AP Board 10th Class Biology Solutions 6th Lesson ప్రత్యుత్పత్తి – పునరుత్పాదక వ్యవస్థ

SCERT AP 10th Class Biology Study Material 6th Lesson ప్రత్యుత్పత్తి – పునరుత్పాదక వ్యవస్థ Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 10th Class Biology 6th Lesson Questions and Answers ప్రత్యుత్పత్తి – పునరుత్పాదక వ్యవస్థ

10th Class Biology 6th Lesson ప్రత్యుత్పత్తి – పునరుత్పాదక వ్యవస్థ Textbook Questions and Answers

అభ్యసనాన్ని మెరుగుపరుచుకోండి

ప్రశ్న 1.
కేవలం మనుగడ కొనసాగించటానికే ప్రత్యుత్పత్తి ఉపయోగపడుతుందని మీరు భావిస్తున్నారా?
జవాబు:

1. లేదు. కేవలం మనుగడ సాగించటానికే ప్రత్యుత్పత్తి ఉపయోగపడుతుందని నేను భావించటం లేదు.
2. ప్రత్యుత్పత్తి వలన జన్యుపదార్థ వినిమయం జరిగి కొత్త లక్షణాలు ఏర్పడతాయి.
3. కొత్త లక్షణాలు జీవి మనుగడకు అవకాశాలను మెరుగుపర్చుతాయి.
4. కొత్త లక్షణాలు కేంద్రీకరణ వలన కొత్త జాతులు ఏర్పడతాయి.
5. ప్రకృతివరణానికి కావలసిన ముడిపదార్థాలను (వైవిధ్యాలను) ప్రత్యుత్పత్తి అందిస్తుంది.
6. పారమీషియం వంటి ప్రాథమిక జీవులు లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తి (సంయుగ్మము) వలన ఉత్తేజితమవుతాయి.
7. బాక్టీరియా వంటి సూక్ష్మజీవులు అనుకూల పరిస్థితులలో ద్విదావిచ్ఛిత్తి ద్వారా, అననుకూల పరిస్థితులలో బహుదా విచ్ఛిత్తి ద్వారా ప్రత్యుత్పత్తి జరుపుతాయి. అంటే ప్రత్యుత్పత్తి అననుకూల పరిస్థితులను అధిగమించటానికి, సందర్భానుసారంగా మనుగడ సాగించటానికి తోడ్పడుతుంది.
8. ప్లాస్మోడియం దోమలో లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తిని, మానవునిలో అలైంగిక ప్రత్యుత్పత్తిని జరుపుతూ తన మనుగడ అవకాశాలను మెరుగుపరచుకుంటుంది.

ప్రశ్న 2.
జీవులు ఎలా పెరుగుతాయి? దెబ్బ తగలడం వంటి సందర్భాలలో, పాడైపోయిన, తొలగించబడిన కణాల స్థానం ఎలా భర్తీ అవుతుంది? ఇందుకోసం ఉపయోగపడే ఏదైనా ప్రత్యేక ప్రత్యుత్పత్తి విధానం ఉందా?
జవాబు:

1. కణవిభజన ప్రక్రియ వలన జీవులలో కణాల సంఖ్య పెరిగి జీవులు పెరుగుతాయి.
2. పాడైపోయిన కణాల స్థానం భర్తీ చేయటానికి, కణాల మరమ్మత్తుకు కణవిభజన తోడ్పడుతుంది.
3. ఇటువంటి సందర్భాలలో కణాలు ప్రధానంగా సమవిభజన చెంది, కణాల సంఖ్య పెంచుతుంది.

ప్రశ్న 3.
చేప మరియు కప్పలాంటి జీవులు ప్రతిసారీ అసంఖ్యాకమైన అందాలను విడుదల చేయటానికి గల కారణాలు ఏమిటి? (AS1)
జవాబు:

1. చేప మరియు కప్పవంటి జీవులలో బాహ్యఫలదీకరణ జరుగుతుంది. ఇది ప్రకృతిచే నియంత్రించబడుతుంది.
2. అంటే శుక్రకణాలు అండాలతో శరీరం బయట నీటిలో కలుస్తాయి.
3. ఈ సందర్భంలో కొన్ని అండాలు, శుక్రకణాలు కొట్టుకొనిపోవచ్చు.
4. కొన్ని శుక్రకణాలు అండాలను చేరకపోవచ్చు.
5. ఫలదీకరణ చెందిన అండాలకు రక్షణ ఉండదు.
6. ఎదుగుతున్న పిండాలను ఇతర జీవులు తినవచ్చు.
7. కావున ఈ జీవులు అధిక సంఖ్యలో పిల్లలను ఉత్పత్తి చేయవలసిన అవసరం ఉంది.
8. అధిక సంఖ్యలో పిల్లలను ఉత్పత్తి చేయటానికి ఈ జీవులు ప్రతిసారి అసంఖ్యాకమైన అండాలను, శుక్రకణాలను విడుదల చేస్తాయి.
9. ఫలితంగా అధిక జీవులు ఏర్పడి, కొన్ని జీవులు నశించినప్పటికీ, తమ జాతిని కొనసాగించగలుగుతున్నాయి.

ప్రశ్న 4.
బాహ్య ఫలదీకరణం అంటే ఏమిటో వివరించండి. ఉదాహరణలు రాయండి. (AS1)
జవాబు:

1. స్త్రీ, పురుష సంయోగబీజాల కలయికను ఫలదీకరణం అంటారు.
2. ఈ ఫలదీకరణం స్త్రీ జీవి శరీరానికి బయట జరిగితే దాని బాహ్య లేదా బహిర్గత ఫలదీకరణం అంటారు.
3. ఈ ప్రక్రియలో పురుషజీవి తన శుక్రకణాలను స్త్రీ జీవి అండాలను తమ చుట్టూ ఉన్న మాధ్యమంలోనికి (నీరు) విడుదల చేస్తాయి.
4. ఈ మాధ్యమంలో శుక్రకణాలు అండాలతో కలసి ఫలదీకరణం జరుగుతుంది. ఉదా : చేపలు, కప్పలు.

ప్రశ్న 5.
కిందివాని మధ్య గల భేదాలను రాయండి. (AS1)
ఎ) కేసరావళి – అండకోశం
బి) సమవిభజన – క్షయకరణ విభజన
జవాబు:
ఎ) కేసరావళి – అందకోశం :

కేసరావళి	అండకోశం
1. ఇవి పుష్ప మూడవ వలయంలో ఉంటాయి.	1. ఇవి పుష్పాసనం నాల్గవ వలయంలో ఉండే భాగము.
2. ఇవి పురుష ప్రత్యుత్పత్తి అవయవాలు.	2. ఇది అండాశయము, కీలము, కీలాగ్రము అను భాగాలను కలిగి ఉంటుంది.
3. కేసరావళి, కేసరదండము, పరాగకోశము అను భాగాలను కలిగి ఉంటుంది.	3. అండాశయములో అండములు ఉంటాయి.
4. పరాగకోశాలలో పరాగరేణువులు తయారవుతాయి.	4. ఇవి అండాశయంలో అండన్యాస స్థానం వద్ద అమరిఉంటాయి.

బి) సమవిభజన – క్షయకరణ విభజన :

సమవిభజన	క్షయకరణ విభజన
1. శాఖీయ కణాలలో జరుగుతుంది.	1. లైంగిక కణాలలో జరుగుతుంది.
2. కేంద్రకం ఒక్కసారే విభజన చెందుతుంది.	2. కేంద్రకం రెండుసార్లు విభజన చెందుతుంది.
3. పిల్లకణాలు రెండు ఏర్పడతాయి.	3. నాలుగు పిల్లకణాలు ఏర్పడతాయి.
4. పిల్లకణాలు ద్వయ స్థితికంలో ఉంటాయి.	4. పిల్లకణాలు ఏకస్థితికంలో ఉంటాయి.
5. చాలా తరచుగా జరుగుతుంది.	5. అరుదుగా జరుగుతుంది.
6. పిల్లకణాలు శాఖీయ భాగాలను ఏర్పరుస్తుంది.	6. పిల్లకణాలు సంయోగబీజాలను ఏర్పరుస్తాయి.
7. ప్రథమదశ, మధ్యదశ, చలనదశ మరియు అంత్యదశ అనే ఉపదశలు ఉంటాయి.	7. ప్రతి దశ రెండుసార్లు ఉంటుంది. ప్రథమదశ – 1 లో 5 ఉపదశలు ఉంటాయి.
8. క్రోమోజోమ్ ల సంఖ్య మారదు.	8. పిల్లకణాలలో క్రోమోజోమ్ సంఖ్య సగానికి తగ్గించబడుతుంది.
9. విభజనకు ముందు క్రోమోజోమ్ లు రెట్టింపు అవుతాయి.	9. ప్రథమ క్షయకరణ విభజన తరువాత క్రోమోజోమ్స్ సంఖ్య రెట్టింపు అవుతుంది.
10. వినిమయం జరగదు.	10. వినిమయం జరుగుతుంది.

ప్రశ్న 6.
మొక్కల్లోని ఫలదీకరణ ప్రక్రియను గురించి వివరించండి. (AS1)
జవాబు:

1. ఫలదీకరణము జరుగుటకు ముందు పరాగరేణువులు కీలాగ్రము మీదకి చేరుతాయి.
2. అవి అంకురించి పరాగనాళములను ఇస్తాయి. అందులో ఒక్క పరాగనాళము మాత్రమే పిండకోశమును చేరుకోగలుగుతుంది.
3. ఈ పరాగనాళములో రెండు పురుష సంయోగబీజాలు ఉంటాయి.
4. సాధారణంగా అండం ద్వారం ద్వారా పరాగనాళిక అండములోనికి చేరుతుంది. దానిలో ఉన్న రెండు పురుష సంయోగబీజాలను, నాళిక ఆ అండ కోశంలోకి విడుదల చేస్తుంది
5. ఆ రెండింటిలో ఒక పురుష సంయోగబీజము, స్త్రీ బీజకణం వైపు సమీపించి దానితో సంయోగము జరిపి, ద్వయ స్థితికలో ఉండే సంయుక్తబీజమును ఏర్పరుస్తుంది. ఇది మొదటి ఫలదీకరణము అవుతుంది.
   
6. రెండవ పురుష సంయోగబీజము, ’27’ స్థితిలో ఉన్న ద్వితీయ కేంద్రకముతో సంయోగము చెంది ‘3n’ స్థితిలో ఉండే అంకురచ్ఛద కేంద్రకాన్ని ఏర్పరుస్తుంది. ఇది పిండకోశములో జరిగే రెండవ ఫలదీకరణము.
   
