AP 10th Class Physical Science Important Questions 12th Lesson కార్బన్ – దాని సమ్మేళనాలు

These AP 10th Class Physical Science Important Questions 12th Lesson కార్బన్ – దాని సమ్మేళనాలు will help students prepare well for the exams.

AP Board 10th Class Physical Science 12th Lesson Important Questions and Answers కార్బన్ – దాని సమ్మేళనాలు

10th Class Physics 12th Lesson కార్బన్ – దాని సమ్మేళనాలు 1 Mark Important Questions and Answers

ప్రశ్న 1.
అణు సాదృశ్యంను నిర్వచించండి.
జవాబు:
ఓకే అణు ఫార్ములా గల సమ్మేళనాలు వేరు వేరు ధర్మాలను కలిగి ఉండడాన్ని అణు సాదృశ్యం అంటారు.

ప్రశ్న 2.
ఈ క్రింది ప్రమేయ సమూహాల పేర్లు వ్రాయండి.
a) – COOR
b) – OH
జవాబు:
a) – COOR = ఎస్టర్
b) – OH = ఆల్కహాల్

ప్రశ్న 3.
కు IUPAC పేరు రాయండి.
జవాబు:
3 మోనో క్లోరో బ్యూట్ 1 ఈన్ (లేదా) 3 క్లోరో 1 బ్యూటీన్.

ప్రశ్న 4.
దహనచర్యలో ఆక్సిజన్ పాత్రను వివరించండి.
జవాబు:
ఆక్సిజన్ దహన చర్యకు దోహదకారి (లేక) పదార్థం మండడానికి ఆక్సిజన్ సహాయపడుతుంది (లేక) ఆక్సిజన్ లేనిదే దహనచర్య జరుగదు.

ప్రశ్న 5.
పిండికి ఈస్ట్ ను కలిపిన కొద్ది సేపటికి అది ఉబ్బుతుంది. ఎందుకు?
జవాబు:

1. పిండికి ఈస్టను కలిపినప్పుడు ఈస్ట్ జైమేజ్, ఇన్వర్టేజ్ అనే ఎంజైమ్ లను విడుదల చేయును.
2. ఇన్వర్టేజ్ ఎంజైము పిండి పదార్థంలోని పాలిశాకరైడ్ లను మోనోశాకరైడ్లుగా విడగొట్టును.
3. జైమేజ్ ఎంజైమ్ మోనోశాకరైడ్లను ఆల్కహాల్ మరియు CO₂ లుగా విడగొట్టును.
4. ఇలా విడుదలయిన CO₂ వాయువు పిండి నుండి రంధ్రాలు చేసుకొని బయటకు పోతుంది.
5. అందువలన పిండి ఉబ్బి మెత్తగా తయారవుతుంది.

ప్రశ్న 6.

జవాబు:

ప్రశ్న 7.
నానో ట్యూమై రెండు ఉపయోగాలను రాయండి.
జవాబు:

1. నానో ట్యూబ్ లను అణుతీగలుగా ఉపయోగిస్తారు.
2. సమీకృత వలయాలలో రాగికి బదులుగా నానో ట్యూబ్ లను అనుసంధాన తీగలుగా ఉపయోగిస్తారు.
3. అతి చిన్నదైన కణంలోకి ఏదేని జీవాణువులను ప్రవేశపెట్టడానికి నానో ట్యూబ్ లను ఉపయోగిస్తారు.

ప్రశ్న 8.
3, 7-డై బ్రోమో-4, 6-2 క్లోరో-ఆర్ట్-5-ఈన్-1, 2-డై ఓల్ అనే కర్బన సమ్మేళనం యొక్క అణునిర్మాణం రాయండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 9.
ఆవర్తన పట్టికలో కార్బన్ యొక్క స్థానం తెల్పండి.
జవాబు:
కార్బన్ ఆవర్తన పట్టికలోని 14వ గ్రూప్ లేదా IVA గ్రూప్ మరియు 2వ పిరియడ్ కు చెందిన అలోహము.

ప్రశ్న 10.
సంకరీకరణము అనగానేమి?
జవాబు:
పరమాణువులలో దాదాపు సమాన శక్తి గల ఆర్బిటాళ్లు ఒకదానితో ఒకటి కలిసి అదే సంఖ్యలో సమాన శక్తి, ఆకృతి గల ఆర్బిటాళ్ల సమితిని ఏర్పరచే ప్రక్రియను సంకరీకరణము అంటారు.

ప్రశ్న 11.
మీథేన్ లో sp³ – s అతిపాతంను సూచించు పటాన్ని గీయండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 12.
ఇథిలీన్ (ఈథేన్) అణు ఆకృతిని గీయండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 13.
రూపాంతరత అనగానేమి?
జవాబు:
ఒక మూలకం రెండు లేక అంతకంటే ఎక్కువ రూపాలలో లభ్యమవుతూ అవి దాదాపు ఒకే విధమైన రసాయన ధర్మాలు మరియు వివిధ భౌతిక ధర్మాలను ప్రదర్శించుటను ,రూపాంతరత అంటారు.

ప్రశ్న 14.
కార్బన్ యొక్క అస్ఫటిక రూపాంతరాలు ఏవి?
జవాబు:
నేలబొగ్గు, కోక్, కొయ్య బొగ్గు, జంతు బొగ్గు, దీపాంగరం మొదలైనవి కార్బన్ యొక్క అస్ఫటిక రూపాంతరాలు.

ప్రశ్న 15.
కార్బన్ యొక్క స్ఫటిక రూపాంతరాలను తెల్పండి.
జవాబు:
వజ్రం, గ్రాఫైట్ మరియు బక్ మిస్టర్ ఫుల్లరిన్ అనేవి కార్బన్ యొక్క స్ఫటిక రూపాలు.

ప్రశ్న 16.
అమ్మోనియం సయనేట్ నుంచి యూరియాను ఏ విధంగా తయారు చేస్తారు?
జవాబు:
అమ్మోనియం సయనేట్ ను వేడిచేస్తే యూరియా ఏర్పడుతుంది.

ప్రశ్న 17.
కర్బన పరమాణువులు ఒకదానితో ఒకటి కలిసి పొడవైన గొలుసులు ఏర్పరచే ప్రక్రియను ఏమంటారు?
జవాబు:
కర్బన పరమాణువులు ఒకదానితో ఒకటి కలసి పొడవైన గొలుసులు ఏర్పరచే ప్రక్రియను కాటినేషన్ అంటారు.

ప్రశ్న 18.
కార్బనను ఎందుకు విలక్షణ మూలకం అంటారు?
జవాబు:
కార్బన్ ఈ క్రింది పేర్కొనబడిన ధర్మాలు కలిగి ఉండటం వలన కార్బన్ ను విలక్షణ మూలకంగా గుర్తిస్తారు.

1. చతుర్ సంయోజకత
2. కాటినేషన్ (శృంఖల సామర్థ్యం)
3. బహుబంధాల ఏర్పాటు

ప్రశ్న 19.
హైడ్రోకార్బన్లు అనగానేమి?
జవాబు:
కార్బన్ మరియు హైడ్రోజన్ మాత్రమే కలిగి ఉన్న సమ్మేళనాలను హైడ్రోకార్బన్లు అంటారు.

ప్రశ్న 20.
రేఖీయ కర్బన సమ్మేళనానికి ఒక ఉదాహరణ తెల్పండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 21.
శృంఖల కర్బన సమ్మేళనానికి ఒక ఉదాహరణ తెల్పండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 22.
చక్రీయ కర్బన సమ్మేళనానికి ఒక ఉదాహరణ తెల్పండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 23.
ఆల్కేనులు అనగానేమి?
జవాబు:
కార్బన్ పరమాణువుల మధ్య ఏకబంధం గల సంతృప్త హైడ్రోకార్బన్లను ఆల్కేనులు అంటారు.

ప్రశ్న 24.
ఆల్కీనులు అనగానేమి?
జవాబు:
కార్బన్ పరమాణువుల మధ్య కనీసం ఒక ద్విబంధం కలిగిన అసంతృప్త హైడ్రోకార్బన్లను ఆల్కీనులు అంటారు.

ప్రశ్న 25.
ఆల్కెనులు అనగానేమి?
జవాబు:
కర్బన పరమాణువుల మధ్య కనీసం ఒక త్రిబంధం ఉన్న అసంతృప్త హైడ్రోకార్బన్లను ఆల్కెనులు అంటారు.

ప్రశ్న 26.
ఒక హైడ్రోకార్బన్ యొక్క ఫార్ములా C₁₂H₂₄. అయితే అది ఏ సమజాత శ్రేణికి చెందిందో తెల్పండి.
జవాబు:
C₁₂H₂₄ అణు ఫార్ములా కలిగిన హైడ్రోకార్బన్ ఆల్కీన్ సమజాత శ్రేణికి చెందినది.

ప్రశ్న 27.
ప్రమేయ సమూహం అనగానేమి?
జవాబు:
ఒక కర్బన సమ్మేళనం యొక్క ధర్మాలు తనలో ఉన్న ఏ మూలకం లేదా సమూహంపై ఆధారపడుతుందో దానిని ప్రమేయ సమూహం అంటారు.

ప్రశ్న 28.
అణు సాదృశ్యం అనగానేమి?
జవాబు:
ఒకే అణుఫార్ములా కలిగి, వేరు వేరు ధర్మాలు గల కర్బన సమ్మేళనాలను అణు సాదృశ్యాలు అంటారు. ఈ దృగ్విషయాన్ని అణు సాదృశ్యం అంటారు.

ప్రశ్న 29.
రెండు వరుస సమజాతుల మధ్య తేడా ఎంత ఉంటుంది?
జవాబు:
రెండు వరుస సమజాతుల మధ్య తేడా – CH₂ ఉంటుంది.

ప్రశ్న 30.
3 – బ్రోమో – 2 – క్లోరో – 5 ఆక్సో హెక్సనోయిక్ ఆమ్లం నిర్మాణాన్ని తెల్పండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 31.
సఫోనిఫికేషన్ అనగానేమి?
జవాబు:
ఎస్టర్‌ను క్షార సమక్షంలో జలవిశ్లేషణ చెందించి సబ్బును పొందే ప్రక్రియను సఫోనిఫికేషన్ అంటారు.

ప్రశ్న 32.
సబ్బు అనగానేమి?
జవాబు:
రసాయనికంగా సబ్బులు ఫాటీ ఆమ్లాల సోడియం లేక పొటాషియం లవణాలు.

ప్రశ్న 33.
గ్రాఫైట్ ఒక ఉత్తమ విద్యుత్ వాహకంగా ఎలా పని చేస్తుంది?
జవాబు:
అస్థానీకృత π ఎలక్ట్రాన్ వ్యవస్థ వలన గ్రాఫైట్ ఒక ఉత్తమ విద్యుత్ వాహకంగా పని చేస్తుంది.

ప్రశ్న 34.
ఫుల్లరిన్ల ఉపయోగాలు తెల్పండి.
జవాబు:

1. ఫుల్లరిన్లను కొన్ని రకాల బాక్టీరియాలను నియంత్రించుటకు ఉపయోగిస్తారు.
2. ఫుల్లరిన్లను మెలనోమా వంటి క్యాన్సర్ నివారణలలో ఉపయోగిస్తారు.

ప్రశ్న 35.
ఆక్సీకరణులు అనగానేమి?
జవాబు:
వేరే పదార్థాలను ఆక్సీకరణం చెందించే పదార్థాలను ఆక్సీకరణులు అంటారు.

ప్రశ్న 36.
ఆల్కేనులను ఫారాపిన్లు అని ఎందుకు అంటారు?
జవాబు:
ఫారాపిన్లు అనే పదం parum – little, affins = affinity అనే పదాల నుంచి వచ్చింది. దాని అర్థం చర్యాశీలత తక్కువ ఆల్కేనుల చర్యాశీలత తక్కువ కాబట్టి వాటిని ఫారాపిన్లు అంటారు.

ప్రశ్న 37.
వాహనాలలో ఆల్కహాల్ ఉపయోగం తెల్పండి.
జవాబు:
10% ఇథనోల్ కలిగిన గాసోలిన్ ఉత్తమ వాహన ఇంధనంగా ఉపయోగపడుతుంది.

ప్రశ్న 38.
కొల్లాయిడల్ ద్రావణం అనగానేమి?
జవాబు:
విక్షేపక ప్రావస్థ యొక్క కణాల వ్యాసము 1nm కంటే ఎక్కువగాను 1000 nm కంటే తక్కువ పరిమాణంలో విక్షేపణ యానకంలో ఉంటే దానిని కొల్లాయిడల్ ద్రావణం అంటారు.

ప్రశ్న 39.
కార్బన్ కాకుండా కాటినేషన్‌ను ప్రదర్శించే ఇతర మూలకాలు ఏవి?
జవాబు:
సల్ఫర్, ఫాస్ఫరస్ మరియు సిలికాన్.

ప్రశ్న 40.
రేఖీయ గొలుసులు గల హైడ్రోకార్బన్లను ఏమని పిలుస్తారు?
జవాబు:
ఏలిఫాటిక్ లేదా ఎసైక్లిక్ హైడ్రోకార్బన్లు.

ప్రశ్న 41.
IUPACని విస్తరించండి.
జవాబు:
అంతర్జాతీయ శుద్ధ మరియు అనువర్తిత రసాయన శాస్త్ర సంఘం International Union of Pure and Applied Chemistry.

ప్రశ్న 42.
కర్బన సమ్మేళనాలకు పేర్లు పెట్టేటప్పుడు ప్రమేయ సమూహాల అవరోహణక్రమాన్ని తెల్పండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 43.
ఇంధనంగా ఇథనోల్ పాత్రను ఏ విధంగా అభినందిస్తావు?
జవాబు:
ఇథనోల్ పూర్తిగా మండి అధిక శక్తిని ఇస్తుంది. కాలుష్యం కూడా తక్కువగా ఏర్పడుతుంది. కాబట్టి ఇంధనంగా ఇథనోల్ పాత్ర అభినందనీయం.

ప్రశ్న 44.
ఊరగాయలు నిల్వ ఉంచుటలో ఇథనోయిక్ ఆమ్ల పాత్రను ఏ విధంగా అభినందిస్తావు?
జవాబు:
ఇథనోయిక్ ఆమ్లాన్ని వెనిగర్ రూపంలో ఊరగాయలు అధిక కాలం నిల్వ ఉంచడానికి కలుపుతారు. కాబట్టి ఊరగాయలు నిల్వ ఉంచుటలో ఇథనోయిక్ ఆమ్లం ప్రధానపాత్ర కలిగి ఉంది.

ప్రశ్న 45.
వంటగ్యాస్ లీకవుతున్నట్లు ఏ విధంగా గుర్తిస్తావు?
జవాబు:
వంటగ్యాస కు ఇథైల్ మెర్కిప్టన్ అనే వాసనను ఇచ్చే సమ్మేళనాన్ని కలుపుతారు. దాని ద్వారా వచ్చే దుర్వాసన ద్వారా గ్యాస్ లీకవుతున్నట్లు గుర్తించవచ్చు.

