురించి చెప్పుట

AP SCERT 9th Class Maths Textbook Solutions Chapter 8 చతుర్భుజాలు InText Questions and Answers.

AP State Syllabus 9th Class Maths Solutions 8th Lesson చతుర్భుజాలు InText Questions

ప్రయత్నించండి

1. AB ని E వరకు పొడిగించండి. [latex]\angle \mathrm{CBE}[/latex] ని కనుగొనండి. మీరు ఏమి గమనించారు ? [latex]\angle \mathrm{ABC}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{CBE}[/latex] లు ఎటువంటి కోణాలు ? (పేజీ నెం. 177)

సాధన.
ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము మరియు
[latex]\angle \mathrm{A}[/latex] = 40°
∴ ABC = 180° – 409
= 140 CBE = 40° (: A మరియు CBE లు
సదృశ కోణాలు) మరియు 2CBE మరియు LABC లు రేఖీయద్వయాలు.

2. ∆ABC త్రిభుజం గీయండి. [latex]\overline{\mathrm{AB}}[/latex] మరియు [latex]\overline{\mathrm{AC}}[/latex] మధ్య బిందువులుగా E మరియు F లుగా గుర్తించండి. E, F లను పటంలో చూపిన విధంగా కలపండి. త్రిభుజంలో EF కొలతను, మూడవ భుజం BC కొలతను కొలవండి. అదే విధంగా [latex]\angle \mathrm{AEF}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{ABC}[/latex] కోణాలను కలపండి.
మనకు [latex]\angle \mathrm{AEF}=\angle \mathrm{ABC}[/latex] మరియు [latex]\overline{\mathrm{EF}}[/latex] = [latex]\frac {1}{2}[/latex] [latex]\overline{\mathrm{BC}}[/latex] అని వస్తుంది.
ఈ కోణాలు EF, BC రేఖలపై తిర్యగ్రేఖ AB తో ఏర్పడిన సదృశకోణాలు కావున మనం EF//BC అని చెప్పవచ్చు. మరికొన్ని త్రిభుజాలు గీచి, ఫలితాలను సరిచూడండి. (పేజీ నెం. 188)

సాధన.

ఆలోచించి, చర్చించి రాయండి

1. చతురస్రంలో కర్ణాలు సమానమని, అవి పరస్పరం లంబ సమద్విఖందన చేసుకుంటాయని చూపండి. (పేజీ నెం. 185)
సాధన.

ABCD ఒక చతురస్రము అనుకొనుము.
AB = BC = CD = DA అగును.
∆ABC మరియు ∆BAD లలో
AB = AB (ఉమ్మడి భూమి)
[latex]\angle \mathrm{B} = \angle \mathrm{A}[/latex] (ప్రతికోణం 90°)
BC = AD (సమాన భుజాలు)
∴ ∆ABC ≅ ∆BAD (భు.కో. భు నియమము నుండి)
⇒ AC = BD (CPCT)
అదే విధముగా ∆AOB మరియు ∆COD లలో
[latex]\angle \mathrm{OAB}=\angle \mathrm{OCD}[/latex] [∵ ఏకాంతర కోణాలు]
[latex]\angle \mathrm{OBA}=\angle \mathrm{ODC}[/latex] [∵ ఏకాంతర కోణాలు]
AB = DC (చతురస్ర భుజాలు)
∴ ∆AOB ≅ ∆COD (కో.భు. కో, నియమం)
కావున AO = OC (CPCT) ⇒ AC మధ్య బిందువు O
BO = OD (CPCT) ⇒ BD మధ్య బిందువు O
∴ AC మరియు BDల మధ్య బిందువు O.
∴ కర్ణాలు సమద్విఖండన చేసుకొనును.
∆AOB మరియు ∆COB లలో
AB = BC (దత్తాంశము)
OB = OB (ఉమ్మడి భుజము)
AO = OC (నిరూపించబడినది)
∴ ∆AOB ≅ ∆COB
(భు. భు, భు. నియమం ప్రకారం)
⇒ [latex]\angle \mathrm{AOB}=\angle \mathrm{COB}[/latex] (CPCT)
కాని [latex]\angle \mathrm{AOB}=\angle \mathrm{COB}[/latex] = 180° (∵ రేఖీయద్వయము)
∴ [latex]\angle \mathrm{AOB}=\angle \mathrm{COB}[/latex] = [latex]\frac {180°}{2}[/latex] = 90°
అదే విధముగా [latex]\angle \mathrm{AOB}=\angle \mathrm{COD}[/latex] (∵ శీర్షాభిముఖ కోణాలు)
[latex]\angle \mathrm{BOC}=\angle \mathrm{AOD}[/latex]
(∵ శీర్షాభిముఖ కోణాలు)
∴ AC ⊥ BD
చతురస్రంలోని కర్ణాలు లంబసమద్విఖండన చేసుకొనును.

2. రాంబలో కర్ణాలు దానిని నాలుగు సర్వసమాన త్రిభుజాలుగా విభజిస్తాయని చూపండి. (పేజీ నెం. 185)
సాధన.

ABCD ఒక రాంబస్
AC మరియు BD లు ‘O’ బిందువు వద్ద ఖండించ
∆AOB మరియు ∆COD లలో
[latex]\angle \mathrm{OAB}=\angle \mathrm{OCD}[/latex] (ఏకాంతర కోణాలు)
AB = CD (రాంబస్ నిర్వచనం)
[latex]\angle \mathrm{OBA}=\angle \mathrm{ODC}[/latex] (ఏకాంతర కోణాలు)
∴ ∆AOB ≅ ∆COD ……. (1) (కో.భు. కో. నియమం ద్వారా)
⇒ AO = OC (CPCT)
అదే విధముగా ∆AOD ≅ ∆COD ……… (2) [∵ AO = OC; AD = CD; OD = OD భు.భు. భు. నియమం ప్రకారం]
ఇదే విధముగా ∆AOD ≅ ∆COB ……….. (3) అని నిరూపించవచ్చును.
(1), (2) మరియు (3) ల గుండి,
∆AOB ≅ ∆BOC ≅ ∆COD ≅ ∆AOD
∴ రాంబస్ యొక్క కర్ణాలు దానిని నాలుగు సర్వసమాన త్రిభుజాలుగా విభజిస్తాయి.

ఇవి చేయండి

ఒక సమాంతర చతుర్భుజాకారంలో కాగితాన్ని కత్తిరించండి. దాని కర్ణం వెంబడి మరలా కత్తిరించండి. ఎటువంటి ఆకారాలు ఏర్పడ్డాయి ? ఈ రెండు త్రిభుజాలను గూర్చి మీరు ఏమి చెబుతారు ? (పేజీ నెం. 179)
సాధన.

కాగితాన్ని కర్ణం వెంబడి కత్తిరించగా రెండు సర్వసమాన త్రిభుజాలు ఏర్పడ్డాయి.

సిద్ధాంతాలు

1. సమాంతర చతుర్భుజమును కర్ణము రెండు సర్వసమాన త్రిభుజాలుగా విభజిస్తుంది. (పేజీ నెం. 179)
సాధన.

ABCD సమాంతర చతుర్భుజంను తీసుకోండి.
A, C లను కలపండి. సమాంతర చతుర్భుజానికి AC కర్ణం అవుతుంది.
AB || DC మరియు తిర్యగ్రేఖ కావున
[latex]\angle \mathrm{DCA}=\angle \mathrm{CAB}[/latex] (ఏకాంతర కోణాలు)
ఇదే విధంగా DA || CB మరియు AC తిర్యగ్రేఖ.
కావున [latex]\angle \mathrm{DAC}=\angle \mathrm{BCA}[/latex] అయినది.
ఇప్పుడు ∆ACD మరియు ∆CAB లలో
[latex]\angle \mathrm{DCA}=\angle \mathrm{CAB}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{DAC}=\angle \mathrm{BCA}[/latex]
అలాగే AC = CA(ఉమ్మడి భుజం)
అందువలన ∆ABC ≅ ∆CDA అయినది.
దీని అర్థం ఈ రెండు త్రిభుజాలు కో.భు.కో నియమము (కోణం, భుజం మరియు కోణం) ప్రకారం సర్వసమానాలు. అందుచే కర్ణం AC సమాంతర చతుర్భుజాన్ని రెండు సర్వసమాన పటాలుగా విభజించిందని చెప్పవచ్చు.

2. సమాంతర చతుర్భుజము ఎదుటి భుజాలు సమానము. (పేజీ నెం. 180)
సాధన.

కర్ణం, సమాంతర చతుర్భుజాన్ని రెండు సర్వసమాన త్రిభుజాలుగా విభజిస్తుందని మనం నిరూపించాం.
పటంలో ∆ACD ≅ ∆CAB అయినది.
అందువలన AB = DC మరియు [latex]\angle \mathrm{CBA}=\angle \mathrm{ADC}[/latex] అగును.
అలాగే AD = BC మరియు [latex]\angle \mathrm{DAC}=\angle \mathrm{ACB}[/latex][latex]\angle \mathrm{CAB}=\angle \mathrm{DCA}[/latex]
∴ [latex]\angle \mathrm{ACB}+\angle \mathrm{DCA}=\angle \mathrm{DAC}+\angle \mathrm{CAB}[/latex] అందుచే [latex]\angle \mathrm{DCB}=\angle \mathrm{DAB}[/latex]
దీని నుండి సమాంతర చతుర్భుజంలో
(i) ఎదుటి భుజాలు సమానమని
(ii) ఎదుటి కోణాలు సమానమని చెప్పవచ్చు.

3. ఒక చతుర్భుజములో ప్రతి ఇత ఎదుటి భుజాలు సమానము అయితే, అది సమాంతర చతుర్భుజమగును. (పేజీ నెం. 180)
సాధన.

ABCD చతుర్భుజము AB = DC మరియు BC = AD అని తీసుకోండి. కర్ణం AC ను గీయండి.
త్రిభుజాలు ∆ABC మరియు ∆CDA పరిశీలించండి.
మనకు BC = AD, AB = DC మరియు AC = CA (ఉమ్మడి భుజం)
కావున ∆ABC ≅ ∆CDA
అందువలన [latex]\angle \mathrm{BCA}=\angle \mathrm{DAC}[/latex], AC తిర్యగ్రేఖతో కలసి ఉన్నందున AB || DC అగును. ……. (1)
ఇదే విధంగా [latex]\angle \mathrm{ACD}=\angle \mathrm{CAB}[/latex], CA తిర్యగ్రేఖలో కలిసి ఉన్నందున BC || AD అయినది. …….. (2)
(1), (2) లను బట్టి ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము అయినది.

4. ఒక చతుర్భుజములో ప్రతి జత ఎదుటి కోణాలు సమానము అయితే అది సమాంతర చతుర్భుజము. (పేజీ నెం.181)
సాధన.

ABCD చతుర్భుజములో [latex]\angle \mathrm{A}=\angle \mathrm{C}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{B}=\angle \mathrm{D}[/latex] అయిన ABCD సమాంతర చతుర్భుజమని నిరూపించాలి.
[latex]\angle \mathrm{A} + \angle \mathrm{B} + \angle \mathrm{C} + \angle \mathrm{D}[/latex] = 360° అని మనకు తెలుసు.
∴ [latex]\angle \mathrm{A} + \angle \mathrm{B} + \angle \mathrm{C} + \angle \mathrm{D}[/latex] = [latex]\frac {360°}{2}[/latex]
అదే విధంగా, [latex]\angle \mathrm{A} + \angle \mathrm{B}[/latex] = 180°
DC ని E వైపు పొడిగించగా,
[latex]\angle \mathrm{C} + \angle \mathrm{BCE}[/latex] = 180° కావున [latex]\angle \mathrm{BCE}=\angle \mathrm{ADC}[/latex] అగును.
[latex]\angle \mathrm{BCE}=\angle \mathrm{D}[/latex] అయితే AD || BC (ఎందుకు ?)
DC ని తిర్యగ్రేఖగా తీసుకో అదే విధంగా AB || DC అని నిరూపించవచ్చు.
కావున ABCD సమాంతర చతుర్భుజము అయినది.