7. మొదటి ఫలదీకరణము వలన ఏర్పడిన సంయుక్తబీజము పెరిగి పిండముగా అభివృద్ధి అవుతుంది. సంయుక్త బీజకేంద్రకము పలుసార్లు విభజన చెంది హృదయాకారపు నిర్మాణముగా మారి అండపు లోపలి స్థలాన్ని ఆక్రమించుకుంటుంది.
8. బాగా ఎదిగిన పిండములో ప్రథమ కాండము, ప్రథమ మూలము, బీజదళములు ఉంటాయి. ద్విదళ బీజ మొక్కలు రెండు బీజదళాలను కలిగి ఉంటాయి. ఏక బీజదళ మొక్కలు ఒకే బీజదళాన్ని కలిగి ఉంటాయి.

ప్రశ్న 7.
అలైంగిక ప్రత్యుత్పత్తి విధానాలను గురించి తగిన ఉదాహరణలతో వివరించండి. (AS1)
జవాబు:
అలైంగికోత్పత్తి :
సంయోగబీజాల కలయిక లేకుండా, కేవలం ఒక జనకజీవి ప్రమేయంతోనే జరిగే ప్రత్యుత్పత్తిని “అలైంగిక ప్రత్యుత్పత్తి” అంటారు. దీనిలో క్రింది రకాలు కలవు.

1. విచ్చిత్తి :
ఒక జీవి కణ విభజన ద్వారా, రెండుగా విడిపోవడాన్ని “ద్విధావిచ్చిత్తి” అని, అంతకంటే ఎక్కువ భాగాలుగా విడిపోతే, దానిని “బహుధావిచ్చిత్తి” అని అంటారు.
ఉదా : పారమీషియం

2. కోరకీభవనం :
ఒక జీవి శరీరం నుండి అవే పోలికలతో ఉన్న నిర్మాణం బయటకు పెరుగుతాయి. అది జనక జీవి నుండి వేరై స్వతంత్రంగా జీవిస్తుంది. ఈ ప్రక్రియను “కోరకీభవనం” అంటారు.
ఉదా: ఈస్ట్

3. ముక్కలగుట :
కొన్ని జీవులు ప్రమాదవశాత్తు, తెగిపోయి, శరీర ఖండాల నుండి పూర్తి జీవిగా పెరుగుతాయి. ఈ ప్రక్రియలో శరీరంలోని ఏ ఖండమైనా మొత్తం శరీరాన్ని ఏర్పరుస్తుంది.
ఉదా : స్పెరోగైరా, చదునుపురుగులు

4. అనిషేక ఫలాలు :
ఫలదీకరణం జరగకపోయినా అండం పిల్ల జీవులుగా ఎదగటాన్ని ‘పారినోజెనెసిస్’ అంటారు. దీని వలన మొక్కలలో విత్తన రహిత కాయలు ఏర్పడతాయి.
ఉదా : తేనెటీగలు, చీమలు

5. పునరుత్పత్తి :
పూర్తిగా విభేదనం చెందిన అనేక జీవులు తమ శరీరఖండాల నుండి నూతన జీవిని ఇచ్చే సామర్థ్యాన్ని “పునరుత్పత్తి” అంటారు.
ఉదా : ప్లనేరియా, స్పంజికలు

6. శాఖీయ ప్రత్యుత్పత్తి :
కొన్ని మొక్కలు శాఖీయ భాగాలైన వేరు, కాండం, పత్రం వంటి శాఖీయ భాగాల నుండి కొత్త మొక్కలను ఏర్పరుస్తాయి. దీనిని “శాఖీయోత్పత్తి” అంటారు.
ఉదా : మందార, రణపాల

ప్రశ్న 8.
లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తి ఏ విధంగా అలైంగిక ప్రత్యుత్పత్తితో విభేదిస్తుంది? మూడు కారణాలు తెలపండి. (AS1)
జవాబు:
1. లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తిలో, స్త్రీ, పురుష జీవులు రెండూ పాల్గొంటాయి. అలైంగిక ఉత్పత్తిలో ఒక జీవి నుండి మరొక జీవి ఏర్పడుతుంది.
2. లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తిలో స్త్రీ, పురుష సంయోగబీజాలు ఏర్పడతాయి. అలైంగిక ప్రత్యుత్పత్తిలో సంయోగబీజాలు ఏర్పడవు.
3. లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తిలో, ఫలదీకరణ జరిగి కొత్త జీవులు ఏర్పడితే, అలైంగిక ప్రత్యుత్పత్తిలో ఫలదీకరణ జరగదు. తల్లి జీవులను పోలిన జీవులు ఏర్పడతాయి.
వీటితో పాటు ఈ కింది భేదాలను గమనించవచ్చు.

లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తి	అలైంగిక ప్రత్యుత్పత్తి
1. ఒకటిగాని, రెండు జీవుల కలయిక వల్లగాని జరుగుతుంది.	1. ఒకే జీవిలో జరుగుతుంది.
2. మగ, ఆడ సంయోగబీజాలు ఏర్పడతాయి.	2. సంయోగబీజాలు ఏర్పడవు.
3. మగ, ఆడ సంయోగబీజాలు సంయోగం చెందుతాయి.	3. సంయోగబీజాలు సంయోగం చెందవు.
4. కణక్షయకరణ విభజనలు అవసరం అవుతాయి.	4. కణ సమవిభజనలు మాత్రమే అవసరమవుతాయి.
5. తరువాతి తరంలో ఏర్పడే జీవులు కొన్ని జనక లక్షణాలను, కొన్ని జనని లక్షణాలను కలిగి ఉంటాయి.	5. తరువాతి తరంలో ఏర్పడే జీవులు జనకతరపు జీవుల పోలికలను కలిగి ఉంటాయి.
6. జన్యు సంబంధ తేడాలకు ఎక్కువ అవకాశం ఉంది.	6. యాదృచ్ఛిక పరివర్తన ద్వారా మాత్రమే జన్యు సంబంధం తేడా ఉంటుంది.
7. జాతి పరిణామ క్రమములో ప్రకృతి వరణమునకు ఎక్కువ సహాయపడుతుంది.	7. జాతి పరిణామ క్రమములో ప్రకృతి వరణమునకు అంతగా సహాయపడదు.
8. స్త్రీ పురుష బీజకణములు ఏర్పడి వాటి కలయిక జరుగుతుంది.	8. సిద్ధ బీజములు, ద్విదావిచ్ఛిత్తి, అంటుకట్టుట, కణజాల వర్ధనము మొదలైన పద్ధతుల ద్వారా అలైంగిక ప్రత్యుత్పత్తి జరుగుతుంది.

ప్రశ్న 9.
శుక్రకణాలు వాని విధులు నిర్వహించడానికై, ఏ విధమైన అనుకూలనాలను పొంది ఉన్నాయి? (AS1)
జవాబు:
శుక్ర కణనిర్మాణం తన విధి నిర్వహణకు అత్యంత అనుకూలంగా ఉంటుంది.

1. తల నిర్మాణం గుండ్రంగా ఉండి ముందు భాగం మొనతేలి ఉండుటవలన సులువుగా చొచ్చుకు పోగల్గుతుంది.
2. తలమీద ఉండే ఎక్రోసోమ్ నిర్మాణం అండాన్ని ఛేదించటానికి తోడ్పడుతుంది.
3. మధ్యభాగం అధిక సంఖ్యలో మైటోకాండ్రియాలను కలిగి చలనానికి కావలసిన శక్తిని ఉత్పత్తి చేస్తుంది.
4. తోక పొడవుగా ఉండి శుక్రకణ చలనానికి తోడ్పడుతుంది.
5. తోక సహాయంతో శుక్రకణం చలిస్తూపోయి, ఎక్రోసోమ్ ద్వారా అండానికి రంధ్రం చేసి ఫలదీకరణ గావిస్తుంది.

ప్రశ్న 10.
ఫలదీకరణ చెందిన అండాన్ని గర్భాశయంలో నిలుపుకోవడం కోసం ఋతుస్రావచక్రం పనిచేస్తూ మరియు పునరావృతమవుతూ ఉంటుంది. సాధారణంగా ఋతుచక్రం మొదలై, పూర్తవుటకు ఎంత సమయం తీసుకుంటుంది? (AS1)
జవాబు:

1. స్త్రీ ప్రత్యుత్పత్తి వ్యవస్థలో జరిగే మార్పుల వరుసక్రమాన్ని “ఋతుచక్రం” అంటారు.
2. ఇది ప్రతి 28 రోజులకు ఒకసారి జరుగుతుంది.
3. దీని మొదటిదశను పెరుగుదల దశ అంటారు. ఇది 14-16 రోజుల వరకు ఉంటుంది.
4. రెండవ దశను స్రావక దశ అంటారు. ఇది 25 వ రోజు వరకు ఉంటుంది.
5. ఋతుస్రావం 25-28 రోజుల మధ్య ఉంటుంది.

ప్రశ్న 11.
గర్భాశయంలో పెరుగుతున్న పిండానికి పోషణ అవసరం. పిండానికి పోషకాలు ఎలా అందించబడతాయి? (AS1)
జవాబు:

1. పిండాన్ని చుట్టుతూ పరాయువు (chorion) అనే వెలుపలి పొర ఉంటుంది.
2. ఇది గర్భాశయ కుడ్యంలోనికి చొచ్చుకొని పోతుంది.
3. పరాయువు, గర్భాశయ కణజాలం కలిసి జరాయువును ఏర్పరుస్తాయి.
4. ఈ జరాయువు ద్వారా పిండానికి ఆహారం, ఆక్సిజన్ సరఫరా జరుగుతుంది.
5. పిండం పెరిగే కొలది, జరాయువు, నాభిరజ్జువును ఏర్పరుస్తుంది.
6. నాభిరువు రక్తనాళాలను కలిగి, తల్లికి, పిండానికి మధ్య వారధిలా పనిచేస్తుంది.

ప్రశ్న 12.
గర్భస్థ శిశువు ఏయే పదార్థాలను తల్లి రక్తం నుండి గ్రహిస్తుంది? (AS1)
జవాబు:
గర్భస్థ శిశువు తల్లి రక్తం నుండి ఆహారాన్ని, ఆక్సిజన్‌ను గ్రహిస్తుంది.

ప్రశ్న 13.
గర్భాశయంలోని ఉమ్మనీటి కోశం (amniotic sac) యొక్క విధి ఏమిటి? (AS1)
జవాబు:

1. పిండాన్ని చుట్టుతూ బయటివైపు పరాయువు, దాని క్రింద ఉల్బం పొర ఉంటుంది.
2. ఉల్బం లోపలి కుహరంలో ఉల్బక ద్రవం ఉంటుంది. ఇది పిండాన్ని ఆవరించి ఉంటుంది.
3. ఈ ద్రవం ఎదుగుతున్న పిండానికి తేమను అందించటమే గాక, చిన్న చిన్న యాంత్రిక అఘాతాల నుండి రక్షణ కల్పిస్తుంది.