ప్రశ్న 46.
వంటగ్యాస్ (LPG) పర్యావరణ రక్షణలో ఏ విధంగా ఉపయోగపడుతున్నది?
జవాబు:
ఇది అధిక ఉష్ణాన్ని ఇవ్వడమే కాక ఎటువంటి పొగను ఇవ్వదు. కాబట్టి కాలుష్యాన్ని బాగా తగ్గిస్తుంది. కాబట్టి పర్యావరణ రక్షణలో తోడ్పడుతున్నది.

ప్రశ్న 47.
ఔషధాల పరిశ్రమలలో ఇథనోల్ ఏ విధంగా ఉపయోగపడుతున్నది?
జవాబు:
ఔషధాల పరిశ్రమలలోని టించర్లను ఇథనోల్ లో తయారు చేస్తారు. అంతే కాకుండా ఔషధాల తయారీలో ఉపయోగపడే ఇతర సమ్మేళనాలు అనగా క్లోరోఫాం, ఇథనోయిక్ ఆమ్లం మొదలైన వాటిని ఇథనోల్ నుంచి తయారు చేస్తారు.

ప్రశ్న 48.
కృత్రిమంగా తయారు చేయబడ్డ డిటర్జెంట్లు పర్యావరణానికి ఏ విధంగా హానికరం?
జవాబు:

1. కొన్ని కృత్రిమ డిటర్జెంట్లు బాక్టీరియా చేత విచ్ఛిన్నం చేయబడవు. కాబట్టి ఇవి నదులలో కాని, సరస్సులలో కాని, కలిసినపుడు జల కాలుష్యాన్ని ఏర్పరుస్తున్నాయి.
2. ఇవి చాలాకాలం నీటిలో ఉండడం వలన నీటిలోని జలచరాలకు హాని కలిగిస్తున్నాయి.

ప్రశ్న 49.
ఈ క్రింది సమ్మేళనం పేరు తెల్పండి.

జవాబు:
2, 3 – డై మిథైల్ – సైకో హెక్సాన్ – 1 – ఓల్

ప్రశ్న 50.
హైడ్రోకార్బన్ల మౌళిక వర్గీకరణను తెలుపుము.
జవాబు:

ప్రశ్న 51.
CH₃ – CH₃ ; CH₂ = CH₂ మరియు HC ≡ CH లలో కార్బన్ యొక్క వేలన్సీ ఎంత?
జవాబు:
CH₃ – CH₃ లో కార్బన్ వేలన్సీ – 4
CH₂ = CH₂ లో కార్బన్ వేలన్సీ – 3
HC ≡ CH లో కార్బన్ వేలన్సీ – 2

ప్రశ్న 52.
మిసిలి (సబ్బు నురగ కణం) అనగానేమి?
జవాబు:
సబ్బు నీటిలో గోళాకారంలో దగ్గరగా చేరిన సబ్బు కణాల సమూహాన్నే మిగిలి అంటారు.

ప్రశ్న 53.
సబ్బు కణంలో హైడ్రోఫోబిక్ కొన, హైడ్రోఫిలిక్ కొన అనగానేమి?
జవాబు:
1) సబ్బు కణం యొక్క కార్బాక్సీ కోన కలిగిన ధృవకొనను హైడ్రోఫిలిక్ కొన అంటారు. ఇది నీటివైపు ఆకర్షించబడుతుంది.

2) సబ్బు కణం యొక్క అధృవ కొనను (హైడ్రోకార్బన్ కొనను) హైడ్రోఫోబిక్ కొన అంటారు. ఇది మురికి వైపు ఆకర్షించబడుతుంది.

10th Class Physics 12th Lesson కార్బన్ – దాని సమ్మేళనాలు 2 Marks Important Questions and Answers

ప్రశ్న 1.
సబ్బు అణువు ఆకృతిని గీయండి.
జవాబు:
సబ్బు అణువును చూపు పటం

ప్రశ్న 2.
మీథేన్ అణువు ఆకృతిని గీసి, అణువులో బంధకోణం రాయండి.
జవాబు:
మీథేన్ అణువులోని బంధకోణం 109°28′

ప్రశ్న 3.
a) వనస్పతి కొవ్వు (నెయ్యి) (vegetable fat) కంటే వనస్పతి నూనెలు (vegetable oils) ఆరోగ్యా నికి మంచివి : అంటారు. ఎందుకు?
జవాబు:
వనస్పతి నూనెలు అసంతృప్త ఫాటీ ఆమ్లాలను కలిగి ఉంటాయి. (లేదా) వనస్పతి నూనెలు తేలికగా జీర్ణం అవుతాయి.

b) కు IUPAC పేరు రాయండి.
జవాబు:
3 మోనో క్లోరో బ్యూట్ 1 ఈన్ (లేదా) 3 క్లోరో 1 బ్యూటీన్

ప్రశ్న 4.
ఆల్కీలని వేటిని అంటారు ? వాని సాధారణ ఫార్ములా రాసి, ఒక ఉదాహరణ రాయండి.
జవాబు:

• కార్బన్, కార్బన్ మధ్య ద్విబంధం గల అసంతృప్త హైడ్రోకార్బన్లను ఆల్కీన్లు అంటాం.
• ఆల్కీన్ల సాధారణ ఫార్ములా C_nH_2n.
• ఉదాహరణ : ఇథిలీన్ లేదా C₂H₄.

ప్రశ్న 5.

పటం ఆధారంగా సమాధానాలు వ్రాయండి.
1) ఈ సమ్మేళనం పేరు వ్రాయండి.
2) ఇందులో వాడబడిన ప్రమేయ సమూహం పేరేమిటి?
జవాబు:
1) సమ్మేళనము : 2, 3-డై ఇథైల్-సైక్లో హెక్సేన్-1-ఓల్
2) ప్రమేయ సమూహము : ఆల్కహాల్

ప్రశ్న 6.
కింద ఇచ్చిన సమ్మేళనాలలోని ప్రమేయ సమూహాలను గుర్తించి, IUPAC పేర్లు రాయండి.
i)
జవాబు:
ఈ సమ్మేళనపు ప్రమేయ సమూహం పేరు ఆల్డిహైడ్. దీని సమ్మేళనపు IUPAC పేరు 2 – క్లోరో – బ్యూటనాల్

ii)
జవాబు:
ఈ సమ్మేళనపు ప్రమేయ సమూహం కీటోన్. దీని IUPAC పేరు 3 – మిథైల్ – 2 – బ్యూటనోన్.

ప్రశ్న 7.
ఈథైలోని సంకరీకరణం అతిపాతాన్ని సూచించే పటాన్ని గీయండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 8.
ఈ కింది వానిలో ఏవి అసంతృప్త కర్బన సమ్మేళనాలు? మీ యొక్క సమాధానమును సమర్థించండి.

జవాబు:
పైన ఇచ్చిన కర్బన సమ్మేళనాలలో a మరియు స్త్రీ సంతృప్తి కర్బన సమ్మేళనాలు. కారణం వీటి మధ్య ఏక బంధాలు ఉన్నాయి. మిగిలినవి అసంతృప్త కర్బన సమ్మేళనాలు. ఎందుకంటే వీటి కర్బన పరమాణువుల మధ్య ద్విబంధం, త్రిబంధం ఉన్నాయి.

ప్రశ్న 9.
ఈ క్రింది సమ్మేళనాలలో ఏవి శృంఖల గొలుసు మరియు చక్రీయ గొలుసు కలిగిన ఉన్నాయో గుర్తించండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 10.
నిత్యజీవితంలో కార్బన్ పాత్రను ఏ విధంగా అభినందిస్తావు?
జవాబు:

1. మన ఆహారంలో ఉపయోగపడు కార్బోహైడ్రేట్లు, ప్రొటీన్లు, కొవ్వులు మొదలైనవి కార్బన్ చేత తయారు చేయబడ్డాయి.
2. వస్త్రాలు తయారు చేయడానికి ఉపయోగించే దారాలు ప్రధానంగా సెల్యులోజ్, ఇతర పదార్థాలచే తయారు చేయబడతాయి. ఇవన్నీ కార్బన్ ను కలిగి ఉంటాయి.

ప్రశ్న 11.
అంతరిక్ష వాహక నౌకలో వజ్రం యొక్క పాత్రను ఏ విధంగా అభినందిస్తావు?
జవాబు:
వజ్రానికి హానికరమైన వికిరణాలను వేరుచేయగల సామర్థ్యం కలిగి ఉండటం చేత అంతరిక్ష వాహక నౌకల కిటికీలను వజ్రంతో తయారు చేస్తారు. ఈ విధంగా వజ్రం హానికరమైన వికిరణాల నుంచి అంతరిక్షంలోకి వెళ్ళే మనుష్యులను రక్షిస్తుంది. కాబట్టి వజ్రం యొక్క పాత్ర ఎంతో అభినందనీయం.

ప్రశ్న 12.
దహన చర్యలో ఆక్సిజన్ పాత్రను ఏ విధంగా అభినందిస్తావు?
జవాబు:
మన నిత్యజీవితంలో, ఇంధనాలను మండించడం ద్వారా శక్తిని పొందుతున్నాము. ఇది ఒక దహనచర్య. ఇది ఆక్సిజన్ సమక్షంలో జరుగుతున్నది. కావున ఇంధనాలను మండించి మానవ కోటికి శక్తిని అందిస్తున్న ఆక్సిజన్ పాత్ర ఎంతైనా అభినందనీయం.

ప్రశ్న 13.
sp సంకరీకరణాన్ని వివరించండి.
జవాబు:

1. కార్బన్ ఉత్తేజితస్థాయి ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం 1s² 2s¹ 2p_x¹ 2p_y¹2p_z¹
2. ఒక S మరియు ఒక p ఆర్బిటాళ్ళు సంకరీకరణం చెంది రెండు సర్వసమాన sp ఆర్బిటాళ్ళను ఏర్పరుస్తుంది.
3. దీనినే sp సంకరీకరణం అంటారు.

ప్రశ్న 14.
నానోట్యూబులను వర్ణించండి.
జవాబు:

1. నానోట్యూబులు గ్రాఫైట్ లాగే షట్కోణ సంయోజనీయ బంధం గల కర్బన పరమాణువులను షీట్స్ గా కలిగి ఉంటుంది.
2. ఈ షీట ను చుట్టి స్థూపంను తయారు చేయవచ్చు. అందువలననే వీటిని నానోట్యూబులు అంటారు.
3. నానోట్యూబులు కూడా గ్రాఫైట్ లాగా ఉత్తమ విద్యుత్ వాహకాలు.
4. ఇంటిగ్రేటెడ్ వలయాలలో కాపర్ స్థానంలో కారకాలను కలుపుటకు ఉపయోగిస్తారు.
5. శాస్త్రవేత్తలు బయో అణువులను నానోట్యూబులలో ఎక్కించి వాటిని ఏకకణంగా ఇంజెక్ట్ చేస్తున్నారు.

ప్రశ్న 15.
ఈథీన్ నుంచి ఇథనోల్ ఏ విధంగా తయారు చేస్తారు?
జవాబు:
P₂O₅ లేదా టంగ్ స్టన్ ఉత్ప్రేరక సమక్షంలో అధిక పీడన, ఉష్ణోగ్రతకు గురిచేస్తూ ఈథీన్ కు నీటి ఆవిరి కలిపి పెద్ద మొత్తంలో ఆల్కహాల్ ను తయారుచేస్తారు.

ప్రశ్న 16.
ఇథనోల్ యొక్క భౌతిక ధర్మాలు వ్రాయుము.
జవాబు:

1. ఇథనోల్ మంచి సువాసన గల రంగులేని ద్రవం.
2. స్వచ్ఛమైన ఆల్కహాల్ 78.3°C వద్ద మరుగుతుంది. దీనిని అబ్సల్యూట్ ఆల్కహాల్ అంటారు.
3. ఇథనోల్ లో మిథనోల్, మిథైల్ ఐసోబ్యుటైల్ కీటోన్ వంటి మలినాలను కలిపితే అది త్రాగుటకు వీలుపడదు మరియు విషపూరితం. దీనినే డీనేచర్డ్ ఆల్కహాల్ అంటారు.
4. ఇథనోల్ మంచి ద్రావణి. దీనిని దగ్గుమందులు, టింక్చర్ అయోడిన్ వంటి మందుల తయారీలో ఉపయోగిస్తారు.

ప్రశ్న 17.
సోడియం మరియు గాఢ సల్ఫ్యూరిక్ ఆమ్లంతో ఇథనోల్ యొక్క చర్యలు వ్రాయండి.
జవాబు:
1) సోడియం లోహం ఇథనోల్ తో చర్య జరిపి హైడ్రోజన్ వాయువును విడుదల చేస్తుంది. ఈ చర్యలో సోడియం ఇథాక్సెడ్ కూడా ఏర్పడుతుంది.
2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂↑

2) ఇథనోల్ గాఢ సల్ఫ్యూరిక్ ఆమ్లంతో 170°C వద్ద చర్య జరిపి ఈథీన్ ను ఏర్పరుస్తుంది.

ప్రశ్న 18.
వజ్రంను కార్బన్ యొక్క శుద్ధమైన రూపంగా పరిగణిస్తారు. దానిని ఏ విధంగా నిరూపించవచ్చు?
జవాబు:
ఆక్సిజన్ సమక్షంలో వజ్రంను వేడిచేస్తే 800°C వద్ద మండి కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ ను ఏర్పరుస్తుంది మరియు ఎటువంటి అవలంబనం కనిపించదు. ఈ విధంగా వజ్రాన్ని కార్బన్ యొక్క శుద్ధమైన రూపంగా గుర్తించవచ్చు.

ప్రశ్న 19.
సంకలన చర్యలను వివరించండి.
జవాబు:
ద్విబంధం లేదా త్రిబంధం కలిగిన అసంతృప్త పదార్థాలు ఉదాహరణకు ఆలీనులు, ఆల్కెనులు సంకలన చర్యలలో పాల్గొని సంతృప్త పదార్థాలను ఏర్పరుస్తాయి.

వీటిలో ద్విబంధం లేదా త్రిబంధం వద్ద కారక సంకలనం జరుగుతుంది.
ఉదా :

ప్రశ్న 20.
ఈథర్లు అనగానేమి? ఉదాహరణ తెల్పండి.
జవాబు:
నీటిలోని రెండు హైడ్రోజన్ పరమాణువుల స్థానంలో ఆల్కైల్ సమూహాలను ప్రతిక్షేపించగా ఏర్పడ్డ కర్బన సమ్మేళనాలను ఈథర్లు అంటారు.

10th Class Physics 12th Lesson కార్బన్ – దాని సమ్మేళనాలు 4 Marks Important Questions and Answers

ప్రశ్న 1.

