SCERT AP Board 7th Class Hindi Solutions 9th Lesson गुसाडी Textbook Questions and Answers.
AP State Syllabus 7th Class Hindi Solutions 9th Lesson गुसाडी
7th Class Hindi 9th Lesson गुसाडी Textbook Questions and Answers
सोचो-बोलो
प्रश्न-उत्तर
प्रश्न 1.
चित्र में क्या दिखाई दे रहा है? (చిత్రంలో ఏమి కనపడుతూ ఉన్నది?)
उत्तर:
चित्र में एक आदमी और कुछ औरतें हैं। आदमी ढप बजा रहा है। औरतें एक पंक्ति में खडे होकर नाच रही हैं। दूसरे में जंगू युवक का वेशभूषा दिखाई दे रहा है।
प्रश्न 2.
कुछ प्रसिद्ध लोकनृत्यों के नाम बताओ। (కొన్ని ప్రసిద్ధి చెందిన ప్రజా నాట్యముల పేర్లు తెలుపుము.)
उत्तर:
कूचिपूडि, कथक, मोहिनी अट्टम, भरत नाट्यम, कथाकली, मणिपुरी, उडिसी, जानपद, आदि कुछ प्रसिद्ध लोकनृत्य हैं।
प्रश्न 3.
नाचती हुई इन महिलाओं के मन में कौनसी भावना होगी? (నాట్యం చేస్తున్న ఈ స్త్రీల మనస్సులో ఎటువంటి భావము ఉంటుంది?)
उत्तर:
नाचती हुई ये महिलाएँ जनजातिवाली हैं। ये अपने आचार – विचार, रीति – रिवाजों के अनुगामी हैं। उनके दिल में त्यौहार मनाने की खुशी की भावना होगी।
Improve Your Learning
सुनो-बोलो
प्रश्न 1.
जनजाति के लोगों की क्या विशेषताएँ हैं? (గిరిజన వర్గ ప్రజల ప్రత్యేకతలు ఏమి?)
उत्तर:
जनजाति के लोग अच्छे और नादान होते हैं। अकसर वे जंगलों में रहते हैं। वे पढे – लिखे नहीं होते हैं। प्रकृति की संपदा के रूप में मिलनेवाली चीज़ों से अपना जीवन बिताते हैं। प्रेममयी होते हैं। सब लोग मिलजुलकर एक ही परिवार के जैसा रहते हैं। उनकी अपनी संस्कृति होती है। उनकी वेश-भूषा भी अलग-अलग होती है। भक्ति-विश्वास से रहते हैं।
प्रश्न 2.
शहर दूर होने के कारण गोंड जनजाति के लोगों को क्या – क्या कठिनाइयाँ होती हैं? (పట్టణము దూరంగా ఉన్న కారణంగా గోండ్ తెగ ప్రజలకు ఏ ఏ కష్టములు వస్తున్నాయి?)
उत्तर:
गोंड जाति के लोग जंगल में रहते हैं। उनके यहाँ से शहर बहुत दूर में है। शहर जाने उनको बहुत मुश्किल होता है। क्योंकि वहाँ पहुँचने के लिए सडकें और बसों की सुविधाएँ बहुत कम हैं। इसलिए उन्हें अपने जीवन यापन के लिए, पढाई के लिए, स्वास्थ्य रक्षा के लिए, सुख-सुविधाएँ पाने में अनेक कठिनाइयाँ होती हैं।
प्रश्न 3.
कुछ लोकनृत्यों के बारे में बताओ। जैसे : कोलाटम, डांडिया आदि। (కొన్ని ప్రజా నాట్యముల పేర్లు తెలుపుము) ( ఉదా : కోలాటం, దాండియా))
उत्तर:
कोलाटम :
यह दक्षिण भारत का प्रसिद्ध लोकनृत्य है। यह किसी भी देवी या देवताओं के उत्सव के मौकों पर या उनके निमज्जन के समय किया जाता है। यह नृत्य मरद या औरतें सामूहिक रूप में करते हैं।
डांडिया :
यह महाराष्ट्र का लोकनृत्य है। यह लोकनृत्य युवती और युवकों के द्वारा किया जाता है।
पढ़ो
अ) वाक्यों का क्रम सही करो। (వాక్యక్రమాన్ని సరిచేయండి.)