ప్రశ్న 14.
లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తి యొక్క లాభాలేమిటి? (AS1)
జవాబు:

1. లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తి వలన, కొత్త లక్షణాలు ఉన్న జీవులు ఏర్పడతాయి.
2. రెండు జీవుల ఉమ్మడి లక్షణాలు తరువాత తరానికి వస్తాయి.
3. పరిసరాలలో సమర్థవంతంగా సర్దుబాటు చేసుకొనే సామర్థ్యం గల జీవులు ఏర్పడతాయి.
4. కొత్త జాతుల ఉత్పత్తి లైంగిక విధానంలోనే సాధ్యం.
5. ప్రకృతివరణానికి సహకరిస్తుంది.
6. ప్రాథమిక జీవులలో లైంగికోత్పత్తి వలన జీవ పదార్థం చైతన్యవంతమౌతుంది.

ప్రశ్న 15.
జీవజాతుల యొక్క జనాభాలో నిలకడ/శాశ్వతంగా నిలుచుటకోసమై ప్రత్యుత్పత్తి ఎలా సహకరిస్తుంది? (AS1)
జవాబు:

1. పుట్టిన ప్రతి జీవి కొంత కాలం తరువాత మరణిస్తుంది.
2. మరికొన్ని జీవులు ప్రమాదవశాత్తు, వ్యాధులబారిన పడి, ఇతర జీవులకు ఆహారంగాను మరణిస్తాయి.
3. మరణిస్తున్న జీవజాతిని నిలుపుకోవటానికి ప్రత్యుత్పత్తి ఒక్కటే మార్గం.

ప్రశ్న 16.
సమవిభజన మరియు క్షయకరణ విభజనల మధ్య భేదాలను రాయండి. (AS1)
జవాబు:
సమవిభజన – క్షయకరణ విభజన :

సమవిభజన	క్షయకరణ విభజన
1. శాఖీయ కణాలలో జరుగుతుంది.	1. లైంగిక కణాలలో జరుగుతుంది.
2. కేంద్రకం ఒక్కసారే విభజన చెందుతుంది	2. కేంద్రకం రెండుసార్లు విభజన చెందుతుంది.
3. పిల్లకణాలు రెండు ఏర్పడతాయి.	3. నాలుగు పిల్లకణాలు ఏర్పడతాయి.
4. పిల్లకణాలు ద్వయ స్థితికంలో ఉంటాయి.	4. పిల్లకణాలు ఏకస్థితికంలో ఉంటాయి.
5. చాలా తరచుగా జరుగుతుంది.	5. అరుదుగా జరుగుతుంది.
6. పిల్లకణాలు శాఖీయ భాగాలను ఏర్పరుస్తుంది.	6. పిల్లకణాలు సంయోగబీజాలను ఏర్పరుస్తాయి.
7. ప్రథమదశ, మధ్యదశ, చలనదశ మరియు అంత్యదశ అనే ఉపదశలు ఉంటాయి.	7. ప్రతి దశ రెండుసార్లు ఉంటుంది. ప్రథమదశ -1లో 5 ఉపదశలు ఉంటాయి.
8. క్రోమోజోమ్ ల సంఖ్య మారదు.	8. పిల్లకణాలలో క్రోమోజోమ్ సంఖ్య సగానికి తగ్గించబడుతుంది.
9. విభజనకు ముందు క్రోమోజోమ్ లు రెట్టింపు అవుతాయి.	9. ప్రథమ క్షయకరణ విభజన తరువాత క్రోమోజోమ్స్ సంఖ్య రెట్టింపు అవుతుంది.
10. వినిమయం జరగదు.	10. వినిమయం జరుగుతుంది.

ప్రశ్న 17.
ఋతుస్రావ సమయంలో గర్భాశయ గోడల్లో జరిగే మార్పులేమిటి? (AS1)
జవాబు:

1. స్త్రీ ప్రత్యుత్పత్తి వ్యవస్థలో వచ్చే మార్పుల వరుసక్రమాన్ని ఋతుచక్రం అంటారు.
2. ఈ ప్రక్రియ చివరి దశలో ఋతుస్రావం జరుగుతుంది. ఈ ప్రక్రియ మూడు నుండి ఐదు రోజులు జరుగుతుంది.
3. స్త్రీ బీజకోశం నుండి విడుదలైన అండం ఫలదీకరణ చెందకపోతే, గర్భాశయ కణాల నుండి వేరైపోతుంది.
4. ఫలదీకరణ చెందని అండం నశించి, గర్భాశయ లోపలి పొరలతో పాటుగా విసర్జింపబడుతుంది. దీనినే “ఋతుస్రావం” అంటారు.
5. ఋతుస్రావంలో నిర్జీవ అండము, గర్భాశయ పొరలు, కొంత రక్తముతో పాటుగా విసర్జించబడతాయి.
6. ఈ ప్రక్రియలో గర్భాశయం లోపల ఏర్పడిన రక్తకణాల పొరలు వేరైపోతాయి.
7. గర్భాశయ కుడ్యానికి రక్త ప్రసరణ తగ్గుతుంది.
8. గర్భాశయ కండరాలు సంకోచించి, లోపలి పొరలను విసర్జిస్తాయి.
9. ఈ మొత్తం ప్రక్రియలో ఈస్ట్రోజన్ అనే హార్మోన్ కీలకపాత్ర వహిస్తుంది.

ప్రశ్న 18.
“ఏకకణ జీవులన్నీ అననుకూల పరిస్థితులలో సమవిభజన చెందుతాయి.”
పై వ్యాఖ్యను సమర్థిస్తారా? (AS2)
జవాబు:

1. లేదు. నేను ఈ వాక్యాన్ని సమర్ధించటం లేదు.
2. ఏకకణజీవులు పరిస్థితులు అనుకూలంగా ఉన్నప్పుడు, సమవిభజన ద్వారా తమ సంతతిని వేగంగా వృద్ధి చేసుకొంటాయి. దీనినే “ద్విదా విచ్ఛిత్తి” అంటారు.
3. పరిస్థితులు అనుకూలంగా లేనప్పుడు, ఇవి తమ చుట్టూ కోశాన్ని ఏర్పర్చుకొంటాయి.
4. కోశములోని కేంద్రకం అనేక విభజనలు చెంది, బహుకేంద్రక స్థితి పొందుతుంది.
5. తరువాత కోశము విచ్ఛిన్నమై అనేక పిల్లజీవులు ఏర్పడతాయి. ఈ ప్రక్రియను “బహుదా విచ్ఛిత్తి” అంటారు.
6. అంటే ఏకకణ జీవులు అనుకూల పరిస్థితులలో ద్విదావిచ్ఛిత్తి ద్వారా, అననుకూల పరిస్థితులలో బహుదావిచ్ఛిత్తి ద్వారా ప్రత్యుత్పత్తి జరుపుతాయి.

ప్రశ్న 19.
విక్కీ వాళ్ళ నాన్న-రంగురంగుల పూలు మరియు పెద్దవైన ఫలాలు గల ఒక మొక్కను పెంచాలనుకున్నాడు. మీరు అతనికి సూచించే పద్ధతి ఏమిటి? ఎందుకు? (AS3)
జవాబు:

1. రంగు రంగుల పూలు మరియు పెద్దవైన ఫలాలు గల మొక్కను పెంచుటకు నేను అంటుకట్టే విధానం (grafting) సూచిస్తాను.
2. ఈ ప్రక్రియలో కోరుకొన్న లక్షణాలు ఉన్న మొక్కలను పొందే అవకాశం ఉంది.
3. ఎరుపు, నీలం, పసుపు రంగు కలిగిన గులాబి ఛేదనాలను, ఒకే మొక్కకు అంటుకట్టుట వలన ఒక చెట్టుపైనే అన్ని రంగుల పూలు పూయించవచ్చును.
4. పెద్దకాయలు కాస్తున్న చెట్టు కొమ్మను, మనం పెంచుతున్న చెట్టుకు అంటుకట్టి పెద్ద ఫలాలను పొందవచ్చును.
5. అంటుకట్టటం వలన రెండు మొక్కలలోని వాంఛిత లక్షణాలను కలిపేందుకు అవకాశం కలుగుతుంది.
6. నూతనత్వం కోసం ఒకే మొక్కపై, వివిధ రకాల మొక్కలు పెంచటానికి ఇది మంచి ప్రక్రియ.

ప్రశ్న 20.
ఉల్లిమొక్క నొకదాన్ని వేర్లతో సహా పెకిలించి, వేరుకొన అడ్డు ఛేదనాలను తీసుకోండి. వాటిని ఏదేని రంగుతో రంజనం చేసి సూక్ష్మదర్శినిని కింద పరిశీలించండి. కణవిభజన దశల బొమ్మలను గీసి, అవి ఏ దశకు చెందినవో గుర్తించండి. (AS3)
జవాబు:
ఉల్లి మొక్క వేరుకొన అడ్డుకోతలో నాకు ఈ క్రింది విభజన దశలు కనిపించాయి.

ప్రశ్న 21.
మీకు దగ్గరలోని గ్రామాన్ని సందర్శించి, అక్కడి రైతులు చెరకు, చామంతి మొదలైన పూలమొక్కలు, బంగాళదుంపలు, దొండకాయలు మొదలైన కూరగాయలు మొదలైన వాటిని ఎలా పండిస్తున్నారో అడిగి తెలుసుకోండి. మీరు సేకరించిన సమాచారంతో తగిన నివేదిక తయారు చేసి, తరగతిలో ప్రదర్శించండి. (AS4)
జవాబు:
మా గ్రామంలోని రైతులు ఈ క్రింది పంటలను పండించే విధానం అడిగి తెలుసుకొన్నాను.

చెరకు :
రైతులు చెరకును ముక్కలుగా నరికి, భూమిలో పాతి, చెరకు పంటను పండిస్తున్నారు. ఈ ప్రక్రియను ‘ఛేదనం’ అంటారు. ఇది ఒక శాఖీయోత్పత్తి పద్ధతి. ఈ పద్ధతిలో కనీసం రెండు కణుపులు ఉండే విధంగా చేధనాలు నరికి కణపు భూమిలో మునుగునట్లు పాతి పెడతారు. నేలలోని కణపు నుండి వేర్లు, పైన ఉన్న కణపు నుండి కొత్త మొక్కలు ఏర్పడతాయి.