ఇచ్చిన కర్బన సమ్మేళనాన్ని పరిశీలించి, క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలను రాయండి.
a) ఇచ్చిన కర్బన సమ్మేళనంలో ఉన్న కార్బన్లకు IUPAC నియమాల ఆధారంగా సంఖ్యలను ఇవ్వండి. (మీ జవాబు పత్రంలో రాయండి.)
b) ఇచ్చిన కర్బన సమ్మేళనంలో ప్రమేయ సమూహం పేరు తెల్పండి.
c) ఇచ్చిన కర్బన సమ్మేళనంలో మూల పదం పేరు తెల్పండి.
d) ఇచ్చిన కర్బన సమ్మేళన IUPAC నామం రాయండి.
జవాబు:
a)
b) ప్రమేయ సమూహం పేరు = OH (ఆల్కహాల్)
c) మూల పదం = పెంట్ (C₅)
d) IUPAC నామం : పెంట్ – 4 – ఈన్ – 2 – ఓల్

ప్రశ్న 2.
కింది పట్టికలో ఖాళీగా ఉన్న గడులలో ఆల్కేన్లకు సంబంధించిన సమాచారం నింపండి. కింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

i) పై పట్టిక ఆధారంగా ఆల్కేన్స్ యొక్క సాధారణ ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:
ఆల్కేనుల యొక్క సాధారణ ఫార్ములా C_nH_an+2.

ii) C₂H₆ నందు గల మొత్తం ‘σ’ బంధాల సంఖ్య ఎంత?
జవాబు:
C₂H₆ నందు గల ‘σ’ బంధాల సంఖ్య 7.

iii) పై సాంకేతికాలలో మీరు గుర్తించిన క్రమానుగతం ఏమిటి?
జవాబు:
పై సాంకేతికాలలో -CH₂ గ్రూపు వ్యత్యాసం కనబడుచున్నది.

iv) ఆల్కేనులలో కార్బన్ పరమాణువుల మధ్య ఏక బంధం ఉంటుంది. దీనిని మీరు అంగీకరిస్తారా? కారణాలు రాయండి.
జవాబు:
పై ఆల్కేనులలో కార్బన్ పరమాణువుల మధ్య ఏకబంధం కలదు. ఎందుకనగా అది సంతృప్త హైడ్రోకార్బన్ కనుక.

ప్రశ్న 3.
కార్బన్ రూపాంతరాల రకాలను తెల్పి, ప్రతిదానికి 3 ఉదాహరణలు రాయండి.
జవాబు:
కార్బన్ యొక్క రూపాంతరాలను 2 రకాలుగా వర్గీకరించారు. అవి స్ఫటిక రూపాలు, అస్ఫటిక రూపాలు.

స్పటిక రూపాలకు ఉదాహరణలు :
వజ్రం, గ్రాఫైట్, బక్ మినిస్టర్ పుల్లరిన్, నానో ట్యూబులు మొదలగునవి.

అస్ఫటిక రూపాలకు ఉదాహరణలు :
బొగ్గు, కోక్, కలప, చార్ కోల్, జంతు చార్ కోల్, నల్లని మసి, వాయురూప కార్బన్, పెట్రోలియం కోక్, చక్కెర మొదలగునవి.

ప్రశ్న 4.
కర్బన సమ్మేళనాల సమజాత శ్రేణుల యొక్క ఏవేని ‘4’ అభిలాక్షణిక ధర్మాలను వ్రాయండి.
జవాబు:
కర్బన సమ్మేళనాల శ్రేణుల్లోని వరుసగా ఉండే రెండు సమ్మేళనాలు – CH₂ భేదంతో ఉంటే వాటిని సమజాత శ్రేణులు
అంటారు. ఉదా : 1) CH₄, C₂H₆, C₃H₈, …………….
2) CH₃OH, C₂H₅OH, C₃H₇OH, …………….

లక్షణాలు :

1. ఇవి ఒక సాధారణ ఫార్ములాను కలిగి ఉంటాయి.
   ఉదా : ఆల్కేన్ (C_nH_{2n + 2}), ఆల్కీన్ (C_n H_2n), ఆల్కన్ (C_nH_{2n – 2}).
2. వీటి శ్రేణుల్లో వరుసగా ఉండే రెండు సమ్మేళనాల మధ్య భేదం (-CH₂) ఉంటుంది.
3. ఒకే విధమైన ప్రమేయ సమూహాన్ని కలిగియున్నందున ఒకే విధమైన రసాయన ధర్మాలను సూచిస్తాయి.
4. ఇవి వాని భౌతిక ధర్మాలలో ఒక సాధారణ క్రమం పాటిస్తాయి.

ప్రశ్న 5.
ఆల్కేనులను పారాఫిన్లు అని ఎందుకు అంటారో తెలిపి, ఆల్కే ప్రతిక్షేపణ చర్యలను వివరింపుము.
(లేదా)
ఆల్కేన్లు పారాఫిన్లుగా పరిగణింపబడతాయి. అవి సంకలన చర్యల కన్నా ప్రతిక్షేపణ చర్యలనిస్తాయి. సరైన ఉదాహరణలతో వివరించండి.
జవాబు:
a) పారాఫిన్లు అనే పదం parum = little; affins = affinity అనే పదాల నుండి వచ్చింది. దీని అర్థం చర్యాశీలత తక్కువ. ఆల్మేన్ల చర్యాశీలత తక్కువ. కావున ఆల్మేన్లను పారాఫిన్లు అంటారు.

b) ఆల్కేనుల ప్రతిక్షేపణ చర్యలు :
ఒక రసాయన చర్యలో ఒక సమ్మేళనంలోని మూలకం లేక సమూహం, వేరొక మూలకం లేక సమూహం చేత ప్రతిక్షేపించబడితే దానిని ప్రతిక్షేపణ చర్య అంటారు. ఆల్మేన్లు ప్రతిక్షేపణ చర్యలో పాల్గొంటాయి.

ఉదా :
సూర్యకాంతి సమక్షంలో మీథేన్ క్లోరిన్లో చర్య జరిపి మిథేన్ లోని అన్ని హైడ్రోజన్ పరమాణువులు క్లోరిన్ చేత వరుసగా ప్రతిక్షేపించబడతాయి.

ప్రశ్న 6.
ఎస్టరీకరణ చర్యను అవగాహన చేసుకొనుటకు నిర్వహించే ప్రయోగానికి కావలసిన పదార్థాలు, పరికరాల జాబితా రాయండి. ప్రయోగ విధానాన్ని వివరించండి. ఈ ప్రయోగంలో ఎస్టరు ఏర్పడిందని మీరు ఎలా గుర్తిస్తారు?
జవాబు:
ఎస్టరిఫికేషన్ కి కావలసిన పదార్థాలు :
పరీక్ష నాళిక, బీకరు, త్రిపాది, బర్నర్, నీరు, తీగ వల, అబ్సల్యూట్ ఆల్కహాలు (ఇథనోల్), గ్లేషియల్ ఎసిటిక్ ఆమ్లం, గాఢ సల్ఫ్యూరికామ్లం .

ప్రయోగ విధానము :
ఒక పరీక్ష నాళికలో 1 మి.లీ. అబ్సల్యూట్ ఆల్కహాలును తీసుకొని దానికి 1 మి.లీ. గ్లీషియల్ ఎసిటిక్ ఆమ్లం కలపాలి. దీనికి కొన్ని చుక్కల గాఢ సల్ఫ్యూరికామ్లం కలపాలి. ఒక బీకరులో నీటిని పోసి వేడి చేసి ఆ నీటిలో 5 నిమిషాలపాటు ఆల్కహాలు, ఎసిటికామ్లం గల పరీక్షనాళికను ఉంచండి. 20-30 మి.లీ. నీటికి వెచ్చగ ఉండే పరీక్షనాళికలోని మిశ్రమాన్ని కలుపండి. ఆ మిశ్రమం తియ్యని వాసన వస్తే ఎస్టర్ తయారయినదని నిర్ధారణ చేయవచ్చును.

ప్రశ్న 7.
కార్బన్ యొక్క అణుసాదృశ్యం మరియు కాటనేషన్ ధర్మాలను వివరించండి.
జవాబు:
కార్బన్ యొక్క శృంఖల సామర్థ్యం – (కాటనేషన్ ధర్మం) :

1. కార్బన్ కు ఇతర పరమాణువులతో కలిసి పొడవైన గొలుసు వంటి సమ్మేళనాలను ఏర్పర్చగలదు. ఈ సామర్థ్యమును శృంఖల సామర్థ్యం అంటారు.
2. కార్బనకు గల ఈ శృంఖల ధర్మం వలన అవి అసంఖ్యాకమైన కార్బన్ పరమాణువులు గల అతి పొడవైన శృంఖలాలుగా, శాఖాయుత శృంఖలాలుగా, వలయాలుగా గల అణువులను ఏర్పరచే సామర్థ్యం కలిగి ఉంటుంది.

కార్బన్ యొక్క అణుసాదృశ్యము :

1. ఒకే అణుఫార్ములా కలిగి ఉండి వేరువేరు నిర్మాణాలు గల అణువులను కార్బన్ ఏర్పర్చగలదు. దీనినే అణు సాదృశ్యము అంటారు.

2. పైన తెలిపిన రెండు అణువులలో C₄H₁₀ ఫార్ములా కలదు. కాని నిర్మాణాలు వేరుగా ఉన్నవి. ఈ రెండు అణు సాదృశ్యకాలు. ఈ రెండు ప్రత్యేక ధర్మాల వల్ల కార్బన్ చాలా సమ్మేళనాలను ఏర్పర్చగలుగుతుంది.

ప్రశ్న 8.

పై నిర్మాణాన్ని పరిశీలించి, క్రింది ప్రశ్నలకు సమాధానాలిమ్ము.
a) పై సమ్మేళనంలోని ప్రధాన ప్రమేయ సమూహం పేరు వ్రాయండి.
b) పై సమ్మేళనంలోని ‘మాతృ శృంఖలం’ (Parental chain) ను గుర్తించండి.
c) పై సమ్మేళనంలో ప్రతిక్షేపకాలు ఏవి?
d) IUPAC నామీకరణ విధానంలో పై సమ్మేళనానికి పేరును సూచించండి.
జవాబు:
a) కీటోన్
b)

c) మిథైల్ గ్రూపు, హైడ్రాక్సీ గ్రూపు
d) 7- హైడ్రాక్సీ-5-మిథైల్ హెస్టన్-2-ఓన్

ప్రశ్న 9.

పై పట్టికలోని సమాచారాన్ని పరిశీలించి, క్రింది ప్రశ్నలకు సమాధానములు రాయండి.
i) ఆల్కేల్లో సాధారణ ఫార్ములా రాయండి.
ii) అసంతృప్త హైడ్రోకార్బన్ పేర్లు రాయండి.
iii) ఆల్కెన్ సమజాతి శ్రేణిని రాయండి.
iv) హెక్సేన్ సాంకేతికమును రాయండి.
జవాబు:
i) C_nH_{2n + 2}
ii) ప్రోపీన్ (C₃H₆), బ్యూటీన్ (C₄H₈), పెంటైన్ (C₅H₈), హెక్సెన్ (C₆H₁₀)
iii) C₂H₂, C₃H₄, C₄H₆, C₅H₈, ………..
(లేదా)
ఈథైన్, ప్రొపైన్, బ్యుటైన్, పెంటైన్, ……
iv) C₆H₁₄

ప్రశ్న 10.
కార్బన్ ఏర్పరిచే వివిధ రకాల బంధాలను ఉదాహరణలతో వివరించండి.
జవాబు:
a) కార్బన్ నాలుగు ఏక సంయోజనీయ బంధాలను ఒకే మూలక పరమాణువుతో ఏర్పరచగలదు.
ఉదా :

b) కార్బన్ నాలుగు ఏక సంయోజనీయ బంధాలను వేరువేరు మూలక పరమాణువులతో ఏర్పరచగలదు.
ఉదా :

c) కార్బన్ పరమాణువులు రెండు ఏక మరియు ఒక ద్విబంధాన్ని ఏర్పరచగలవు.
ఉదా :

d) కార్బన్ పరమాణువుల ఏక మరియు త్రిబంధాన్ని ఏర్పరచగలదు.
ఉదా : H-C ≡ C – H; CH₃ – C ≡ N

e) కర్బన పరమాణువులు రెండు ద్విబంధాలను ఏర్పరచగలవు.
ఉదా : CH₃ – CH = C = CH₂

ప్రశ్న 11.
మీథేన్ లో sp³ సంకరీకరణాన్ని వివరించండి.
జవాబు:

2) ఉత్తేజిత స్థాయిలోని కార్బన్ పరమాణువులోని S ఆర్బిటాల్ (2s) మరియు మూడు p ఆర్బిటాళ్ళు (2p_x, 2p_y, 2p_z) సంకరీకరణం చెంది నాలుగు సర్వసమాన sp³ ఆర్బిటాళ్ళను ఏర్పరుస్తాయి.

3) 2s, 2p ఆర్బిటాళ్ళలోని నాలుగు ఎలక్ట్రానులు ఈ నాలుగు సర్వసమాన sp³ ఆర్బిటాళ్ళలో హుండ్ నియమం ఆధారంగా ఒక్కొక్కటి చొప్పున నింపబడతాయి.

4) కార్బన్ పరమాణువులో నాలుగు ఒంటరి ఎలక్ట్రానులు ఉండటం వలన అది ఇతర పరమాణువులతో నాలుగు బంధాలు ఏర్పరచగలదు.

5) కార్బన్ హైడ్రోజన్‌తో చర్య పొందినపుడు నాలుగు హైడ్రోజన్ పరమాణువుల ఒంటరి ఎలక్ట్రానులు కలిగిన s ఆర్బిటాళ్ళు sp³ ఆర్బిటాళ్ళతో అతిపాతం చెంది 109°28′ కోణంలో బంధాలను ఏర్పరుస్తాయి.

6) కర్బన పరమాణువు యొక్క నాలుగు ఆర్బిటాళ్ళు టెట్రా హైడ్రన్ యొక్క నాలుగు చివరలకు మరియు కేంద్రకం మధ్యలోకి చేరడం వల్ల ఎలక్ట్రానుల మధ్య గల వికర్షణ బలాలు కనిష్ఠంగా ఉంటాయి.

7) హైడ్రోజన్ యొక్క S ఆర్బిటాళ్ళు sp3 ఆర్బిటాళ్ళతో అతిపాతం చెంది 4 సర్వసమాన sp³ – S సిగ్మాబంధాలను . ఏర్పరుస్తాయి.

ప్రశ్న 12.
sp² సంకరీకరణాన్ని ఉదాహరణలతో వివరించండి.
జవాబు:
sp² సంకరీకరణానికి ఉదాహరణ ఈథేన్.