5. సమాంతర చతుర్భుజములో కర్ణాలు పరస్పరము సమద్విఖండన చేసుకుంటాయి. (పేజీ నెం. 181)
సాధన.

ABCD సమాంతర చతుర్భుజము గీయాలి.
రెండు కర్ణాలు AC మరియు BD లు ‘O’ వద్ద ఖండించుకున్నట్లు గీయాలి.
∆OAB మరియు ∆OCD లలో
పటంలో ఏర్పడిన కోణాలను [latex]\angle 1, \angle 2, \angle 3, \angle 4[/latex]గా గుర్తించాలి.
[latex]\angle 1=\angle 3[/latex] (AB || CD మరియు AC తిర్యగ్రేఖ చేసిన ఏకాంతర కోణాలు)
[latex]\angle 2=\angle 4[/latex] (ఎలా ?) (ఏకాంతర కోణాలు)
మరియు AB = CD (సమాంతర చతుర్భుజ ధర్మం)
కావున కో.భు.కో. త్రిభుజ సర్వసమానత్వ నియమం ప్రకారం
∆OCD ≅ ∆OAB అగును.
అందువలన CO = OA, DO = OB అయినవి. అంటే కర్ణములు పరస్పరం సమద్విఖండన చేసుకున్నవి. మనం ఇప్పుడు దీని విపర్యయం కూడా సత్యమో, కాదో పరిశీలిద్దాం. అంటే దీని విపర్యయం “ఒక చతుర్భుజము కర్ణములు పరస్పరము సమద్విఖండన చేసుకుంటే, ఆది సమాంతర చతుర్భుజం” అవుతుంది.

6. ఒక చతుర్భుజంలో కర్ణములు పరస్పరం సమద్విఖండన చేసుకుంటే అది సమాంతర చతుర్భుజము అగును. (పేజీ నెం. 182)
సాధన.

ABCD ఒక చతుర్భుజం.
AC, BD కర్ణాలు ‘O’ వద్ద ఖండించుకున్నాయి.
OA = OC, OB = OD అగునట్లు
మనం ABCD ని ఒక సమాంతర చతుర్భుజమని చూపాలి.

7. ఒక త్రిభుజములో రెండు భుజాల మధ్య బిందువులను కలుపుతూ గీయబడిన రేఖ, మూడవ భుజానికి సమాంతరముగానూ, మరియు దానిలో సగము ఉంటుంది. (పేజీ నెం. 188)
సాధన.
∆ABC లో AB మధ్యబిందువు E మరియు AC మధ్య బిందువు F.
సారాంశం:
(i) EF || BC
(ii) EF = [latex]\frac {1}{2}[/latex]BC

ఉపపత్తి : EF ను ని కలిపి పొడిగించి BAకు సమాంతరంగా C నుండి ఒక రేఖను గీస్తే, అది పొడిగించిన EF రేఖను D వద్ద ఖండిస్తుంది. ∆AEF మరియు ∆CDF
AF = CF (AC మధ్యబిందువు)
[latex]\angle \mathrm{AFE}=\angle \mathrm{CFD}[/latex] (శీర్షాభిముఖ కోణాలు)
మరియు [latex]\angle \mathrm{AEF}=\angle \mathrm{CDF}[/latex] (CD || BA తో ED తిర్యగ్రేఖ చేసిన ఏకాంతర కోణాలు)
కో. భు, కో, సర్వసమానత్వ నియమము ప్రకారం
∴ ∆AEF ≅ ∆CDF అయినది.
కావున AE = CD మరియు EF = DF (సర్వసమాన త్రిభుజాల సరూపభాగాలు)
AE = BE అని మనకు ఇవ్వబడింది.
కనుక BE = CD అయింది.
BE || CD మరియు BE = CD కావున BCDE ఒక సమాంతర చతుర్భుజము అయినది.
అందుచే ED || BC
⇒ EF || BC
BCDE సమాంతర చతుర్భుజము కావున ED = BC (ఎలా ?) (∵ DF = EF)
FD = EF అని చూపినందున
∴ 2EF = BC అగును. అందువలన EF = [latex]\frac {1}{2}[/latex]BC అయినది.

8. ఒక త్రిభుజములో ఒక భుజము యొక్క మధ్య బిందువు నుండి వేరొక భుజానికి సమాంతరముగా గీయబడిన రేఖ, మూడవ భుజాన్ని సమద్విఖండన చేస్తుంది. (పేజీ నెం. 189)
సాధన.
∆ABC గీయాలి. AB మధ్య బిందువుగా Eని గుర్తించాలి. E గుండా BC కి సమాంతరముగా ‘l’ అనే రేఖను గీయాలి. ఇది AC ని F వద్ద ఖండించిందని అనుకుందాము.
CD || BA ను నిర్మించాలి. మనం AF = CF అని చూపాలి.

అందుచే ∆AEF మరియు ∆CFD లను తీసుకోండి.
[latex]\angle \mathrm{EAF}=\angle \mathrm{DCF}[/latex] (BA || CD మరియు AC తిర్యగ్రేఖ) (ఎలా ?)
[latex]\angle \mathrm{AEF}=\angle \mathrm{D}[/latex]
(BA || CD మరియు ED తిర్యగ్రేఖ) (ఎలా ?)
కాని ఏవైనా రెండు భుజాలను సమానంగా చూపలేదు. కావున మనం వీటిని సర్వసమాన . త్రిభుజాలని చెప్పలేము.
అందువలన EB || DC మరియు ED || BC తీసుకోండి. కావున EDCB ఒక సమాంతర చతుర్భుజము అయినది. దీని నుండి BE = DC అయినది.
కాని BE = AE కావున మనకు AE = DC అని వచ్చింది. అందుచే కో.భు. కో. నియమం ప్రకారము
∆AEF ≅ ∆CFD అయినది.
∴ AF = CF అగును.

ఉప సిద్ధాంతాలు

1. దీర్ఘచతురస్రంలో ప్రతీకోణము లంబకోణము అని నిరూపించండి. (పేజీ నెం. 182)
సాధన.

దీర్ఘచతురస్రమనేది ఒక సమాంతర చతుర్భుజము మరియు ఒక కోణము లంబకోణము.
ABCD ఒక దీర్ఘచతురస్రము.
ఒక కోణం [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] = 90° అనుకోండి.
మనం [latex]\angle \mathrm{B}=\angle \mathrm{C}=\angle \mathrm{D}[/latex] = 90° అని చూపాలి.
ABCD సమాంతర చతుర్భుజము.
కావున AD || BC మరియు AB తిర్యగ్రేఖ
కావున [latex]\angle \mathrm{A}+\angle \mathrm{B}[/latex] = 180° (తిర్యగ్రేఖకు ఒకే వైపునగల అంతరకోణాల మొత్తం) కాని [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] = 90° (తీసుకోబడింది)
∴ [latex]\angle \mathrm{B}[/latex] = 180° – [latex]\angle \mathrm{A}[/latex]
= 180° – 90° = 90°
ఇప్పుడు [latex]\angle \mathrm{C}=\angle \mathrm{A}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{D}=\angle \mathrm{B}[/latex] (సమాంతర చతుర్భుజంలో)
కావున [latex]\angle \mathrm{C}[/latex] = 90° మరియు [latex]\angle \mathrm{D}[/latex] = 90° అయింది. అందుచే దీర్ఘచతురస్రములో ప్రతికోణం లంబకోణము అగును.

2. రాంబలో కర్ణాలు పరస్పరం లంబాలుగా ఉంటాయని చూపండి. (పేజీ నెం.183)
సాధన.

అన్ని భుజాలు సమానంగా గల సమాంతర చతుర్భుజమును రాంబస్ అంటారని మీకు తెలుసు. ABCD ఒక రాంబస్ AC మరియు BD .కరాలు O వద్ద ఖండించుకున్నాయనుకొనండి.
మనం AC కర్ణం, BD కర్ణానికి లంబంగా ఉంటుందని చూపాలి.
∆AOB మరియు ∆BOC లను తీసుకొండి
OA = OC (సమాంతర చతుర్భుజము కర్ణాలు పరస్పరం)
OB = OB(∆AOB మరియు ∆BOC ఉమ్మడి భుజం)
AB = BC (రాంబన్లో భుజాలు)
అందువలన ∆AOB ≅ ∆BOC (డు.భు.భు. నియమము)
కావున [latex]\angle \mathrm{AOB}=\angle \mathrm{BOC}[/latex]
కాని [latex]\angle \mathrm{AOB}+\angle \mathrm{BOC}[/latex] = 180° (రేఖీయద్వయం)
అందుచే 2[latex]\angle \mathrm{AOB}[/latex] = 180°
లేదా [latex]\angle \mathrm{AOB}[/latex] = [latex]\frac {180°}{2}[/latex] = 90°
ఈ విధంగా [latex]\angle \mathrm{BOC}=\angle \mathrm{COD}=\angle \mathrm{AOD}[/latex] = 90° అయినది.
కావున AC కర్ణం, BD కర్ణానికి లంబం అని తెలిసింది.
అందుచే రాంబస్ లో కర్ణాలు ఒకదానికొకటి లంబంగా ఉంటాయి.

3. ABCD సమాంతర చతుర్భుజములో AC కర్ణం [latex]\angle \mathrm{A}[/latex]ను సమద్విఖండన చేస్తే ABCD ఒక రాంబస్ అవుతుందని నిరూపించండి. (పేజీ నెం. 183)
సాధన.

ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
అందుచే AB || DC. AC తిర్యగ్రేఖ [latex]\angle \mathrm{A}[/latex], [latex]\angle \mathrm{C}[/latex] లను ఖండించింది.
ఈ కావున [latex]\angle \mathrm{BAC}=\angle \mathrm{DCA}[/latex] (ఏకాంతర కోణాలు) …………. (1)
[latex]\angle \mathrm{BAC}=\angle \mathrm{DAC}[/latex] …………. (2)
కాని AC కర్ణం, [latex]\angle \mathrm{A}[/latex]ను సమద్విఖండన చేసింది. కనుక [latex]\angle \mathrm{BAC}=\angle \mathrm{DAC}[/latex]
∴ [latex]\angle \mathrm{DCA}=\angle \mathrm{DAC}[/latex] ………. (3)
అందుచే AC కర్ణం [latex]\angle \mathrm{C}[/latex] ని కూడా సమద్విఖండన చేసింది.
(1), (2) మరియు (3) లను బట్టి, మనకు
[latex]\angle \mathrm{BAC}=\angle \mathrm{BCA}[/latex]
ΔABCలో [latex]\angle \mathrm{BCA}[/latex] అంటే BC = AB (సమద్విబాహు త్రిభుజము)
కాని AB = DC మరియు BC = AD (సమాంతర చతుర్భుజము ABCD లో ఎదుటి భుజాలు)
∴ AB = BC = CD = DA
ఈ విధంగా ABCD రాంబస్ అయినది.

4. దీర్ఘచతురస్రంలో కర్ణాలు సమానమని నిరూపించండి. (పేజీ నెం. 184)
సాధన.