చామంతి :
చామంతి మొక్కలను కూడా శాఖీయ వ్యాప్తి ద్వారా సాగుచేస్తున్నారు. చామంతి మొక్క కాండం నుండి కొన్ని శాఖలు భూమి ద్వారా ప్రయాణించి పైకి వస్తాయి. భూమిలో ఉన్న ప్రాంతం నుండి కొత్త వేర్లు ఏర్పడతాయి. తల్లి మే బంధం కలిగి ఉండగానే వేర్లను కలిగిన శాఖలను ‘అంట్లు’ అంటారు. చామంతిలోని ఈ అంట్లను పిలక మొక్కలు (సక్కర్స్) అంటారు. వీటిని తల్లి మొక్క నుండి వేరుచేసి వేరే ప్రాంతంలో మొక్కలుగా పెంచుతారు.

బంగాళదుంప :
బంగాళదుంప భూగర్భకాండము. ఇది ఆహారం నిల్వ చేయటం వలన లావుగా తయారవుతుంది. బంగాళదుంపలో కణుపులు నొక్కులుగా ఉంటాయి. ఈ ప్రాంతాలను ‘కన్నులు’ అంటారు. ఛేదనం ద్వారా కన్ను ప్రాంతాన్ని వేరు చేసి కొత్త మొక్కలను పెంచుతారు.

దొండకాయ : దొండకాయ మొక్క భూమిలో దుంపను కలిగి ఉంటుంది. ఇది కాండ రూపాంతరం. దీనిని భూమిలో పాతి పెట్టి కొత్త మొక్కలను ఉత్పత్తి చేస్తారు. గులాబి : గులాబి సాగులో ప్రధానంగా అంటుతొక్కుట, అంటుకట్టుట వంటి ఆధునిక శాఖీయ పద్ధతులు ఉపయోగించి సాగు చేస్తున్నారు.

ప్రశ్న 22.
సమవిభజనలోని వివిధ దశలతో కూడిన కణచక్రం గురించి ఒక ఫ్లోచార్టును తయారుచేయండి. (AS5)
జవాబు:

ప్రశ్న 23.
పురుష మరియు స్త్రీ ప్రత్యుత్పత్తి వ్యవస్థల చిత్రాలను గీసి, పేర్లు రాయండి. (AS5)
జవాబు:

ప్రశ్న 24.
ప్రక్క పటంలో చూపిన మొక్క భాగం ఏమిటో గుర్తించండి. దానిపై వ్యాఖ్య రాయండి. (AS5)

జవాబు:
పటంలో చూపబడిన నిర్మాణము అండకోశము.

1. పుష్పానికి లోపలగా ఉండే నాల్గవ వలయంలో పుష్పాసనము మీద అండకోశము ఉంటుంది.
2. దీనిలో అండాశయము, కీలము, కీలాగ్రము అను మూడుభాగాలు ఉంటాయి.
3. అండకోశము ఫలదళాలతో తయారుచేయబడి ఉంటుంది.
4. అండాశయము లావుగా ఉండి అండములను కలిగి ఉంటుంది.
5. అండాశయముపై ఉండు కాడవంటి భాగమును కీలము అనియు, దాని చివరి భాగమును కీలాగ్రము అనియు అందురు.
6. కీలాగ్రము పరాగరేణువులను స్వీకరించును.

ప్రశ్న 25.
మొక్కలలో జరిగే లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తిని ఫ్లోచార్టు రూపంలో తెలియజేయండి. (AS5)
జవాబు:

ప్రశ్న 26.
మొక్కలలో ఫలదీకరణను వివరించటానికి చక్కని చిత్రాన్ని గీసి పేర్లు రాయండి. పరాగరేణువు గురించి కొన్ని అంశాలను రాయండి. (AS5)
జవాబు:

1. పుప్పొడిరేణువులు పరాగకోశములో అభివృద్ధి చెందుతాయి. ఈ పరాగకోశంలో సిద్ధబీజాలు ఏర్పడే కణజాలం ఉంటుంది.
2. ఈ కణజాలంలోని కొన్ని కణాల నుండి పరాగ మాతృకణాలు ఏర్పడతాయి. ఈ స్థితి వరకు ఈ కణాలు ద్వయ స్థితిక దశలో (2n) ఉంటాయి.
3. ప్రతి పరాగ మాతృకణము క్షయకరణ విభజన చెంది నాలుగు పిల్ల కణాలను ఇస్తుంది.
4. ఇవి పుప్పొడిరేణువులుగా అభివృద్ధి అవుతాయి. ఈ పరాగ రేణువులు ఏకస్థితిక దశలో ఉంటాయి.
5. వీటిని సూక్ష్మసిద్ధబీజాలు అని, పురుష సంయోగబీజము అని పిండకోశం కూడా అంటారు.
6. వీటిలో ఒక జట్టు క్రోమోజోమ్ లు మాత్రమే ఉంటాయి. పుప్పొడి రేణువుల అధ్యయనమును సిద్ధబీజ శాస్త్రము అంటారు.

ప్రశ్న 27.
ఒకవేళ జీవులలో క్షయకరణ విభజన జరగలేదనుకోండి. వాని ఫలితాలు ఏ విధంగా ఉంటాయి? (AS6)
జవాబు:

1. ఒకవేళ జీవులలో క్షయకరణ విభజన జరగకపోతే, తరతరానికి క్రోమోజోమ్ ల సంఖ్య రెట్టింపు అవుతుంది.
2. క్రోమోజోమ్ సంఖ్యలోని మార్పు జీవుల లక్షణాలను పూర్తిగా మార్చివేస్తాయి.
   3. తరతరానికి క్రోమోజోమ్ సంఖ్య రెట్టింపు అవటం వలన జీవులలో విపరీత లక్షణాలు వస్తాయి.
3. తరానికి, తరానికి మధ్య పోలికలు లేకుండా, జీవజాతిలో అనర్లం జరుగుతుంది.
4. ప్రత్యుత్పత్తి యొక్క లక్ష్యం నెరవేరదు.

ప్రశ్న 28.
జీవం శాశ్వతత్వానికి తోడ్పడుతున్న కణవిభజనను నీవు ఏ విధంగా అభినందిస్తావు? (AS6)
జవాబు:

1. కణవిభజన వలన కణాల సంఖ్య పెరుగుతుంది. దాని వలన జీవి అభివృద్ధి చెంది జీవక్రియలను నిర్వహించగలుగుతున్నది.
2. ప్రాథమిక జీవులలో కణ విభజన ప్రత్యుత్పత్తి విధానంగా పనిచేస్తుంది. దీనినే విచ్చిత్తి అంటున్నారు.
3. గాయాలు మాన్పటంలోనూ, చనిపోయిన కణాలను భర్తీ చేయటంలోనూ కణవిభజన కీలకపాత్ర వహిస్తుంది.
4. కణవిభజన వలనే ప్రత్యుత్పత్తి విధానం కొనసాగి జీవులు తమ జాతిని నిలుపుకొంటున్నాయి.
5. భూమి మీద జీవం ఏర్పడటం ఒక అద్భుత విషయం అయితే, ఆ జీవనం కొనసాగటానికి అవసరమైన కణ విభజన “ప్రక్రియ మరొక అద్భుతం.
6. జీవరాశి మనుగడకు, వంశాభివృద్ధికి కణవిభజన కీలకమని నేను భావిస్తున్నాను.

ప్రశ్న 29.
లైంగిక వ్యాధులు వ్యాపించకుండా తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలను గురించి మీ అభిప్రాయాలను రాయండి. (AS7)
జవాబు:
కింద సూచించిన ఆరోగ్యకరమైన జీవన విధానాలను అలవర్చుకోవడం ద్వారా లైంగిక వ్యాధులను రాకుండా నిరోధించవచ్చు.

1. ఆగంతకులు, తెలియనివారు, ఒకరికంటే ఎక్కువ మందితో లైంగిక సంబంధాలు పెట్టుకోకూడదు.
2. గర్భనిరోధక సాధనాలు అందుబాటులో ఉన్నప్పటికీ నియమబద్ధమైన, నీతివంతమైన జీవనం గడపాలి.
3. ఒకవేళ గర్భం దాల్చినట్లు సందేహం కలిగితే మంచి డాక్టర్‌ను సంప్రదించి నిర్ధారించుకోవాలి. ఏదేని వ్యాధి సోకినట్లు నిర్ధారించబడితే సంపూర్ణంగా చికిత్స తీసుకోవాలి.

ప్రశ్న 30.
ఆర్ధిక ప్రాముఖ్యత గల మొక్కల పెంపకాన్ని మీ జిల్లా మరియు రాష్ట్రాలలో ఏ విధంగా చేపడుతున్నారో తగిన సమాచారాన్ని మీ పాఠశాల గ్రంథాలయం మరియు ఇంటర్నెట్ నుండి సేకరించండి. దాని ఆధారంగా ఒక నివేదిక (గ్రాఫ్) తయారుచేయండి. (AS3)
జవాబు:
మా జిల్లాలోని ఆర్థిక ప్రాముఖ్యత గల మొక్కల పెంపకం వివరాలు సేకరించి గ్రాఫ్ రూపొందించాను. ఈ గ్రాఫ్ ఆధారంగా నేను ఈ క్రింది పరిశీలనలు చేశాను.

1. మా జిల్లాలో మొక్కల పెంపక విస్తీర్ణం క్రమేణా పెరగటం గమనించాను.
2. దీని వలన బీడు భూములు, బంజరు భూములు సాగులోనికి వస్తున్నాయని భావించవచ్చు.
3. జిల్లాలో ప్రధానంగా వరి పంట పండిస్తుండగా, నీటి కొరత ఉన్న ప్రాంతాలలో పత్తి, పొగాకు, మిరప పంటలు సాగు చేస్తున్నారు.
4. కొండ ప్రాంత వాలునందు గతంలో మాదిరిగా కాకుండా, వాలు భూములను తోటలుగా మలచి బత్తాయి, నారింజ పండిస్తున్నారు.
5. తోటల పెంపకంలో నీటి సౌకర్యం కొరకు ఆధునిక పద్ధతులైన ‘బిందుసేద్యం’ అవలంబిస్తున్నారు.
6. మునగ, బొప్పాయి వంటి కాయ పంటలకు రైతులు ఉత్సాహం చూపించటం శుభసూచకం.
7. నదీ పరీవాహక ప్రాంతం నేలలు బాగా సారవంతంగా ఉండుట వలన అరటి, పసుపు పంటలకు ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నారు.
8. మొత్తం మీద ప్రతి సంవత్సరం సాగుభూమి విస్తీర్ణత పెరుగుతున్నది. రైతులు మూస వ్యవసాయానికి బదులు కొత్త పద్ధతుల వైపు ఆకర్షితులౌతున్నారు.