1. ఉత్తేజిత స్థాయిలో కార్బన్ ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం 1s² 2s¹ 2p_x¹ 2p_y¹ 2p_z¹.
2. రెండు కర్బన పరమాణువులు ఒక S మరియు రెండు p ఆర్బిటాళ్ళు కలిసి మూడు sp² ఆర్బిటాళ్ళను ఏర్పరుస్తాయి.
3. ప్రతి కార్బన్ పరమాణువుపై అసంకరీకరణ p_z ఆర్బిటాల్ మిగిలిపోతుంది.
4. ఒక్కొక్క ఎలక్ట్రాన్ కలిగిన మూడు sp² ఆర్బిటాళ్ళు కేంద్రకం చుట్టూ 120° కోణంతో వేరు చేయబడతాయి.
5. రెండు కర్బన పరమాణువుల ఒక్కొక్క sp² ఆర్బిటాళ్ళు అంత్య అతిపాతం చెందడం వల్ల సిగ్మా బంధాన్ని ఏర్పరుస్తాయి.
6. ప్రతి కర్బన పరమాణువు యొక్క మిగిలిన రెండు sp² ఆర్బిటాళ్ళు ఒంటరి ఎలక్ట్రానులు కలిగిన రెండు హైడ్రోజన్ పరమాణువులతో అంత అతిపాతం చెందుతాయి.
7. అసంకరీకరణ p ఆర్బిటాళ్ళు పార్శ్వ అతిపాతం చెంది π బంధాన్ని ఏర్పరుస్తాయి.
8. కావున ఈథీన్ లో కార్బన్ పరమాణువుల మధ్య 1 సిగ్మా మరియు 1 పై బంధం ఏర్పడుతుంది.

ప్రశ్న 13.
ఎసిటిలీన్ అణువు ఏర్పడే విధానమును వివరించండి.
జవాబు:
1) కార్బన్ ఉత్తేజిత స్థాయిలో ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం 1s² 2s¹ 2p_x¹2p_y¹ 2p_z¹.

2) ఎసిటిలీన్ రెండు కర్బన పరమాణువులు sp సంకరీకరణంకు గురి అయ్యి రెండు సర్వసమాన sp ఆర్బిటాళ్ళను ఏర్పరుస్తాయి.

3) ప్రతి కార్బన్ పరమాణువుపై సంకరీకరణం చెందని రెండు p ఆర్బిటాళ్ళు (p_y, p_z) ఉంటాయి.

4) రెండు కార్బన్ పరమాణువుల యొక్క ఒక్కొక్క sp ఆర్బిటాళ్ళు అంత అతిపాతం చెంది sp – sp సిగ్మా బంధాన్ని ఏర్పరుస్తాయి.

5) ఇంకొక sp ఆర్బిటాల్ హైడ్రోజన్ యొక్క s ఆర్బిటాల్ లో అతిపాతం చెంది sp – s సిగ్మా బంధాన్ని ఏర్పరుస్తుంది.

6) రెండు కార్బన్ పరమాణువుల యొక్క అసంకరీకరణ ఆర్బిటాళ్ళు పార్శ్వ అతిపాతం చెంది రెండు π బంధాలు ఏర్పరుస్తాయి.

7) ఈ విధంగా ఎసిటిలీన్ (ఈథైన్) అణువులో కార్బన్ పరమాణువుల మధ్య ఒక సిగ్మా, రెండు పై బంధాలు ఏర్పడతాయి.

ప్రశ్న 14.
వజ్రం నిర్మాణాన్ని వివరించండి.
జవాబు:

1. వజ్రం కార్బన్ యొక్క స్ఫటిక రూపాంతరము.
2. వజ్రంలో కర్బన పరమాణువులు sp³ సంకరీకరణానికి గురి అవుతాయి.
3. కాబట్టి కర్బన పరమాణువులు టెట్రా హైడ్రల్ నిర్మాణాన్ని పొందుతాయి.
4. వజ్రం యొక్క త్రిమితీయ నిర్మాణం క్రింద ఇవ్వబడినది.
5. వజ్రంలో C – C బంధాలు అత్యంత బలమైనవి. కాబట్టి వజ్రం నిర్మాణాన్ని విచ్చిన్నం చేయడానికి అధిక శక్తి అవసరం.
6. అందువలన వజ్రం అత్యంత గట్టిగా ఉండే పదార్థంగా గుర్తించబడినది.

ప్రశ్న 15.
బక్ మిస్టర్ ఫుల్లరిన్ నిర్మాణాన్ని గురించి వివరించండి.
జవాబు:

1. బక్ మిస్టర్ ఫుల్లరిన్లకు వివిధ పరిమాణంలో గల కార్బన్ అణువులు ఉంటాయి.
2. ఈ విధమైన అణువుల అమరికవల్ల అవి గుళ్ళ గోళం, దీర్ఘవృత్తం లేదా గొట్టం వంటి నిర్మాణాలు పొందుతున్నాయి.
3. వాయుస్థితిలో ఉన్న కార్బన్ జడవాయువులు కలిగిన వాతావరణంలో ఘనీభవించడం వలన, ఫుల్లరిన్లు ఏర్పడతాయి.
4. గోళాకార ఫుల్లరిన్లను బక్కీబాల్స్ అని కూడా అంటారు.
5. బక్ మిస్టర్ ఫుల్లరిన్ (C₆₀) లో గోళాకృత 60 కర్బన అణువులు ఒక ఫుట్ బాల్ (soccer) ఆకృతిని ఏర్పరుస్తాయి.
6. ఫుల్లరిలో 12 పంచకోణ, 20 షట్కోణ తలాలు ఫుట్ బాల్ ఆకృతిని ఏర్పరుస్తాయి మరియు ప్రతి కార్బన్ పరమాణువు sp² సంకర ఆర్బిటాళ్ళు కలిగి ఉంటుంది.

ప్రశ్న 16.
IUPAC పద్ధతి కర్బన సమ్మేళనాల గురించి ఇచ్చే వివరాలు తెల్పండి.
జవాబు:
IUPAC పద్ధతి ఈ క్రింది వివరాలను ఇస్తుంది.

1. అణువులోని కర్బన పరమాణువుల సంఖ్య. దీనినే మనం రూట్ పదం అంటాము.
2. ప్రతిక్షేపించబడిన పరమాణువు.
3. అణువులోని ప్రమేయ సమూహం.

ముందుపదం (Prefix) :
ముందుపదంలో వివిధ రకాలు కలవు. ప్రాథమిక, గౌణ, సంఖ్యా పదాలు మొదలైనవి.

1. చక్రీయ సమ్మేళనాలకు (prefix) చక్రీయ అని వస్తుంది.
2. గౌణ prefix హాలోజన్ ప్రతిక్షేపకాలకు హాలో అని వస్తుంది. ఆల్కెల్ సమూహాలు అయితే ఆల్కెల్ అని వస్తుంది.

చివరి పదం (Suffix) :
ఇది వివిధ భాగాలు కలిగి ఉన్నది ప్రాథమిక , గౌణ మరియు సంఖ్యా suffix.
1) ప్రాథమిక suffix ఈ విధంగా ఇవ్వబడతాయి.
ఆల్కేన్ (C – C) → ఏన్ (an)
ఆల్కీన్ (C = C) → ఈన్ (en)
ఆలైన్ (C ≡ C) → ఐన్ (yn) మొదలైనవి.

2) గౌణ suffix. ప్రమేయ సమూహమునకు ఇవ్వబడే పదాల గురించి తెల్పుతుంది.
ఉదా :
హైడ్రోకార్బన్లు – (e)
ఆల్కహాల్ – ఓల్ (ol)
ఆల్డిహైడ్ – ఆల్ (al)
కీటోన్ – ఓన్ (one)
కార్బాక్సిలిక్ ఆమ్లం ఓయిక్ (oic) మొదలైనవి.

3) సంఖ్యా పూర్వపదాలు (prefixes) : డై, ట్రై మొదలైనవి.

4) ప్రతిక్షేపకాలు ఎక్కడ ఉన్నాయి, బహుబంధం ఎక్కడ ఉంది, ప్రమేయ సమూహం ఎక్కడ ఉంది తెలియజేయుటకు సంఖ్యలను ఉపయోగిస్తున్నారు.

ప్రశ్న 17.
లోహాలు, లోహ హైడ్రాక్సైడ్లు, లోహ కార్బొనేట్లు మరియు లోహ హైడ్రోజన్ కార్బోనేట్లు ఇథనోయిక్ ఆమ్లంతో ఏ విధంగా చర్య పొందుతాయో తెల్పండి.
జవాబు:
1) లోహంతో ఇథనోయిక్ ఆమ్లం చర్య :
ఇథనోయిక్ ఆమ్లం క్రియాత్మక లోహాలైన సోడియం, పొటాషియం వంటి వాటితో చర్య జరిపి హైడ్రోజన్ వాయువును విడుదల చేస్తుంది.
2CH₃ COOH + 2Na → 2CH₃COONa+ H₂

2) ఇథనోయిక్ ఆమ్లం, లోహ హైడ్రాక్సైడ్ మధ్య చర్య :
ఇథనోయిక్ ఆమ్లం NaOH వంటి లోహ హైడ్రాక్సైడ్ తో చర్య జరిపి లవణం మరియు నీటిని ఏర్పరుస్తుంది.
CH₃ COOH + NaOH → CH₃COONa+ H₂O

3) కార్బోనేట్ మరియు హైడ్రోజన్ కార్బోనేట్లు ఇథనోయిక్ ఆమ్లంతో చర్య :
ఇథనోయిక్ ఆమ్లంతో కార్బోనేట్ మరియు హైడ్రోజన్ కార్బోనేట్ చర్య జరిపి CO₂ వాయువును విడుదల చేస్తాయి.
ఉదా : 2CH₃COOH + Na₂CO₃ → 2CH₃COONa+ H₂O + CO₂ ↑
CH₃COOH + NaHCO₃ → CH₃COONa+ H₂O + CO₂

ప్రశ్న 18.
కార్బన్ ఏ ఏ రూపాలలో లభిస్తుందో వివరించండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 19.
కార్బన్ యొక్క వివిధ రూపాంతరాలు తెల్పండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 20.
ఈ క్రింది సమ్మేళనాల నిర్మాణాలు వ్రాయుము.

ప్రశ్న 21.
ఈ క్రింది సమ్మేళనాల యొక్క తర్వాత సమజాతీయ నిర్మాణాన్ని, వాటి ఫార్ములాలను పేర్లను వ్రాయండి.
1) HCHO 2) CH₃OH
జవాబు:
1)

సమజాత శ్రేణి	ఫార్ములా	పేరు
CH3CHO	C2H4O	ఇథనాల్
CH3CH2CHO	C3H6O	ప్రొపనాల్
CH3CH2CH2CHO	C4H8O	బ్యూటనాల్
CH3CH2CH2CH2CHO	C5H10O	పెంటనాల్

2)

సమజాత శ్రేణి	ఫార్ములా	పేరు
CH3CH2OH	C2H6O	ఇథనోల్
CH3CH2CH2OH	C3H8O	ప్రొఫనోల్
CH3CH2CH2CH2OH	C4H10O	బ్యూటనోల్
CH3CH2CH2CH2CH2OH	C5H11O	పెంటనోల్

ప్రశ్న 22.
బ్యూటనోయిక్ ఆమ్లం, C₃H₇ COOH యొక్క నిర్మాణ పటం గీయండి.
జవాబు:
బ్యూటనోయిక్ ఆమ్లం యొక్క సాంకేతికము = C₄H₈O₂

ప్రశ్న 23.
‘బ్యూటేను’ యొక్క సాదృశ్యకాలు (isomers) నిర్మాణాలను గీయండి.
జవాబు:
బ్యూటేను యొక్క సాదృశ్యకాలు n – బ్యూటేన్, ఐసో బ్యూటేన్ మరియు సైక్లో బ్యూటేన్.
నిర్మాణాలు :

ప్రశ్న 24.
కింది వానికి నిర్మాణ పటాలను గీయండి.
అ) ఇథనోయిక్ ఆమ్లం
ఆ) ప్రొపనాల్
ఇ) ప్రొవీన్
ఈ) క్లోరోప్రొపీన్
జవాబు:

ప్రశ్న 25.
కింది సమ్మేళనాలకు నిర్మాణాలను గీయండి.

ప్రశ్న 26.
ఇథనోయిక్ ఆమ్లం మరియు ఈథైన్ (ఎసిటిలీన్) లకు ఎలక్ట్రాన్ బిందు నిర్మాణాలను గీయండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 27.
మిసిలి (Micelle) యొక్క పటమును గీయండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 28.
ఆల్డిహైడ్ (Aldehydes) ల సమజాతశ్రేణి (Homologous series) లోని మొదటి నాలుగు కర్బన సమ్మేళనాల అణుఫార్ములాను రాసి, వాని నిర్మాణ పటాలను (structures) గీయండి.
జవాబు:
ఆల్డిహై సమజాత శ్రేణిలో మొదటి నాలుగు కర్బన సమ్మేళనాల అణుఫార్ములాలు :

ప్రశ్న 29.
C₅ H₁₂ అణు ఫార్ములా కలిగిన పెంటేనకు ఎన్ని సాదృశ్యాలను గీయగలం? అవి ఏవి? వాటి నిర్మాణపటాలను గీసి, వాని సాధారణ పేర్లను పేర్కొనండి.
జవాబు:
పెంటేన్ యొక్క సాదృశ్యాలు ‘3’. అవి : 1) పెంటేన్ 2) ఐసో పెంటేన్ 3) నియో పెంటేన్
సాదృశ్యాల నిర్మాణ పటములు :

కార్బన్ శృంఖలం పొడవు ఆధారంగా మూలపదాలు

ప్రాథమిక పరపదాలు

హైడ్రో కార్బన్లలో సంకరణం మరియు ఆకృతులు

10th Class Physics 12th Lesson కార్బన్ – దాని సమ్మేళనాలు Important Questions and Answers

ప్రశ్న 1.
మూలకాలు, సమ్మేళనాలు లేదా మిశ్రమాలు ఏవి రూపాంతరత అనే ధర్మాన్ని చూపుతాయి. సరైన ఉదాహరణలతో వివరించండి.
జవాబు:
మూలకాలు రూపాంతరత అనే ధర్మాన్ని ప్రదర్శిస్తాయి.

రూపాంతరతను ప్రదర్శించు మూలకాలు :
కార్బన్, సల్ఫర్, తగరం, ఆక్సిజన్ మొదలగునవి. ఉదాహరణకు కార్బన్ అను మూలకం స్ఫటిక మరియు అస్ఫటిక రూపాంతరాలను ప్రదర్శించును.

కార్బన్ స్ఫటిక రూపాలు :
డైమండ్, గ్రాఫైట్

కార్బణ్ అస్ఫటిక రూపాలు :
కోల్, కోక్, చార్ కోల్, యానిమల్ చార్ కోల్, దీపాంగరము, పెట్రోలియం, కోక్ మొదలగునవి.

ప్రశ్న 2.