ABCD ఒక దీర్ఘచతురస్రము AC మరియు BD లు వాని కర్ణాలు. మనకు AC = BD అని తెలియాలి.
ABCD దీర్ఘచతురస్రమంటే ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము మరియు దానిలో ప్రతీ కోణము ఒక లంబకోణము.
ΔABC మరియు ΔBAD లను తీసుకోండి.
AB = BA (ఉమ్మడి భుజం)
[latex]\angle \mathrm{B}[/latex] = [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] = 90° (దీర్ఘచతురస్రములో ప్రతీ కోణం )
BC = AD (దీర్ఘచతురస్రములో ఎదుటి భుజాలు)
అందువలన ΔABC ≅ ΔBAD (యు.కో. భు, నియమం) అగును.
దీని నుండి, AC = BD లేదా దీర్ఘచతురస్రములో కర్ణాలు సమానమని చెప్పవచ్చు.

5. సమాంతర చతుర్భుజములో కోణ సమద్విఖండన రేఖలు దీర్ఘచతురస్రాన్ని ఏర్పరుస్తాయని చూపండి. (పేజీ నెం. 184)
సాధన.

ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము [latex]\angle \mathrm{A},\angle \mathrm{B},\angle \mathrm{C}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] యొక్క కోణ సమద్విఖండన రేఖలు P, Q, R, S ల వద్ద ఖండించుకొని చతుర్భుజాన్ని ఏర్పరిచాయి. (పటం చూడండి)
ABCD సమాంతర చతుర్భుజములో AD || BC, AB ని తిర్యగ్రేఖగా తీసుకుంటే,
[latex]\angle \mathrm{A}+\angle \mathrm{B}[/latex] = 180° (సమాంతర చతుర్భుజములో పక్క కోణాలు)
కాని [latex]\angle \mathrm{BAP}[/latex] = [latex]\frac {1}{2}[/latex][latex]\angle \mathrm{A}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{ABP}[/latex] = [latex]\frac {1}{2}[/latex][latex]\angle \mathrm{B}[/latex](AP, BP లు [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{B}[/latex] యొక్క సమద్విఖండన రేఖలు)

కావున PQRS లో నాలుగు కోణాలు 90° కు సమానము. అందుచే PQRS ను దీర్ఘచతురస్రమని చెప్పవచ్చు.

ఉదాహరణలు

1. ABCD సమాంతర చతుర్భుజము మరియు [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] = 60° మిగిలిన కోణాల కొలతలు కనుగొనండి. (పేజీ నెం.176)
సాధన.

సమాంతర చతుర్భుజములో ఎదుటి కోణాలు సమానము. కావున ABCD సమాంతర చతుర్భుజము
[latex]\angle \mathrm{C}=\angle \mathrm{A}[/latex] = 60° మరియు [latex]\angle \mathrm{B}=\angle \mathrm{D}[/latex]
సమాంతర చతుర్భుజములో పక్క కోణాల మొత్తం 180°
[latex]\angle \mathrm{A}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{B}[/latex] లు పక్క కోణాలు కావున
[latex]\angle \mathrm{D}=\angle \mathrm{B}[/latex] = 180° – [latex]\angle \mathrm{A}[/latex]
= 180° – 60°
= 120°
అందుచే మిగిలిన కోణాలు 120°, 60°, 120° అవుతాయి.

2. ABCD సమాంతర చతుర్భుజము [latex]\angle \mathrm{DAB}[/latex] = 40° అయిన మిగిలిన కోణాలను కనుగొనండి. (పేజీ నెం. 177)
సాధన.

ABCD సమాంతర చతుర్భుజము కావున
[latex]\angle \mathrm{DAB}=\angle \mathrm{BCD}[/latex] = 40° మరియు AC || BC ప్రక్క కోణాల మొత్తము
[latex]\angle \mathrm{CBA}=\angle \mathrm{DAB}[/latex] = 180°
∴ [latex]\angle \mathrm{CBA} = 180 – 40° = 140°
దీనిద్వారా [latex]\angle \mathrm{ADC}[/latex] = 140° అయితే [latex]\angle \mathrm{BCD}[/latex] = 40°

3. సమాంతర చతుర్భుజములో రెండు ఆసన్నభుజాలు వరుసగా 4.5 సెం.మీ. మరియు 3 సెం.మీ. దాని చుట్టుకొలత కనుగొనుము. (పేజీ నెం. 177)
సాధన.
సమాంతర చతుర్భుజము ఎదుటి భుజాల కొలతలు – సమానము.
కావున మిగిలిన రెండు భుజాలు 4.5 సెం.మీ. మరియు 3 సెం.మీ. కలిగి ఉంటాయి.
కావున, దీని చుట్టుకొలత = 4.5 + 3 + 4.5 + 3
= 15 సెం.మీ.

4. ABCD సమాంతర చతుర్భుజములో పక్కకోణాలు [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{B}[/latex] యొక్క సమద్విఖందన రేఖలు P వద్ద ఖండించుకున్నాయి. ఆయిన [latex]\angle \mathrm{APB}[/latex] = 90° అని చూపండి. (పేజీ నెం. 177)
సాధన.
ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము పక్క కోణాలు [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{B}[/latex] యొక్క సమద్విఖండన రేఖలు [latex]\overline{\mathrm{AP}}[/latex] మరియు [latex]\overline{\mathrm{BP}}[/latex] లు సమాంతర చతుర్భుజములో పక్క కోణాలు సంపూరకాలు కావున
[latex]\angle \mathrm{A}[/latex] + [latex]\angle \mathrm{B}[/latex] = 180°
[latex]\frac {1}{2}[/latex][latex]\angle \mathrm{A}[/latex] + [latex]\frac {1}{2}[/latex][latex]\angle \mathrm{B}[/latex] = [latex]\frac {180°}{2}[/latex]
⇒ [latex]\angle \mathrm{PAB}[/latex] + [latex]\angle \mathrm{PBA}[/latex] = 90°

∆APB లో
[latex]\angle \mathrm{PAB}[/latex] + APB + [latex]\angle \mathrm{PBA}[/latex] = 180°
(త్రిభుజము మూడు కోణాల మొత్తము)
[latex]\angle \mathrm{APB}[/latex] = 180° – ([latex]\angle \mathrm{PAB}[/latex] + [latex]\angle \mathrm{PBA}[/latex])
= 180° – 90°
= 90°
నిరూపించబడినది.

5. [latex]\overline{\mathrm{AB}}[/latex] మరియు [latex]\overline{\mathrm{DC}}[/latex] రెండు సమాంతర రేఖలు. తిర్యగ్రేఖ l, [latex]\overline{\mathrm{AB}}[/latex] ని P వద్ద [latex]\overline{\mathrm{DC}}[/latex] ని R వద్ద ఖండించింది. అయిన అంతరకోణాల సమద్విఖందన రేఖలు దీర్ఘచతురస్రాన్ని ఏర్పరుస్తాయని చూపండి.

(పేజీ నెం. 185)
సాధన.
[latex]\overline{\mathrm{AB}}[/latex] || [latex]\overline{\mathrm{DC}}[/latex], తిర్యగ్రేఖ l [latex]\overline{\mathrm{AB}}[/latex] ని P వద్ద [latex]\overline{\mathrm{DC}}[/latex] ని R వద్ద ఖండించింది.
[latex]\overline{\mathrm{PQ}}[/latex], [latex]\overline{\mathrm{RQ}}[/latex], [latex]\overline{\mathrm{RS}}[/latex] మరియు [latex]\overline{\mathrm{PS}}[/latex] లు [latex]\angle \mathrm{RPB},\angle \mathrm{CRP},\angle \mathrm{DRP}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{APR}[/latex]ల యొక్క సమద్విఖండన రేఖలు అనుకొనండి.
[latex]\angle \mathrm{BPR}=\angle \mathrm{DRP}[/latex] (ఏకాంతర కోణాలు) ……. (1)

కాని [latex]\angle \mathrm{RPQ}[/latex] = [latex]\frac {1}{2}[/latex] [latex]\angle \mathrm{BPR}[/latex]
(∵ [latex]\overline{\mathrm{PQ}}[/latex], [latex]\angle \mathrm{BPR}[/latex] యొక్క సమద్విఖండన రేఖ)
అలాగే [latex]\angle \mathrm{PRS}[/latex] = [latex]\frac {1}{2}[/latex][latex]\angle \mathrm{DRP}[/latex] (∵ [latex]\overline{\mathrm{RS}}[/latex], [latex]\angle \mathrm{DRP}[/latex] యొక్క సమద్విఖండన రేఖ) …………….. (2)
(1), (2) లను బట్టి
[latex]\angle \mathrm{RPQ}=\angle \mathrm{PRS}[/latex]
ఇవి [latex]\overline{\mathrm{PR}}[/latex] తిర్యగ్రేఖగా [latex]\overline{\mathrm{PQ}}[/latex] మరియు [latex]\overline{\mathrm{RS}}[/latex] రేఖలపై ఏర్పరచిన ఏకాంతర కోణాలు, కావున
∴ [latex]\overline{\mathrm{PQ}}[/latex] || [latex]\overline{\mathrm{RS}}[/latex]
ఇదేవిధంగా [latex]\angle \mathrm{PRQ}=\angle \mathrm{RPS}[/latex] కావున [latex]\overline{\mathrm{PS}}[/latex] || [latex]\overline{\mathrm{RQ}}[/latex]
అందువలన PQRS ఒక సమాంతర చతుర్భుజం అయినది …………… (3)
మనకు [latex]\angle \mathrm{BPR}=\angle \mathrm{CRP}[/latex] = 180° (తిర్యగ్రేఖ (l) ఒకే వైపున ఏర్పరచిన అంతరకోణాలు కావున [latex]\overline{\mathrm{AB}}[/latex] || [latex]\overline{\mathrm{DC}}[/latex])

(3), (4) లను బట్టి PQRS సమాంతర చతుర్భుజము మరియు
ప్రతీకోణము లంబకోణము అయినది. కావున PQRS ఒక దీర్ఘచతురస్రము.

6. ∆ABC లో BC భుజం మీదకు మధ్యగతం AD గీయబడినది. AD = ED అగునట్లు 5 వరకు పొదిగించబడినది. ఆయిన ABEC ఒక సమాంతర చతుర్భుజాన్ని నిరూపించండి. (పేజీ నెం. 186)
సాధన.

∆ABC త్రిభుజములో AD మధ్యగతం.
AD = ED అగునట్లు AD ని E వరకు పొడిగించబడింది.
BE మరియు CE లను కలపండి.
∆ABD మరియు ECD లలో
BD = DC (BC మధ్య బిందువు D)
[latex]\angle \mathrm{ADB}=\angle \mathrm{EDC}[/latex] (శీర్షాభిముఖ కోణాలు)
AD = ED (ఇవ్వబడినది)
కావున ∆ABD ≅ ∆EDC అయినది. (భు.కో.భు. నియమము)
అందువలన AB = CE (సర్వసమాన త్రిభుజాలలో సరూప భాగాలు)
అలాగే [latex]\angle \mathrm{ABD}=\angle \mathrm{ECD}[/latex]
ఇవి [latex]\overline{\mathrm{AB}}[/latex] మరియు [latex]\overline{\mathrm{BC}}[/latex] రేఖలతో [latex]\overline{\mathrm{CE}}[/latex] తిర్యగ్రేఖ చేసిన ఏకాంతర కోణాలు.
∴ [latex]\overline{\mathrm{AB}}[/latex] || [latex]\overline{\mathrm{CE}}[/latex]
ABEC చతుర్భుజంలో
AB || CE మరియు AB = CE
అయినందున ABEC ఒక సమాంతర చతుర్భుజము అయినది.