10th Class Biology 6th Lesson ప్రత్యుత్పత్తి – పునరుత్పాదక వ్యవస్థ Textbook InText Questions and Answers

10th Class Biology Textbook Page No. 124

ప్రశ్న 1.
పెరుగు తయారయ్యే క్రమంలో బాక్టీరియా ఏ విధంగా విభజన చెందిందని మీరు భావిస్తున్నారు?
జవాబు:
పెరుగు తయారవటానికి లాక్టోబాసిల్లస్ అనే బాక్టీరియా తోడ్పడుతుంది. ఈ ప్రక్రియలో ద్విదావిచ్ఛిత్తి ద్వారా బాక్టీరియా తమ సంఖ్యను వేగంగా వృద్ధి చేసుకుంటుంది.

10th Class Biology Textbook Page No. 125

ప్రశ్న 2.
ప్రస్తుత కాలంలో మనం విత్తనరహిత ఫలాలు అరటి, ద్రాక్ష మొదలగు పండ్లను అభివృద్ధి పరచగలిగాం. ఇది ఎలా జరుగుతుందని మీరు భావిస్తున్నారు?
జవాబు:

1. విత్తనాలు లేని ఫలాలను అనిషేక ఫలాలు అంటారు.
2. ఫలదీకరణ జరగకుండా అండాశయం నేరుగా ఫలంగా మారటం వలన ఇవి ఏర్పడతాయి.
3. ‘జిబ్బరెల్లిన్’ అనే రసాయనిక పదార్థాలను ఉపయోగించి మనం అనిషేక ఫలాలు పొందవచ్చు.

ప్రశ్న 3.
పార్టినోజెనెసిస్ (అనిషేకఫలనం) ప్రక్రియలో రెండు జీవులూ పాల్గొంటాయా?
జవాబు:

1. అనిషేక ఫలనంలో సంయోగం చెందకుండానే సంయుక్తబీజం అభివృద్ధి చెందుతుంది.
2. ఈ ప్రక్రియలో రెండు జీవులు అవసరం లేదు.
3. ఈ ప్రక్రియలో ద్వయస్థితిక అండాలు నేరుగా సంయుక్తబీజంగా మారి జీవులను ఉత్పత్తి చేస్తాయి.

ప్రశ్న 4.
పార్థినోజెనెసిస్ జరిపే మొక్కలు, జంతువుల గురించి మీ ఉపాధ్యాయునితో చర్చించండి. వార్తా వ్యాఖ్యను తయారు చేయండి.
జవాబు:

1. ఫలదీకరణ చెందని అండాల నుండి జీవులు ఏర్పడే ప్రక్రియను పారినోజెనెసిస్ అంటారు.
2. చాలా రకాల మొక్కలలో పార్టినోజెనెసిస్ ప్రక్రియ జరుగుతుంది. అరటి, ద్రాక్ష, పుచ్చకాయ వంటి జాతులలో పారినోజెనెసిస్ ప్రక్రియ వలన విత్తనాలు లేని కాయలు ఏర్పడతాయి.
3. నిమటోడ్స్, నీటి ఈగలు, తేళ్ళు, ఎఫిడ్స్ తెనేటీగలు, కందిరీగలు, చీమలు వంటి అకశేరుకాల జీవితచక్రంలో పార్టీనోజెనెసిస్ కనిపిస్తుంది.
4. కొన్ని ఉభయచరాలలోనూ, సరీసృపాలలోనూ పార్టనోజెనెసిస్ ప్రక్రియ ఉంటుంది.
5. చేపలలో 20 జాతులు, బల్లులలో 25 జాతులు, కొన్ని రకాల పాములు, సాలమాండర్లలో పార్టీనోజెనెసిసనను గుర్తించారు.
6. కామెడో డ్రాగన్స్, సుత్తితల చేపలు, బ్లాక్ టిప్ షాలలో కూడా ఇటీవలి కాలంలో పార్టీనోజెనెసిసను గుర్తించారు.

ప్రశ్న 5.
ముక్కలవడాన్ని పునరుత్పత్తి ప్రక్రియగా పేర్కొనవచ్చా? ఎందుకు?
జవాబు:

ప్లనేరియాలో పునరుత్పత్తి పునరుత్పత్తి, ముక్కలు కావడాన్ని పోలి ఉన్నప్పటికి మౌలికంగా కొన్ని భేదాలు కలవు. అవి :

ముక్కలు కావటం	పునరుత్పత్తి
1) ఇది తక్కువ వ్యవస్థీకరణ చెందిన బహుకణ జీవులలో జరుగును.	1) ఇది ఉన్నత స్థాయి జీవులలో జరుగును. వీటిలో వ్యవస్థీకరణ బాగా వృద్ధి చెంది ఉంటుంది.
2) తెగిపోయిన రెండు ముక్కలు రెండు జీవులుగా వృద్ధి చెందుతాయి.	2) తెగిపోయిన రెండు ముక్కలు రెండు జీవులుగా వృద్ధి చెందకపోవచ్చు.
3) ఈ పక్రియలో ప్రత్యేకీకరించిన కణాలు ఉండవు.	3) పునరుత్పత్తి నిర్వహించటానికి, ప్రత్యేకీకరణ చెందిన కణాలు ఉంటాయి.

10th Class Biology Textbook Page No. 126

ప్రశ్న 6.
ఏ రకమైన విచ్ఛిత్తి ప్రక్రియ తక్కువ సమయంలో ఎక్కువ సమూహాలను ఉత్పత్తి చేయటానికి ఉపయోగపడుతుంది?
జవాబు:
‘బహుదా విచ్ఛిత్తి’ ప్రక్రియ తక్కువ సమయంలో, ఎక్కువ సమూహాలను ఉత్పత్తి చేయటానికి తోడ్పడును.

ప్రశ్న 7.
ఆశించిన లక్షణాలు గరిష్ఠంగా రాబట్టాలంటే ఏ రకమైన అలైంగిక విధానం అనుకూలమైనది?
జవాబు:
ఆశించిన లక్షణాలు గరిష్ఠంగా రాబట్టాలంటే, ‘అంటుకట్టు’ విధానం అనుకూలమైనది.

10th Class Biology Textbook Page No. 127

ప్రశ్న 8.
మీ తోటలో రెండు రకాల పండ్లను కాసే చెట్లు ఉన్నాయి అనుకుందాం. ఒక చెట్టుకు పెద్దవి, తక్కువ పండ్లను ఇచ్చే లక్షణం ఉంది. అయితే ఈ పండ్లు రుచిగా ఉన్నాయి. ఇంకొక చెట్టు చిన్నది, రుచిలేని పండ్లను అధిక సంఖ్యలో కాస్తుంది. వీటిలో ఏది నీకు లాభదాయకంగా ఉండటానికి ఏ ఏ లక్షణాలను ఎంపిక చేసుకుంటావు?
జవాబు:
మొదటి మొక్కలో పండ్లు పెద్దవిగా ఉండే లక్షణాన్ని, రెండవ మొక్కలో ఎక్కువ పండ్లను ఇచ్చే లక్షణాన్ని ఎంపిక చేసుకొంటాను.

ప్రశ్న 9.
వాంఛిత లక్షణాలున్న మొక్కలను ఉత్పత్తి చేయాలంటే ఏ రకమైన శాఖీయవ్యాప్తి ఉపయోగపడుతుంది?
జవాబు:
అంటుకట్టే ప్రక్రియ ద్వారా వాంఛిత లక్షణాలు ఉన్న మొక్కను ఉత్పత్తి చేసుకోవచ్చు.

ప్రశ్న 10.
కోరకీభవనం లేదా విచ్ఛిత్తి లేదా ముక్కలగుట విధానమేదైనా, ఏర్పడిన కొత్త జీవులు జనక జీవులను పోలి ఉంటాయి. ఇది నిజమేనా? ఎందువలన?
జవాబు:

1. కోరకీభవనం, విచ్ఛిత్తి, ముక్కలగుట విధానాలలో ఏర్పడిన కొత్త జీవులు జనక జీవులను పోలి ఉంటాయి.
2. ఇవన్నీ అలైంగిక పద్ధతులు. ఈ ప్రక్రియలో జనక జీవులలోని జన్యు పదార్థం కొత్త జీవులలోనికి చేరుతుంది కావున కొత్త లక్షణాలకు అవకాశం లేదు.

ప్రశ్న 11.
కృత్రిమ శాఖీయ ఉత్పత్తి, ప్రయోజనాలు, నష్టాలు గురించి సమాచారాన్ని మీ పాఠశాల గ్రంథాలయం నుండి లేదా అంతర్జాలం నుండి సేకరించి తరగతి గదిలో చర్చించండి.
జవాబు:
ప్రయోజనాలు:

1. శాఖీయ ఉత్పత్తిలో వాంఛిత లక్షణాలు కలిగిన మొక్కలను సులువుగా పెంచుకోవచ్చు.
2. తక్కువ సమయంలో ఎక్కువ మొక్కలు పెంచవచ్చు.
3. ‘విత్తన సుప్తావస్థ’ వంటివి ఉండవు కావున కాలం ఆదా అవుతుంది.
4. అలంకరణ కోసం కొత్తరకం మొక్కలు ఉత్పత్తి చేయవచ్చు.
5. అంటుకట్టే విధానంలో నూతనత్వం కొరకు ఒకే మొక్కపై విభిన్న లక్షణాలు గల మొక్కలు పెంచవచ్చు.

నష్టాలు :

1. శాఖీయవ్యాప్తి అలైంగిక విధానం కనుక కొత్త లక్షణాలు ఏర్పడవు.
2. వ్యాధి నిరోధకత అన్నింటికి ఒకే స్థాయిలో ఉంటుంది కావున వ్యాధులను సమర్థంగా ఎదుర్కొనలేవు.
3. ఒక స్థాయికి మించి లక్షణాలను మెరుగుపర్చలేము.

10th Class Biology Textbook Page No. 129

ప్రశ్న 12.
ఫెర్న్, రైజోపన్లలో ఉండే సిద్ధబీజాలు, సిద్ధబీజాశయాల్లో మీరేవైనా పోలికలు గమనించారా?
జవాబు:

1. ఫెర్న్, రైజోపన్లలో ఉండే సిద్ధబీజాలు ఒకే విధంగా ఉన్నాయి.
2. ఇవి గుండ్రంగా, చిన్నవిగా ఉండి సూక్ష్మంగా ఉన్నాయి.
3. ఇవి తేలికగా ఉండి, గాలి ద్వారా వ్యాపించే లక్షణాలు కలిగి ఉన్నాయి.
4. ఫెర్న్ సిద్ధబీజాలతో పోల్చితే, రైజోపస్ సిద్ధబీజాలు మరింత నల్లగా, సూక్ష్మంగా ఉన్నాయి.