మూలకం	సమ్మేళనం	మిశ్రమం
కార్బన్	CaCO3	NH4Cl + SiO2

i) పై పట్టికలో రూపాంతరత ధర్మం కలది ఏది?
ii) పై పట్టికలో కార్బన్ కు, CaCO₃ ల మధ్య ఏ ధర్మంలో తేడా కలదు?
జవాబు:
i) కార్బన్ అను మూలకంకు రూపాంతరత ధర్మం కలదు.
ii) కార్బన్ ఒక మూలకము మరియు CaCO₃ ఒక మిశ్రమము. రెండూ వేర్వేరు పదార్థాలు.

ప్రశ్న 3.
మనం పేపర్ పై పెన్సిల్ తో వ్రాసినపుడు గీతలు ఏర్పడతాయి. ఆ గీతలు దేని వలన ఏర్పడతాయి? ఆ పదార్థ నిర్మాణాన్ని తెలియచేయండి.
జవాబు:
పేపర్ పై పెన్సిల్ తో వ్రాసినపుడు ఏర్పడు గీతలు గ్రాఫైట్ వలన సాధ్యము. గ్రా ఫైట్ వజ్రము యొక్క అస్పటిక రూపము.

1. పేపర్ పై పెన్సిల్ తో రాసినపుడు ఫై లో గల లోపలి పొరల మధ్య ఆకర్షణ బలాలు విచ్ఛిన్నం అవుతాయి. కాబట్టి విడిపడిన గ్రాఫైట్ పొరలు పేపర్ పై ఉండిపోతాయి.
2. అంతేకాకుండా ఈ పెన్సిల్ మార్కింగ్ గ్లను ఎరేజర్ ద్వారా తేలికగా తొలగించవచ్చు. ఎందువలన అనగా గ్రాఫైట్ పొరలు పేపరును గట్టిగా అంటి పెట్టుకొని ఉండవు.
3. గ్రాఫైట్ ద్విమితీయ పొరల నిర్మాణాన్ని C – C బంధాలు అను ఈ పొరలలోనే కలిగి ఉంటుంది. ఈ పొరల మధ్య బలహీన బలాలు పనిచేస్తాయి.
4. ఈ పొరలు సమతల త్రిభుజీకరణ నిర్మాణాన్ని కలిగి ఉంటాయి.
5. ఈ పొరలలో ప్రతి కార్బన్ sp² సంకరీకరణాన్ని కలిగి ఉంటుంది.
6. ఈ sp² ఆర్బిటాళ్ళు అతిపాతం చెందడం వల్ల C – C బంధాలు ఏర్పడతాయి.
7. ప్రతి కార్బన్ పరమాణువులో సంకరీకరణంలో పాల్గొనని ఒక p ఆర్బిటాల్ మిగిలిపోతుంది.
8. ఈ అసంకరీకరణ 2 ఆర్బిటాళ్ళు ఒకదానితో ఒకటి అతిపాతం చెంది మొత్తం పొరపై కేంద్రీకృతమయ్యే π వ్యవస్థను ఏర్పరుస్తాయి.
9. రెండు పొరల మధ్య బలహీన ఆకర్షణ బలాలు లేక వాండర్ వాల్ బలాలు 3.35Å దూరంతో వేరుచేయబడతాయి.
10. ఈ బలాలు నీటి సమక్షంలో మరింత బలహీనపడతాయి. కాబట్టి గ్రాఫైట్ లోని బలాలు విచ్ఛిన్నం చేయుట తేలిక.
11. అందువలన గ్రాఫైట్ ను కందెనగాను మరియు పెన్సిల్ లో లెడ్ గాను ఉపయోగిస్తున్నారు.

ప్రశ్న 4.
నానోట్యూబులు అనగానేమి? వాటి ఉపయోగాలను తెలియచేయండి.
జవాబు:

1. సమయోజనీయ బంధాలలో పాల్గొనే కర్బన పరమాణువుల షట్ముఖ అమరికల వలన ఏర్పడునవి నానోట్యూబులు.
2. ఇవి గ్రాఫైట్ పొరలను పోలి ఉంటాయి.
3. ఈ పొరలు చుట్టుకొని స్థూపాకార గొట్టాలుగా మారుతాయి. అందుకనే వీటిని నానోట్యూబులు అంటారు.

ఉపయోగాలు :

1. వీటిని ట్రాన్సిస్టర్లుగా వాడతారు.
2. సమీకృత వలయాలలో అనుసంధానం తీగలుగా వాడతారు.
3. కణంలోనికి ఏదేని జీవాణువును పంపుటకు వాడతారు.
4. 3-డి రూపంలోని ఎలక్ట్రోడుల తయారీకి
5. కృత్రిమ కండరాల తయారీకి
6. రసాయన తుంపరలులోని మూలకాలను కనుగొనుటకు.
7. అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో నీటి శుద్ధికై వాడుచున్నారు.

ప్రశ్న 5.
డైమండ్-గ్రాఫైటులు కార్బన్ రూపాంతరాలైనప్పటికీ అవి ధర్మాలలో విభేదిస్తాయి. వాటి ధర్మాలను పట్టికలో పొందుపరచండి.
జవాబు:

వజ్రం	గ్రాఫైట్
1) ఇది సహజసిద్ధంగా లభించును.	1) ఇది కృత్రిమముగా కూడా లభించును.
2) ఇది చాలా గట్టిదైన పదార్థం.	2) ఇది పలుచగా మరియు జారుడు గుణం కల్గి ఉండును.
3) ఇది అధమ ఉష్ణ, విద్యుత్ వాహకము.	3) ఇది ఉత్తమ ఉష్ణ, విద్యుత్ వాహకము.
4) దీని వక్రీభవన గుణకము విలువ 2.42Å.	4) దీని వక్రీభవన గుణకము విలువ 2.0 నుండి 2.25Å.
5) దీనికి అధిక ద్రవీభవన స్థానము 4000K కన్నా ఎక్కువ ఉండును.	5) దీనికి అల్ప ద్రవీభవన స్థానము .1800Kగా ఉండును.

10th Class Physics 12th Lesson కార్బన్ – దాని సమ్మేళనాలు ½ Mark Important Questions and Answers

1. కార్బన్ యొక్క ఋణవిద్యుదాత్మకత ఎంత?
జవాబు:
2.5

2. a) కార్బన్ C^-4 అయాన్లను ఏర్పరచలేదు.
b) కార్బన్ C⁺⁴ అయాన్లను ఏర్పరచలేదు.
c) కార్బన్ ఎలక్ట్రాన్లను పంచుకోలేదు.
పై వానిలో ఏది సరియైన వాక్యం?
జవాబు:
‘a’ మరియు ‘b’

3. క్రింది వానిలో ఏది సాధ్యపడదు?
a) C – C – C – C
b) C = C = C-C
c) C ≡ C ≡ C – C
d) C – C ≡ C – C
జవాబు:

4. కార్బన్’ ఉత్తేజస్థితిలో ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం రాయండి.
జవాబు:
1s² 2s¹ 2p_x¹ 2p_y¹ 2p_z¹

5.

1) పై ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం ఏ మూలకానికి చెందినది?
జవాబు:
కార్బన్

2) పైన చూపబడిన స్థితి ఏమిటి?
జవాబు:
ఉత్తేజిత

3) కార్బన్ యొక్క భూ స్థితిలో ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం ఏమిటి?
జవాబు:
1s² 2s² 2p²

4) కార్బన్ ఉత్తేజిత స్థితిలో ఎన్ని జతకాని ఎలక్ట్రాన్లు ఉంటాయి?జవాబు:
జవాబు:
‘4’

6. కార్బన్ ఎంత సంయోజనీయతను ప్రదర్శించును?
జవాబు:
నాలుగు (చతుస్సంయోజనీయత).

7. కార్బన్ పరమాణువు ఈ క్రింది బంధాన్ని ఏర్పరచలేదు.
A) ఏక
B) ద్వి
C) త్రి
D) ఏదీలేదు
జవాబు:
D) ఏదీలేదు

8. క్రింది వానికి ఉదాహరణనిమ్ము.
i) కార్బన్ నాలుగు హైడ్రోజన్లతో ఏకబంధాలను ఏర్పరుచుట.
జవాబు:

ii) కార్బన్ వేర్వేరు మూలక పరమాణువులతో 4 ఏక సమయోజనీయ బంధాలను ఏర్పరుచుట.
జవాబు:

iii) కార్బన్ ఒక ద్విబంధం మరియు రెండు ఏక బంధాలను ఏర్పరుచుట.
జవాబు:

iv) కార్బన్ ఒక ఏకబంధం మరియు ఒక త్రిబంధం ఏర్పరుచుట.
జవాబు:
H – C ≡ C – H

9. C₂H₂ లలో కార్బన్ ఏఏ బంధాలను ఏర్పరుచును?
జవాబు:
ఏక మరియు త్రిబంధాలు.

10. భూస్థాయి కార్బన్ యొక్క ఎలక్ట్రానుల అమరిక బ్లాక్ పటం గీయుము.
జవాబు:

11. ఉత్తేజిత స్థాయిలో కార్బన్ యొక్క ఎలక్ట్రానుల పంపిణీ చూపు పటం గీయుము.
జవాబు:

12. కార్బన్ ఉత్తేజిత స్థాయిలోకి ఏ ఎలక్ట్రానుల మార్పిడి ద్వారా వెళ్తుంది?
జవాబు:
‘2s’ లోని ఒక ఎలక్ట్రాన్ ‘2p_z‘ ఆర్బిటాలకు చేరును.

13. ఎలక్ట్రాన్ ను ఉత్తేజపరిచే శక్తి కార్బను ఎక్కడి నుండి లభిస్తుంది?
జవాబు:
బంధ శక్తి (ఇతర పరమాణువులతో బంధాన్ని, ఏర్పరచినపుడు విడుదల చేయబడే బంధశక్తి)

14. మీథేన్లో \(\text { HĈH }\) బంధకోణం ఎంత?
జవాబు:
109°28′

15. ఆర్బిటాళ్ళ సంకరీకరణం అనే భావనను మొట్టమొదటి సారిగా ప్రవేశపెట్టిన శాస్త్రవేత్త ఎవరు?
జవాబు:
లైనస్ పౌలింగ్ (1931)

16. సంకరీకరణం చెందడం వలన ఏర్పడిన కొత్త ఆర్బిటాళ్ళను ఏమని పిలుస్తారు?
జవాబు:
సంకర ఆర్బిటాళ్ళు

17. sp³ సంకర ఆర్బిటాళ్ళు ఏర్పడాలంటే ఏఏ ఆర్బిటాళ్ళు సంకరీకరణంలో పాల్గొనాలి?
జవాబు:
ఒక s – ఆర్బిటాల్, మూడు p – ఆర్బిటాళ్లు

18. sp³ సంకర ఆర్బిటాళ్ళు గరిష్ఠంగా ఎన్ని ఉంటాయి?
జవాబు:
4

19. sp³ సంకరీకరణం ద్వారా ఏర్పడ్డ నాలుగు ఆర్బిటాళ్ల శక్తి ఎలా వుంటుంది?
జవాబు:
సమానంగా (లేదా) ఒకేలా

20. CH₄ అణువులో ఉండే సంకరీకరణం ఏమిటి?
జవాబు:
sp³

21. CH₄ అణువు ఆకృతి ఏమిటి?
జవాబు:
టెట్రాహెడ్రాన్

22. మీథేన్ లో కార్బన్ మరియు హైడ్రోజన్ మధ్య ఎటువంటి బంధం ఉంటుంది?
జవాబు:
sp³ – S

23. ఈథేన్ సాధారణ నామం ఏమిటి?
జవాబు:
ఇథిలీన్ (CH₂ = CH₂)

24. ఇథిలీలో ఎటువంటి సంకరీకరణం జరుగును?
జవాబు:
sp²

25. జతపరుచుము.

1) sp³	a) 3 సంకర ఆర్బిటాళ్లు
2) sp²	b) 4 సంకర ఆర్బిటాళ్లు
3) sp	c) 2 సంకర ఆర్బిటాళ్లు
	d) 1 సంకర ఆర్బిటాల్

జవాబు:
(1) – b, (2) – a, (3) – C

26. ఇథిలీన్లో ఒక కార్బన్ చుట్టూ ఉన్న పరమాణువులు ఎంత కోణంతో వేరుచేయబడి ఉంటాయి?
జవాబు:
120°

27. ఈథీన్ లో ‘C’ మరియు ‘C’ ల మధ్య ఎటువంటి బంధం ఉండును?
A) sp² – sp²
B) sp2 – sp2
C) sp³ – sp³
D) sp² – s
జవాబు:

28. π బంధం ఏర్పడాలంటే p – ఆర్బిటాళ్ళు ఎలా అతిపాతం చెందుతాయి?
జవాబు:
పార్శ్వ అతిపాతం

29. CH₂ = CH₂ ను ఏమని పిలుస్తారు?
జవాబు:
ఈథేన్ / ఇథిలీన్

30. ఒక s, ఒక p ఆర్బిటాళ్ళు సంకరీకరణం చెంది ఏర్పడే సంకర ఆర్బిటాళ్ళు ఏవి?
జవాబు:
sp, sp

31. ఈథైన్ యొక్క సాధారణ నామం ఏమిటి?
జవాబు:
ఎసిటిలీన్

32. జతపరుచుము :
1) C₂H₂ ( ) a) ఈథేన్
2) C₂H₄ ( ) b) ఈజైన్
3) C₂H₆ ( ) c) ఈథేన్
జవాబు:
1 – b, 2 – c, 3 – a

33. ఎసిటిలీన్ అణువులో కార్బన్ల మధ్య ఉండే బంధం
A) ఏక
B) ద్వి
C) త్రి
D) చెప్పలేం
జవాబు:
C) త్రి

34. జతపరుచుము :
1) C₂H₂ ( ) a) σsp – sp
2) C₂H₄ ( ) b) σsp² – sp²
3) C₂H₆ ( ) c) σsp³ – sp³
జవాబు:
1 – a, 2 – b, 3 – c

35. 1) ఎసిటిలీన్ అణువులో 3σ, 2π
2) ఇథిలీన్ అణువులో 5σ, 1π
3) ఈథేన్ అణువులో 6σ, 0π
పై వానిలో ఏది సరియైనది కాదు?
జవాబు:
3

36. ఏదేని ఒక మూలకం రెండు కన్నా ఎక్కువ భౌతిక రూపాలలో లభిస్తూ, రసాయన ధర్మాలలో దాదాపు సారూప్యతను కలిగి ఉండి భౌతిక ధర్మాలలో విభేదించే ధర్మాన్ని ఏమంటారు?
జవాబు:
‘రూపాంతరత’

37. ఒక మూలకం యొక్క విభిన్న రూపాలను ఏమంటారు?
జవాబు:
రూపాంతరత

38. కార్బన్ యొక్క అస్ఫటిక రూపాంతరానికి ఉదాహరణ నిమ్ము
జవాబు:
బొగ్గు, కోక్, చార్ కోల్, నల్లని మసి మొదలగునవి.