1. बहुत मीठी है होती भाषा यह।
उत्तर:
यह भाषा बहुत मीठी होती है।
2. संस्कृति प्रमुख है नृत्य गुसाडी का हमारी।
उत्तर:
गुसाडी हमारी संस्कृति का प्रमुख नृत्य है।
3. बजाते हैं ढोल पुरुष।
उत्तर:
पुरुष ढोल बजाते हैं।
4. दूर हैं होते शहर बहुत।
उत्तर:
शहर बहुत दूर होते हैं।
लिखो
अ) गुसाडी नृत्य के बारे में तुम क्या जानते हो? (గుసాడీ నాట్యం గురించి నీకు ఏమి తెలియును?)
उत्तर:
तेलंगाणा की जनजातियों में गोंड एक है। गुसाडी इस जाति की संस्कृति का प्रमुख नृत्य है। इस नृत्य के समय गोंड लोगों की विशेष वेश-भूषा होती है। जंगुदाई देवी की विशेष पूजा की जाती है। पुरुष ढोल बजाते हैं तो स्त्रियाँ गाना गाती हैं। उनके गीत की प्रसिद्ध पंक्ति रेला-रेला है। गाने के अनुसार नृत्य करते हैं।
आ) तुम्हें जनजाति लोगों की सबसे अच्छी बात कौन – सी लगती है? (నీకు గిరిజన ప్రజల అన్నిటికన్నా మంచి విసయము ఏదనిపిస్తుంది?)
उत्तर:
मुझे जनजाति लोगों की सब से अच्छी बात उनकी अपनी विशेष संस्कृति लगती है। वे अपनी संस्कृति का श्रद्धापूर्वक पालन करते हैं। संस्कृति के अनुसार ही उनकी वेश-भूषा होती है। देवी के एक रूप पर विश्वास रखकर उसकी विशेष पूजा में मग्न रहते हैं। उनका विश्वास है कि सच्चे दिल से देवी की पूजा करते तो वही उनको संकटों से बचाती है। राग-द्वेषों से दूर रहकर स्वेच्छा से जीवन बितानेवाले वे लोग बडे उत्तम हैं।
शब्द भंडारा
अ) जोडो और नये वाक्य लिखो। (జతపరుచుము, క్రొత్త వాక్యాలు వ్రాయుము.)
आ) वाद्य यंत्रों के नाम लिखो। (వాద్య యాత్రముల పేర్లు వ్రాయుము.)
इ) वर्ग पहेली में से पाठ में आये शब्दों को ढूँढकर लिखो। – (గళ్ళ నుడి కారములో నుండి పాఠములో వచ్చిన శబ్దములను వెతికి వ్రాయుము.)
भाषा की बात
अ) नीचे दिये गये वाक्य ध्यान से देखो | (క్రింద ఇవ్వబడిన వాక్యాములు శ్రద్ధగా గమనించుము.)
1) मैं गुसाडी नृत्य करता हूँ।
जैसे : हम गुसाडी नृत्य करते हैं।
2) मैं पर्व मनाता हूँ।
उत्तर:
हम पर्व मनाते हैं।
3) मैं टी.वी. देखता हूँ।
उत्तर:
हम टी.वी. देखते हैं।
4) मैं पानी पीता हूँ।
उत्तर:
हम पानी पीते हैं।
5) मैं खाना खाता हूँ।
उत्तर:
हम खाना खाते हैं।
ऊपर दिये गये वाक्यों के आधार पर “हम” शब्द का उपयोग करते हुए कुछ वाक्य बनाओ। (పైన ఇచ్చిన వాక్యముల ఆధారంగా “हम” (మనము/మేము) పదమును ఉపయోగిస్తూ కొన్ని వాక్యాలు తయారుచేయుము.)