ప్రశ్న 13.
పుట్టగొడుగుల గురించి విన్నారా? అవి ఎలా పెరుగుతాయి? తరగతిలో చర్చించండి.
జవాబు:
పుట్టగొడుగులు శిలీంధ్ర వర్గానికి చెందిన జీవులు. ఇవి గుండ్రని తల కలిగి ఉంటాయి. దీనిని Pileus అంటారు. ఇది పెరిగి విప్పారినపుడు లోపలివైపున అనేక గాడుల వంటి నిర్మాణాలు ఉంటాయి. వీటిని Gills అంటారు. వీటికి ప్రత్యుత్పత్తిని నిర్వహించే సిద్ధబీజాలు ఏర్పడతాయి. ఈ సిద్ధబీజాలు గాలి ద్వారా వ్యాప్తి చెంది, కొత్త పుట్టగొడుగులను ఏర్పరుస్తాయి.

10th Class Biology Textbook Page No. 131

ప్రశ్న 14.
ముష్కాలు శరీరకుహర బయట కోశాలలో ఎందుకు ఉన్నాయో ఆలోచించండి.
జవాబు:
కారణాలు:

1. ముష్కాలు శరీర ఉష్ణోగ్రత కంటే 2°C నుండి 2.5°C తక్కువ ఉష్ణోగ్రత వద్ద మాత్రమే పరిణితి చెందుతాయి.
2. అందువలన శరీర ఉష్ణోగ్రత కంటే తక్కువ ఉష్ణోగ్రతలో ఉండటానికి ముష్కాలు శరీరకుహర బయటకోశాలలో ఉన్నాయి.

10th Class Biology Textbook Page No. 135

ప్రశ్న 15.
రక్షక పత్రావళి, ఆకర్షక పత్రావళి నిర్వహించే విధులేమిటి?
జవాబు:
రక్షక పత్రావళి :
సాధారణంగా రక్షక పత్రావళి ఆకుపచ్చరంగులో ఉండి పుష్పం వెలుపలి వలయంగా ఉంటుంది. మొగ్గదశలో పుష్పాన్ని రక్షించటం వీటి ప్రధాన విధి.

ఆకర్షక పత్రావళి :
ఇవి పెద్దవిగా ఉండి, రంగులతో ఆకర్షవంతంగా ఉంటాయి. ఇవి పుష్పంలోని రెండవ వలయం పరాగ సంపర్కం కొరకు కీటకాలను ఆకర్షించటం వీటి ముఖ్యమైన విధి.

ప్రశ్న 16.
మీరు సేకరించిన పుష్పం పటం గీసి, భాగాలు గుర్తించి, అవి నిర్వహించే విధులను రాయండి.
(లేదా)
పుష్పం అంతర్నిర్మాణం పటం గీచి, భాగములను గుర్తించుము.
జవాబు:
నేను సేకరించిన పుష్పం తూటి పుష్పం, ఇది ఉమ్మెత్త పుష్పాన్ని పోలి ఉంది. . దీనిలోని భాగాలు :

1. రక్షక పత్రాలు : ఇవి మొగ్గదశలో పుష్పానికి రక్షణ ఇస్తాయి.

2. ఆకర్షణ పత్రాలు : ఇవి పరాగ సంపర్కానికి కీటకాలను ఆకర్షిస్తాయి.

3. కేసరావళి : ఇవి పురుష ప్రత్యుత్పత్తి అవయవాలు. పరాగ రేణువులను ఉత్పత్తి చేస్తాయి.

4. అండకోశం : ఇది స్త్రీ ప్రత్యుత్పత్తి అవయవము. ఇది అండాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది.

10th Class Biology Textbook Page No. 136

ప్రశ్న 17.
స్వపరాగ సంపర్కం జరుపుకొనే మొక్కలకు ఉదాహరణలు ఇవ్వండి.
జవాబు:
చాలా లెగ్యుమినేసి మొక్కలలో స్వపరాగ సంపర్కం జరుగుతుంది. ఉదా : వేరుశనగ, సోయాచిక్కుడు, ఆర్కిడ్ జాతులు, పొద్దు తిరుగుడు, గడ్డి చామంతి వంటి మొక్కలు ద్విలింగ పుష్పాలను కలిగి స్వపరాగ సంపర్కానికి ప్రాధాన్యత ఇస్తాయి.

ప్రశ్న 18.
ఒక మొక్క స్వపరాగ సంపర్కం జరుపుతుందా లేదా అని చెప్పటానికి ఏవైనా గుర్తించదగిన లక్షణాలు ఉంటాయా?
జవాబు:
ఈ క్రింది లక్షణాల ఆధారంగా మొక్కలలో స్వపరాగ సంపర్కం జరుగుతుందా లేదా అని నిర్ధారించవచ్చు. అవి :

1. పుష్పం ద్విలింగ పుషమై ఉండాలి.
2. పుష్పంలోని స్త్రీ, పురుష ప్రత్యుత్పత్తి అవయవాలు ఒకే సమయంలో పక్వానికి రావాలి.
3. ప్రత్యుత్పత్తి అవయవాలు ఒకే ఎత్తులో ఉండాలి.
4. వికసించని పుష్పాలలో స్వపరాగ సంపర్కానికి అవకాశాలు అధికం.

ప్రశ్న 19.
ఒకవేళ కేసరాలు కీలం కన్నా దిగువగా ఉంటే, సంయోగం ఎలా జరుగుతుంది?
జవాబు:
కేసరాలు కీలం కన్నా దిగువుగా ఉండే సందర్భంలో ఆత్మపరాగ సంపర్కానికి అవకాశాలు తగ్గుతాయి. ఈ మొక్కలు పరపరాగ సంపర్కానికి ప్రాధాన్యత ఇస్తాయి.

పరపరాగ సంపర్కం జరగని సమక్షంలో కీలాగ్రం క్రిందకు వంగి పరాగరేణువులను తాకుతాయి. అందువలన ఆత్మపరాగ సంపర్కం జరుగుతుంది.

ప్రశ్న 20.
కేసరావళి, అండకోశము వేరు వేరు పుష్పాలలో ఉండే మొక్కలలో ఏమి జరుగుతుంది?
జవాబు:

1. కేసరావళి, అండకోశము వేరు వేరు పుష్పాలలో ఉంటే వాటిని “ఏకలింగ పుష్పాలు” అంటారు.
2. ఏకలింగ పుష్పాలలో ఆత్మపరాగ సంపర్కానికి అవకాశం ఉండదు.
3. కావున ఇవి పరపరాగ సంపర్కం ద్వారా ప్రత్యుత్పత్తిని నిర్వహిస్తాయి.

10th Class Biology Textbook Page No. 138

ప్రశ్న 21.
ఫలంలో ఏ ఏ పుష్పభాగాలు కనిపిస్తాయి?
జవాబు:

1. వంకాయ వంటి కొన్ని ఫలాలలో రక్షక పత్రావళి శాశ్వతంగా ఉండి పోతుంది.
2. అండాశయం ఫలంగా మారి కనిపిస్తుంది.
3. అండాశయంలోని అండాలు విత్తనాలుగా మారతాయి.
4. పుష్పవృంతం ఫలవృంతంగా ఉంటుంది.
5. అండకవచాలు ఫలకవచాలుగా మారతాయి.
6. అండన్యాస స్థానం ఫలం మధ్యలో కనిపిస్తుంది.

10th Class Biology Textbook Page No. 139

ప్రశ్న 22.
బీజదళాలు మొక్కకు ఏ విధంగా ఉపయోగపడతాయి?
జవాబు:
బీజదళాలు ఆహార పదార్థాలను నిల్వ చేసుకొంటాయి. మొక్క పెరిగి ఆహారం తయారీ కొరకు కొత్త ఆకులు ఏర్పడే వరకు, మొక్కకు బీజదళం ఆహారాన్ని అందిస్తాయి.

10th Class Biology Textbook Page No. 145

ప్రశ్న 23.
మాతృకణాల కంటే పిల్లకణాల… క్రోమోజోమ్ సంఖ్య సగానికి తగ్గించకపోతే ఏమౌతుంది? ఇది లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తి ద్వారా ఏర్పడే సంతతిపై ఎలాంటి ప్రభావం చూపుతుంది?
జవాబు:

1. లైంగిక ప్రత్యుత్పత్తిలో స్త్రీ, పురుష సంయోగబీజాలు కలిసి కొత్త జీవిని ఏర్పర్చుతాయి.
2. ఈ సంయోగబీజాలు ఏర్పడేటప్పుడు క్షయకరణ విభజన జరిగి క్రోమోజోమ్ ల సంఖ్య సగానికి తగ్గించబడుతుంది.
3. క్రోమోజోమ్ సంఖ్య తగ్గించబడనట్లయితే, రెండు కణాల కలయిక వలన కొత్త తరంలో క్రోమోజోమ్ సంఖ్య రెట్టింపు అవుతుంది.
4. క్రోమోజోమ్ ల సంఖ్యలోని మార్పు జీవి లక్షణాలను పూర్తిగా మార్చేస్తుంది.
5. జనకతరంతో పొంతన లేని కొత్తతరం ఏర్పడుతుంది.
6. కొత్తతరంలో మనుగడకు తోడ్పడని విపరీత లక్షణాలు ఏర్పడతాయి.
7. ఇలా తరతరానికి క్రోమోజోమ్ లు పెరగటం అవాంఛనీయం.

ప్రశ్న 24.
భారత ప్రభుత్వం వివాహం చేసుకోవటానికై తగిన వయస్సుగా మగపిల్లలకు 21 సంవత్సరాలు, ఆడపిల్లలకు 18 సంవత్సరాలుగా చట్టబద్దం చేసింది. ఎందుకు?
జవాబు:

1. చిన్నతనంలో జరిగే వివాహాలను బాల్యవివాహాలు అంటారు.
2. వీటి వలన స్త్రీలలో అనేక ఆరోగ్య సమస్యలు తలెత్తుతాయి.
3. స్త్రీ ప్రత్యుత్పత్తి వ్యవస్థ పూర్తిగా ఎదిగి ఉండదు, కావున గర్భధారణ ఆరోగ్యాన్ని దెబ్బతీస్తుంది.
4. చిన్న వయస్సులో కలిగే సంతానం తల్లి ఆరోగ్యం పైనే కాకుండా బిడ్డ ఆరోగ్యంపై కూడా తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపుతుంది.
5. భార్యాభర్తల మధ్య సఖ్యతను పెంచుకొనే మానసిక పరిపక్వత చిన్న వయస్సులో ఉండదు. అందువలన వివాహ వ్యవస్థ విచ్ఛిన్నమయ్యే ప్రమాదం ఉంది.
6. అందువలన భారత ప్రభుత్వం వివాహ వయస్సు మగపిల్లలకు 21, ఆడపిల్లలకు 18 సంవత్సరాలుగా చట్టం చేసింది.