7. ∆ABC లో D, E మరియు F లు వరుసగా AB, BC మరియు CA భుజాల మధ్యబిందువులు. వీటిని ఒకదానితో మరొకటి కలుపగా ఏర్పడిన నాలుగు త్రిభుజాలు సర్వసమానాలని చూపండి. (పేజీ నెం. 190)

సాధన.
∆ABC లో D, E లు వరుసగా [latex]\overline{\mathrm{AB}}[/latex], [latex]\overline{\mathrm{BC}}[/latex] భుజాల మధ్యబిందువులు.
కావున మధ్యబిందువు సిద్ధాంతం ప్రకారము DE || AC
ఇదే విధంగా DF || BC మరియు EF || AB అగును.
అందువలన ADEF, BEFD మరియు CFDE లు సమాంతర చతుర్భుజాలు.
ఇప్పుడు ADEF సమాంతర చతుర్భుజములో DF కర్ణం.
కావున ∆ADF ≅ ∆DEF
(కర్ణం, సమాంతర చతుర్భుజాన్ని రెండు సర్వసమాన త్రిభుజాలుగా చేసింది)
ఇదే విధంగా ∆BDE ≅ ∆DEF మరియు ∆CEF ≅ ∆DEF అగును.
కనుక నాలుగు త్రిభుజాలు సర్వసమానములు అయినవి. దీని నుండి “త్రిభుజ భుజాల మధ్య బిందువులను కలుపగా ఏర్పడిన నాలుగు భుజాలు సర్వసమానములని” నిరూపించాము.

8. l, m మరియు n అనే మూడు సమాంతర రేఖలను ని మరియు qఅనే రెండు తిర్యగ్రేఖలు A, B, C మరియు D, E, F ల వద్ద ఖండించాయి. తిర్యగ్రేఖ p. ఈ సమాంతర రేఖలను రెండు సమాన అంతరఖండాలు AB, BC లుగా విభజిస్తే q తిర్యగ్రేఖ కూడా సమాన ఆంతరఖండాలు DE మరియు EF లుగా విభజిస్తుందని చూపండి. (పేజీ నెం. 191)

సాధన.
AB, BC మరియు DE, EF ల మధ్య సమానత్వ భావనతో సమన్వయ పరచాలి. A నుండి Fకు రేఖను గీయగా అది ‘m’ రేఖను G వద్ద ఖండించిందనుకొనండి.
∆ACF లో AB = BC (దత్తాంశము)
కావున AC మధ్యబిందువు B మరియు BG || CF (ఎలా ?) అందుచే AF యొక్క మధ్యబిందువు G అయినది (త్రిభుజ మధ్య బిందువు సిద్ధాంతం) , ఇప్పుడు ∆AFD ఇదే రీతిలో పరిశీలించగా G అనేది AF కు మధ్యబిందువు మరియు GE || AD కావున DF మధ్యబిందువు E ఆగును.
ఇందు మూలంగా DE = EF అయినది.
ఈ విధంగా I, m మరియు n రేఖలు q తిర్యగ్రేఖపై కూడా సమాన అంతర ఖండాలు చేసాయి.

9. ∆ABC లో AD మరియు BE లు రెండు మధ్యగత రేఖలు మరియు BE || DF (పటంలో చూడండి). అయిన CF = [latex]\frac {1}{4}[/latex]AC అని చూపండి. (పేజీ నెం. 191)
సాధన.
∆ABC లో BC మధ్యబిందువు D మరియు BE || DF. మధ్యబిందువు సిద్ధాంతం ప్రకారము CE మధ్యబిందువు F అగును.

∴ CF = [latex]\frac {1}{2}[/latex]CE
= [latex]\frac {1}{2}[/latex] ([latex]\frac {1}{2}[/latex]AC) (ఏలా ?
కావున CF = [latex]\frac {1}{4}[/latex] AC అయినది.

10. ABCత్రిభుజంలో BC, CA మరియు AB భుజాలకు సమాంతరంగా A, B మరియు Cల గుండా సమాంతర రేఖలు గీస్తే అవి P,Q మరియు Rల వద్ద ఖండించు కున్నాయి. ∆PQR త్రిభుజము చుట్టుకొలత AABC త్రిభుజము చుట్టుకొలతకు రెట్టింపు ఉంటుందని చూపండి.
(పేజీ నెం.191)
సాధన.
AB || QP మరియు BC || RQ కావున ABCQ ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
ఇదే విధంగా BCAR, ABPC లు కూడా సమాంతర చతుర్భుజాలు అవుతాయి.

∴ BC = AQ మరియు BC = RA
⇒ QR మధ్యబిందువు A అగును.
ఇదేవిధంగా B, C లు వరుసగా PR మరియు PQల మధ్య బిందువులు అవుతాయి.
∴ AB = [latex]\frac {1}{2}[/latex]PQ; BC = [latex]\frac {1}{2}[/latex]QR మరియు
CA = [latex]\frac {1}{2}[/latex] PR (ఎలా?) (సంబంధిత సిద్ధాంతం చెప్పండి)
ఇప్పుడు ∆PQR చుట్టుకొలత = PQ + QR + PR
= 2AB + 2BC + 2CA
= 2(AB + BC + CA)
= 2 (∆ABC యొక్క చుట్టుకొలత).

AP SCERT 9th Class Maths Textbook Solutions Chapter 8 చతుర్భుజాలు Ex 8.4 Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 9th Class Maths Solutions 8th Lesson చతుర్భుజాలు Exercise 8.4

ప్రశ్న 1.
ABC త్రిభుజంలో AB పై D ఒక బిందువు మరియు AD = [latex]\frac {1}{4}[/latex] AB. ఇదే విధంగా AC పై బిందువు E మరియు AE = [latex]\frac {1}{4}[/latex]AC, DE = 2 సెం.మీ. అయిన BC ఎంత?
సాధన.

∆ABC లో D మరియు E లు AB మరియు AC లపై గల బిందువులు.
ఈ బిందువులు AD = [latex]\frac {1}{4}[/latex] AB మరియు AE = [latex]\frac {1}{4}[/latex] AC.
X, Yలు AB మరియు AC ల మధ్య బిందువులు అనుకొనుము.
D, E మరియు X, Y లను కలుపుము.
∆AXY, D, E E AX మరియు AY ల మధ్య బిందువులు.
∴ DE // XY మరియు DE = [latex]\frac {1}{2}[/latex]XY
DE = 2 సెం.మీ. కావున
⇒ 2 = [latex]\frac {1}{2}[/latex]XY
⇒ XY = 2 × 2 = 4 సెం.మీ.
అదే విధంగా ∆ABC లో X, Y లు AB మరియు AC ల మధ్య బిందువులు.
∴ XY // BC మరియు XY = [latex]\frac {1}{2}[/latex]BC
XY = 4 సెం.మీ.
కావున BC = 4 × 2 = 8 సెం.మీ

ప్రశ్న 2.
ABCD చతుర్భుజములో AB, BC, CD మరియు DA ల మధ్య బిందువులు E, F, G మరియు H లు అయిన EFGH సమాంతర చతుర్భుజమని నిరూపించుము.
సాధన.

ABCD చతుర్భుజములో భుజాల యొక్క మధ్య బిందువులు E, F, G మరియు H లు.
∆ABC లో AB మరియు BC ల యొక్క మధ్య బిందువులు E మరియు F అనుకొనుము.
∴ EF // AC మరియు EF – – AC . అట్లాగే AACD లో HG // AC
మరియు HG = [latex]\frac {1}{2}[/latex] AC
∴ EF // HG మరియు EF = HG
చతుర్భుజము EFGH లో EF = HG మరియు EF // HG.
∴ EFGH ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.

ప్రశ్న 3.
రాంబస్ యొక్క భుజాల మధ్య బిందువులను వరుసగా కలిపితే ఏర్పడే పటం దీర్ఘచతురస్రమని చూపండి.
సాధన.

☐ABCD ఒక రాంబస్.
P, Q, R మరియు వీలు రాంబస్ ☐ABCD యొక్క భుజాల మధ్య బిందువులు,
∆ABC లో P, Qలు AB మరియు BCల యొక్క మధ్య బిందువులు.
∴ PQ // AC మరియు PQ = [latex]\frac {1}{2}[/latex]AC ……… (1)
అదే విధంగా ∆ADC లో S, R లు AD మరియు CDల యొక్క మధ్య బిందువులు.
∴ SR // AC మరియు SR = [latex]\frac {1}{2}[/latex]AC …….. (2)
(1) మరియు (2) ల నుండి
PQ // SR మరియు PQ = SR
అదే విధముగా QR // PS మరియు QR = PS
∴ ☐PQRS ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
రాంబన్ యొక్క కర్ణాలు లంబనమద్విఖండన చేసుకొనును కావున [latex]\angle \mathrm{AOB}[/latex] = 90°
∴ [latex]\angle \mathrm{P}=\angle \mathrm{AOB}[/latex] = 90°
[//^gm PYOX యొక్క ఎదుటి కోణాలు]
∴ PQRS ఒక దీర్ఘచతురస్రము. ఎందుకనగా రెండు జతల ఎదుటి భుజాలు సమానము మరియు సమాంతరాలు, ఒక కోణము 90° కాబట్టి.

ప్రశ్న 4.
ABCD సమాంతర చతుర్భుజములో AB, DCE మధ్య బిందువులు వరుసగా E మరియు F అయిన AF మరియు EC రేఖాఖండాలు కర్ణము BD ని త్రిథాకరిస్తాయని చూపండి.

సాధన.
ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము. E మరియు Fలు AB మరియు CD భుజాల మధ్య బిందువులు.
∴ AE = [latex]\frac {1}{2}[/latex]AB మరియు CF = [latex]\frac {1}{2}[/latex]CD
అదే విధముగా AE = CF [∵ AB = CD]
చతుర్భుజము AECF లో AE = CF మరియు
AE // CF కావున AECF ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
∆EQB మరియు ∆FDP లలో
EB = FD [//^gm యొక్క సగ భుజాలు సమానము]
[latex]\angle \mathrm{EBQ}=\angle \mathrm{FDP}[/latex] [EB // FD కావున ఏకాంతర కోణాలు]
[latex]\angle \mathrm{QEB}=\angle \mathrm{PFD}[/latex]
[∵ [latex]\angle \mathrm{QED}=\angle \mathrm{QCF}=\angle \mathrm{PFD}[/latex]]
∴ ∆EQB ≅ ∆FPD (తో. భు. తో. నియమం)
∴ BQ = DP [∵ CPCT] ………. (1)
∆DQC లో; PF // QC మరియు F, DC భుజపు మధ్య బిందువు
DQ మధ్య బిందువు P కావున
DP PQ …………. (2)
(1) మరియు (2) ల నుండి, DP = PQ = QB.
∴ కర్ణము BD ని AF మరియు CE లు త్రిథాకరిస్తాయి.

ప్రశ్న 5.
చతుర్భుజములో ఎదుటి భుజాల మధ్య బిందువులను కలుపుతూ గీయబడిన రేఖాఖండాలు సమద్విఖండన చేసుకుంటాయని చూపండి.
సాధన.