39. కార్బన్ యొక్క స్ఫటిక రూపాంతరాలను రాయుము.
జవాబు:
వజ్రం, గ్రాఫైట్, బక్ మిస్టర్ ఫుల్లరిన్, నానో ట్యూబులు.

40. వజ్రంలో ప్రతి కార్బన్ పరమాణువు ఉత్తేజిత స్థితిలో ఎటువంటి సంకరీకరణాన్ని కలిగి ఉంటుంది?
జవాబు:
sp3

41. ఇప్పటివరకూ తెలిసిన పదార్థాలలో అతి గట్టి పదార్థం ఏమిటి?
జవాబు:
వజ్రం

42. గ్రాఫైట్ లో కార్బన్ల మధ్య ఎటువంటి ఆవరణం ఉంటుంది?
జవాబు:
త్రికోణీయ సమతల ఆవరణం

43.

a) గ్రాఫైట్ నిర్మాణంలో సంకరీకరణం	i) sp²
b) వజ్రం నిర్మాణంలో సంకరీకరణం	ii) sp³
	iii) sp

పై వానిని జతపరుచుము.
జవాబు:
a – i, b – ii

44. గ్రాఫైట్ ను నిజజీవితంలో ఎక్కడ వినియోగిస్తున్నాం?
జవాబు:
1) పెన్సిల్ 2) లూబ్రికెంట్స్ (కందెనలు)

45. ఫైట్ ను చెక్కడం / అరగదీయడం సులువు. కారణం ఏమిటి?
జవాబు:
ఫైట్ పొరల మధ్య 3.35 A° దూరం ఉండటం. (వాండర్ వాల్ బలాల వలన)

46. A) గ్రాఫైట్ ఒక మంచి విద్యుద్వాహకం
R) గ్రాఫైట్ విస్థాపనం చెంది వున్న π ఎలక్ట్రాన్ వ్యవస్థను కలిగి ఉంటుంది.
A) A, R లు ఒప్పు మరియు A కు R సరియైన కారణం.
B) A, R లు ఒప్పు మరియు A కు R సరియైన కారణం కాదు.
C) A ఒప్పు, R తప్పు
D) రెండూ తప్పు జ. A
జవాబు:
A) A, R లు ఒప్పు మరియు A కు R సరియైన కారణం.

47. బక్ మిస్టర్ ఫుల్లరిన్ ఆకారం ఏమిటి?
A) బోలుగా ఉండే గోళం
B) దీర్ఘ ఘనం
C) నాళం
D) పైవన్నీ
జవాబు:
D) పైవన్నీ

48. ఫుల్లరిన్లు ఎలా ఏర్పడతాయి?
జవాబు:
బాష్పకార్బన్ ఘనీభవించడం వలన.

49. ఫుల్లరిన్లను కనుగొన్న శాస్త్రవేత్తలు ఎవరు?
జవాబు:
క్రోటో మరియు స్మాలీ

50. గోళాకారంలో ఉన్న ఫుల్లరినను ఏమందురు?
జవాబు:
బక్కీబాల్స్

51. బక్కీబా లో ఎన్ని కార్బన్ పరమాణువులు ఉంటాయి?
జవాబు:
60

52. బక్కీబాల్ ఏర్పడడానికి ఎన్ని పంచముఖ, ఎన్ని షణ్ముఖ ఆకృతి కలిగిన ముఖాలు కలిగి ఉంటాయి?
జవాబు:
12 పంచముఖ, 20 షణ్ముఖ

53. బక్కీబాల్స్ లో కార్బన్లో ఎటువంటి సంకరీకరణం కలిగి ఉంటుంది?
జవాబు:
sp²

54. ఫుల్లరిన్ యొక్క ఒక ఉపయోగం రాయండి.
జవాబు:
విశిష్ఠ రోగ నిరోధక ఔషధాల తయారీలో వినియోగిస్తారు.

55. మెలెనోమా వంటి క్యాన్సర్ కణాలను అంతమొందించే ఔషధం తయారీలో వినియోగించే కార్బన్ రూపాంతరత ఏది?
జవాబు:
ఫుల్లరిన్

56. నానో నాళాలను ఎవరు కనుగొన్నారు?
జవాబు:
సుమియో లీజిమ (1991)

57. నానో ట్యూబులలో కర్బన పరమాణువుల మధ్య ఆకారం ఎలా ఉంటుంది?
జవాబు:
షణ్ముఖ

58. స్థూపాకారపు గొట్టాలు మాదిరిగా ఉండే కార్బన్ రూపాంతరాలు ఏవి?
జవాబు:
నానో ట్యూబులు

59. క్రింది వానిలో విద్యుత్ వాహకాలు
A) గ్రాఫైట్
B) నానో ట్యూబులు
C) వజ్రం
D) A మరియు B
జవాబు:
D) A మరియు B

60. నానోట్యూబులను అణుతీగలుగా వినియోగిస్తారు. ఎందుకు?
జవాబు:
నానోట్యూబులు మంచి విద్యుద్వాహకాలు

61. IC లలో రాగికి బదులు వినియోగించే కార్బన్ రూపాంతరం ఏమిటి?
జవాబు:
నానో ట్యూబులు

62. స్టీలు కన్నా దృఢమైన కర్బన పదార్థం ఏమిటి?
జవాబు:
గ్రాఫిన్

63. యూరియా అను కర్బన సమ్మేళనాన్ని ఎవరు కనుగొన్నారు?
జవాబు:
F. వోలర్

64. వోలర్ యూరియాను దేని నుండి తయారు చేశాడు?
జవాబు:
అమ్మోనియం సయనేట్

65. యూరియా అణు నిర్మాణం రాయండి.
జవాబు:

66. శృంఖల ధర్మం (కాటనేషన్) అనగానేమి?
జవాబు:
అతిపెద్ద అణువులను ఏర్పరచగల ధర్మాన్ని కాటనేషన్ అంటారు.

67. కార్బన్ ఈ క్రింది శృంఖలాలను ఏర్పరచగలదు.
A) పొదవైన
B) శాఖాయుత
C) వలయాకార
D) పైవన్నియు
జవాబు:
D) పైవన్నియు

68. కాటనేషన్ సామర్థ్యం గల కొన్ని మూలకాలను రాయండి.
జవాబు:
సల్ఫర్, ఫాస్ఫరస్, కార్బన్

69. కార్బన్ క్రింది బంధాలను ఏర్పరచలేదు.
A) నాలుగు ఏక సంయోజనీయతా బంధాలు
B) ఒక ద్విబంధం మరియు రెందు ఏకబంధాలు
C) ఒక ఏక, ఒక త్రిబంధం
D) ఒక ద్విబంధం, ఒక త్రిబంధం
జవాబు:
D) ఒక ద్విబంధం, ఒక త్రిబంధం

70. హైడ్రోకార్బన్లు అనగానేమి?
జవాబు:
కార్బన్, హైడ్రోజన్లను మాత్రమే కలిగి యున్న సమ్మేళనాలు.

71. ఆలిఫాటిక్ హైడ్రోకార్బన్లని వేటిని పిలుస్తారు?
జవాబు:
వివృత శృంఖల హైడ్రోకార్బన్లు

72. వివృత శృంఖల హైడ్రోకార్బన్ కి ఒక ఉదాహరణ ఇమ్ము.
జవాబు:
n- పెంటేన్ (CH₃-CH₂-CH₂-CH₂-CH₃)

73. సంవృత శృంఖల సమ్మేళనంకి ఒక ఉదాహరణనిమ్ము.
జవాబు:

74. ఆల్కేనులు అనగానేమి?
జవాబు:
రెండు కార్బన్ పరమాణువుల మధ్య ఏకబంధాలను కలిగి ఉన్న హైడ్రోకార్బన్లు.

75. ఆలీనులు అనగానేమి?
జవాబు:
రెండు కార్బన్ పరమాణువుల మధ్య కనీసం ఒక ద్వి బంధం కలిగి ఉన్న హైడ్రోకార్బన్లు.

76. ఆల్కైనులు అనగానేమి?
జవాబు:
రెండు కార్బన్ పరమాణువుల మధ్య కనీసం ఒక త్రిబంధం ఉన్న హైడ్రోకార్బన్లను ఆలైన్లు అంటారు.

77.

జవాబు:

78. సంతృప్త హైడ్రోకార్బన్లు అని వేటిని అంటారు?
జవాబు:
కార్బన్ల మధ్య ఏకబంధాలున్న హైడ్రోకార్బన్లు.

79. A) ప్రవచనం : ఆల్కేనులు అన్నీ అసంతృప్త హైడ్రోకార్బన్లే
B)కారణం : ఆల్కేనులలో కార్బన్ల మధ్య ఏక బంధాలుంటాయి.
A) A మరియు R లు సరియైనవి.
A ను R సమర్థించును.
B) A మరియు R లు సరియైనవి.
A ను R సమరించదు.
C) A సరియైనది. R సరియైనది కాదు
D) A సరియైనది కాదు. R సరియైనది.
జవాబు:
D) A సరియైనది కాదు. R సరియైనది.

80. అసంతృప్త హైడ్రోకార్బన్లకు ఉదాహరణనిమ్ము.
జవాబు:
ఆల్కీనులు, ఆలైన్లు

81. క్రింది వానిలో ఏవి అసంతృప్త సమ్మేళనాలు?

జవాబు:
B, C లు

82. సమజాత శ్రేణులలో వరుసగా ఉండే రెండు సమ్మేళనాల మధ్య ఎంత భేదం ఉంటుంది?
జవాబు:
-CH₂

83. ‘కర్బన సమ్మేళనాల శ్రేణులలో వరుసగా ఉండే రెండు సమ్మేళనాల మధ్య -CH₂ భేదంతో ఉంటే వాటిని ఏమని పిలుస్తారు?
జవాబు:
సమజాత శ్రేణులు

84. సమజాత శ్రేణులకు ఉదాహరణనిమ్ము.
జవాబు:
1) CH₄, C₂H₆, C₃H₈, ………
2) CH₃OH, C₂H₅OH, C₃H₇OH, …..

85. సమజాతాలు లేదా సంగతాలు అనగానేమి?
జవాబు:
ఒక సమజాత శ్రేణికి చెందిన అణువులను సమజాతాలు అంటారు.

86. కొన్ని సమజాత శ్రేణులని రాయండి.
జవాబు:
ఆల్మేన్లు, ఆల్కీన్లు, ఆలైన్లు

87. ఆల్కేనుల సాధారణ ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:
C_nH_2n+2

88. ఆలైన్ల సాధారణ ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:
C_nH_2n-2

89. ఆల్కీల సాధారణ ఫార్ములా రాయండ.
జవాబు:
C_nH_2n

90. ఆల్కహాల్ సాధారణ ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:
(C_nH_2n+1) OH.

91. C₂H₄, C₃H₆, …….లో తరువాత పదం ఏమిటి?
జవాబు:
C₄H₈

92. ఒకే అణు ఫార్ములా కలిగి ఉండి, వేర్వేరు ధర్మాలను కలిగి ఉండే సమ్మేళనాలను ఏమని పిలుస్తారు?
జవాబు:
అణు సాదృశ్యకాలు

93. అణుసాదృశ్యం అనగానేమి?
జవాబు:
ఒకే అణు ఫార్ములా గల సమ్మేళనాలను వేర్వేరు ధర్మాలను కలిగి ఉండడాన్ని అణుసాదృశ్యం అంటారు.

94. నిర్మాణంలోని భేదం వలన కలిగిన అణుసాదృశ్యంను ఏమంటారు?
జవాబు:
నిర్మాణాత్మక అణు సాదృశ్యం.

95. CH₃-CH₂-CH₂-CH₃ యొక్క అణుసాదృశ్యకాన్ని రాయండి.
జవాబు:

96. C₅H₁₂ కి రెండు అణుసాదృశ్యాలను రాయండి.
జవాబు:

97. i) ఒకే రకమైన ప్రమేయ సమూహాన్ని కలిగి ఉన్న సమ్మేళనాలు అన్నీ ఒకే రకమైన చర్యలలో పాల్గొంటాయి.
ii) ప్రమేయ సమూహాన్ని బట్టి కర్బన సమ్మేళన ప్రవర్తన ఆధారపడి ఉంటుంది.
పై వానిలో సరికాని వాక్యం / వాక్యాలు ఏవి?
జవాబు:
రెండూ సరియైనవే.

98. హాలో హైడ్రోకార్బన్లలో ఏయే పరమాణువులుంటాయి?
జవాబు:
హాలోజన్, హైడ్రోజన్ (H), కార్బన్ (C).

99. ఒక హాలో హైడ్రోకార్బన్ కి ఉదాహరణనిమ్ము.
జవాబు:
CH₃Cl

100. C, H, O లు ఉండే కొన్ని ప్రమేయ సమ్మేళనాలు ఏవి?
జవాబు:
ఆల్కహాల్, ఆల్డిహైడ్, కీటోన్, కార్బాక్సిలికామ్లం, ఈథర్,

101. ఆల్కహాల్ సాధారణ ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:
R – OH

102. -OH గ్రూపును కలిగిన హైడ్రోకార్బనను ఏమంటారు?
జవాబు:
ఆల్కహాల్

103. ఆల్కహాల్ ప్రమేయ సమూహం గల కొన్ని సమ్మేళనాలను రాయుము.
జవాబు:
CH₃OH, CH₃CH₂OH,
CH₃-CHOH – CH₃

104. ఆల్డిహైడ్లనగానేమి?
జవాబు:
-CHO గ్రూపును కలిగియున్న హైడ్రోకార్బన్లను ఆలి హైళ్లు అంటారు.

105. ఆల్డిహైడ్ సాధారణ ఫార్ములాను రాయండి.
జవాబు:
R-CHO

106. క్రింది వానిని జతపర్చుము :

జవాబు:
a – ii, b – iii, c – i

107. కీటోన్ ప్రమేయ సమూహం గ్రూపును రాయుము.
జవాబు:

108. ప్రమేయ సమూహాన్ని కలిగియున్న కర్బన సమ్మేళనాన్ని ఏమంటారు?
జవాబు:
కీటోన్లు

110. డై మిథైల్ కీటోన్ అణు ఫార్ములాను రాయండి.
జవాబు:

110. కార్బాక్సిలిక్ ఆమ్లం సాధారణ ఫార్ములా ఏమిటి ?
జవాబు:
R – COOH

111. కార్బాక్సిలికామ్లం R-COOH లో ‘R’ అనగా
A) ఆల్కైల్ గ్రూపు
B) H పరమాణువు
C) A లేదా B
D) హాలోజన్ గ్రూపు
జవాబు:
C) A లేదా B

112. కొన్ని కార్బాక్సిలికామ్లాల పేర్లు రాయండి.
జవాబు:

113. నీటి అణువులో రెండు హైడ్రోజన్ పరమాణువుల స్థానంలో రెండు ఆ్కల్ గ్రూపులను ప్రతిక్షేపిస్తే ఏర్పడేవి ఏవి?
జవాబు:
ఈథర్లు

114. కొన్ని ఈథర్ల అణు ఫార్ములాలను రాయండి.
జవాబు:
a) CH₃ – O – CH₃ (డై మిథైల్ – ఈథర్)
b) CH₃ – CH₂-O-CH₃(ఈథైల్ మిథైల్ ఈథర్)
c) CH₂ = CH-O-CH₃(మిథైల్ వినైల్ ఈథర్)

115. ‘ఏస్టర్లు’ అనగానేమి?
జవాబు:
కార్బాక్సిలిక్ ఆమ్లాల ఉత్పన్నాలను ఎస్టర్లు అందురు.