ప్రశ్న 25.
ఒక్కరు లేదా ఇద్దరు పిల్లలు చాలు అనుకోవటం సామాజిక బాధ్యత అని భావిస్తారా?
జవాబు:
నేటి సమాజంలో జనాభా పెరుగుదల అతి ప్రమాదకర సమస్య. జనాభా విపరీతంగా పెరగటం వలన, ఆహార సమస్య, వనరుల కొరత, ఆవాస కొరత వంటి ప్రధాన సమస్యలు తలెత్తుతాయి. వీటిని పరిష్కరించటానికి పరిమిత కుటుంబం ఒక్కటే మంచి మార్గం. కావున ప్రతి ఒక్కరు పెరుగుతున్న జనాభా సమస్యను దృష్టిలో ఉంచుకొని పరిమిత కుటుంబానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలి. ఒక్కరు లేదా ఇద్దరు చాలు అనుకోవటం వలన జనాభా సమస్యను పరిష్కరించిన వారు అవుతారు. ప్రతివ్యక్తి దీనిని ఒక సామాజిక బాధ్యతగా భావించినపుడు మాత్రమే మనం జనాభా సమస్యను శక్తివంతంగా అరికడతాము.

ప్రశ్న 26.
ఆరోగ్యకరమైన సమాజమంటే ఏమనుకుంటున్నారు?
జవాబు:
సమాజంలోని ప్రజలందరికి ఆరోగ్య విషయాలపై సరైన అవగాహన ఉండి, ఆరోగ్య సూత్రాలను సక్రమంగా పాటించే సమాజాన్ని ఆరోగ్యకరమైన సమాజం అంటారు. వీరు ఆరోగ్యాన్ని నిర్లక్ష్యం చేయరు. వ్యాధుల సంక్రమణ నివారణపై అవగాహన కలిగి ఉంటారు. వ్యాధుల నివారణలో టీకాల పాత్రను తెలుసుకొని పిల్లలకు టీకాలు వేయిస్తారు. ఎయిడ్స్ వంటి లైంగిక వ్యాధులు సంక్రమించకుండా, తగుజాగ్రత్తలు పాటిస్తారు. ఆరోగ్యవిద్యను, కుటుంబ నియంత్రణను పాటిస్తారు.

ప్రశ్న 27.
బాల్యవివాహాలను ప్రోత్సహిస్తారా? ఎందుకు?
జవాబు:
బాల్యవివాహాలను నేను ప్రోత్సహించను. చట్టరీత్యా పురుషులకు 21 సంవత్సరాలు, స్త్రీలకు 18 సంవత్సరాల వివాహ వయస్సు. అలాకాకుండా బాల్యవివాహాలు చేయటం వలన అనేక సమస్యలు తలెత్తుతాయి. వాటిలో ప్రధానమైనది. ఆరోగ్యసమస్యలు, చిన్న వయస్సులో ఆడపిల్లలలో గర్భధారణకు కావలసినంత పరిపక్వత ఉండదు. బాల్యవివాహాల వలన త్వరగా గర్భవతులై ఆరోగ్యం పాడుచేసుకొంటారు. అంతేకాక జీవితంలో ఎదురయ్యే ఒడిదుడుకులను తట్టుకొనే మానసిక సామర్ధ్యం చిన్నతనంలో ఉండదు. దాని వలన వివాహ వ్యవస్థ విచ్ఛిన్నమై, అనేక సాంఘిక దుష్ఫలితాలకు దారితీస్తుంది. కావున మనం బాల్య వివాహాలను ప్రోత్సహించరాదు.

10th Class Biology Textbook Page No. 146

ప్రశ్న 28.
ఎయిడ్స్ వ్యా ధికి కారణమైన వైరస్ ఏమిటి?
జవాబు:
HIV (హ్యూమన్ ఇమ్యునో డెఫిషియన్సీ వైరస్) వలన AIDS వ్యాధి కలుగుతుంది.

ప్రశ్న 29.
స్థానిక ఆరోగ్య కార్యకర్తను మీ పాఠశాలకు ఆహ్వానించి HIV గురించి, సమాజంపై కలిగే దుష్ప్రభావాల గురించి చర్చించండి.
జవాబు:
స్థానిక ఆరోగ్య కార్యకర్తను మా పాఠశాలకు ఆహ్వానించి HIV గురించి అది సమాజంపై కలిగించే దుష్ఫలితాలను గురించి చర్చించాము. ఈ చర్చలో ప్రధానంగా ఎయిడ్స్ వ్యాధి సోకుతున్న వారిలో ప్రధానంగా యుక్త వయస్సు వారే ఉంటున్నారు. ఈ వ్యాధి బారిన పడి పారు అర్ధాంతరంగా జీవితాన్ని ముగించటం బాధాకరం. సమాజంలో ఉత్పాదకత అంతా యువకుల పైన ఆధారపడి ఉంటుంది. పనిచేసే తరం ఎయిడ్స్ బారిన పడటం వలన సమాజంలో ఉత్పాదకత తగ్గి ఆర్థికంగా పతనమౌతుంది.

కుటుంబంలో పోషణ చూచే ప్రధాన వ్యక్తి మరణించటం వలన ఆ కుటుంబ సభ్యులు తీవ్ర ఆర్ధిక ఇబ్బందికి లోను కావటమే గాక, కుటుంబం వీధిన పడుతుంది. ఆ కుటుంబంలోని పిల్లలు సరైన మార్గదర్శకత్వం లేక అభివృద్ధి చెందలేకపోతారు. కావున సమర్థవంతమైన సమాజం కోసం, మనమందరం ఎయిడ్స్ వ్యాధి నిర్మూలనకు సమష్టిగా కృషిచేయాలి. ఎయిడ్స్ వ్యాధిపై అవగాహన పెంచాలి. ఎయిడ్స్ రహిత సమాజస్థాపనకు నాంది పలకాలి.

ప్రశ్న 30.
AIDS రోగుల పట్ల, వారి కుటుంబం పట్ల వివక్షత చూపటం కూడా ఒక సామాజిక దురాచారమే. దీనిని మీరు అంగీకరిస్తారా? ఎందుకు?
జవాబు:
ఎయిడ్స్ రోగుల పట్ల, వారి కుటుంబాల పట్ల వివక్షత చూపరాదు. వాస్తవానికి ఎయిడ్స్ రోగికి కాని, వారి కుటుంబానికి కాని సరైన సహకారం, విశ్వాసం అందించాల్సిన బాధ్యత మన పైన ఉంది. ఎయిడ్స్ రోగులకు మనం కలిగించే మనోనిబ్బరం, సానుకూల దృక్పథం వారి జీవితాన్ని మరింత పొడిగిస్తుంది. సాటి మానవులుగా ఎయిడ్స్ వ్యాధిగ్రస్తులకు నైతిక సహకారం అందించటం మనందరి కర్తవ్యం. అలాగాక వారిని సమాజం నుండి దూరంగా ఉంచటం, వివక్షత చూపించటం ఒక సామాజిక దురాచారం. దీనిని మనం ప్రోత్సహించరాదు.

10th Class Biology Textbook Page No. 148

ప్రశ్న 31.
ఈ మధ్యకాలంలో డాక్టర్లు అల్ట్రాసౌండ్ స్కానింగ్ ద్వారా లింగనిర్ధారణ పరీక్షలను జరపడం లేదు. ఎందుకు?
జవాబు:

1. అల్ట్రాసౌండ్ స్కానింగ్ ద్వారా లింగనిర్ధారణ చేసి, చాలా మంది ఆడ శిశువులను భ్రూణహత్యలు చేస్తున్నారు.
2. ఇది మహా పాపమే కాకుండా, స్త్రీ పురుష నిష్పత్తిలో తీవ్ర వ్యత్యాసానికి దారితీస్తుంది.
3. దీని వలన అనేక సాంఘిక సమస్యలు తలెత్తే అవకాశం ఉంది.
4. అందువలన ప్రభుత్వం లింగనిర్ధారణ పరీక్షలను నిషేధించింది.
5. కావున డాక్టర్లు ఇటీవలి కాలంలో లింగనిర్ధారణ పరీక్షలు జరపటం లేదు.

10th Class Biology 6th Lesson ప్రత్యుత్పత్తి – పునరుత్పాదక వ్యవస్థ Textbook Activities (కృత్యములు)

కృత్యం – 1: పాలలో బాక్టీరియా వృద్ధి చెందడం

30 చెంచాల గోరు వెచ్చని పాలను ఒక గిన్నెలో తీసుకోండి. దానికి ఒక చెంచా పెరుగును కలపండి. మరొక గిన్నెలో అంతే పరిమాణంలో చల్లని పాలను తీసుకుని పెరుగు కలపండి. రెండు గిన్నెల మీద మూతపెట్టి సమయాన్ని నమోదు చేయండి. ప్రతి గంటకు ఒకసారి పెరుగు తయారైనది లేనిది పరిశీలించండి. పెరుగు గట్టిపడుతూ ఉండడం బాక్టీరియాల సమూహాలు పెరుగుతున్నాయనడానికి సంకేతం. రెండు గిన్నెలలో పెరుగు తయారవడానికి పట్టే కాలాన్ని లెక్కించండి.
1) రెండు గిన్నెలలోనూ ఒకే సమయానికి పెరుగు తయారయ్యిందా?
జవాబు:
రెండు గిన్నెలలో ఒకే సమయానికి పెరుగు తయారుకాలేదు. చల్లని పాల గిన్నెలో కన్నా గోరు వెచ్చని పాల గిన్నెలో పెరుగు త్వరగా తయారైనది.

2) ఒక స్పూను పెరుగులో ఉండే బాక్టీరియా సమూహాలు 30 స్పూన్ల పాలు పెరుగుగా మారడం వల్ల బాక్టీరియా 30 రెట్లు పెరిగాయని చెప్పవచ్చా?
జవాబు:
పాలలోని లాక్టిక్ యాసిడ్ బాక్టీరియా పాలను పెరుగుగా మార్చుతుంది. అనుకూల గోరువెచ్చని వాతావరణంలో బాక్టీరియా వేగంగా వృద్ధి చెందుతుంది. దానివలన పెరుగు పరిమాణం పెరుగుతుంది.

ఒక స్పూన్ పెరుగులో ఉండే బాక్టీరియా, 30 స్పూన్ల పాలు పెరుగుగా మారటం వల్ల బాక్టీరియా 30 రెట్లు పెరిగినట్లు భావించవచ్చు.

కృత్యం – 2 : పరాగరేణువును పరిశీలించడం:
ఒక స్లెడుపై ఒక చుక్క నీటిని వేయండి. మందార, బంతి, గడ్డిచామంతి వంటి ఏదైనా ఒక పుష్పాన్ని నీటిపైన మెల్లగా తట్టండి. నీటిలోకి రాలిన చుక్కల వంటి నిర్మాణాలు కనిపిస్తాయి. ఇవే పరాగరేణువులు. వీటిని మొదట భూతద్దంతోనూ తరువాత సూక్ష్మదర్శిని కింద పరిశీలించండి.