ABCD ఒక చతుర్భుజము అనుకొనుము.
P, Q, R, S లు చతుర్భుజము ABCD యొక్క భుజాల మధ్య బిందువులు.
(P, Q), (Q, R), (R, S) మరియు (S, P) లను కలుపుము.
∆ABC లో P, Qలు AB మరియు BC ల మధ్య బిందువులు.
∴ PQ // AC మరియు PQ = [latex]\frac {1}{2}[/latex]AC ……… (1)
∆ADC నుండి, S, Rలు AD మరియు CDల మధ్య బిందువులు.
∴ SR // AC మరియు SR = [latex]\frac {1}{2}[/latex]AC …….. (2)
∴ (1) మరియు (2) ల నుండి,
PQ = SR మరియు PQ // SR
∴ PQRS ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
PQRS సమాంతర చతుర్భుజములో PR మరియు QSలు కర్ణాలు.
∴ PR మరియు QS లు సమద్విఖండన చేసుకొనును.

ప్రశ్న 6.
ABC లంబకోణ త్రిభుజములో C లంబకోణం. కర్ణము ABమధ్యబిందువు M గుందా BCకు సమాంతరముగా గీచిన రేఖ AC ని D వద్ద ఖండిస్తే కింది వానిని నిరూపించండి.
(i) AC మధ్య బిందువు D
(ii) MD ⊥ AC
(iii) CM = MA = [latex]\frac {1}{2}[/latex]AB

సాధన.

∆ABC లో [latex]\angle \mathrm{C}[/latex] = 90° మరియు AB యొక్క మధ్యబిందువు M.
(i) AC పై D ఒక బిందువు అనుకొనుము. AC యొక్క మధ్య బిందువు D’ అనుకొనుము.
∴ AD’ = D’C
BC కి సమాంతరంగా గల రేఖ D’M.
కాని దత్తాంశం ప్రకారము DM, BC కి సమాంతర రేఖ. దీనిని బట్టి ఒక బిందువు M గుండా పోవు రెండు రేఖలు ఒక రేఖకు సమాంతరము అని నిరూపితమైనది. ఇది అసంభవము.
∴ D’ అనునది Dతో ఏకీభవిస్తుంది.
∴ AC మధ్య బిందువు ‘D’ అగును.

(ii) సమస్య (i) నుండి DM // BC అదే విధముగా [latex]\angle \mathrm{ADM}=\angle \mathrm{ACB}[/latex] = 90° (సదృశ్యకోణాలు)
⇒ MD ⊥ AC

(iii) ΔADM మరియు ΔCDM లలో
AD = CD [∵ సమస్య (i) నుండి AC మధ్య బిందువు D]
[latex]\angle \mathrm{ADM}=\angle \mathrm{MDC}[/latex] (∵ ప్రతీ కోణము 90°)
DM = DM (ఉమ్మడి భుజము)
∴ ∆ADM ≅ ∆CDM (భు.కో.భు. నియమం ప్రకారం)
⇒ CM = MA (CPCT)
⇒ CM = [latex]\frac {1}{2}[/latex] AB (∵ AB మధ్య బిందువు M)
∴ CM = MA = [latex]\frac {1}{2}[/latex] AB

AP SCERT 9th Class Maths Textbook Solutions Chapter 8 చతుర్భుజాలు Ex 8.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 9th Class Maths Solutions 8th Lesson చతుర్భుజాలు Exercise 8.3

ప్రశ్న 1.
సమాంతర చతుర్భుజము ఎదుటి కోణాలు (3x – 2)° మరియు (x + 48)° అయిన సమాంతర చతుర్భుజములో ప్రతీ కోణాన్ని కనుగొనండి.
సాధన.
సమాంతర చతుర్భుజము ఎదుటి కోణాలు
(3x – 2)° మరియు (x + 48)°
సమాంతర చతుర్భుజంలో ఎదుటి కోణాలు సమానము.
3x – 2 = x + 48
3x – x = 48 + 2
2x = 50
x = [latex]\frac {50}{2}[/latex] = 25°
∴ ఇచ్చిన కోణాలు (3x – 2)° (x + 48)°
= 3x – 2 = (3 × 25 – 2)° = (75 – 2)° = 73°
x + 48° = (25 + 48)° = 73°
సమాంతర చతుర్భుజంలోని వరుస కోణాలు సంపూరకాలు కావున మిగిలిన రెండు కోణాలు (180° – 73°) మరియు (180° – 73°) = 107° మరియు 107°
∴ నాలుగు కోణాలు 78°, 107°, 73° మరియు 107°.

ప్రశ్న 2.
సమాంతర చతుర్భుజములో ఒక కోణం, అతి చిన్న కోణమునకు రెట్టింపు కన్నా 24° తక్కువ అయిన సమాంతర చతుర్భుజంలో అన్ని కోణాలను కనుగొనుము.
సాధన.
సమాంతర చతుర్భుజములోని అతి చిన్న కోణం = x
దాని ఆసన్న కోణము = (180 – x)°
లెక్క ప్రకారము (180 – x)° = (2x – 24)°
(∵ ఎదుటి కోణాలు సమానము)
180 + 24 = 2x + x
3x = 204
x = [latex]\frac {204}{3}[/latex] = 68°
∴ మిగిలిన కోణాలు 68°; (2 × 68 – 24)°
68°; (2 × 68 – 24)°
= 68°, 112°, 68°, 112°

ప్రశ్న 3.
కింది పటంలో ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము. BC యొక్క మధ్య బిందువు E. AB మరియు DE లను F వరకు పొడిగించిన, AF = 2AB అని నిరూపించండి.

సాధన.

ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
E, BC యొక్క మధ్య బిందువు.
G, AD యొక్క మధ్య బిందువు.
G మరియు E లను కలుపుము.
∆AFD లో AD మరియు DF ల మధ్య బిందువులను కలుపగా
GE // AF మరియు GE = [latex]\frac {1}{2}[/latex] AF
కాని GE = AB [∵ ABEG సమాంతర చతుర్భుజంలో AB, GE లు ఒక జత ఎదుటి భుజాలు]
∴ [latex]\frac {1}{2}[/latex]AF = AB
∴ AF = 2AB

ప్రశ్న 4.
కింది పటంలో ABCDఒక సమాంతర చతుర్భుజము. AB, DCల యొక్క మధ్య బిందువు P మరియు Qలు అయిన PBCQ ఒక సమాంతర చతుర్భుజమని చూపండి.

సాధన.

ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము
P,Qలు AB, CDల మధ్య బిందువులు.
P, Qలను కలుపుము.
AB = CD (సమాంతర చతుర్భుజ ఎదుటి భుజాలు)
[latex]\frac {1}{2}[/latex]AB = [latex]\frac {1}{2}[/latex]CD
PB = QC మరియు PB//QC.
చతుర్భుజం PBCQ లో PB = QC; PB//QC
కావున ☐PBCQ ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.

ప్రశ్న 5.
ABC ఒక సమద్విబాహు త్రిభుజము మరియు AB = AC. బాహ్యకోణం QAC నకు AD సమద్విఖండనరేఖ అయితే
(i) [latex]\angle \mathrm{DAC}=\angle \mathrm{BCA}[/latex]
(ii) ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజమని చూపండి.

సాధన.
∆ABC ఒక సమద్విబాహు త్రిభుజము; AB = AC
[latex]\angle \mathrm{QAC}[/latex] యొక్క కోణ సమద్విఖండన రేఖ AD.
(i) ∆ABC లో, AB = AC ⇒ [latex]\angle \mathrm{B}=\angle \mathrm{ACB}[/latex]
(సమాన భుజాలకు ఎదుటి కోణాలు)
[latex]\angle \mathrm{QAC}=\angle \mathrm{B}+\angle \mathrm{ACB}[/latex]
[latex]\angle \mathrm{QAC}=\angle \mathrm{BCA}+\angle \mathrm{BCA}[/latex]
(∵ [latex]\angle \mathrm{QAC}=\angle \mathrm{B}[/latex])
⇒ [latex]\frac {1}{2}[/latex] [latex]\angle \mathrm{OAC}[/latex] = [latex]\frac {1}{2}[/latex] [2[latex]\angle \mathrm{BCA}[/latex]]
⇒ [latex]\angle \mathrm{DAC}=\angle \mathrm{BCA}[/latex] [∵ [latex]\angle \mathrm{QAC}[/latex] యొక్క కోణ సమద్విఖండన రేఖ AD]

(ii) సమస్య (i) నుండి [latex]\angle \mathrm{DAC}=\angle \mathrm{BCA}[/latex]
ఈ కోణాలు, AD మరియు BC రేఖలను AC అను తిర్యగ్రేఖ ఖండించడం వలన ఏర్పడిన ఏకాంతర కోణాలు.
∴ AD // BC
చతుర్భుజం ABCD లో AB // DC; BC / AD
∴ ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.

ప్రశ్న 6.
ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము AP మరియు CQలు శీర్షాలు A మరియు Cల నుండి కర్ణం BD పైకి గీచిన లంబాలు (పటంలో చూడండి) అయిన (i) ∆APB ≅ ∆CQD (ii) AP = CO అని చూపండి.

సాధన.
ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము మరియు
BD ఒక కర్ణము.
AP ⊥ BD మరియు CQ ⊥ BD
(i) ∆APB మరియు ∆CQD లలో
AB = CD (∵ సమాంతర చతుర్భుజము ABCD యొక్క ఎదుటి భుజాలు)
[latex]\angle \mathrm{APB}=\angle \mathrm{CQD}[/latex] = 90°
[latex]\angle \mathrm{PBA}=\angle \mathrm{QDC}[/latex] (ఒకదాని తరువాత ఒకటి ఏర్పడు అంతర కోణాలు)
∴ ∆APB ≅ ∆CQD (కో.కో.భు. నియమం ప్రకారం)

(ii) సమస్య (i) నుంచి ∆APB ≅ ∆CQD
⇒ AP = CQ (CPCT)

ప్రశ్న 7.
∆ABC మరియు ∆DEF లలో AB//DE; BC= EF మరియు BC//EF. శీర్షాలు A, B మరియు Cలు వరుసగా D, E మరియు F లకు కలుపబడినవి (పటం చూడండి) అయిన
(i) ABED ఒక సమాంతర చతుర్భుజము
(ii) BCFE ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
(iii) AC = DF
(iv) ∆ABC ≅ ∆DEF అని చూపండి.

సాధన.

దత్తాంశము నుండి AB//DE; BC = EF
చతుర్భుజం ☐BCFE లో
BC = EF మరియు BC//EF
కావున ☐BCFE ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
చతుర్భుజము ☐ABED లో
AB//ED మరియు AB = ED
కావున ☐ABED ఒక సమాంతర చతుర్భుజము
∆ABC మరియు ∆DEF లలో
AB = DE
BC = EF
[latex]\angle \mathrm{ABC}=\angle \mathrm{DEF}[/latex] (సమాంతర భుజాల రెండు కోణాలు)
∴ ∆ABC ≅ ∆DEF
⇒ AC = DF (∵ CPCT)
(లేక)
AD = BE = CF ((i) మరియు (ii) ల నుండి)
ACFD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
ఆ విధముగా AC = DF (∵ సమాంతర చతుర్భుజపు ఎదుటి భుజాలు)

ప్రశ్న 8.
ABCDఒక సమాంతర చతుర్భుజము. AC మరియు BD లు ‘O’ వద్ద ఖండించుకున్నాయి. P, Qలు BD కర్ణంపై త్రిథాకరించబడిన బిందువులైన CQ//AP మరియు AC కర్ణం, PQను సమద్విఖండన చేయునని చూపండి (పటం చూడండి).