116. -COOH → కార్బాక్సిలికామ్లం : : | ? |- ఎస్టర్ పదాలను రాయుము.
జవాబు:
– COOR

117.

పై సమ్మేళనాల పేర్లు రాయండి.
జవాబు:
i) ఇథైల్ మిథైల్ కీటోన్
ii) ఇథైల్ మిథైల్ ఎస్టర్

118. అమైన్ సమూహాన్ని రాయండి.
జవాబు:
-NH₂

119. R-NH₂ ప్రమేయ సమూహం పేరు రాయండి.
జవాబు:
అమైన్

120. క్రింది వానిని జతపర్చండి :
a) ఆల్కహాల్ ( ) i) R-CHO
b) ఆల్డిహైడ్ ( ) ii) R-CO-R
c) కీటోన్ ( ) iii) R-OH
జవాబు:
a – iii, b – i, c – ii

121. క్రింది వాటిని జతపర్చండి.
a) కార్బాక్సిలికామ్లం ( ) 1) CH₃-COOH
b) ఈథర్ ( ) 2) CH₃-O-CH₃
c) ఎస్టర్ ( ) 3) CH₃-COO-C₂H₅
జవాబు:
a – 1, b – 2, c – 3

122. IUPAC అనగానేమి?
జవాబు:
అంతర్జాతీయ శుద్ధ మరియు అనువర్తిత రసాయన శాస్త్ర సంఘం

123. IUPAC విధానంలో ‘మూలపదం’ దేనిని సూచించును?
జవాబు:
కార్బన్ల సంఖ్యను

124. హైడ్రోకార్బన్స్ యొక్క శృంఖలం యొక్క సామాన్య పేరు ఏమిటి?
జవాబు:
ఆల్క్ – (Alk)

125. మూలపదం ‘హెక్స్’లో ఎన్ని కార్బన్లు ఉంటాయి?
జవాబు:
‘6’

126. C₈, C₅ లుగా శృంఖలం పొడవులు గల మూల పదాలను రాయుము.
జవాబు:
C₈ – ఆక్ట్, C₅ – పెంట్

127. జతపర్చుము :
1) C – C ( ) a) – ఐన్
2) C = C ( ) b) – ఏన్
3) C ≡ C ( ) c) – ఈన్
జవాబు:
1 – b 2 – c 3 – a

128. IUPAC నామీకరణంలో, ఒకవేళ కర్బన సమ్మేళనం ఒక సంతృప్త సమ్మేళనం అయితే దాని పరపదంగా ….. ను చేర్చాలి.
జవాబు:
‘e’

129. శాఖాయుత సంతృప్త హైడ్రోజన్ భాగమైన హైడ్రోకార్బన్ ను ఏమందురు?
జవాబు:
ఆల్కైల్ సమూహం (లేదా) ఆల్కైల్ ప్రాతిపదిక.

130. ఆల్కేన్ : C. Haa+ : ఆల్మైల్ : ?
జవాబు:
C_n H_2a+1

131. ‘ఆల్కైల్’ను ఏ అక్షరంతో సూచిస్తారు?
జవాబు:
‘R-‘

132. ‘ఆల్కెల్’ ఎలా ఏర్పడుతుంది?
జవాబు:
ఆల్కేన్ల నుండి ఒక హైడ్రోజన్‌ను తొలగించడం ద్వారా ఏర్పడుతుంది.

133. బ్యూటేన్ నుండి తయారయ్యే ఆల్కైల్ సమూహం పేరు రాయండి.
జవాబు:
బ్యూటైల్

134. పెంటైల్ అణు ఫార్ములా రాయుము.
జవాబు:
C₅H₁₁

135.

• పై సమ్మేళనంలో మూలపదం ఏమిటి?
జవాబు:
హెఫ్ట్

• పూర్వపదం ఏమిటి?
జవాబు:
మిథైల్

136.

A) 2-మిథైల్ బ్యూటేన్
B) 3-మిథైల్ బ్యూటేన్
C) ఐసో బ్యూటేన్
D) ఏవీకాదు
జవాబు:
A) 2-మిథైల్ బ్యూటేన్

137. 4-మిథైల్ హెక్సేస్ ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:

138. 4 – మిథైల్ హెక్స్ – 3 – ఐన్ నిర్మాణాత్మక ఫార్ములాను రాయండి.
జవాబు:

139. 4-మిథైల్ హెస్ట్ – 2 – ఈన్ యొక్క నిర్మాణాత్మక ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:

140. సాధారణంగా IUPAC నామీకరణంలో క్రింది పదాల వరుస క్రమాన్ని రాయండి.
i) పూర్వపదం
ii) మూలపదం
iii) ప్రతిక్షేపకస్థానం
iv) ద్వితీయ పరపదం
v) ప్రాథమిక పరపదం
జవాబు:
iii – i- ii – v – iv

141. 2, 2, 3, 3 – టెట్రా మిథైల్ హెస్టన్ నిర్మాణాత్మక ఫార్ములాను రాయండి.
జవాబు:

142. కొన్ని పూర్వపదాలు రాయుము.
జవాబు:
డై, ట్రై, టెట్రా, …..

143. CH₃ – CH = CH -CH – C ≡ CH యొక్క IUPAC పేరు రాయండి.
జవాబు:
హెక్స్ – 4 – ఈన్ – 1 – ఐన్

144. CH ≡ C – CH = C = CH – COOH లో ద్వితీయ పరపదంగా ఏమి రాయాలి?
జవాబు:
ఓయికామ్లం

145. 3-ఇథైల్ -2, 3 – డై మిథైల్ హెస్టన్ నిర్మాణాత్మక ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:

146. ఒక కార్బన్ సమ్మేళనం యొక్క IUPAC సమీకరణంలో కార్బన్ పరమాణువులను ఇలా లెక్కించాలి.
A) కుడి నుండి ఎడమకు
B) ఎడమ నుండి కుడికి
C) A లేదా B
D) మధ్య నుండి ఎడమకు గాని కుడికి గాని
జవాబు:
C) A లేదా B

147. కార్బన్ మరియు దాని సమ్మేళనాలు ఆక్సిజన్ సమక్షంలో దహనం చెంది వేటిని ఇచ్చును?
జవాబు:
CO₂, వేడి మరియు కాంతి

148. దహన చర్య
a) ఆక్సీకరణ చర్య
b) క్షయకరణ చర్య
c) a లేదా b
జవాబు:
a) ఆక్సీకరణ చర్య

149. కార్బనన్ను ఆక్సిజన్తో మండించినప్పుడు విడుదలయ్యేది?
A) CO₂
B) H₂O
C) శక్తి
D) A మరియు C
జవాబు:
D) A మరియు C

150. ఇథనోల్ దహన చర్యా సమీకరణం రాయండి.
జవాబు:
CH₃CH₂OH + 3O₂ → 2CO₂ + 3H₂O + శక్తి

151. ఒక హైడ్రోకార్బనను సరిపోయినంత ఆక్సిజన్ మండించినప్పుడు నీలి మంటతో మండింది. ఆ హైడ్రోకార్బన్
A) అసంతృప్త హైడ్రోకార్బన్
B) సంతృప్త హైడ్రోకార్బన్
C) A మరియు B
D) ఏవీకావు
జవాబు:
B) సంతృప్త హైడ్రోకార్బన్

152. క్రింది వానిలో ఏవి మసితో కూడిన మంటను ఇస్తాయి?
A) అసంతృప్త హైడ్రోకార్బన్లు
B) సుగంధభరిత సమ్మేళనాలు
C) గాలి సరిగాలేని సంతృప్త హైడ్రోకార్బన్లు
D) పైవన్నియు
జవాబు:
D) పైవన్నియు

153. అప్పుడప్పుడూ వంటపాత్రలపై మంట వలన నల్లని మసి ఏర్పడుతుంది. కారణం ఏమిటి?
జవాబు:
ఆక్సిజన్ సరిపోయినంత లేక.

154. i) అన్ని దహన చర్యలూ ఉష్ణమోచక చర్యలు.
ii) అన్ని దహన చర్యలూ ఆక్సీకరణ చర్యలు.
iii) దహన చర్యలో శక్తి విడుదలగును.
iv)అన్ని ఆక్సీకరణ చర్యలూ దహన చర్యలు.
పై వానిలో సరియైన వాక్యాలు ఏవి?
జవాబు:
i, ii, iii

155. ఇథనోల్ ఇథనాల్ గా మారడం
A) దహనచర్య
B) ఆక్సీకరణచర్యలు
C) A & B
D) A & B doo soo
జవాబు:
C) A & B రెండూ కావు

156. అసంతృప్త హైడ్రోకార్బన్లు – సంతృప్త హైడ్రో కార్బన్లుగా మారడానికి క్రింది చర్యలలో పాల్గొంటాయి.
A) సంకలన
B) ప్రతిక్షేపణ
C) A మరియుB
జవాబు:
A) సంకలన

157. బ్యూట్-2-ఐనను బ్యూటేన్ గా మార్చునపుడు ఏ ఉత్ప్రేరకాన్ని వినియోగిస్తారు?
జవాబు:
నికెల్

158. ఒక రసాయనిక చర్యవేగాన్ని పెంచేది ఏది?
జవాబు:
ఉత్ప్రేరకం

159. నూనెల హైడ్రోజనీకరణలో వినియోగించే ఉత్ప్రేరకం ఏది?
జవాబు:
నికెల్

160. జతపర్చుము.
a) జంతువుల నూనె ( ) i) సంతృప్త కార్బన్
b) మొక్కల నూనె ( ) ii) అసంతృప్త కార్బన్
జవాబు:
a – i, b – ii

161. జంతు సంబంధ నూనెలను వంటలకు వినియోగించ కూడదు. ఎందుకు?
జవాబు:
అవి సంతృప్త కార్బన్లను కలిగి వుంటాయి.

162. గది ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఘనరూపంలో ఉండేవి.
A) నూనెలు
B) క్రొవ్వులు
C) A మరియు B
జవాబు:
B) క్రొవ్వులు

163. ఆల్కేన్లను పారాఫిన్లని ఎందుకంటారు?
జవాబు:
తక్కువ చర్యాశీలత వలన

164. మీథేన్, క్లోరి తో ఏ రకమైన చర్యలలో పాల్గొనును?
A) సంకలన
B) ప్రతిక్షేపణ
C) A మరియుB
జవాబు:
B) ప్రతిక్షేపణ

165. క్లోరోఫాం రసాయన సంకేతం రాయుము.
జవాబు:
CHCl₃

166. క్లోరోఫాం, క్లోరితో చర్య జరిపి దేనిని ఏర్పరుచును?
జవాబు:
CCl₄

167.
జవాబు:
ఇథనోయిక్ ఆమ్లం

168. ఈథేన్ నుండి ఇథైల్ ఆల్కహాల్ తయారు చేయునపుడు వినియోగించే ఉత్ప్రేరకాలు ఏవి?
జవాబు:
P₂O₅ / టంగ్ స్టన్ ఆక్సైడ్

169. తృణధాన్య ఆల్కహాల్ (grain alcohol) అని దేనినంటారు?
జవాబు:
ఇథనోల్

170. ఆక్సీకారిణులు దహనచర్యలో …… కి గురి అవుతాయి.
A) ఆక్సీకరణానికి
B) క్షయకరణానికి
C) A లేదా B
జవాబు:
B) క్షయకరణానికి

171. ఆక్సీకారిణికి ఉదాహరణనిమ్ము.
జవాబు:
ఆల్కలైన్ పొటాషియం పర్మాంగనేట్,
ఆమీకృత పొటాషియం డై క్రోమేట్.

172. ‘కిణ్వ ప్రక్రియ’ అనగానేమి?
జవాబు:
పిండి పదార్థాలను ఇథైల్ ఆల్కహాలుగా మార్చే ప్రక్రియ

173. కిణ్వ ప్రక్రియలో ఏర్పడే ఉత్పన్నాలు ఏవి?
జవాబు:
ఇథనోల్ + CO₂

174. ఇథనోల్ బాష్పీభవన స్థానం ఎంత?
జవాబు:
78.3°C

175. పరమ ఆల్కహాల్ అనగానేమి?
జవాబు:
100% ఇథనోల్

176. డినేచర్డ్ ఆల్కహాల్ (అసహజ ఆల్కహాల్)లో సాధారణంగా కలిపే మలినాలు ఏవి?
జవాబు:
‘మిథనాల్, మిథైల్ ఐసోబ్యుటెల్ కీటోన్, ఏవియేషన్ గాసోలిన్.

177. గాసోలిన్ 10% ఆల్కహాల్ ఉపయోగమేమి?
జవాబు:
వాహనాల ఇంధనం.

178. సాధారణంగా మద్యపానీయాలలో ఉండే ఆల్కహాల్ ఏది?
జవాబు:
ఇథనోల్ (ఇథైల్ ఆల్కహాల్), C₂H₅OH.

179. ఇథనోల్ యొక్క ఒక ఉపయోగాన్ని రాయండి.
జవాబు:

1. మంచి ద్రావితంగా వినియోగిస్తారు.
2. టింక్చర్ అయోడిన్, దగ్గు మందులలో వినియోగిస్తారు.

180. వాహనదారులు మద్యం సేవన గుర్తింపు పరికరంలో ఉండే రసాయనం ఏమిటి?
జవాబు:
పొటాషియం డై క్రోమేట్ (K₂Cr₂O₇).

181. ఇథనోల్ లో సోడియం ముక్కను వేస్తే ఏమవుతుంది?
జవాబు:
హైడ్రోజన్ వాయువు విడుదలగును.

182. ఇథనోలకు H₂SO₄ కలిపి నీటిని తొలగించి, ఈథేనన్ను ఏర్పరచే చర్యనేమంటారు?
జవాబు:
డీహైడ్రేషన్ చర్య

183. క్రింది వానిలో తియ్యని వాసన గలది.
A) ఇథనోల్
B) ఇథనోయికామ్లం
C) రెండూ
D) రెండూ కావు
జవాబు:
A) ఇథనోల్

184. ఇథనోయికామ్లం సాధారణ నామం ఏమిటి?
జవాబు:
ఎసిటికామ్లం

185. వెనిగర్ ఎలా తయారు చేస్తారు?
జవాబు:
5-8% ఎసిటికామ్ల ద్రావణాన్ని నీటిలో కలిపి వెనిగరు తయారు చేస్తారు.