మీ ప్రయోగశాల నుండి పరాగరేణువు సైడ్ ను తీసుకొని సూక్ష్మదర్శిని కింద ఉంచి పరిశీలించండి. మీరు , పరిశీలించిన పరాగరేణువు పటం గీయండి. మీరు గీసిన పటాన్ని కింది పటంతో పోల్చండి.

1) పరాగరేణువులో ఎన్ని కణాలు ఉంటాయి?
పటంలో పరాగనాళంలో రెండు కేంద్రకాలు ఉండడాన్ని గమనించారా? ఏకకణ దశలో ఉన్న పరాగరేణువు నుండి ఇవి ఏర్పడ్డాయని మీరు భావిస్తున్నారా?
జవాబు:

1. పరాగరేణువులో రెండు కణాలు ఉంటాయి. అవి: 1. శాఖీయకణం 2. పురుషబీజకణం
2. శాఖీయకణం విభజన చెంది పరాగనాళాన్ని ఏర్పర్చుతుంది.
3. పరాగనాళం ద్వారా పురుషబీజ కణం ప్రయాణిస్తూ, రెండు కేంద్రకాలను ఏర్పరుస్తుంది.
4. ఇవి స్త్రీ బీజకణంతో ఒకటి, ద్వితీయ కేంద్రంతో మరొకటి కలసి, మొక్కలలో ద్విఫలదీకరణను గావిస్తాయి.

కృత్యం – 3: విత్తనం మొలకెత్తడం

కొన్ని వేరుశనగలు లేదా శనగలను తీసుకొని, రాత్రంతా నానబెట్టండి. తరువాత నీటిని ఒంపివేసి గింజలను తీసి గుద్దతో చుట్టి మూటకట్టండి. గింజలు తడి ఆరిపోకుండా నీరు చిలకరిస్తూ ఉండాలి. తరువాత రోజు గింజలను తీసుకొని జాగ్రత్తగా పప్పుబద్దలను తెరచి చూడండి. గింజలోని భాగాలను పరిశీలించండి. పక్క పటంతో పోలుస్తూ భాగాలను గుర్తించండి.
జవాబు:

1. గింజల లోపల చిన్న పిండం కనిపించింది.
2. ఇది రెండు వైపులా మొనతేలి పెరుగుదలను చూపుతున్నది.
3. పై భాగం నుండి కాండ వ్యవస్థ అభివృద్ధి చెందుతుంది. దీనిని “ప్రథమ కాండం” అంటారు.
4. క్రింది వైపునుండి వేరు వ్యవస్థ అభివృద్ధి చెందుతుంది. దీనిని “ప్రథమ మూలం” అంటారు.

కృత్యం – 4 సమవిభజనలోని వివిధ దశలను పరిశీలించండి.

మీ ప్రయోగశాలలోని సమవిభజనలోని వివిధ దశలను చూపించే శాశ్వత స్లెడ్ లను తీసుకొని సూక్ష్మదర్శిని కింద ఉంచి జాగ్రత్తగా పరిశీలించండి. మీరు పరిశీలించిన వాటి పటాలు గీయండి. మీ పరిశీలనలను కింది పటాలతో పోల్చండి.

జవాబు:

1. సమవిభజనలో నేను పరిశీలించిన దశలు పటంలోని బొమ్మలను పోలి ఉన్నాయి.
2. కొన్ని కణాలలో కేంద్రక త్వచం కరిగిపోయి ఉంది. దీనిని ప్రథమదశగా గుర్తించాను.
3. క్రోమోజోములు మందంగా మధ్య ఉన్న దశను మధ్యదశగా గుర్తించాను.
4. క్రోమోజోములు ధృవాలవైపు జరుగుతున్న దశను చలనదశగా గుర్తించాను.
5. రెండు కేంద్రకాలు ఉన్న కణాలను అంత్యదశలో ఉన్నట్లు గుర్తించాను.

ప్రయోగశాల కృత్యం

రైజోపసను లేదా సాధారణ బూజును సూక్ష్మదర్శిని సహాయంతో పరీక్షించాలంటే దానిని మనం నియమిత పరిస్థితులలో సొంతంగా పెంచాలి. ఇందుకోసం బ్రెడను గాని, రొట్టెను గాని, ఫలాలుగాని లేదా కూరగాయలు – గానీ ఉపయోగించవచ్చు. బూజు పెరగడానికి 4-10 రోజుల సమయం పడుతుంది. (ఎలర్జీకి కారణమయ్యే బూజు పెంచడం మంచిది కాదు. దీనివలన తీవ్రమైన ఉబ్బసానికి గురికావచ్చు.)

రొట్టెను ఒక గంటపాటు ఆరుబయట ఉంచడం వల్ల దానికి కావలసిన సాంక్రమిక పదార్థాలను గ్రహిస్తుంది. రొట్టెను ఒక ప్లాస్టిక్ సంచిలో ఉంచి, దానిపై నీటిని చిలకరించండి. అది తేమను గ్రహిస్తుంది. ఇప్పుడు సంచి లోపల కొంతగాలి ఉండేలా దారంతో ముడివేయండి. ఈ సంచిని మిగతా ఆహార పదార్థాలకు దూరంగా, చీకటి మరియు వెచ్చగా ఉండే ప్రదేశంలో ఉంచాలి. సాధారణంగా వంట గదిలో పొయ్యికి దగ్గరగా ఉండే అలమర దీనికి సరియైన ప్రదేశం. లేదా కిటికీ దగ్గర సంచిపైన పళ్ళెం బోర్లించి ఉంచవచ్చు. తేమ ప్రదేశాలలో బూజు బాగా పెరుగుతుంది. రెండు మూడు రోజుల్లో బూజు పెరగడం మొదలై ఒకటి రెండు వారాలలో పూర్తి స్థాయిలో పెరుగుతుంది.
1. రైజోపస్ సైడ్ ను తయారు చేయు విధానం తెలపండి.
(లేదా)
సునీత రొట్టె ముక్కనందు రైజోపస్ శిలీంధ్రంను పరిశీలించాలనుకుంటుంది.
i) ఆమెకు అవసరమైన పరికరాలను తెల్పండి.
ii) ఈ ప్రయోగ విధానంను వివరించండి.
జవాబు:
ఉద్దేశం : రైజోపస్ ప్లెడను తయారుచేయడం, కావలసిన పరికరాలు : కొద్దిగా బూజు, సైడ్ (గాజుపలక), కవర్ స్లిప్, నీరు, చేతి గౌజులు.

విధానం :

1. సైడు మధ్యలో డ్రాపర్ ద్వారా నీటి చుక్కను వేయాలి.
2. పంటిపుల్ల సహాయంతో కొంత బూజును తీసుకొని, దానిని సైడు మధ్యలో ఉండే నీటి చుక్కపై ఉంచాలి.
3. ఇప్పుడు కవరు స్లిప్ యొక్క అంచు నీటి చుక్కను తాకేటట్లు సరిచేసి, కింద నీటి బుడగలు లేకుండా బూజుపై కవరు స్లిప్ను అమర్చాలి.
4. కవరు స్లిప్ అంచుల్లో ఉండే నీటిని టిష్యూ పేపరుతో తొలగించాలి.
5. సూక్ష్మదర్శిని సహాయంతో పరిశీలించాలి.

సరైన సమాధానాన్ని గుర్తించండి

1. అందాలను ఉత్పత్తి చేసే స్త్రీ ప్రత్యుత్పత్తి వ్యవస్థలోని భాగమేది?
A) అండాశయం
B) ఎపిడిడిమిస్
C) గర్భాశయ ముఖద్వారం
D) ఫాలోపియన్ నాళం
జవాబు:
B) ఎపిడిడిమిస్

2. శుక్రకణం – అండంతో కలిసే ప్రక్రియను ఏమంటారు?
A) ఫ్రాగ్మంటేషన్
B) ఫర్మెంటేషన్
C) ఫెర్టిలైజేషన్
D) ఫ్యూజన్
జవాబు:
C) ఫెర్టిలైజేషన్

3. పురుష ప్రత్యుత్పత్తి వ్యవస్థలోని ఏ భాగం శుక్రకణాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది?
A) వాస్ డిఫరెన్స్
B) ఎపిడిడిమిస్
C) బ్లాడర్
D) శ్రోటమ్
జవాబు:
D) శ్రోటమ్

4. శుక్రకణం, అండం యొక్క పొరలను ఎలా ఛేదిస్తుంది? కింది వానిలో సరైనదానిని ఎన్నుకోండి.
A) అండ కవచంలోని రంధ్రాన్ని చీల్చడం ద్వారా
B) అండ కవచాన్ని రసాయనాలతో కరిగించడం ద్వారా
C) అండ కవచాన్ని కొరకడం ద్వారా
D) అండ కవచంలోని ఖాళీలను నొక్కడం ద్వారా
జవాబు:
B) అండ కవచాన్ని రసాయనాలతో కరిగించడం ద్వారా

5. అండం, శుక్రకణాలకన్నా పెద్దదిగా ఉంటుంది. ఎందుకు? సరైనదానిని ఎన్నుకోంది.
A) అండం ఎక్కువ కణాలను కలిగి ఉంటుంది.
B) ఫలదీకరణ అనంతరం పెరుగుదలకు కావల్సిన పోషక పదార్థాలను కలిగి ఉంటుంది.
C) మందమైన కణకవచాలను కలిగి ఉంటుంది.
D) పెద్ద కేంద్రకాన్ని కలిగి ఉంటుంది.
జవాబు:
B) ఫలదీకరణ అనంతరం పెరుగుదలకు కావల్సిన పోషక పదార్థాలను కలిగి ఉంటుంది.

6. కింది వానిలో గర్భస్థ శిశువు పెరుగుదలపై ప్రభావాన్ని చూపునవేవి? సరైనదానిని ఎన్నుకోండి.
A) సిగరెట్ పొగలోని రసాయనాలు
B) ఆల్కహాల్
C) మందులు
D) పైవన్నీ
జవాబు:
D) పైవన్నీ

7. మానవ జీవిత చక్రంలోని దశలను సూచించుటకు కిందివానిలో ఏది సరైనది?
A) శిశుదశ – బాల్యదశ – కౌమారదశ – వయోజనదశ
B) బాల్యదశ – శిశుదశ – వయోజనదశ-కౌమారదశ
C) కౌమారదశ – శిశుదశ-వయోజనదశ-బాల్యదశ
D) పైవేవీ కావు
జవాబు:
A) శిశుదశ – బాల్యదశ – కౌమారదశ – వయోజనదశ