సాధన.
☐ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
BD దాని యొక్క కర్ణము.
P మరియు Qలు BD పై సమత్రిఖండన బిందువులు.
∆APB మరియు ∆CQD లలో
AB = CD(∵ //^gm ABCD యొక్క ఎదుటి భుజాలు)
BP = DQ (దత్తాంశము)
[latex]\angle \mathrm{ABP}=\angle \mathrm{CDQ}[/latex] (AB, DC సమాంతర రేఖలను BD అను తిర్యగ్రేఖ ఖండించగా ఏర్పడు ఏకాంతర కోణాలు)
∴ ∆APB ≅ ∆CQD (భు.కో.భు. నియమము)
అదే విధముగా ∆AQD మరియు ∆CPB లలో
AD = BC (//^gm ABCD యొక్క ఎదుటి భుజాలు)
DQ = BP (దత్తాంశము)
[latex]\angle \mathrm{ADQ}=\angle \mathrm{CBP}[/latex]
(AD మరియు BC సమాంతర రేఖలను [latex]\overline{\mathrm{BD}}[/latex] తిర్యగ్రేఖ ఖండించగా ఏర్పడిన ఏకాంతర కోణాలు)
∴ ∆AQD ≅ ∆CPB
చతుర్భుజము ☐APCQ లో
AP = CQ(∵ ∆APB, ∆CQDల యొక్క CPCT)
AQ = CP(∵ ∆AQD, ∆CPBల యొక్క CPCT)
∴ ☐APCQ ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
∴ CQ// AP (//^gm APCQ యొక్క ఎదుటి భుజాలు) మరియు AC, PQ ను సమద్విఖండన చేస్తుంది.
[∵ //^gm APCQ యొక్క కర్ణాలు)

ప్రశ్న 9.
ABCD ఒక చతురస్రము. E, F, G మరియు Hలు వరుసగా AB, BC, CD మరియు DA లపై గల బిందువులు AE = BF – CG = DH అయినచో EFGH ఒక చతురస్రమని చూపండి.
సాధన.

దత్తాంశం నుండి ABCD ఒక చతురస్రము.
AB, BC, CD మరియు DA భుజాల మధ్య బిందువులు E, F, G, మరియు H లు మరియు AE = BF = CG = DH.
∆ABC లో E, F లు AB మరియు BC ల మధ్య బిందువులు.
∴ EF // AC మరియు EF = [latex]\frac {1}{2}[/latex] AC
అదే విధముగా GH//AC మరియు GH = AC
GF//BD మరియు GF = [latex]\frac {1}{2}[/latex]BD
HE//BD మరియు HE = [latex]\frac {1}{2}[/latex]BD
కాని AC = BD (∵ చతురస్రము యొక్క కర్ణాలు)
∴ EF = FG = GH = HE
∴ EFGH ఒక రాంబస్ మరియు AC ⊥ BD (∵ రాంబస్ యొక్క కర్ణాలు)
∴ //^gm OIEJ లో [latex]\angle \mathrm{IOJ}=\angle \mathrm{E}[/latex] [∵ ఎదుటి కోణాలు]
∴ [latex]\angle \mathrm{E}[/latex]= 90°
చతుర్భుజం EFGH లో అన్ని భుజాలు సమానము మరియు ఒక కోణం 90° కావున EFGH ఒక చతురస్రము.

AP SCERT 9th Class Maths Textbook Solutions Chapter 8 చతుర్భుజాలు Ex 8.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 9th Class Maths Solutions 8th Lesson చతుర్భుజాలు Exercise 8.2

ప్రశ్న 1.
ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము మరియు ABEF ఒక దీర్ఘచతురస్రము అయిన ∆AFD ≅ ∆BEC అని చూపండి.

సాధన.
☐ABCD ఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
☐ABEF ఒక దీర్ఘచతురస్రము.
∆AFD మరియు ∆BEC లలో
AF = BE (∵ ☐ABEF దీర్ఘచతురస్రపు ఎదుటి భుజాలు)
AD = BC (∵ ☐ABCD సమాంతర చతుర్భుజపు ఎదుటి భుజాలు)
DF = CE (∵ AB = DC = DE + EC
AB = EF = DE + DF)
∴ ∆AFD ≅ ∆BEC (భు. భు. భు నియమం)

ప్రశ్న 2.
రాంబలో కర్ణాలు దానిని నాలుగు సర్వసమాన త్రిభుజాలుగా విభజిస్తాయని నిరూపించండి.
సాధన.

☐ABCD ఒక రాంబస్.
AC మరియు BD లు ‘O’ వద్ద ఖండించుకొనును అనుకొనుము.
∆AOB మరియు ∆COD లలో
[latex]\angle \mathrm{OAB}=\angle \mathrm{OCD}[/latex] (ఏకాంతర కోణాలు)
AB = CD (రాంబస్ నిర్వచనం)
[latex]\angle \mathrm{OBA}=\angle \mathrm{ODC}[/latex]……. (1) (ఏకాంతర కోణాలు)
∴ ∆AOB ≅ ∆COD (కో.భు.కో. నియమం)
⇒ AO = OC (CPCT)
మరియు ∆AOD ≅ ∆COD ……… (2) [∵ AO = OC; AD = CD; OD = OD భు.భు.భు. నియమం]
అదే విధముగా,
∆AOD ≅ ∆COB …. (3) అని నిరూపించవచ్చును.
(1), (2) మరియు (3) ల నుండి,
∆AOB ≅ ∆BOC ≅ ∆COD ≅ ∆AOD
∴ రాంబస్ కర్ణాలు రాంబను 4 సర్వసమాన త్రిభుజాలుగా విభజించును.

ప్రశ్న 3.
ABCD చతుర్భుజములో [latex]\angle \mathrm{C}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{D}[/latex]ల యొక్క సమద్విఖందన రేఖలు O వద్ద ఖండించుకుంటే [latex]\angle \mathrm{COD}[/latex] = [latex]\frac {1}{2}[/latex] ([latex]\angle \mathrm{A}[/latex] + [latex]\angle \mathrm{B}[/latex]) అని చూపండి.
సాధన.

AP SCERT 9th Class Maths Textbook Solutions Chapter 8 చతుర్భుజాలు Ex 8.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 9th Class Maths Solutions 8th Lesson చతుర్భుజాలు Exercise 8.1

ప్రశ్న 1.
కింది ప్రవచనాలు ‘సత్యమో’ లేదా ‘అసత్యమో’ తెలపండి.
(i) ప్రతి సమాంతర చతుర్భుజము ఒక ట్రెపీజియం అగును.
(ii) అన్ని సమాంతర చతుర్భుజాలు, చతుర్భుజాలే.
(iii) అన్ని ట్రెపీజియమ్ లు, సమాంతర చతుర్భుజాలే.
(iv) చతురస్రము అనేది రాంబస్ అవుతుంది.
(v) ప్రతి రాంబస్ కూడా ఒక చతురస్రము.
(vi) అన్ని సమాంతర చతుర్భుజాలు, దీర్ఘచతురస్రాలే.
సాధన.
(i) సత్యము
(ii) సత్యము
(iii) అసత్యము
(iv) సత్యము
(v) అసత్యము
(vi) అసత్యము

ప్రశ్న 2.
కింది పట్టికలో చతుర్భుజ ధర్మాలు ఆయా పటాలకు వర్తిస్తే “అవును” అనీ, వర్తించకపోతే “కాదు” అనీ రాయండి.

సాధన.

ప్రశ్న 3.
ABCD ట్రెపీజియంలో AB || CD, AD = BC అయితే [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] = [latex]\angle \mathrm{B}[/latex] మరియు [latex]\angle \mathrm{C}[/latex] = [latex]\angle \mathrm{D}[/latex] అవుతాయని చూపండి.
సాధన.
ABCD ట్రెపీజియంలో AB || CD; AD = BC, DC = AE అగునట్లుగా AB పై ‘E’ బిందువును గుర్తించుము.

E మరియు C లను కలుపుము.
AECD చతుర్భుజంలో
∴ AE // DC మరియు AE = DC
∴ AECDఒక సమాంతర చతుర్భుజము.
∴ AD//EC
[latex]\angle \mathrm{DAE}=\angle \mathrm{CEB}[/latex] (ఆసన్న కోణాలు) ……….. (1)
ΔCEB లో CE = CB (∵ CE = AD)
∴ [latex]\angle \mathrm{CEB}=\angle \mathrm{CBE}[/latex] (సమాన భుజాలకెదురుగా వున్న కోణాలు) …….. (2)
(1) మరియు (2) ల నుండి,
[latex]\angle \mathrm{DAE}=\angle \mathrm{CBE}[/latex] ⇒ [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] = [latex]\angle \mathrm{B}[/latex]
[latex]\angle \mathrm{D}[/latex] = [latex]\angle \mathrm{AEC}[/latex] (∵ సమాంతర చతుర్భుజంలోని ఎదురు కోణాలు)
= [latex]\angle \mathrm{ECB}+\angle \mathrm{CBE}[/latex] [∵ ΔBCE యొక్క బాహ్య కోణము [latex]\angle \mathrm{AEC}[/latex])
= [latex]\angle \mathrm{ECB}+\angle \mathrm{CEB}[/latex] [∵ [latex]\angle \mathrm{CBE}=\angle \mathrm{CEB}[/latex]
= [latex]\angle \mathrm{ECB}+\angle \mathrm{ECD}[/latex] [∵ [latex]\angle \mathrm{ECD}=\angle \mathrm{CEB}[/latex] ఏకాంతర కోణాలు]
= [latex]\angle \mathrm{BCD}[/latex] = [latex]\angle \mathrm{C}[/latex]
∴ [latex]\angle \mathrm{C}[/latex] = [latex]\angle \mathrm{D}[/latex]

ప్రశ్న 4.
చతుర్భుజములో కోణాల నిష్పత్తి 1 : 2 : 3 : 4 అయిన ప్రతీ కోణం కొలతను కనుగొనండి.
సాధన.
చతుర్భుజములోని కోణాల నిష్పత్తి = 1 : 2 : 3 : 4
కోణ నిష్పత్తుల మొత్తము = 1 + 2 + 3 + 4 = 10
చతుర్భుజంలోని నాలుగు కోణాల మొత్తము = 360°
∴ మొదటి కోణ పరిమాణము = [latex]\frac {1}{10}[/latex] × 360° = 36°
రెండవ కోణ పరిమాణము = [latex]\frac {2}{10}[/latex] × 360° = 72°
మూడవ కోణ పరిమాణము = [latex]\frac {3}{10}[/latex] × 360° = 108°
నాల్గవ కోణ పరిమాణము = [latex]\frac {4}{10}[/latex] × 360° = 144°

ప్రశ్న 5.
ABCD ఒక దీర్ఘచతురస్రము AC కర్ణం అయిన ∆ACD లో కోణాలను కనుగొనండి. కారణాలు తెలపండి.
సాధన.

ABCD ఒక దీర్ఘచతురస్రము; AC ఒక కర్ణము.
∆ACD లో [latex]\angle \mathrm{D}[/latex] = 90° [∵ [latex]\angle \mathrm{D}[/latex] దీర్ఘచతురస్రపు ఒక కోణము]
[latex]\angle \mathrm{A}[/latex] + [latex]\angle \mathrm{C}[/latex] = 90° [∵ [latex]\angle \mathrm{D}[/latex] = 90° ⇒ [latex]\angle \mathrm{A}[/latex] + [latex]\angle \mathrm{C}[/latex] = 180° – 90° = 90°]
[latex]\angle \mathrm{D}[/latex] లంబకోణము మరియు [latex]\angle \mathrm{A}[/latex], [latex]\angle \mathrm{C}[/latex]లు పూరకాలు.

AP SCERT 9th Class Maths Textbook Solutions Chapter 9 సాంఖ్యక శాస్త్రము InText Questions and Answers.