1) मैं बाज़ार जाता हूँ।
उत्तर:
हम बाज़ार जाते हैं।
2). मैं सिनेमा देखता हूँ।
उत्तर:
हम सिनेमा देखते हैं।
3) मैं मैदान में खेलता हूँ।
उत्तर:
हम मैदान में खेलते हैं ।
4) मैं गाँव में रहता हूँ।
उत्तर:
हम गाँव में रहते हैं।
5) मैं हमेशा दान करता हूँ।
उत्तर:
हम हमेशा दान करते हैं।
सृजनात्मक अभिव्यक्ति
मोर के पंख का चित्र उतार कर दो वाक्य लिखो। (నెమలి పింఛం బొమ్మ వేసి రెండు వాక్యాలు వ్రాయుము.)
उत्तर:
यह मोर का पंख है। यह सुंदर दिखाई देता है। इसके बीच में नीले रंग की आँख जैसी रहती है। सभी लोग इसे पसंद करते हैं। मोर अपने पंख फैलाकर सुंदर नाच करता है।
शब्दार्थ (అర్థాలు) (Meanings)
जनजाति = గిరిజన వర్గము, a tribe
आसानी से = తేలికగా, easily
कठिनाई = కష్టము, difficulty
विशेष = ప్రత్యేకమైన, special
संस्कुति = నాగరికత, culture
प्रमुख = ముఖ్యమైన / గొప్ప, prominent
वेश-भूषा = వస్త్రధారణ / కట్టు-బొట్టు, apparel
मानना = అంగీకరించు, to agree
संकट = ఆపద, crisis
पगडी = తలపాగ, turban
मोर पंख = నెమలి రెక్కల ఈకలు, peacock feathers
प्रसिद्ध = ప్రసిద్ధి చెందిన, famous
सुविधाएँ = సౌకర్యములు, facilities
सरकार = ప్రభుత్వము, government
प्रयास = ప్రయత్నము, attempt
गुसाडी తెలుగు సారాంశం
गुसाडी తెలుగు సారాంశం
నా పేరు జంగు. నేను ఆదిలాబాద్ గోండ్ జాతి యువకుడను. నేను గోండీ భాషలో మాట్లాడుతాను. ఈ భాష చాలా మధురంగా ఉంటుంది.
మాది కూడ ఒక ప్రత్యేక నాగరికత. గుసాడీ మా నాగరికతకు చెందిన ముఖ్యమైన నాట్యము. నాట్యము సమయంలో మా కట్టు-బొట్టు ప్రత్యేకంగా ఉంటుంది. మేము విభిన్న పండుగలప్పుడు నాట్యం చేస్తాము. జంగుదాయి మా అమ్మదేవత. మేము ఈమె ప్రత్యేక పూజ చేస్తాము. ఆమె మమ్ము ఆపదల నుండి కాపాడుతుందని మా నమ్మకము. మేము నెమలి ఈకలతో తయారైన తలపాగ ధరిస్తాము. నాకు మా నాగరికత/సాంప్రదాయం చాలా ఇష్టము.
పురుషులు డోలు మ్రోగిస్తే స్త్రీలు పాటలు పాడుతారు. మా పాటలో ప్రసిద్ధి చెందిన పంక్తి రేలా రేలా, మేము పాడినట్లుగానే నాట్యము కూడా చేస్తాము.
మేము అడవిలో నివసిస్తాము. ఇక్కడ నుండి నగరం చాలా దూరంలో ఉంది. మా దగ్గరకు చేరటానికి రోడ్లు, బస్సుల సౌకర్యాలు చాలా తక్కువ. ఇప్పుడు ప్రభుత్వము సౌకర్యములు కలిగించెడి ప్రయత్నము చేస్తూ ఉంది.