186. వెనిగర్ యొక్క నిజజీవిత వినియోగాన్ని రాయండి.
జవాబు:

1. వంటలలో వినియోగిస్తారు.
2. పచ్చళ్ళు నిల్వ చేయడానికి వినియోగిస్తారు.

187. వెనిగర్ లో ఉండే ఆమ్లం ఏది?
జవాబు:
ఎసిటికామ్లం (లేదా) ఇథనోయికామ్లం

188. ఆమ్లాల యొక్క బలాన్ని ……. విలువ పరంగా లెక్కిస్తారు.
జవాబు:
pka

189. జతపర్చుము :
1) CH₃COOH + 2Na → i) H₂O
2) CH₃COOH + NaOH → ii) H₂
3) CH₃COOH + Na₂CO₃ → iii) H₂O+ CO₂
జవాబు:
1) ii 2) i 3) iii

190. ఎస్టర్లు కలిగి ఉండే ప్రమేయ సమూహాన్ని రాయండి.
జవాబు:

191. ఎస్టర్ల సాధారణ ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:
R-C00 – R’

192. ఎస్టర్లు ఎటువంటి వాసనని కలిగి ఉంటాయి?
జవాబు:
తియ్యని వాసన

193. ఇథనోల్ ను ఎసిటికామ్లంతో కలిపిన ఏమి ఏర్పడును?
జవాబు:
ఎస్టర్ (ఇథైల్ ఎసిటేట్)

194. ఎస్టర్ తయారీకి ఒక ద్విగత చర్యను రాయండి.
జవాబు:

195. ఇథైల్ ఎసిటేట్ తయారీకి కావలసిన పదార్థాలు ఏమిటి?
జవాబు:
ఇథనోల్, ఇథనోయికామ్లం

196. సబ్బులు అనగానేమి?
జవాబు:
ఫాటీ ఆమ్లాల సోడియం (లేదా) పొటాషియం లవణం.

197. సబ్బు సాధారణ ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:
RCOONa (లేదా) RCOOK

198. కొన్ని ఫాటీ ఆమ్లాల పేర్లు రాయండి.
జవాబు:
C₁₅H₃₁ COOH, C₁₇H₃₅COOH, C₁₇H₃₃COOH.

199. ఓలియిక్ ఆమ్లం ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:
C₁₇H₃₃COOH

200. స్టీరిక్ ఆమ్లం ఫార్ములా రాయండి.
జవాబు:
C₁₇H₃₅COOH

201. క్రొవ్వు అనగానేమి?
జవాబు:
గ్లిజరాల్ మరియు ఫాటీ ఆమ్లాలు కలిగి ఉన్న ఎస్టర్లనే క్రొవ్వులు అంటారు.

202. ట్రై హైడ్రాక్సీ ఆల్కహాల్ అనగానేమి?
జవాబు:
గ్లిజరాల్

203. ఎస్టర్లను ఆఫీకృత జలవిశ్లేషణ చేయడం ద్వారా సబ్బును తయారుచేసే ప్రక్రియను ఏమని పిలుస్తారు?
జవాబు:
సఫోనిఫికేషన్

204. ద్రావిత కణాల వ్యాసం ఎంత వుంటే ఒక ద్రావణం నిజద్రావణం అవుతుంది?
జవాబు:
1nm కన్నా తక్కువ.

205. ఒక ద్రావణంలో ద్రావిత కణాల వ్యాసం 1nm – 100nm మధ్య వుంటే ఆ ద్రావణాన్ని ఏమంటారు?
జవాబు:
కాంజికాభ కణ ద్రావణం (లేదా) కొల్లాయిడల్ ద్రావణం

206. సబ్బు కణాలు అన్నీ కలిసి నీటిలో తేలియాడు సబ్బు గాఢతను ఏమంటారు?
జవాబు:
సందిగ్గ మిసిలి గాఢత (CMC)

207. మిసిలి అనగానేమి?
జవాబు:
సబ్బు నీటిలో గోళాకారంగా దగ్గరగా చేరిన సబ్బు కణాల సమూహం.

208. సబ్బు ద్రావణం ఇలా ఉండును.
A) నిజద్రావణం
B) కొల్లాయిడ్
C) A & B
D) రెండూ కావు
జవాబు:
C) A & B

209. సబ్బు కణం యొక్క కొనలను ఏమంటారు?
జవాబు:
హైడ్రోఫోబిక్ కొన, హైడ్రోఫిలిక్ కొన

210. సబ్బు కణం యొక్క ఏ కొన నూనె / గ్రీజు / జిడ్డును అతుక్కుంటుంది?
జవాబు:
అధృవ కొన (హైడ్రోఫోబిక్)

211. సబ్బు కణంలో ధృవ కొన భాగంలో ఉండేది ఏది?
జవాబు:

212. i) నీటిలో ఉండే వేరు వేరు మిసిలి కణాలు ఒక దగ్గరకు చేరి అవక్షేపం ఏర్పరుస్తాయి.
ii) సబ్బు కణాల మధ్య అయాన్ – అయాన్ వికర్షణ ఉంటుంది.
పై వాక్యాలలో సరికాని వాక్యం ఏది?
జవాబు:
(i)

213. పండ్లను కృత్రిమంగా పక్వం చేయుటకు వినియోగించు కర్బన సమ్మేళనం ఏది?
జవాబు:
ఇథిలీన్

10th Class Physics 12th Lesson కార్బన్ – దాని సమ్మేళనాలు 1 Mark Bits Questions and Answers

సరియైన సమాధానమును గుర్తించండి.

1. మీథేనులో బంధ కోణం …………
A) 104°31′
B) 107°48′
C) 180°
D) 109°28′
జవాబు:
D) 109°28′

2. ఎసిటిక్ ఆమ్లం, ఇథైల్ ఆల్కహాల్ తో చర్య జరుపునపుడు దానికి గాఢ H₂SO₄ కలుపుతాం. ఈ ప్రక్రియను…. అంటారు.
A) సపోనిఫికేషన్
B) ఎస్టరిఫికేషన్
C) కాటనేషన్
D) ఐసోమెరిజం
జవాబు:
B) ఎస్టరిఫికేషన్

3. గ్రాఫైట్ మరియు వజ్రం రెండు
A) సాదృశ్యకాలు
B) రూపాంతరాలు
C) సమజాతాలు
D) లోహాలు
జవాబు:
B) రూపాంతరాలు

4. CH₃ – CH₂ – CH₂ – COOH పేరు
A) ప్రాపనోయిక్ ఆమ్లం
B) ప్రాపనార్లీ హైడ్
C) బ్యూటనోయిక్ ఆమ్లం
D) బ్యూటనార్లీ హైడ్
జవాబు:
C) బ్యూటనోయిక్ ఆమ్లం

5. సబ్బులు నీటి కాలుష్యాన్ని కలిగించకపోవడానికి కారణం
A) సబ్బులు నీటిలో కరుగవు.
B) సబ్బులు నీటిలో కరుగుతాయి.
C) సబ్బులు 100% జీవ విచ్ఛిన్నం చెందుతాయి (bio-degradable).
D) సబ్బులు జీవ విచ్ఛిన్నం చెందవు (non-biodegradable).
జవాబు:
B & C

6. పచ్చళ్ళు నిల్వచేయడానికి ఉపయోగించే వెనిగర్ లో ఎసిటిక్ ఆమ్లం ఎంత శాతం ఉంటుంది?
A) 5 – 8
B) 10 – 15
C) 100
D) 50
జవాబు:
A) 5 – 8

7. X అనే పదార్థ ద్రావణానికి ఇథనోయిక్ ఆమ్లాన్ని కలిపినపుడు రంగులేని, ‘వాసనలేని వాయువు Y వెలువడింది. Y వాయువు సున్నపుతేటను పాలవలె మార్చినచో X పదార్థాన్ని గుర్తించండి.
A) NaHCO₃
B) NaOH
C) CH₃COONa
D) NaCl
జవాబు:
A) NaHCO₃

8. పచ్చళ్ళు నిల్వ చేయుటకు ఉపయోగించు కార్బాక్సిలిక్ ఆమ్లం ………..
A) మిథనోయిక్ ఆమ్లం
B) ప్రొపనోయిక్ ఆమ్లం
C) ఇథనోయిక్ ఆమ్లం
D) బ్యుటనోయిక్ ఆమ్లం
జవాబు:
C) ఇథనోయిక్ ఆమ్లం

9. CH, – CH – CH – CH, యొక్క IUPAC నామం
A) క్లోరోబ్యూటేన్
B) 2 – క్లోరోబ్యూటేన్
C) 2, 3 – క్లోరోబ్యూటేన్
D) 2, 3-డై క్లోరోబ్యూటేన్
జవాబు:
D) 2, 3-డై క్లోరోబ్యూటేన్

10. ‘ఆల్కెన్ సమజాత శ్రేణి’ యొక్క సాధారణ ఫార్ములా …….
A) C_nH_{2n + 2}
B) C_n H_2n
C) C_n H_{2n – 2}
D) C_n H_{2n + 1}
జవాబు:
C) C_n H_{2n – 2}

11. ప్రమేయ సమూహాన్ని ప్రాధాన్యత ప్రకారం ఎంచుకొనుటలో క్రింది వానిలో ఏది సత్యం?
A) -COOH > – CHO > R – OH > – NH₂ > C = O > COOR
B) -COOH > – COOR > C = O > R – OH – NH₂ > CHO
C) -COOH > – COOR > – CHO > > C = O > R – OH > – NH₂
D) -COOH > – CHO > – COOR > C = O > R – OH > – NH₂
జవాబు:
C) -COOH > – COOR > – CHO > > C = O > R – OH > – NH₂

12. ఆల్కీన్ సాధారణ ఫార్ములా ……….
A) C_n H_2n
B) C_n H_{2n + 1}
C) C_n H_{2n – 2}
D) C_nH
జవాబు:
A) C_n H_2n

13. C₂H₆ + Cl₂ → C₂H₅Cl + HCl
C₂H₅Cl + Cl₂ → A+ HCl
పై చర్యలో “A” అనగా ……
A) C₂H₅Cl₂
B) C₂H₄Cl
C) C₂H₄Cl₂
D) C₂H₅Cl
జవాబు:
C) C₂H₄Cl₂

14. CH₃ – CCl₂ – CBr₂ – CH = CH₂ యొక్క IUPAC
A) 2, 2-డై క్లోరో-3, 3-డై బ్రోమో పెంట్-1-ఈన్
B) 3, 3-డై బ్రోమో పెంట్-1-ఈన్
C) 3, 3-డై బ్రోమో-4, 4-డై క్లోరో పెంట్-2 ఈన్
D) 3, 3-డై బ్రోమో-4,4-డై క్లోరో పెంట్-1-ఈన్
జవాబు:
D) 3, 3-డై బ్రోమో-4,4-డై క్లోరో పెంట్-1-ఈన్

మీకు తెలుసా?

‘బక్ మిస్టర్ ఫుల్లరిన్’ లను సాధారణంగా ‘ఫుల్లరిన్’ అంటాం. వీటిని 1985లో రైస్ మరియు సస్సెక్స్ యూనివర్సిటీలకు చెందిన రాబర్ట్. ఎఫ్, కర్ల్, హరాల్డ్ డబ్ల్యూ, క్రోటో మరియు రిచర్డ్. ఈ. స్మాలీ అనే శాస్త్రవేత్తల బృందం కనుగొన్నారు. వీరికి 1996లో రసాయన శాస్త్ర విభాగంలో నోబెల్ బహుమతి లభించింది. రిచర్ట్ బక్ మిస్టర్ (బక్కి) పుల్లర్ అనే శాస్త్రవేత్త మరియు వాస్తుశిల్పి (architect) తయారు చేసిన జియోడెసిక్ (geodesic) నిర్మాణంతో పోలి ఉండటం వలన ఈ అణువులకు ఈ పేరు పెట్టడం జరిగింది.

గ్రాఫిన్ – ఒక కొత్త అద్భుతమైన పదార్థం

గ్రాఫిన్ దాని పేరులో సూచించిన మాదిరిగా పెన్సిల్ తయారిలో ఉపయోగించే గ్రాఫైట్ నుండి తయారవుతుంది. గ్రాఫైట్ వలెనే గ్రాఫిన్ కూడా మొత్తంగా కార్బన్ పరమాణువులతోనే ఏర్పడుతుంది. 1mm మందంగల గ్రాఫైట్ దాదాపు 3 మిలియన్ పొరల గ్రాఫిన్ కలిగి ఉంటుంది. గ్రాఫిన్ నందు 0.3 నానోమీటర్ల మందం కలిగి తేనెతుట్టెను పోలిన షణ్ముఖీయ (hexagonal) నిర్మాణం అంతటా కార్బన్ పరమాణువులు విస్తరించి ఉంటాయి. .

గ్రాఫిన్ రాగి కన్నా మంచి విద్యుత్ వాహకం. స్టీలు కన్నా 200 రెట్లు బలమైనది. కాని 6 రెట్లు తేలికైనది. అలాగే కాంతికి దాదాపు సంపూర్ణంగా పారదర్శకమైనది.

మద్యం తాగినట్లు అనుమానింపబడిన వ్యక్తిని మద్య సేవన నిర్ధారణ పరికరంతో ఉండే మౌత్ పీలో గల ప్లాస్టిక్ బ్యాగ్ లోనికి గాలిని ఊదమని పోలీసు అధికారి చెబుతాడు. ఈ పరికరంలో పొటాషియం డై క్రోమేట్ (K₂ Cr₂O₇) స్పటికాలు ఉంటాయి. K₂Cr₂O₇ అనేది మంచి ఆక్సీకారిణి కావటంచేత అది వ్యక్తి శ్వాసలో ఇథనోలు ఉన్నట్లయితే దానిని ఇథనాల్ మరియు ఇథనోయిక్ ఆమ్లంగా, ఆక్సీకరణ చెందిస్తుంది. .

ఆరెంజ్ రంగులో ఉండే Cr₂O₇^2- అయాన్ నీలి ఆకుపచ్చ Cr³⁺ గా మారుతుంది. డ్రైవర్ తీసుకొన్న ఆల్కహాల్ పరిమాణాన్ని బట్టి ఆకుపచ్చరంగులోకి మారిన నాళం పొడవు మారుతుంది.

కొన్ని చోట్ల ప్రస్తుత పోలీసులు విద్యుత్ ఉపకరణాలను సైతం ఉపయోగిస్తున్నారు. దానిలో ఒక చిన్న విద్యుత్ ఘటం ఉండి, ఊపిరిలోని ఇథనోల్ ఆక్సీకరణ చెందగానే విద్యుత్ సిగ్నలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది.

ఇంకా ఆధునికంగా పోలీసులు IR వర్ణపటం కూడా ఇథైల్ ఆల్కహాల్ లోని C – OH మరియు C – H ల మధ్య బంధాలను కనుగొనడానికి ఉపయోగిస్తున్నారు.