AP State Syllabus 9th Class Maths Solutions 9th Lesson సాంఖ్యక శాస్త్రము InText Questions

కృత్యం

1. తరగతిలోని విద్యార్థులను నాలుగు బృందాలుగా విభజించి, ఒక్కొక్క బృందమునకు కింద చూపిన దత్తాంశముల సేకరణకు కేటాయించారు. (పేజీ నెం. 195).
(i) మీ తరగతిలోని అందరు విద్యార్థుల బరువులు.
(ii) ఒక్కొక్క విద్యార్థి యొక్క (సోదరులు లేక సోదరిల సంఖ్య) తోబుట్టువుల సంఖ్య,
(iii) గత మాసంలో రోజువారీగా గైరుహాజరయిన వారి సంఖ్య
(iv) తరగతిలో ప్రతి విద్యార్థి యొక్క ఇంటి నుండి పాఠశాల దూరము.

2. మీ తరగతిలోని విద్యార్థుల ఇంటి పేరులో (ఆంగ్లములో) మొదటి అక్షరాలు (Initials) సేకరించండి. అవర్గీకృత పౌనఃపున్య విభాజక పట్టిక తయారుచేసి కింది ప్రశ్నలకు జవాబులివ్వండి. (పేజీ నెం. 197)
(i) ఎక్కువ మంది విద్యార్థుల ఇంటి పేర్ల మొదటి అక్షరం ఏది ?
(ii) ఎంతమంది విద్యార్థుల ఇంటిపేర్ల మొదటి అక్షరం T ?
(iii) ఏ అక్షరం అతి తక్కువ సార్లు ఉపయోగింపబడినది ?
సాధన.
విద్యార్థి కృత్యం.

ఇవి చేయండి

1. కింది వానిలో ఏది ప్రాథమిక, ఏది గౌణ దత్తాంశము? (పేజీ నెం. 195)

ప్రశ్న (i)
2001 నుండి 2010 వరకు మీ పాఠశాలలో నమోదు కాబడిన విద్యార్థుల వివరాలు.
సాధన.
గౌణ దత్తాంశము.

ప్రశ్న (ii)
వ్యాయామ ఉపాధ్యాయుడు నమోదు చేసిన మీ తరగతిలో విద్యార్థుల ఎత్తులు.
సాధన.
ప్రాథమిక దత్తాంశము.

ఆలోచించి, చర్చించి రాయండి

1. అంకగణిత మధ్యమము, మధ్యగతము, బాహుళకము విడివిడిగా ఉపయోగించు సందర్భములను మూడింటిని రాయండి. (పేజీ నెం. 202)
సాధన.
సగటు :
(a) కొంతమంది విద్యార్థులకు, మధ్యాహ్న భోజనంను ఏర్పాటుచేయు సందర్భంలో
(b) తరగతిలోని విద్యార్థుల మార్కులను పోల్చు సందర్భంలో
(c) ఒక నెలలో ఒక వర్తకుడు పొందు రోజు వారీ వేతనంను లెక్కించు సందర్భంలో

మధ్యగతం :
(a) ఒక సంస్థలోని ఉద్యోగుల జీతాలను లెక్కించు సందర్భంలో
(b) ఒక తరగతిలోని బాలురు మరియు బాలికల ఎత్తును కొలుచు సందర్భంలో

బాహుళకము:
(a) ఒక నగరంలో ఎక్కువగా ఉపయోగించు ప్రయాణ సాధనాలను తెలుసుకొను సందర్భంలో
(b) ఒక షూ షాపులో ఎక్కువగా అమ్ముడుపోవు షూ సైజును లెక్కించు సందర్భంలో

2. మీ తరగతిలోని విద్యార్థులను ఎత్తుల ఆధారంగా వర్గాలుగా విభజించండి. (ఉదాహరణకు బాలురు – బాలికలు) మరియు బాహుళకమును కనుగొనండి. (పేజీ నెం. 208)
సాధన.
విద్యార్థి తన తరగతి గదిలో ఉన్న బాలురు – బాలలికల ఎత్తులను తీసుకొని బాహుళకమును కనుగొనండి.

3. చెప్పుల దుకాణదారు చెప్పులు కొనుగోలు చేయునపుడు ఏ కొలత చెప్పులు ఎక్కువగా ఆర్డరు చేస్తాడు ? (పేజీ నెం. 208)
సాధన.
విద్యార్థి తనకు దగ్గరలోగల చెప్పుల దుకాణంకు వెళ్ళి సమాధానం రాబట్టవలెను.

ప్రయత్నించండి (పేజీ నెం . 207)

1. 75, 21, 56, 36, 81, 05, 42 రాశుల మధ్యగతాన్ని కనుగొనండి.
సాధన.
ఇచ్చిన దత్తాంశమును ఆరోహణ క్రమంలో వ్రాయగా 05, 21, 36, 42, 56, 75, 81.
దత్తాంశంలోని అంశాలు = 7 (బేసి సంఖ్య)
[latex]\frac{\mathrm{n}+1}{2}[/latex] వ పదము = [latex]\frac{\mathrm{7}+1}{2}[/latex]
[latex]\frac {8}{2}[/latex] = 4వ పదము
∴ మధ్యగతము = 42

2. ఆరోహణ క్రమములో ఉన్న దత్తాంశం 7, 10, 15, x, y, 27, 30 యొక్క మధ్యగతము 17. ఈ దత్తాంశమునకు 50 అను రాశిని చేర్చగా మధ్యగతము 18 అయినచో X మరియు y లను కనుగొనుము. (పేజీ నెం. 207)
సాధన.
ఆరోహణ క్రమంలో వున్న దత్తాంశము
7, 10, 15, x, y, 27, 30.
దత్తాంశంలోని అంశాల సంఖ్య n = 7 (బేసి సంఖ్య)
∴ మధ్యగతము = [latex]\frac{\mathrm{n}+1}{2}[/latex] వ పదము = [latex]\frac{\mathrm{7}+1}{2}[/latex] = [latex]\frac {8}{2}[/latex] = 4వ పదము
∴ శవ పదము = x = 17 (సమస్య నుండి)
ఇచ్చిన దత్తాంశమునకు 50 అను రాశిని చేర్చిన ఏర్పడు మధ్యగతము 18.
50 ను చేర్చగా ఇచ్చిన దత్తాంశము 7, 10, 15, 17,y, 27, 30, 50
దత్తాంశంలోని అంశాల సంఖ్య = n= 8 (సరి సంఖ్య)
∴ మధ్యగతము = [latex]\left(\frac{\left(\frac{\mathrm{n}}{2}\right)+\left(\frac{\mathrm{n}}{2}+1\right)}{2}\right)[/latex] వ పదము = [latex]\left(\frac{\left(\frac{\mathrm{n}}{2}\right)+\left(\frac{\mathrm{n}}{2}+1\right)}{2}\right)[/latex] వ పదము
18 = [latex]\frac{17+y}{2}[/latex] (సమస్య నుండి)
17 + y = 36 ⇒ y = 36 – 17 = 19

3. కింది దత్తాంశమునకు మధ్యగతము కనుగొనండి.

సాధన.

మధ్యగతము = ([latex]\frac{\mathrm{n}+1}{2}[/latex]) వ పదము = [latex]\frac{\mathrm{29}+1}{2}[/latex] = 15 వ పదము
∴ 15వ అంశము = 15 (పట్టిక నుండి)

4. అవర్గీకృత పౌనఃపున్య విభాజనము యొక్క మధ్యగతంను కనుగొనునప్పుడు క్రమంలో వ్రాయవలెను. ఎందుకు ? (పేజీ నెం. 208)
సాధన.
అవర్గీకృత పౌనఃపున్య విభాజనము యొక్క మధ్యగతంను కనుగొనునప్పుడు దత్తాంతంను ఆరోహణ / అవరోహణ క్రమంలో వ్రాయవలెను. ఎందుకనగా ఆ దత్తాంశంను సరిగ్గా సమ భాగముగా విభజించాలి కావున.

ఉదాహరణలు

1. గణిత పరీక్షలో 50 మంది విద్యార్థులు పొందిన మార్కులు ఈ విధంగా ఇవ్వబడ్డాయి.
5, 8, 6, 4, 2, 3, 4, 9, 10, 2, 1, 1, 3, 4, 5, 8, 6, 7, 10, 21, 1, 3, 4, 4, 5, 8, 6, 7, 10, 2, 8, 6, 4, 2, 5, 4, 9, 10, 2, 1, 1, 3, 4, 5 8, 6, 4, 5, 8 (పేజీ నెం. 196)
సాధన.

దత్తాంశమునకు గణన చిహ్నాలు ఉపయోగించి పట్టికలో చూపబడినది. ఒక మార్కును సాధించిన మొత్తం విద్యార్థుల సంఖ్యను ఆ మార్కు యొక్క పౌనఃపున్యం అందురు. ఉదాహరణకు 4 మార్కులు సాధించిన విద్యార్థుల సంఖ్య 9, అంటే 4 మార్కుల యొక్క పౌనఃపున్యము 9. ఈ పట్టికలోని గణన చిహ్నాలు ముడి దత్తాంశములోని రాశులను పోల్చి లెక్కించుటకు ఉపయోగపడతాయి.

పట్టికలోని అన్ని పౌనఃపున్యముల మొత్తము దత్తాంశములోని రాశుల మొత్తమును సూచిస్తుంది. ఈ విధంగా దత్తాంశములోని అన్ని విభిన్న రాశు లను పౌనఃపున్యములతో సూచించు పట్టికను ‘అవర్గీకృత పౌనఃపున్య విభాజన పట్టిక’ లేక ‘రాశుల భారత్వ పట్టిక’ అంటారు.

2. ఒక బుట్టలోని 50 నారింజ పండ విడి విడి బరువులు (గ్రాములలో) కింది ఇవ్వబడ్డాయి. (పేజీ నెం. 197)
35, 45, 56, 50, 30, 110, 95, 40, 70, 100, 60, 80, 85, 60, 52, 95, 98, 35, 47, 45, 105, 90, 30, 50, 75, 95, 85, 80, 35, 45, 40, 50, 60, 65, 55, 45, 30, 90, 115, 65, 60, 40, 100, 55, 75, 110, 85, 95, 55, 50.
సాధన.
దత్తాంశములోని రాశులను ఒక్కసారిగా ప్రదర్శించుటకు, సమగ్రంగా, సులభంగా అర్థం చేసుకొనుటకు అనువుగా రావు లన్నింటిని తరగతులు, 30 – 39, 40 – 49, 50 – 59, ….. 100 – 109, 110 – 109 గా విభజిస్తాం . ఈ చిన్నచిన్న వర్గములను లేదా సమూహములను తరగతులు అంటారు. ఒక్కొక్క తరగతి యొక్క పరిమాణమును తరగతి పొడవు’ లేక ‘తరగతి వెడల్పు’ అంటారు. ఉదాహరణకు తరగతి 30 – 39 లో 30ను ‘దిగువ అవధి’ అని, 39ను ‘ఎగువ అవధి’ అని అంటారు. ఈ తరగతి పొడవు 10 (దిగువ, ఎగువ అవధులతో సహా).

దత్తాంశములోని రాశులను చిన్న చిన్న వర్గములుగా విభజించి పౌనఃపున్యములతో సూచించు పట్టికను ‘వర్గీకృత పౌనఃపున్య విభాజన పట్టిక’ అంటారు. ఇది దత్తాంశమును సమగ్రంగా, సంక్షిప్తంగా ప్రదర్శించి అర్థం చేసుకోవడం సులభతరం చేస్తుంది.

పై పౌనఃపున్య విభాజనములోని తరగతులు ఒకదానిపై ఒకటి అతిపాతం చెందుట లేదు అనగా ఏ విలువ రెండు తరగతులలో పునరావృతం కాదు. ఈ తరగతులను సమ్మిళిత తరగతులు అంటాం.

ఏ దత్తాంశములో అయినా ఎక్కువ తరగతి పొడవుతో తరగతి హద్దులు తక్కువ తరగతులకు లేక తక్కువ తరగతి పొడవుతో తక్కువ తరగతులను ఏర్పాటు చేసుకొనవచ్చును. కానీ తరగతులు మాత్రం ఒకదానిపై ఒకటి అతిపాతం చెందకూడదు. సామాన్యంగా మొదట దత్తాంశపు వ్యాప్తి (వ్యాప్తి = గరిష్ట దత్తాంశపు విలువ – కనిష్ఠ దత్తాంశపు విలువ) ని కనుగొందురు. వ్యాప్తిని ఉపయోగించి తరగతి పొడవు మరియు తరగతుల సంఖ్యను నిర్ణయింతురు. ఉదాహరణకు 30 – 35, 36 – 40, …. గా విభజింపవచ్చును.

పై దత్తాంశంలో ఒక నారింజపండు భారము 39.5 గ్రా. అయినచో ఆ విలువను ఏ తరగతికి చేర్చవలెను? 30 – 39 తరగతిలోనా లేక 40 – 49 తరగతిలోనా ?

ఇటువంటి సందర్భములలో తరగతుల యొక్క నిజ అవధులు లేక హద్దులు సహాయపడతాయి. ఒక తరగతి యొక్క ఎగువ అవధి, తరువాత తరగతి యొక్క దిగువ అవధుల సరాసరిని ఆ తరగతి యొక్క ఎగువ హద్దు అంటారు. అదే విలువ తరువాత తరగతి యొక్క దిగువ హద్దు అవుతుంది. ఇదే విధంగా అన్ని తరగతుల యొక్క హద్దులను రాయవచ్చు. మొదటి తరగతికి ముందు ఒక తరగతి ఊహించుకోవడం ద్వారా మొదటి తరగతి దిగువ హద్దును, అట్లే చివరి తరగతికి తరువాత ఒక తరగతిని ఊహించటం ద్వారా చివరి తరగతి యొక్క ఎగువ హద్దును లెక్కించవచ్చును.

హద్దులు ఏర్పరచిన తరువాత కూడా 39.5 ను ఏ తరగతిలో అనగా 29.5 – 39.5 లేక 39.5 – 49.5 చేర్చవలెననే సంశయము ఏర్పడుతుంది. సాంప్రదాయకంగా తరగతి యొక్క ఎగువహద్దు ఆ తరగతికి చెందదు అని గ్రహించవలెను. కావున 39,5 రాశి 39.5 – 49.5 తరగతికి చెందుతుంది.

30 – 40, 40 – 50, 50 – 60, … తరగతులు ఒక దానిపై ఒకటి అతిపాతం చెందుతాయి. ఈ తరగతులను ‘మినహాయింపు తరగతులు’ అంటారు. సమ్మిళిత తరగతుల హద్దులలో మినహాయింపు తరగతులు ఏర్పడుట గమనించవచ్చు. ఒక తరగతి ఎగువ మరియు దిగువ హద్దుల భేదము ఆ తరగతి అంతరము. కావున 90-99 తరగతి అంతరము 10.

3. సెప్టెంబరు నెలలో ఒక నగరము యొక్క సాపేక్ష అర్థత (శాతములలో) విలువలు కింది విధంగా ఇవ్వబడ్డాయి. (ఎందుకనగా 99.5 – 89.5 = 10) (పేజీ నెం. 199)

(i) 84 – 86, 86 – 88, …… తరగతి అంతరాలతో వర్గీకృత పౌనఃపున్య విభాజనమును నిర్మించండి. .
(ii) దత్తాంశము వ్యాప్తి ఎంత ?
సాధన.
(i) ఇచ్చిన తరగతులతో గణన చిహ్నాల సహాయంతో నిర్మింపబడిన వర్గీకృత పౌనఃపున్య విభాజనము.

(సూచన : దత్తాంశము 90; 90 – 92 తరగతికి 96; 96 – 98 తరగతికి చెందును.)
(ii) దత్తాంశము యొక్క వ్యాప్తి = గరిష్ట విలువ – కనిష్ఠ విలువ
= 99.2 – 84.9 = 14.3

4. ఒక వారము ఒక పట్టణపు వర్షపాతము 4 సెం.మీ., 5 సెం.మీ., 12 సెం.మీ., 3 సెం.మీ., 6 సెం.మీ., 8 సెం.మీ., 0.5 సెం.మీ. అని రికార్డు చేయబడినది. అయిన దినసరి సరాసరి వర్షపాతమెంత? (పేజీ నెం. 203)
సాధన.
వారంలో రోజువారీ వర్షపాతము (సెం.మీ.) = 4.5 సెం.మీ., 5 సెం.మీ., 12 సెం.మీ., 3 సెం.మీ., 6 సెం.మీ., 8 సెం.మీ., 0.5 సెం.మీ.
దత్తాంశములోని రాశుల సంఖ్య n = 7
అంకగణిత మధ్యమము [latex]\overline{\mathbf{x}}=\frac{\Sigma \mathbf{x}_{\mathbf{i}}}{\mathrm{n}}=\frac{\mathbf{x}_{1}+\mathrm{x}_{2}+\mathrm{x}_{3}+\ldots \ldots \mathrm{x}_{\mathrm{n}}}{\mathrm{n}}[/latex], x₁, x₂, …… x_n రాశులు.
మరియు [latex]\overline{\mathrm{X}}[/latex] వాటి సగటు = [latex]\frac{4+5+12+3+6+8+0.5}{7}=\frac{38.5}{7}[/latex] = 5.5 సెం.మీ.

5. 10, 12, 18, 13 P మరియు 17 ల సరాసరి 15 అయిన P విలువను కనుగొనండి. (పేజీ నెం. 204)
సాధన.
సరాసరి [latex]\overline{\mathbf{x}}=\frac{\Sigma \mathbf{x}_{\mathbf{i}}}{\mathbf{n}}[/latex]
15 = [latex]\frac{10+12+18+13+P+17}{6}[/latex]
90 = 70 + P
P = 90 – 70 = 20

6. కింది పౌనఃపున్య విభాజనమునకు అంకగణితమధ్యమం కనుగొనండి (పేజీ నెం. 205)

సాధన.

సోపానం – 1 : ప్రతి వరుసలో f_i × x_i కనుగొనుము.
సోపానం – 2 : పౌనఃపున్యముల మొత్తం (Σf_i)
మరియు f_i × x_i లబ్ధముల మొత్తం (Σf_ix_i) లను కనుగొనుము,

సోపానం – 3 : అంకగణితమధ్యమము
[latex]\overline{\mathrm{X}}[/latex] = [latex]\frac{\Sigma \mathrm{f}_{\mathrm{i}} \mathrm{x}_{\mathrm{i}}}{\Sigma \mathrm{f}_{\mathrm{i}}}=\frac{755}{50}[/latex] = 15.1

7. కింది పౌనఃపున్య విభాజనము యొక్క అంకగణిత మధ్యమం 7.5 అయిన, ‘A’ విలువను కనుగొనండి. (పేజీ నెం. 205)

సాధన.

పౌనఃపున్యముల మొత్తం (Σf_i) = 42 + A
రాశుల మొత్తం f_i × x_i(Σf_ix_i) = 306 + 8A
అంకగణిత మధ్యమం [latex]\overline{\mathrm{x}}[/latex] = [latex]\frac{\Sigma \mathrm{f}_{\mathrm{i}} \mathrm{x}_{\mathrm{i}}}{\Sigma \mathrm{f}_{\mathrm{i}}}[/latex]
ఇచ్చిన విలువ ప్రకారం = 7.5
కావున 7.5 = [latex]\frac {306 + 8A}{42 + A}[/latex]
306 + 8A = 315 + 7.5 A
8A – 7.5A = 315 – 306
0.5A = 9
A = 18

8. కింది అవర్గీకృత పౌనఃపున్య విభాజనమునకు అంకగణిత మధ్యమము కనుగొనండి. (పేజీ నెం.206)

సాధన.

(i) సాధారణ పద్ధతి :
అవర్గీకృత పౌనఃపున్య విభాజనపు సగటుకు కింది సూత్రాన్ని ఉపయోగించండి.
[latex]\bar{x}=\frac{\sum_{\mathrm{i}=1}^{7} \mathrm{f}_{\mathrm{i}} \mathrm{x}_{\mathrm{i}}}{\sum_{\mathrm{i}=1}^{7} \mathrm{f}_{\mathrm{i}}}=\frac{622}{40}[/latex] = 15.55

(ii) విచలన పద్దతి:

ఈ పద్ధతిలో దత్తాంశములోని ఏదైనా ఒకరాశిని ఊహించిన అంకగణిత మధ్యమంగా గుర్తించి అంకగణిత మధ్యమం కనుగొంటారు. ఈ దత్తాంశమునకు ఊహించిన అంకగణిత మధ్యమం A = 16 అనుకొని పట్టికను పూరించగా …..
పౌనఃపున్యముల మొత్తం = 40
విచలనముల f_i × d_i లబ్దాల మొత్తం = – 60 + 42.
Σf_id_i = – 18
అంకగణిత మధ్యమం [latex]\overline{\mathrm{X}}[/latex] = A + [latex]\frac{\Sigma \mathrm{f}_{\mathrm{i}} \mathrm{d}_{\mathrm{i}}}{\Sigma \mathrm{f}_{\mathrm{i}}}[/latex] = 16 + [latex]\frac {-18}{40}[/latex]
= 16 – 0.45
= 15.55

9. కింద ఒక రోజు దుకాణదారుడు అమ్మిన పాదరక్షల సైజు నంబర్లు ఇవ్వబడినవి. బాహుళకము కనుగొనండి. 6, 7, 8, 9, 10, 6, 7, 10, 7, 6, 7, 9, 7, 6 (పేజీ నెం. 208)
సాధన.
దత్తాంశ రాశులను ఆరోహణ క్రమంలో రాయగా 6, 6, 6, 6, 7, 7, 7, 7, 7, 8, 9, 9, 10, 10 లేక పౌనఃపున్య విభాజనము రాయగా

ఇచ్చట 7 అను సంఖ్య 5 సార్లు వచ్చింది.
∴ దత్తాంశము యొక్క బాహుళకము = 7.

10. 100 మార్కులకు నిర్వహించిన పరీక్షలో 20 మంది విద్యార్థుల మార్కులు
93, 84, 97, 98, 1000, 78, 86, 100, 85, 92, 55, 91, 90, 75, 94, 83, 60, 81, 95
(a) 91 – 100, 81 – 90 ……… తరగతులతో పౌనఃపున్య విభాజన పట్టిక తయారుచేయండి.
(b) బాహుళక తరగతిని గుర్తించండి. (అత్యధిక పౌనఃపున్యం గల తరగతిని ‘బాహుళక తరగతి’ అంటారు)
(c) మధ్యగతపు తరగతులను గుర్తించండి. (పేజీ నెం. 209)
సాధన.
(a)

(b) గరిష్ఠ పౌనఃపున్యాలు ‘9’ గల తరగతి 91 – 100 కావున ఇదే బాహుళకపు తరగతి.
(c) 20 లో మధ్య మరాశి 10.
దత్తాంశములోని రాశులను ఆరోహణ లేక అవరోహణ క్రమములో ఎట్లు లెక్కించును 10వ రాశి 81 – 90 తరగతిలో గలదు. కావున 81 – 90ను మధ్యగత తరగతి అంటారు.